Η κατάσταση που βιώνουμε στην Ελλάδα, και παγκοσμίως, έχει χαρακτηριστεί από πολλούς περίεργη και σουρεαλιστική. Η ζωή όλων μας άλλαξε εντός ολίγων ημερών και οι ημέρες που έπονται πιθανολογείται ότι θα φέρουν ακόμη περισσότερες αλλαγές που θα επηρεάσουν τη ζωή μας σε κάθε τομέα με τρόπο που δεν τον φανταζόμασταν.
Αναπόφευκτα η πρώτη μας αντίδραση θα πρέπει να είναι η προσαρμοστικότητα. Παρά το γεγονός ότι ο άνθρωπος έχει την τάση να αντιστέκεται στην αλλαγή, οι ημέρες που βιώνουμε απαιτούν ευελιξία, ετοιμότητα και γνώση. Τη γνώση αυτήν θα την αποκομίσουμε παρακολουθώντας μεν τις τρέχουσες εξελίξεις, αντιμετωπίζοντάς τες δε με κριτικό πνεύμα και διαβάζοντας πίσω από τις λέξεις, προσπαθώντας να δούμε τις συνέπειες και τις επιπτώσεις των γεγονότων στο βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο μέλλον.
Στο άρθρο θα επικεντρωθούμε σε όσα μπορούμε να κάνουμε εμείς για εμάς, την οικογένειά μας, το φιλικό μας περιβάλλον. Η λέξη κλειδί είναι η ηγεσία, μία λέξη συνυφασμένη - στην ελληνική νοοτροπία – με την πολιτική ή τη στρατιωτική ηγεσία. Πιστεύω ότι η έννοια του όρου παραείναι στενή και καλούμαστε να τη διευρύνουμε.
Στις ημέρες αυτές της καραντίνας, η βιβλιοθήκη μου υπήρξε πιστός μου φίλος. Με αρκετά αδιάβαστα βιβλία από την εποχή του «δεν έχω χρόνο», μου έδωσε πολλές επιλογές, μία εκ των οποίων ήταν το βιβλίο «Οι μεγάλοι ηγέτες αναπτύσσονται» των Ken Blanchard και Mark Miller. Η σύντομη και εύπεπτη ιστορία του βιβλίου με συντρόφευσε, μου θύμισε πληροφορίες που είχα ξεχάσει και με ώθησε να σκεφτώ διαφορετικά.
Ηγέτης είναι καθένας από εμάς που επηρεάζει το άμεσο περιβάλλον του. Ηγέτης μπορείς να είσαι στο εργασιακό σου περιβάλλον, στο οικογενειακό σου περιβάλλον, σε εθελοντικό οργανισμό ή στο φιλικό σου περιβάλλον. Ηγέτης δεν γεννιέσαι, γίνεσαι. Διαβάζουμε στο βιβλίο «Κάθε φορά που επηρεάζεις τι σκέψεις, τις πεποιθήσεις ή την εξέλιξη ενός άλλου ανθρώπου, επιδεικνύεις ηγετικές ικανότητες» (σελ. 23). Πράγματι. Αν το σκεφτούμε σοβαρά, θα διαπιστώσουμε ότι όλοι μας κάποια στιγμή στη ζωή μας δείξαμε ηγετικές ικανότητες.
Σήμερα, με τις διεθνείς και εγχώριες εξελίξεις να τρέχουν με απίστευτους ρυθμούς, η ηγεσία διεκδικεί τις δάφνες της και επιθυμεί να βρει οπαδούς που θα μυήσει και που θα φέρουν καρπούς. Η ηγεσία αναζητά ανθρώπους, όπως εγώ και εσείς, οι οποίοι θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων επηρεάζοντας τις ζωές άλλων με τρόπο πρωτόγνωρο – όπως οι εποχές που ζούμε.
