Γ. Καββαθάς: Η ΓΣΕΒΕΕ διαμόρφωσε μια ατζέντα εξωστρέφειας και υπεράσπισης των ΜμΕ

Το 2019 αποτελεί έτος ορόσημο για τη λειτουργία της ΓΣΕΒΕΕ, με την συμπλήρωση 100 ετών από την ίδρυση της. Αν σας ζητούσα να ξεχωρίσετε κάτι από την πορεία της, ποιο θα ήταν αυτό;

Πέρα από τις σημαντικές ιστορικές στιγμές κατά τις οποίες θρηνήσαμε θύματα, όπως το 1927, η παρακαταθήκη που πρέπει να διατηρήσουμε από τα 100 χρόνια ιστορίας αφορά στο πνεύμα του ριζοσπαστικού χαρακτήρα ως προς την εκπροσώπηση του στρώματος των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων. Επίσης, πρέπει να επισημάνουμε το γεγονός ότι η ΓΣΕΒΕΕ, μέσα στην δεκαετή κρίση, κατόρθωσε να διαμορφώσει μια ατζέντα εξωστρέφειας και υπεράσπισης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων απέναντι στην απόπειρα δημιουργικής καταστροφής και ολιγοπώλησης της αγοράς.

Ποια είναι η εικόνα που παρουσιάζει η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στις μέρες μας, στην Ελλάδα; Ποια η συνεισφορά της στην οικονομία της χώρας;

Παρά το γεγονός της παρατεταμένης κρίσης που έπληξε δυσανάλογα στη χώρα μας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπως άλλωστε συνέβη και στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, οι ελληνικές ΜμΕ εξακολουθούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην απασχόληση και την παραγόμενη προστιθέμενη αξία, ενώ, σύμφωνα με έρευνες της ΕΕ, αποτελούν τον πρώτο εργοδότη για πάνω από το 80% των νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας. Παράλληλα, η ελληνική μικρομεσαία επιχειρηματικότητα σχετίζεται άμεσα με τις ανάγκες τοπικών κοινωνιών και της περιφέρειας και συμμετέχει ουσιαστικά και πρωτογενώς στην περιφερειακή ανασυγκρότηση. Ασφαλώς, για να γίνει αυτό αποτελεσματικά, απαιτείται η συνδρομή της πολιτείας και το κατάλληλο μίγμα φορολογικών και επενδυτικών κινήτρων, ώστε οι μικρές επιχειρήσεις να συμμετέχουν ισότιμα στον εγχώριο αλλά και διεθνή ανταγωνισμό.

Ποια είναι τα κύρια θέματα που θέτει σήμερα η ΓΣΕΒΕΕ στην ελληνική κυβέρνηση; Ποια τα αιτήματα σας, με στόχο την προώθηση της επιχειρηματικότητας και την υποστήριξη των επιχειρηματιών;

Τα βασικά αιτήματα που θέτει σήμερα η ΓΣΕΒΕΕ συνοψίζονται στα εξής σημεία: Κατ’ αρχάς, βελτίωση των όρων πρόσβασης στη χρηματοδότηση για τις μικρές επιχειρήσεις και διεύρυνση των χρηματοδοτικών πηγών μέσω της λειτουργίας της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Κατά δεύτερον, βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος σε επίπεδο διοικητικών και φορολογικών βαρών. Τρίτον, ανάπτυξη στοχευμένων δράσεων παραγωγικού και τεχνολογικού εκσυγχρονισμού αλλά και οικοδόμησης σύγχρονων συνεργατικών σχημάτων (π.χ. clusters) με επίκεντρο τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Είστε ικανοποιημένος από την πολιτική που ακολουθεί η νέα κυβέρνηση, λίγους μήνες μετά την εκλογή της και βάσει εξελίξεων όπως το αναπτυξιακό νομοσχέδιο;

Οι φορείς της επιχειρηματικότητας προσδοκούμε από τη νέα κυβέρνηση μια αναπτυξιακή πολιτική που θα δώσει έμφαση στις επενδύσεις μικρής κλίμακας, την απασχόληση, τις επενδύσεις με επίκεντρο την προστασία του περιβάλλοντος, τη ψηφιακή προσαρμογή και την ενεργειακή αναβάθμιση των μικρών επιχειρήσεων. Είναι αλήθεια ότι το συγκεκριμένο αναπτυξιακό νομοσχέδιο δεν θέτει τέτοιες προτεραιότητες και δεν αφορά άμεσα στις σημαντικές ανάγκες των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, πέραν της διάστασης περιορισμού των διοικητικών βαρών ως προς την αδειοδότηση επιχειρήσεων. Θα αναμένουμε το επόμενο διάστημα νέες πρωτοβουλίες που θα θέσουν σε λειτουργία προγραμματισμένες και εξαγγελόμενες δράσεις της κυβέρνησης, όπως η Αναπτυξιακή Τράπεζα, το νέο πλαίσιο χρηματοδότησης επενδύσεων, τα κόκκινα δάνεια, την υποστήριξη των επιχειρήσεων.

