Η Μαρίνα Χατζοπούλου από παιδί ονειρευόταν να δημιουργήσει τη δική της επιχείρηση. Σπούδασε τα δύο αγαπημένα της αντικείμενa, μαθηματικά και μουσική, στο Πανεπιστήμιο Brown και ύστερα βρήκε μια ιδανική δουλειά στην Wall Street. Ακόμα και τότε όμως, ένιωθε ότι κάτι της έλειπε. Ένιωθε πως δεν δημιουργούσε. Έτσι βρέθηκε στο ΜΙΤ για μεταπτυχιακό στη μηχανολογία.
Σήμερα μοιράζεται τη γνώση και την εμπειρία της για τις πετυχημένες επιχειρήσεις και τις δυναμικές επενδύσεις, ως μέντορας. Την συναντήσαμε στο συνέδριο "StartSmart" που πρόσφατα διοργάνωσε το MIT Enterprise Forum Greece στο Ίδυμα Ευγενίδου.
Ως κεντρική ομιλήτρια είχε στόχο να προσφέρει καθοδήγηση σχετικά με τη δημιουργία μιας επιχείρησης και να εμπνεύσει τον ενθουσιασμό στους επιχειρηματίες για το αίσθημα της ικανοποίησης που προέρχεται από τη δημιουργία, τη δύναμη που νιώθει κανείς όταν παίρνει την κατάσταση στα χέρια του.
Είστε η κεντρική ομιλήτρια στο μονοήμερο συνέδριο «Start Smart Greece» του MIT Enterprise Forum για το 2014. Ποιο θα είναι το βασικό θέμα της ομιλίας σας;
Στόχος μου είναι να προσφέρω καθοδήγηση σχετικά με τη δημιουργία μιας επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένων των διδαγμάτων που αποκόμισα από την προσωπική μου εμπειρία. Ο σημαντικότερος στόχος μου είναι να εμπνεύσω ενθουσιασμό στους επιχειρηματίες που θα συμμετάσχουν για το αίσθημα της ικανοποίησης που προέρχεται από τη δημιουργία και για τη δύναμη που νιώθει κανείς όταν παίρνει την τύχη του στα χέρια του.
Από παιδί ονειρευόσασταν να δημιουργήσετε τη δική σας επιχείρηση. Σπουδάσατε τα δύο αγαπημένα αντικείμενά σας -μαθηματικά και μουσική- στο Πανεπιστήμιο Brown και μετά βρήκατε μια ιδανική δουλειά στην Wall Street. Ακόμα και τότε, νιώθατε ότι κάτι σας έλειπε. Έχετε πει «ένιωθα ότι δεν ήμουν δημιουργική». Υπάρχει πραγματικά αυτό που λέμε «επιχειρηματική οξύνοια»; Αν ναι, πιστεύετε ότι είναι εγγενές ή είναι κάτι που μπορεί να αποκτήσει κανείς μακροπρόθεσμα;
Η ευθυκρισία είναι το σημαντικότερο προσόν ενός επιχειρηματία, και είναι κάτι που μαθαίνεται σε μεγάλο βαθμό μέσα από την πραγματική ζωή. Πρέπει κανείς να ενδιαφέρεται για τη δια βίου μάθηση, να αντιλαμβάνεται και να αποδέχεται με ειλικρίνεια τις αποτυχίες του και να μαθαίνει από τις επιτυχημένες προσπάθειες των άλλων. Μεγάλο ρόλο παίζει και να έχει κανείς αυστηρούς μέντορες που προτίθενται να του πουν αυτά που δεν θέλει να ακούσει.
Από πού μπορεί να ξεκινήσει κανείς, και ποιο είναι το «μυστικό συστατικό» της επιτυχίας μιας start-up;
Η αφετηρία πρέπει να είναι ένα πρόβλημα. Μια επιτυχημένη start-up προσφέρει λύση σε ένα πρόβλημα, που τα άτομα προτίθενται να πληρώσουν για να το λύσουν. Το μυστικό συστατικό είναι οι άνθρωποι. Μια επιτυχημένη start-up καθοδηγείται από μια δυνατή ομάδα· σε τελική ανάλυση, οι άνθρωποι είναι σημαντικότεροι από το επιχειρηματικό σχέδιο, γιατί θα βρουν τον τρόπο να κάνουν το άλμα και να οδηγήσουν την επιχείρησή τους στην επιτυχία.
