Eurobank: Οι επιπτώσεις του κορονοϊού στην απασχόληση​

Τη συνεισφορά των επιμέρους κλάδων οικονομικής δραστηριότητας στο σύνολο της απασχόλησης στην Ελλάδα το 2019, τα δομικά χαρακτηριστικά της απασχόλησης σε όρους θέσης στο επάγγελμα, επιπέδου εκπαίδευσης και ηλικιακής ομάδας και μια ανάλυση ευαισθησίας για το ποσοστό ανεργίας το 2020 σε διαφορετικά σενάρια για την πορεία της απασχόλησης εξετάζει η ομάδα ανάλυσης και έρευνας της Eurobank στο εβδομαδιαίο δελτίο 7 Ημέρες Οικονομία, στηριζόμενη στα στοιχεία από την τριμηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ).

Σχήμα 1: Ελλάδα – Συνεισφορά των Επί Μέρους Κλάδων Οικονομικής Δραστηριότητας στο Σύνολο της Απασχόλησης (3.911,0 χιλιάδες άτομα το 2019, μέσος όρος 4 τριμήνων βάσει της τριμηνιαίας έρευνας εργατικού δυναμικού)

Η απασχόληση στην Ελλάδα, ο παραγωγικός συντελεστής με την υψηλότερη συμβολή στους θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης των τελευταίων ετών (1,5% το 2017, 1,9% το 2018 και το 2019), διαμορφώθηκε στα 3.911,0 χιλιάδες άτομα το 2019 (μέσος όρος 4 τριμήνων).1 Όπως παρουσιάζεται στα Σχήματα 2 Α, Β, και Γ, σχεδόν 9 στους 10 από τους απασχολούμενους στην Ελλάδα το 2019 ήταν μισθωτοί (68,1%) ή αυτοαπασχολούμενοι χωρίς προσωπικό (21,3%), σχεδόν 8 (5) στους 10 ήταν κάτοχοι τουλάχιστον απολυτηρίου μέσης εκπαίδευσης (πτυχίο ανώτερης τεχνολογικής επαγγελματικής εκπαίδευσης) και 9 στους 10 εργάστηκαν σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Τέλος το 84,9% του συνόλου των απασχολουμένων το 2019 ανήκε στην ηλικιακή κατηγορία των 30 μέχρι 64 ετών.

Σε όρους ετήσιας μεταβολής της απασχόλησης καταγράφηκε αύξηση κατά 2,2% ή 83,0 χιλιάδες άτομα από 2,0% ή 75,4 χιλιάδες άτομα το 2018. Οι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας των μεταφορών και αποθήκευσης, των δραστηριοτήτων υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης (τουρισμός), της μεταποίησης και της εκπαίδευσης είχαν τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην προαναφερθείσα αύξηση, καταγράφοντας άνοδο της τάξης των 22,2, 20,2, 19,3 και 17,7 χιλιάδων ατόμων αντίστοιχα. Οι ίδιοι κλάδοι, συμπεριλαμβανομένων των τομέων του εμπορίου και της υγείας & κοινωνικής μέριμνας, αποτέλεσαν τους βασικούς πυλώνες ενίσχυσης της απασχόλησης στην Ελλάδα τα 6 τελευταία χρόνια (2013-2019, Δ% 11,3%, Δ 397,8 χιλιάδες άτομα).

Από τα 3.911,0 χιλιάδες άτομα του πληθυσμού της Ελλάδας ηλικιακής ομάδας 15 ετών και άνω που ανήκαν στο υποσύνολο της απασχόλησης το 2019 (απασχολούμενοι + άνεργοι + μη ενεργός πληθυσμός = σύνολο πληθυσμού), το 17,7% εργάστηκε στον κλάδο του εμπορίου, το 11,6% στη γεωργία, δασοκομία και αλιεία, το 9,8% στον τουρισμό, το 9,6% στη μεταποίηση, το 8,7% στη δημόσια διοίκηση και άμυνα & υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση, το 8,2% στην εκπαίδευση, το 6,4% στις δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας και κοινωνικής μέριμνας, το 5,6% στις επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες και το 5,3% στον κλάδο των μεταφορών και αποθήκευσης.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις τρέχουσες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας του κορωνοϊού (Covid-19), κλάδοι όπως αυτοί του εμπορίου, του τουρισμού, των μεταφορών και των τεχνών, διασκέδασης και ψυχαγωγίας αναμένεται να είναι οι πρώτοι που θα δεχτούν τις αρνητικές επιδράσεις της διαταραχής. Σύμφωνα με την τριμηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, η συμμετοχή των προαναφερθέντων κλάδων στο σύνολο της απασχόλησης το 2019 ήταν στο 34,1%. Δηλαδή μια μείωση της απασχόλησης στους παραπάνω κλάδους κατά 1% δύναται να προκαλέσει πτώση του συνόλου της απασχόλησης κατά 0,34%. Προσθέτοντας στους παραπάνω κλάδους τη μεταποίηση και τις κατασκευές, το προαναφερθέν μερίδιο διαμορφώνεται στο 47,5% του συνόλου της απασχόλησης.

Λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού (Covid-19), η απασχόληση στην ελληνική οικονομία είναι πολύ πιθανόν να μειωθεί το 2020 με αποτέλεσμα την αύξηση του ποσοστού ανεργίας για πρώτη φορά από το 2013. Στον Πίνακα 1 παρουσιάζουμε μια ανάλυση ευαισθησίας για το μέγεθος του ποσοστού ανεργίας το 2020 σε εναλλακτικά σενάρια μείωσης της απασχόλησης. (Σημαντική Διευκρίνιση: τα εν λόγω μεγέθη δεν αποτελούν πρόβλεψη. Συνιστούν μια ανάλυση ευαισθησίας για το ποσοστό ανεργίας σε διαφορετικά σενάρια για την πορεία της απασχόλησης). Επί παραδείγματι, κάνοντας την υπόθεση ότι το εργατικό δυναμικό το 2020 παραμένει σταθερό, ήτοι 4.729,9 χιλιάδες άτομα, τότε μια μείωση σε ετήσια βάση του αριθμού των απασχολουμένων ατόμων κατά 1%, 2%, 3%, 4%, 5% οδηγεί σε αύξηση του ποσοστού ανεργίας στο 18,1%, 19,0%, 19,8%, 20,6%, 21,4% αντίστοιχα (από 17,3% το 2019).