Με ποιον τρόπο μπορείς να επηρεάσεις την οικογένειά σου; Η καραντίνα μας δίδαξε ξανά τη συντροφικότητα και ενίσχυσε τους δεσμούς της οικογένειας. Ποιος είναι ο ρόλος σου στην οικογένειά σου; Ποιες δεξιότητες έχεις που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να βοηθήσεις την καθημερινότητα των ανθρώπων με τους οποίους έρχεσαι σε άμεση επαφή; Πώς μπορείς να γίνεις πιο χρήσιμος; Και κυρίως, θέλεις; Γιατί η ηγεσία απαιτεί προθυμία, θέληση και συνεχή διαμόρφωση χαρακτήρα. Εκτός από τα πρακτικά ζητήματα (την αγορά προμηθειών για το σπίτι, τη μέριμνα για το μέλλον κτλ.) ας μην ξεχνάμε ότι η γνώση είναι δύναμη. Και η απόκτηση γνώσεων δεν είναι διαδικασία που σταματά σε καθορισμένη χρονική στιγμή.
Πώς μπορείς να επηρεάσεις την εργασιακή σου ζωή; Αναμφίβολα οι οικονομικές επιπτώσεις του ιού στην Ελλάδα και διεθνώς θα είναι δεινές και η κανονικότητα θα αργήσει να επέλθει. Πώς μπορείς να προσαρμοστείς στη νέα πραγματικότητα και να είσαι έτοιμος να αντιμετωπίσεις μια ανάλογη κατάσταση στο εγγύς μέλλον; Σου έχουν πει ή μπορείς να κρίνεις πώς θα επηρεάσει το επάγγελμά σου η νέα κατάσταση; Έχεις plan b;
Αμερικανοί αρθρογράφοι πιστεύουν ότι ορισμένες αλλαγές που έφερε ο κορονοϊός ήρθαν για να μείνουν. Μία από αυτές είναι η τηλεργασία – με τα υπέρ και τα κατά της, όπως καθετί. Σκέφτηκες πώς θα είναι η ζωή μετά από αυτή την αλλαγή, αν τελικά ήρθε για να μείνει;
Στο ευρύτερο κοινωνικό σου περιβάλλον, τι κατάσταση επικρατεί; Σίγουρα η ζωή σε μια μεγάλη πόλη είναι διαφορετική από τη ζωή στην επαρχία. Ηγέτης μεταξύ άλλων, σημαίνει να γνωρίζεις τι συμβαίνει στην περιοχή σου και να ενημερώνεσαι συνεχώς από τις διαθέσιμες πηγές σου. Ηγέτης σημαίνει επίσης να βοηθάς. Υπάρχουν άνθρωποι στην περιοχή σου που χρήζουν βοήθειας; Υπάρχει κάτι στην περιοχή σου που θεωρείς ότι χρειάζεται επιδιόρθωση; Αν γνωρίζεις για κάτι τέτοιο, η φωνή σου πρέπει να ακουστεί.
Ηγέτης, εν ολίγοις, σημαίνει να στέκεσαι στο ύψος των περιστάσεων. Ηγέτης σημαίνει να δίνεις ολοκληρωμένη και σωστή πληροφόρηση στους γύρω σου. Διαβάζουμε: «Ο ρόλος σου ως ηγέτης είναι να διδάσκεις τους άλλους με δύο τρόπους: μεταδίδοντας τις γνώσεις σου και κάνοντας τις σωστές διερευνητικές ερωτήσεις» (σελ. 80).
Οι θέσεις για την ηγεσία δεν «κλείνουν» ποτέ. Παραμένουν ανοιχτές σε καθένα που επιθυμεί να διδαχτεί, να διδάξει και τέλος, να οικοδομήσει μέσα από αυτοθυσία, όπως το επιτάσσουν οι περιστάσεις, μέσα από διαρκή μάθηση και δίνοντας έμπρακτα το παράδειγμα.
Κι όταν η ηγεσία ωριμάσει μέσα του, να είναι σε θέση να εκπαιδεύσει άλλους που ομοίως, θα συνεχίσουν να αποτελούν φωτεινό και έμπρακτο παράδειγμα σε έναν κόσμο που πλέον συνειδητοποιούμε πόσο εύθραυστος είναι.
Σχόλια