«Οι επιτυχημένοι επιχειρηματίες στον τομέα της τεχνολογίας έχουν δύο κοινά στοιχεία: δημιουργούν εξαιρετικά προϊόντα ή υπηρεσίες και δεν αφήνουν την αποτυχία να τους επηρεάσει. Μάλιστα, πολλές φορές η αποτυχία αποτελεί καταλύτη για τη μελλοντική επιτυχία.» Έχετε βιώσει ποτέ μια σημαντική αποτυχία; Υπάρχει κάποιο «μυστικό» για να αντεπεξέλθει κανείς στα εμπόδια ή ακόμα και να τα μετατρέψει σε ευκαιρίες;
Προτού ξεκινήσω τη δική μου επιχείρηση ήθελα να αποκτήσω εμπειρία στη διοίκηση επιχειρήσεων, γι' αυτό και προσπάθησα να βρω μια διευθυντική θέση αφού τελείωσα το μεταπτυχιακό μου στη μηχανολογία, αλλά δεν τα κατάφερα γιατί μου έλεγαν ότι δεν είχα εμπειρία στη διοίκηση. Ήταν μια πολύ απογοητευτική περίοδος, γιατί δεν μπορούσα να αποκτήσω εμπειρία χωρίς να έχω ήδη εμπειρία. Έτσι μου ήρθε η ιδέα να αναλάβω την εξυγίανση μιας επιχείρησης που είχε αποτύχει, αλλά πέρασα έναν ολόκληρο χρόνο ψάχνοντας ανάμεσα σε εκατοντάδες επιχειρήσεις με προϊόντα που δεν είχαν κάποιον παράγοντα διαφοροποίησης, αλλά ανταγωνίζονταν αποκλειστικά βάσει των τιμών. Είχα αρχίσει να απελπίζομαι, οπότε απευθύνθηκα στον σύμβουλο της διπλωματικής μου στο MIT, ο οποίος με κατηύθυνε στην Υπηρεσία Αδειοδότησης Τεχνολογίας, όπου με σύστησαν στα άτομα που εφηύραν την τεχνολογία εκτυπώσεων 3D. Ιδρύσαμε την εταιρεία Z Corporation, που κατέλαβε ηγετική θέση σε αυτή τη νέα αγορά.
Η αποτυχία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της επιχειρηματικότητας. Το σημαντικότερο είναι να μαθαίνουμε από αυτήν και να είμαστε πρόθυμοι να αλλάξουμε το μοντέλο ή την ιδέα μας για να βρούμε την ευκαιρία που ψάχνουμε. Και πάλι, ο ρόλος ενός αυστηρού μέντορα είναι τρομερά πολύτιμος. Όλες οι εμπειρίες τελικά γίνονται οδηγός προς την επιτυχία και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της προοπτικής μας για το μέλλον. Η αποτυχία είναι απώλεια μόνο αν δεν την χρησιμοποιήσουμε για να μάθουμε από αυτήν.
Ποια θα λέγατε ότι είναι τα ορόσημα της καριέρας σας και γιατί;
Το πρώτο ήταν όταν αποφάσισα να στραφώ στη διοίκηση επιχειρήσεων αντί για τα μαθηματικά, που ήταν πραγματικά το πάθος μου. Αυτή η απόφαση άλλαξε εντελώς την πορεία της καριέρας μου, παρότι τότε πίστευα ότι μπορεί να επέστρεφα στα μαθηματικά.
Το δεύτερο ορόσημο ήταν όταν εγκατέλειψα τον χρηματοοικονομικό κλάδο και άρχισα να δουλεύω σε όμιλο τεχνολογίας. Αυτή η αλλαγή με έκανε να εκτιμήσω την επιστήμη και με οδήγησε στο MIT.
Το τρίτο ήταν η απόφασή μου να ξεκινήσω τη δική μου επιχείρηση, η οποία διεύρυνε τους ορίζοντές μου από πολλές απόψεις.
Το τελευταίο ήταν η απόφασή μου να πουλήσω την επιχείρηση. Το ξέραμε ότι ήταν ακόμα νωρίς για να την πουλήσουμε, αλλά υπέφερα από υπερκόπωση, είχα τέσσερα παιδιά και χρειαζόμουν μια αλλαγή. Έτσι άνοιξε ένας νέος κόσμος μπροστά μου, ένας κόσμος που προηγουμένως ήμουν υπερβολικά απασχολημένη για να τον προσέξω. Σήμερα συμβουλεύω επιχειρηματίες, δίνω ομιλίες σε πανεπιστήμια, βλέπω χιλιάδες νέες startup και έχω αρχίσει να γράφω το μυθιστόρημά μου.
