Με τον Κώστα Μακρυγιαννάκη βρεθήκαμε στην Σκόπελο, είναι μουσικός με πτυχίο οικονομικών και συνδιοργανωτής του Μουσικού Χωριού, μιας διεθνούς καλλιτεχνικής κοινότητας με έδρα τον Άγιο Λαυρέντιο Πηλίου.
Το Μουσικό Χωριό πραγματοποιείται στα τέλη Αυγούστου και αριθμεί πλέον δέκα χρόνια ζωής! Στη Θεσσαλονίκη που είναι η έδρα του, τον βρίσκουμε στο ΑΒΓΟ, έναν πολυχώρο πολιτισμού, την αστική όψη του (μουσικού) χωριού.
Κώστα πες μας λίγα εισαγωγικά λόγια για το Μουσικό Χωριό:
Το μουσικό χωριό αποτελεί μία διεθνή καλλιτεχνική κοινότητα, η οποία με άξονα τη μουσική και με βάση τη συμβίωση καλλιτεχνών έχει δημιουργήσει το δικό της δίκτυο, αρχειακό υλικό και προσπαθεί να εισχωρήσει σε κοινωνικές δομές με άξονα την τέχνη. Το φεστιβάλ είναι πλέον δέκα ετών, πραγματοποιείται κάθε Αύγουστο στον Άγιο Λαυρέντιο Πηλίου, και στην ιδρυτική ομάδα συμμετέχουμε με το Θύμιο Ατζακά και τον Γιώργο Λαζαρίδη.
Πώς προέκυψε η ιδέα;
Θέλαμε να ενσωματώσουμε στην ελληνική μουσική εκπαίδευση στοιχεία με τα οποία είχαμε έρθει σε επαφή κατά τη διάρκεια των σπουδών μας στο εξωτερικό τα οποία δεν υπήρχαν στην Ελλάδα, όπως η ουσιαστικότερη σχέση ερμηνευτών και συνθετών στη δυτική μουσική, η συνύπαρξη διαφορετικών καλλιτεχνικών τάσεων κάτω από την ίδια ομπρέλα, η ουσιαστικότερη σχέση του καλλιτέχνη με το σώμα του κ.ά.
Αυτό το αρχικό πλάνο απέκτησε το χαρακτήρα μιας διεθνούς μουσικής κοινότητας, η οποία γεννάει ιδέες, έργο και προϊόν. Διαρκεί 15 μέρες (και νύχτες), περιλαμβάνει καλλιτεχνικά εργαστήρια την ημέρα και συναυλίες τη νύχτα. Παράλληλες δράσεις όπως, διαλέξεις και εκθέσεις, αυτοσχέδιες δράσεις όπως αυτοσχεδιαστικά sessions, jam sessions κλπ. Επίσης, έρχονται καλλιτέχνες αυτόνομα και παρουσιάζουν τις ιδέες και τη δουλειά τους.
Ποιο είναι το προϊόν του Μουσικού Χωριού;
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι εμπιστευτήκαμε αυτό που θα ερχόταν, αφού κύριο και βασικό συστατικό του είναι η γνώση για το μουσικό προιόν, μην ξεχνάμε πως όλα τα μέλη της ομάδας διοργάνωσης είναι πρώτα από όλα καλλιτέχνες. Πρακτικά και πρωταρχικά είναι πληθώρα συναυλιών και εκπαιδευτικών δράσεων σε ένα ενιαίο πλέγμα, για εκατοντάδες έλληνες και ξένους καλλιτέχνες. Θεωρούμε ότι η ατζέντα εκδηλώσεων αλλά και εκπαίδευσης βρίσκεται στην αιχμή της αγοράς μας, εντοπίζουμε τις τάσεις του χώρου μας και αυτό αποδεικνύεται από τη δεκαετή πλέον παρουσία μας. Επιλέον, σημαντικό θεωρούμε το αρχειακό υλικό του φεστιβάλ διαθέσιμο από την πρώτη κιόλας χρονιά στους έρευνητές και εκπαιδευτικούς μουσικής, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχει ένα διδακτορικό, τέσσερις πτυχιακές εργασίες και τέσσερα ντοκυμαντέρ για το Μουσικό Χωριό.
Πού διαφοροποιείται το προϊόν σας από άλλα φεστιβάλ;
Βασικά υπάρχει μία δυνατή δημιουργική ομάδα με ξεκάθαρους στόχους και συγκεκριμένο χαρακτήρα. Υπάρχει διάχυτη μια αίσθηση αισιοδοξίας, φανταστείτε πως την πρώτη χρονιά της διοργάνωσης όλη η επικοινωνία γινόταν μόνο στο διαδίκτυο - δεν είχαμε καν τηλέφωνο κι εμπιστευόμασταν εκείνες τις αργές και ακριβές ISDN συνδέσεις... Αλλά είμασταν οι πρώτοι που το έκαναν τότε αυτό. Η διοργάνωση εδράζει σε ένα καταπληκτικό από ανθρωπογεωγραφικής άποψης χωριό.
Το καλντερίμι είναι προστατεύομενο από το 1975, μετά από ενέργειες του διάσημου αρχαιολόγου κου Χουρμουζιάδη, κάτι που επηρέασε άμεσα την ανάπτυξη του τόπου, πχ δεν μπαίνουν αυτοκίνητα στο χωριό, όταν πας εκεί είναι σαν να πηγαίνεις σε άλλον χωροχρόνο. Ο κόσμος περνάει καλά και δε φεύγει εύκολα, δεν πάει κανείς για μπάνιο στη θάλασσα για να μη χάσει τις δράσεις του φεστιβάλ, είναι τόσο «εκεί» όταν συμβαίνει.
