Σαν σήμερα, στις 27 Μαρτίου του 1977, έλαβε χώρα το πιο πολύνεκρο δυστύχημα στην ιστορία της πολιτικής αεροπορίας, που είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν την ζωή τους 583 άνθρωποι. Μια σειρά γεγονότων, συμπτώσεων και λαθών που συσχέτισε για πάντα το όνομα του μικρού ισπανικού νησιού της Τενερίφης με το χειρότερο συμβάν στην ιστορία της αεροπορίας. Και όλα αυτά συνέβησαν στο έδαφος, παρά το ότι στην ιστορία εμπλέκονται δύο αεροπλάνα.
Πώς όμως φτάσαμε εκεί; Για αρχή, θα πρέπει να αναφερθεί πως κανένα από τα δύο αεροπλάνα δεν έπρεπε να βρίσκεται εκεί που έγινε το δυστύχημα, δηλαδή στην Τενερίφη. Ο προορισμός τους ήταν το αεροδρόμιο στα Γκραν Κανάρια, στο τρίτο μεγαλύτερο νησί των Καναρίων Νήσων. Εντούτοις, στις 1:15 μ.μ. την ημέρα του δυστυχήματος, μια βόμβα που είχε τοποθετηθεί από την αυτονομιστική οργάνωση Fuerzas Armadas Guanches εξερράγη σε αυτό, τραυματίζοντας οκτώ ανθρώπους.
Η οργάνωση είχε προειδοποιήσει για την έκρηξη, αναφέροντας στην συνέχεια ότι είχε τοποθετηθεί και δεύτερη βόμβα. Ως αποτέλεσμα, οι Αρχές προχώρησαν στο προσωρινό κλείσιμο του αεροδρομίου και άρχισαν να εκτρέπουν τα αεροπλάνα με κατεύθυνση το Γκραν Κανάρια προς το Λος Ροντέος, στο νησί της Τενερίφης. Όπως αποδείχθηκε αργότερα, το αεροδρόμιο δεν είχε τη δυνατότητα να διαχειριστεί τόσα πολλά και μεγάλα αεροσκάφη.
Ανάμεσα σε αυτά που έφτασαν εκεί ήταν και τα δύο Boeing 747 της ιστορίας. Το ένα άνηκε στην ολλανδική KLM και είχε ξεκινήσει από το Άμστερνταμ, με 234 επιβάτες και 14 άτομα πλήρωμα. Πιλότος του ήταν ο Jacob Louis Veldhuyzen van Zanten, ο οποίος, λίγο καιρό πριν, είχε πρωταγωνιστεί σε διαφημιστική καμπάνια της KLM. Το δεύτερο άνηκε στην αμερικανική Pan Am και είχε ξεκινήσει από το Λος Άντζελες, με 380 επιβάτες και πλήρωμα 16 ατόμων. Και τα δύο κατέληξαν σε έναν αεροδιάδρομο που δεν χρησιμοποιούταν πολύ συχνά, περιμένοντας την απογείωση τους, σε ένα αεροδρόμιο που είχε αρχίσει να το τυλίγει η ομίχλη.
Μετά από ώρες, το αεροδρόμιο στα Γκραν Κανάρια είχε ανοίξει και πάλι και ο πύργος ελέγχου του Λος Ροντέος άρχισε να ζητά από τα αεροσκάφη να λάβουν θέσεις για απογείωση. Όλα αυτά υπό εξαιρετικά κακή ορατότητα, με το ένα να μην μπορεί να δει το άλλο μετά από μερικά μέτρα, ενώ και ο πύργος ελέγχου δεν είχε σαφή εικόνα, μέσω οπτικής επαφής, για το που ακριβώς βρισκόταν το καθένα. Παράλληλα, ήταν δύσκολη και μπερδεμένη και η επικοινωνία μέσω ασυρμάτου. Καθώς το αεροσκάφος της KLM είχε ήδη τροχοδρομήσει και αναπτύξει ταχύτητα, ούτως ώστε να απογειωθεί, εκείνο της Pan Am βρισκόταν στον ίδιο διάδρομο, στην ανάποδη κατεύθυνση, προσπαθώντας να πάει στο σημείο που του είχε ζητηθεί.