Είστε ένα από τα ιδρυτικά μέλη της συμβουλευτικής επιτροπής του Κέντρου Τεχνολογικής Καινοτομίας Deshpande του MIT και συμβουλεύετε τακτικά απόφοιτους και φοιτητές. Σας αρέσει ο ρόλος σας ως μέντορα και γιατί;
Μου αρέσει πολύ να συμμετέχω στη δημιουργική διαδικασία, ακόμα κι αν ο ρόλος μου είναι απλώς συμβουλευτικός. Η επιτυχία μιας επιχείρησης απαιτεί πολλή δουλειά και τα άτομα που κάνουν αυτή τη δουλειά κάποιες φορές δεν βλέπουν πια τη στρατηγική κατεύθυνση. Αυτό μου συνέβη όταν ήμουν στη Z Corporation. Μου αρέσει να βοηθάω τους επιχειρηματίες να παίρνουν απόσταση από τη δουλειά τους για να δουν τη συνολική εικόνα, γιατί αυτό με βοηθούσε πάντα όταν διηύθυνα επιχειρήσεις. Μου αρέσει επίσης να μαθαίνω για τις επερχόμενες νέες τεχνολογίες.
Ποια είναι η γνώμη σας για το περιβάλλον των startup στην Ελλάδα σήμερα; Είστε αισιόδοξη για την ανάπτυξή του στο μέλλον, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα;
Ανυπομονώ να μάθω περισσότερα για τις startup στην Ελλάδα. Έχω διαβάσει πολλά για αυτό, αλλά αυτό το συνέδριο θα είναι η πρώτη εμπειρία μου στην πράξη. Με βάση αυτά που ξέρω, είμαι πολύ αισιόδοξη, αν και θα χρειαστεί χρόνος για την ανάπτυξή τους. Το υψηλό ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα σημαίνει ότι υπάρχουν πολλοί μορφωμένοι και ταλαντούχοι άνθρωποι που είναι διαθέσιμοι για τις startup. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μερικά ορατά παραδείγματα επιτυχίας, ώστε η επιχειρηματικότητα να γίνει το όνειρο αυτής της νέας γενιάς.
«Η επιτυχημένη επιχειρηματικότητα είναι μια τέχνη που διδάσκεται, όταν υποστηρίζεται από μια πρακτική και αποδεδειγμένη μεθοδολογία». Είναι εύκολο να μάθει κανείς τις μεθοδολογίες, αλλά ισχύει το ίδιο για αυτή την «τέχνη που διδάσκεται»; Πιστεύετε ότι συνάδει με το ελληνικό ταμπεραμέντο και την ελληνική νοοτροπία;
Και βέβαια! Οι Έλληνες είναι επίμονος και φιλόδοξος λαός, οπότε είναι ιδανικοί για επιχειρηματίες. Έχουν ιδιότητες που είναι σημαντικές για την επιχειρηματικότητα: ταλέντο, επιμονή, απλότητα, ατομική πρωτοβουλία, αποφασιστικότητα, κριτική ανεξάρτητη σκέψη και όραμα. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Έλληνες είναι οι μετανάστες με το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκτησίας επιχειρήσεων στις ΗΠΑ.
Ποια ακριβώς είναι η σχέση σας με την Ελλάδα;
Οι γονείς μου ήρθαν στις ΗΠΑ για τις σπουδές τους, έτσι πάντοτε μιλούσαμε ελληνικά στο σπίτι. Ερχόμαστε στην Ελλάδα κάθε καλοκαίρι, και πλέον την αγαπούν και τα παιδιά μου. Έχω φίλους από τα καλοκαίρια που περνάω στην Πάρο και εξακολουθώ να τους βλέπω κάθε χρόνο. Οι πιο κοντινοί παιδικοί μου φίλοι -που τους νιώθω περισσότερο σαν ξαδέρφια μου- ήταν τα παιδιά των Ελλήνων φίλων των γονιών μου, και μας άρεσε να μιλάμε ελληνικά σαν δεύτερη γλώσσα, γιατί μπορούσαμε να μιλάμε μεταξύ μας στο δρόμο χωρίς να μας καταλαβαίνει κανείς. Τελικά, νιώθω Ελληνίδα όταν είμαι στην Αμερική κι Αμερικανίδα όταν είμαι στην Ελλάδα.
Υποθέτω ότι μέσα σας θα είστε πάντα επιχειρηματίας, έχετε όμως άλλα σχέδια για το μέλλον που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Θα ήθελα πολύ να αποκτήσω περισσότερους δεσμούς με το ελληνικό επιχειρηματικό οικοσύστημα. Πιστεύω ότι διανύουμε μια μοναδική συγκυρία στην Ελλάδα: η οικονομική κρίση βρίσκεται υπό έλεγχο, αλλά εξακολουθεί να αποτελεί μια ευκαιρία για να επαναπροσδιοριστεί η χώρα σαν μια πλούσια πηγή startup επιχειρήσεων. Αφού μπορεί να το κάνει ο καθένας, μπορούν να το κάνουν και οι Έλληνες.
Η μετάφραση της συνέντευξης έγινε από το Yourtranslator.gr.
Σχόλια