Οι προτάσεις των φορέων που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα για την εξερεύνηση της Σελήνης

Ο Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός (ΕΛΔΟ) πραγματοποίησε στις 19/4, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, ημερίδα με θέμα: «Hellas to the Moon». Κατά τη διάρκειά της, παρουσιάστηκαν οι προτάσεις πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και εταιρειών, που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα του ΕΛΔΟ για την εξερεύνηση της Σελήνης, με την αποστολή ελληνικού ρομποτικού οχήματος, στο πλαίσιο της συνεργασίας του ελληνικού Οργανισμού με τη NASA.

Οι 14 προτάσεις αφορούν: Την κατασκευή μικροδορυφόρων για τη Σελήνη, τη δημιουργία αλγορίθμων αποστολής-λήψης φωτογραφιών από και προς αυτή, τη δημιουργία συνθηκών καλλιέργειας στο έδαφός της, εφαρμογές εξορύξεων, τη δημιουργία μηχανισμών λειτουργίας για διαστημικές επικοινωνίες και συστημάτων αναγνώρισης χημικών συστατικών εδάφους και περιβάλλοντος της Σελήνης κ.ά.

Στην προετοιμασία και ολοκλήρωση της αποστολής θα συμμετάσχουν Πανεπιστήμια (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Πολυτεχνείο Κρήτης, Πανεπιστήμιο Πατρών), ερευνητικά κέντρα (Εθνικό Αστεροσκοπείο, Εθνικό Κέντρο Ερευνών Δημόκριτος) και εταιρείες.

O Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκος Παππάς, τόνισε: «Αισθανόμαστε υπερήφανοι που η χώρα ανεβαίνει το πρώτο, αλλά πολύ σημαντικό σκαλί, από το οποίο θα εκκινήσει το μεγάλο εθνικό εγχείρημα της εξερεύνησης της Σελήνης στο πλαίσιο του προγράμματος της ΝASA. Ένα χρόνο από τη δημιουργία του ΕΛΔΟ, είμαστε σε θέση να οραματιζόμαστε το διαστημικό μέλλον της Ελλάδας, όχι με αποσπασματικές εφαρμογές και δράσεις, αλλά συντεταγμένα, καταφέρνοντας ήδη να τοποθετήσουμε τη χώρα στον παγκόσμιο διαστημικό χάρτη ως ισότιμο εταίρο. Τα προηγούμενα χρόνια δεν υπήρχε συγκεκριμένη στρατηγική για το Διάστημα. Ως σήμερα, έχουμε διασφαλίσει την ενασχόληση της χώρας με όλα τα επίπεδα του διαστημικού χώρου: υλοποιήθηκε το πρόγραμμα των μικροδορυφόρων για τα μεσαία ύψη, διασφαλίσαμε την εθνική τροχιακή θέση με τους δορυφόρους Hellas Sat 3 και 4. Πλέον, δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή της στις αποστολές της ΝΑSΑ στη Σελήνη. Οι ενέργειες αυτές είναι μια παρακαταθήκη υψηλής προστιθέμενης αξίας για τις επόμενες γενεές σε μια χώρα, η οποία ανακτά το βηματισμό της, έχει βγει από τα μνημόνια και βρίσκεται πλέον σε μία πορεία βιώσιμης ανάπτυξης».

Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης, σημείωσε: «Η σημερινή μέρα είναι ιστορική για τον ΕΛΔΟ, το Υπουργείο ΨΗΠΤΕ και ολόκληρη την Ελλάδα. Ανοίγεται μπροστά μας μια προοπτική, που θα δώσει νέα πνοή στην έρευνα, την ανάπτυξη και το διεθνές εκτόπισμα της χώρας. Πολλά συγχαρητήρια στον Υπουργό Νίκο Παππά και στους ανθρώπους του ΕΛΔΟ. Η χρήση του Διαστήματος είναι ζωτικής σημασίας καθώς μας αποφέρει στρατηγικά πλεονεκτήματα. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχει αντιληφθεί πλήρως ότι η χρήση του είναι ζωτικής σημασίας, τόσο για την Εθνική Άμυνα όσο και για την ίδια τη χώρα, καθώς μας αποφέρει σημαντικά στρατηγικά πλεονεκτήματα. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι στηρίζουμε με σθένος αυτή την εθνική προσπάθεια».

Ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, ανέφερε: «Είμαι χαρούμενος και περήφανος για τη συνεργασία που έχει ήδη αναπτυχθεί μεταξύ του ΕΛΔΟ και της ΝΑSΑ. Χρειάζεται συμμετοχή από ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα για να ληφθούν οι ευκαιρίες που το Διάστημα έχει να μας προσφέρει, ανοίγοντας δρόμους ευκαιριών για τους επιστήμονες, καθώς και νέες αγορές και προκλήσεις. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που οι Έλληνες επιστήμονες θα μετέχουν (σ.σ.: στο πρόγραμμα της NASA) και αναμένουμε ακόμα πιο στενή συνεργασία μεταξύ των δύο Οργανισμών. Οι Έλληνες, που έχουν χιλιάδες χρόνια εμπειρίας στη μηχανική και την επιστήμη, αποδέχθηκαν την πρόκληση και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα επιτύχουν σε αυτόν τον τομέα και θα κάνουν και τις δύο χώρες μας υπερήφανες».

Ο Πρόεδρος του ΕΛΔΟ, Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς, υπογράμμισε: «Για κάποιους, που εδώ και χρόνια κάθονταν σε διάφορους θώκους, τα προγράμματα αυτά φαντάζουν δύσκολα, αν όχι αδύνατα. Πρόκειται για αυτούς που μας αμφισβητούν, για αυτούς που κράτησαν για δικούς τους ιδιοτελείς σκοπούς τη χώρα μακριά από τα διεθνή διαστημικά δρώμενα εδώ και χρόνια. Είναι οι ίδιοι που, ενώ κατείχαν θέσεις και αντιπροσώπευαν τη χώρα στα μεγάλα κέντρα διαστημικών αποφάσεων, δεν είχαν διεκδικήσει τίποτα για την Ελλάδα, η οποία ήταν απούσα από όλες τις εξελίξεις. Τίποτα δεν είναι δύσκολο και ακατόρθωτο όταν υπάρχει συλλογική, συστηματική και συντονισμένη προσπάθεια με συγκεκριμένη στοχοθεσία και συγκεκριμένο πρόγραμμα, με γνώμονα το καλώς νοούμενο συμφέρον της χώρας και της κοινωνίας. Εμείς στον ΕΛΔΟ δεν φειδόμαστε ούτε κόπων ούτε μόχθων ούτε χρόνου και σύντομα θα έχουμε να ανακοινώσουμε και άλλες δράσεις μας».

Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΛΔΟ, Αντιπλοίαρχος Γεώργιος Μαντζούρης ΠΝ, Dr, τόνισε: «Το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε στην κοινωνία είναι ότι δεν φοβόμαστε να τολμάμε. Με τις προσπάθειες όλων μας, είμαστε σήμερα εδώ και απαντάμε στις “σειρήνες” που στην αρχή της διαδρομής, αλλά ακόμη και τώρα, προσπαθούν να μειώσουν την ελπίδα των νέων και άξιων επιστημόνων μας και να τους δημιουργήσουν αμφιβολίες, λέγοντας ότι είναι δύσκολο το εγχείρημα που τολμούν».

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ) και μέλος Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛΔΟ, Θανάσης Πότσης, σημείωσε: «Το Διάστημα, εκτός από ένας χώρος που εξιτάρει όλους μας, είναι μια αγορά που υπερβαίνει τα 200 δισ. δολάρια, με υψηλό ρυθμό ανάπτυξης. Για κάθε ευρώ επένδυσης έρχονται πίσω οκτώ ευρώ και η Ελλάδα, που έχει βιώσει σκληρή κρίση, αξίζει να κοιτάξει αυτόν τον τομέα και για έναν επιπλέον λόγο: Διαθέτουμε εξαιρετικό επιστημονικό δυναμικό και πρέπει να πετύχουμε την ανάσχεση του brain drain. Η Κυβέρνηση δούλεψε εξ’ αρχής πάνω στο θέμα για να οργανώσει τον ΕΛΔΟ και να δημιουργήσει επιχειρηματικότητα στον τομέα».

Ο Αθανάσιος Οικονόμου, Καθηγητής του Chicago State University, Επιστήμονας της NASA, ανέφερε (σε σύνδεση μέσω Skype): «Είναι καιρός να μπει και η Ελλάδα στο διαστημικό χάρτη. Είμαι χαρούμενος για τη συμφωνία των ΕΛΔΟ και NASA και τα οράματα του ελληνικού Οργανισμού για το μέλλον. Η υπογραφή της συμφωνίας είναι το εύκολο. Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα, καθώς χρειάζεται εντατική δουλειά, αλλά θα το πετύχουμε».

Στη συνέχεια το λόγο πήραν εκπρόσωποι πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και εταιρειών που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Hellas to the Moon».