Συμπληρώνοντας δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης, ποια είναι σήμερα η κατάσταση στην αγορά; Υπάρχουν σημάδια ανάκαμψης; Είστε αισιόδοξος για την επόμενη ημέρα;

Εξερχόμαστε δειλά και αρκετά πληγωμένοι από την κρίση. Είναι γεγονός ότι διαπιστώνονται όντως σημάδια ανάκαμψης, πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η διαδικασία της ανάκαμψης προϋποθέτει πιο σύνθετες και δύσκολες πολιτικές από αυτές που μας οδήγησαν στην κρίση.

Θα ήθελα την γνώμη σας και για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τις startups, που δείχνουν να αναπτύσσονται ολοένα και περισσότερο. Υπάρχει το απαραίτητο πλαίσιο για την υποστήριξη τους, τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία;

Οι νεοφυείς επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογικής έντασης αποτελούν ένα εξαιρετικά σημαντικό κομμάτι του επιχειρηματικού οικοσυστήματος. Δημιουργούν εμπορεύσιμα προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, απασχολούν ανθρώπινο δυναμικό με υψηλές δεξιότητες και διευρύνουν τον ορίζοντα τεχνολογικής εξειδίκευσης της ελληνικής οικονομίας. Ιδιαίτερα στο πλαίσιο της λεγόμενης «4ης Βιομηχανικής Επανάστασης», οι νεοφυείς επιχειρήσεις αποτελούν ένα τεχνολογικό δίαυλο παραγωγικής διασύνδεσης της χώρας με τις ραγδαίες διεθνείς τεχνολογικές και παραγωγικές εξελίξεις.

Ως προς το πλαίσιο υποστήριξης, είναι γεγονός ότι έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια στο πεδίο των χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως η δημιουργία του Ταμείου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (EquiFund). Εντούτοις, δυο σημαντικά ζητήματα που συνδέονται άμεσα με το πλαίσιο υποστήριξης των startups, αφορούν τόσο σε σύγχρονα εργαλεία που θα στηρίξουν τη βιώσιμη ανάπτυξη τους (scale-up), όσο και σε πολιτικές που θα υποβοηθήσουν την παραγωγική τους σύνδεση με τους υπόλοιπους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός των οποίων πρέπει να αποτελεί υψηλότατο αναπτυξιακό στόχο.

Η ΓΣΕΒΕΕ είναι ιδρυτικό μέλος της SMEunited, της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Βιοτεχνιών και Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων. Δώστε μας μια εικόνα από την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη, σε σύγκριση και με την Ελλάδα. Ποια είναι τα θέματα που θα πρέπει να μπουν ψηλά στην ατζέντα της ΕΕ;

Οι μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν, σε μεγάλο βαθμό, κοινά προβλήματα με τις ΜμΕ στην Ευρώπη. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Ε.Ε. τείνει ευήκοων ους ως προς τα αιτήματα των ΜμΕ στην Ευρώπη. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αφορά στο μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης (Early Warning System), όπου η βοήθεια της Ε.Ε. υπήρξε εξαιρετικά σημαντική.

Προς το κλείσιμο, θα λέγατε πως υπάρχει η απαραίτητη ειδίκευση στο προσωπικό της χώρας μας; Πώς μπορεί να ενισχυθεί η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση;

Πάγιο αίτημα της ΓΣΕΒΕΕ είναι η αναβάθμιση της επαγγελματικής και τεχνικής κατάρτισης, όπως αυτή είναι ενσωματωμένη στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα (ΕΠΑΛ). Πιστεύουμε ότι, ως προς τη μεταρρύθμιση αυτή, θα πρέπει να εμπνευστούμε από το δυαδικό σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης στη Γερμανία, ούτως ώστε ανάγκες που προκύπτουν σε δεξιότητες να μην καλύπτονται πρόσκαιρα και περιστασιακά. Η μεταφορά πόρων από το σύστημα κατάρτισης στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα, θα αποτελούσε κρίσιμη μάζα ώστε να «ξεκλειδώσει» το μονοπάτι για μια πρότυπη επαγγελματική και τεχνική κατάρτιση σε δεξιότητες που έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία, εν μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού και της «4ης Βιομηχανικής Επανάστασης».

Επανεκλεγήκατε στην προεδρία της ΓΣΕΒΕΕ πριν από μερικές εβδομάδες. Ποιες οι σχεδιαζόμενες δράσεις για την υποστήριξη των μελών της και της επιχειρηματικότητας ευρύτερα στο επόμενο διάστημα;

Οι βασικές προτεραιότητες της ΓΣΕΒΕΕ για τη στήριξη των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων κινούνται στους εξής βασικούς άξονες. Πρώτον, διαμόρφωση προτάσεων και ενεργειών βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος ως προς το επίπεδο πρόσβασης σε πηγές χρηματοδότησης αλλά και άλλες σχετικές παραμέτρους. Δεύτερον, συνέχιση και κλιμάκωση ενεργειών για την προώθηση των συνεργατικών σχημάτων (clusters) κάθετου και οριζόντιου συντονισμού. Τρίτον, πρωτοβουλίες διευκόλυνσης και επιτάχυνσης της «ψηφιοποίησης» και του παραγωγικού εκσυγχρονισμού των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στους παραδοσιακούς κλάδους που αποτελούν το μεγαλύτερο τμήμα της ελληνικής οικονομίας. Τέταρτον, συντεταγμένες δράσεις αναβάθμισης των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού μέσα από σύγχρονες πολιτικές εκπαίδευσης και κατάρτισης.