Συνοπτικά, θα έλεγα πως λειτουργεί συμπυκνώνοντας σε ένα πολύ συγκεκριμένο χώρο τη δημιουργική ενέργεια χιλιάδων ατόμων με ένα μοναδικό τρόπο.
Ποιο είναι το βιώσιμο «λειτουργικό μοντέλο» του Μουσικού Χωριού;
Το κοινό είναι καλλιτέχνες οι οποίοι κάνουν αιτήσεις ως άτομα για να εκπαιδεύσουν και να προωθήσουν τη δουλειά τους και σε μουσικό και σε μη μουσικό κοινό. Επίσης είναι ελκυστική ιδέα και σε ανθρώπους που είναι απλά φιλόμουσοι και δεν είναι μουσικοί. Μπορεί να είναι 300 αυτοί που έρχονται να εκπαιδευτούν, αυτοί που παρουσιάζουν γύρω στους 100 και οι επισκέπτες του φεστιβαλ περίπου 3000-4000 άτομα. Οι εκπαιδευτές του φεστιβάλ είναι από την Ευρώπη, την Αμερική, την Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία, Τουρκία, Αίγυπτο, Κύπρο και άλλες χώρες. Υπάρχει βασικός άξονας συνεργατών που προσαρμόζονται στη νοοτροπία του μουσικού χωριού, παρακολουθούν την εξέλιξη του και έχουν να προτείνουν κάτι. Και φυσικά όλες οι ιδέες προσπαθούμε να υλοποιούνται αν όχι τον ίδιο χρόνο, κάποιον από τους επόμενους. Το πλαίσιο μας για την εξέλιξη του μοντέλου είναι κάθε ιδέα που μας φαίνεται καλή προσπαθούμε να την εντάξουμε σε κάποιο βάθος χρόνου. Επίσης έχουμε και έναν αστικό χώρο στη Θεσσαλονική που κάνει αυτή τη δουλειά όλο το χρόνο, κάνει παραστάσεις, ηχογραφήσεις και πολλά άλλα.
Τουρίστες έρχονται στο μουσικό χωριό;
Τα φυλλάδιά μας όταν διανέμονται στο Βόλο εξαφανίζονται μέσα σε λίγες μέρες. Οι επισκέπτες που προσελκύει είναι ανάλογοι των επισκεπτών της ευρύτερης περιοχής, δε μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι γνωρίζουμε δηλαδή ποιοί έρχονται ή από πού. Οι συμμετέχοντες τώρα βέβαια είναι από κάθε γωνια της γης! Το συναρπαστικό είναι ότι φέτος πχ κανείς δεν κράταγε το κινητό να βγάλει φωτογραφία ή κάτι άλλο, όλοι ήταν προσηλωμένοι σε ανθρώπους και δράσεις, κάτι που είναι ενδεικτικό της εμπειρίας που δημιουργείται στον επισκέπτη μας.
Βρείτε προσφορές ξενοδοχείων για το Πήλιο εδώ!
Ποιός θα μπορούσε να είναι ο ρόλος της μουσικής και της τέχνης σε ένα ελληνικό τουριστικό προϊόν;
Να του προσδίδει ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα, να έχει ταυτότητα και να δίνει χώρο σε διαδράσεις.
Σε άλλο χωριό πως το κάνουμε; Θα μπορούσε ένα χωριό όπως ο Άγιος Λαυρέντιος στην Ελλάδα να οργανώσει αντίστοιχο φεστιβαλ και να γίνει προορισμός;
Φυσικά. Δεν είμαστε οι μόνοι με όραμα και καλλιτεχνικό αισθητήριο! Φεστιβάλ υπάρχουν πάρα πολλά, αυτό που τα κάνει ιδιαίτερα είναι η καλλιτεχνική τους ταυτότητα, το κατά πόσο αποτελούν δημιουργικές πλατφόρμες και η δυνατότητα τους να αυτοσυντηρούνται. Και αυτό είναι από μόνο του διαφοροποίηση.
Το διαχειριστικό μοντέλο είναι πολύ απλό- δε βλέπω κι άλλο... Όταν αποφασίσεις να το κάνεις, πρέπει να δεις πώς θα είναι βιώσιμο . Ξεκινάς από την υποστήριξη σε είδος από την τοπική κοινωνία. Λες στο χωριό: Θα μου δώσετε δωμάτιο, φαί, εθελοντές και θα το παρακολουθήσετε με τα παιδιά σας τσάμπα. Ανταποδοτικότητα. Προσπαθείς να εμφυσήσεις μια νοοτροπία συνεργασίας προσπαθώντας να γλιτώσεις λειτουργικό κόστος.
Μετά φτιάχνεις τη δομή σου, κάνεις τον προϋπολογισμό σου και βλέπεις τί πρέπει να μένει στη δομή σου. Ακολουθείς κανόνες που ανακοινώνεις 6-7 μήνες πριν, και μετά την τριετία βλέπεις αν είσαι βιώσιμος. Είναι πολύ σημαντικό η τοπική κοινωνία να καταλάβει τι συμβαίνει, να είναι συνεργός στο όλο εγχείρημα. Σε αυτά τα δέκα χρόνια έχουμε συνεργαστεί με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και διάφορα φεστιβάλ στη χώρα. Επίσης έχουμε συνεργασίες με ομάδες από το εξωτερικό με τις οποίες μοιραζόμαστε κοινούς στόχους και όραμα.
Σχόλια