Ο Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, Επίκουρος Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, υπογράμμισε: «Κάθε διαστημική αποστολή, είναι πάντα κάτι μεγαλειώδες και μεταφέρει στην ανθρωπότητα ανάλογα συναισθήματα. Τέτοια συναισθήματα θα μπορεί πλέον να μοιράζεται και η Ελλάδα, μαζί με λίγες ακόμη χώρες. Η χώρα μας θα βάλει τη σημαία της στην Σελήνη. Όλοι οι Έλληνες, και κυρίως οι νέοι μας, θα κοιτάνε στον ουρανό και θα ξέρουν ότι η ψηφιακή καρδιά ενός ελληνικού οχήματος θα κτυπά στη Σελήνη και στο πρόσταγμα Ελλήνων επιστημόνων θα μας μεταφέρει νέα γνώση».

Ο Ευάγγελος Παπαδόπουλος, Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, αναφέρθηκε στην 30ετή ενασχόληση του Πολυτεχνείου με τη διαστημική ρομποτική και τη συνεργασία του με την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία. Ο Γεώργιος Δημητρόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της Adveos Company, σημείωσε: «Αισθάνομαι πολύ χαρούμενος για τη συμμετοχή μας και το πρόγραμμα αποστολής στη Σελήνη», ενώ ο Γιάννης Μπαζιώτης, Επίκουρος Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο του ΕΛΔΟ, συμπληρώνοντας πως ένας τέτοιος Οργανισμός «έλειπε από τη χώρα μας» και ότι η συνεργασία με τη NASA «μόνο οφέλη μπορεί να έχει για την Ελλάδα».

Ο Θωμάς Μπαρτζάνας, Αναπληρωτής Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ανέφερε: «Εκ μέρους της ομάδας μας θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τόσο τον ΕΛΔΟ όσο και το Υπουργείο ΨΗΠΤΕ για την πρωτοβουλία και την ευκαιρία που έδωσαν σε ελληνικές ερευνητικές ομάδες να παρουσιάσουν τις ιδέες και εφαρμογές τους». Από την πλευρά του, ο Θεόδωρος Καραπάντσιος, Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, θεωρεί τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου στο εθνικό πρόγραμμα «πρόκληση και ευκαιρία για να αναδείξουμε ότι η Ελλάδα έχει τις τεχνολογικές δυνατότητες να παίξει σημαντικό ρόλο στις διαστημικές αποστολές του μέλλοντος».

Ο Σπύρος Κάνουρας, εκπρόσωπος της Δίοψις, σημείωσε την επιθυμία του ΑΠΘ «να συνεισφέρει στην προσπάθεια της χώρας μας, με ώριμη και δοκιμασμένη -σε πολλές διαστημικές αποστολές, από το 1960 έως σήμερα- τεχνολογία προσδιορισμού της χημικής σύστασης της επιφάνειας του σεληνιακού εδάφους», ενώ ο Βασίλης Τσαουσίδης, Καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, δήλωσε: «Μας έχει συνεπάρει η αποστολή στη Σελήνη. Υπάρχει αποφασιστικότητα για το πρόγραμμα».

Η Μαριάνθη Φραγκοπούλου, Πυρηνική Φυσικός, εκπρόσωπος του Hellenic Radiation Dosimetry, υποστήριξε: «Η συμμετοχή της ομάδας μας στο πρόγραμμα είναι τιμητική», ενώ ο Αντώνης Πασχάλης, Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, σημείωσε ότι «με τη δυνατότητα που μας δίνεται μπορούμε να εξελίξουμε τις τεχνολογίες μας και να βοηθήσουμε τους επιστήμονές μας να παραμείνουν στην Ελλάδα». Επίσης, ο Νίκος Τσάκωνας, Καθηγητής στο Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, τόνισε πως «η εξόρυξη πρώτων υλών στη Σελήνη έχει στόχο την κατανόηση του εδάφους της, κάτι που αποτελεί προτεραιότητα για να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές εκμετάλλευσής της, όπως η προστασία της Γης από την ακτινοβολία», ενώ η Όλγα Συκιώτη, Κύρια Ερευνήτρια του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, χαρακτήρισε το έργο «σημαντικό» και πως –κατά την ίδια- «χρειάζεται καλός σχεδιασμός σε όλες τις φάσεις υλοποίησής του».

Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου ΨΗΠΤΕ, Γιώργος Φλωρεντής, ο Γενικός Γραμματέας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, Χρήστος Σίμος, η Ειδική Γραμματέας Επικοινωνιακής Διαχείρισης Κρίσεων του Υπουργείου ΨΗΠΤΕ, Φωτεινή Παντιώρα και ο Πρόεδρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Μανώλης Πλειώνης.

Την εκδήλωση συντόνισε η Υπεύθυνη της Διεύθυνσης Επιχειρησιακής Υποστήριξης του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού, Βάλια Παπαϊωάννου.