Το πλήρωμα της αμερικανικής εταιρείας, βλέποντας το αεροσκάφος της KLM να κατευθύνεται με ταχύτητα προς το μέρος του, θα προσπαθήσει να οδηγήσει το δικό του έξω από τον διάδρομο και την πορεία σύγκρουσης. Ο Ολλανδός πιλότος van Zanten, βλέποντας και αυτός τι θα επακολουθούσε, θα προσπαθήσει να σηκώσει το δικό του Boeing, νωρίτερα από το προβλεπόμενο. Αν και το μπροστά μέρος θα καταφέρει να αποφύγει τη σύγκρουση, δεν θα περάσει ολόκληρο από πάνω, λόγω του βάρους του, από τους επιβάτες και τα καύσιμα που μόλις είχε βάλει. Η κοιλιά του θα χτυπήσει εκείνο της Pan Am, σχίζοντας το. Και τα δύο, τυλίχτηκαν στις φλόγες.
Όλοι οι επιβάτες της πτήσης της KLM θα χάσουν την ζωή τους. Σε εκείνη την Pan Am, οι απώλειες θα φτάσουν τους 326 επιβάτες και τα 9 μέλη πληρώματος. Συνολικά, από το συμβάν, που παραμένει το πιο πολύνεκρο αεροπορικό δυστύχημα στην ιστορία, έχασαν την ζωή τους 583 άνθρωποι. Οι επιζώντες ήταν 61, όλοι από το αμερικανικό αεροσκάφος. Αξίζει να σημειωθεί πως μια ξεναγός, επιβάτης της ολλανδικής πτήσης, είχε επιλέξει να μην συνεχίσει με αυτήν καθώς έμενε στο νησί και θεωρούσε πως δεν θα ήταν πρακτικό να ταξιδέψει στο Γκραν Κανάρια και μετά πάλι πίσω στην Τενερίφη. Ήταν έτσι η μοναδική που επέζησε από την πτήση της KLM, καθώς δεν βρισκόταν μέσα την ώρα του δυστυχήματος.
Ακολούθησε μια εκτεταμένη έρευνα σχετικά με την αιτία του δυστυχήματος στο αεροδρόμιο της Τενερίφης, από μια ομάδα 70 ερευνητών. Τα συμπεράσματά τους ήταν ότι οι κύριες αιτίες που οδήγησαν στη καταστροφή ήταν ότι η πτήση της KLM ξεκίνησε χωρίς την απαραίτητη έγκριση, ότι η πτήση της Pan Am έχασε την έξοδο που έπρεπε να χρησιμοποιήσει, ότι υπήρξε απώλεια κρίσιμων επικοινωνιών μέσω ασυρμάτου λόγω παρεμβολών, ότι πραγματοποιήθηκε χρήση μη τυπικών απαντήσεων, αλλά και ότι ο αερολιμένας κλήθηκε να φιλοξενήσει πολλά αεροσκάφη, πέρα από τις δυνατότητες του.
Ως αποτέλεσμα του δυστυχήματος, υπήρξαν σαρωτικές αλλαγές στους διεθνείς κανονισμούς των αεροπορικών εταιρειών και στα αεροσκάφη. Οι Αρχές πολιτικής αεροπορίας σε ολόκληρο τον κόσμο εισήγαγαν απαιτήσεις για χρήση τυποποιημένων φράσεων, δίνοντας παράλληλα μεγαλύτερη έμφαση στην χρήση αγγλικών αλλά και στη λήψη αποφάσεων από τα πληρώματα μέσω συμφωνίας. Το 1978 άνοιξε στο νησί ένα δεύτερο αεροδρόμιο, το Tenerife-South. Το Los Rodeos, που μετονομάστηκε σε Tenerife North Airport, χρησιμοποιήθηκε έκτοτε για πτήσεις μεταξύ των νησιών. Το 2002 λειτούργησε σε αυτό ένας νέος τερματικός σταθμός, οπότε άρχισε να εξυπηρετεί και πάλι διεθνείς πτήσεις.
Πηγές
Σχόλια