Αύξηση πληθωρισμού με «λεφτά από το ελικόπτερο» η άμεση απάντηση στην κρίση για την Ε.Ε

Θετικές επιπτώσεις θα έχουν για την ελληνική οικονομία μεσοπρόθεσμα όσες απ’ τις εισηγούμενες φοροαπαλλαγές θα εφαρμοστούν το επόμενο διάστημα. Θα αποτελούν μία ελάφρυνση πάνω από τον κυκεώνα βαρών που έχουν επωμιστεί οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Το ζητούμενο όμως δεν είναι πλέον εάν θα πληρώνουν λιγότερο, αλλά εάν θα έχουν εισπράξεις. Δηλαδή εάν θα μπορούν να παράγουν εισόδημα τόσο για τους επιχειρηματίες όσο και για τους εργαζόμενούς τους.

Δυστυχώς τα μηνύματα που έρχονται από την αγορά, μιλούν για έναν αδύναμο Σεπτέμβριο για όλους τους κλάδους, με την αβεβαιότητα να αυξάνεται στο επόμενο διάστημα γιατί εκτός από τους φόρους θα υπάρχουν και αυξημένα λειτουργικά έξοδα. Ο χειμώνας 2020 θα είναι διαφορετικός και πιο δύσκολος από τους χειμώνες της οικονομικής κρίσης (2010-2018). Μοναδικά σωσίβια θα είναι το φθηνό κόστος χρήματος με μεσοσταθμικό κόστος δανεισμού της τάξης του 0,5% - 1% για τις επιχειρήσεις με αρνητικό πληθωρισμό (-1,8% περίπου) και τα διάφορα προγράμματα επιδότησης του εργασιακού κόστους.

Από εκεί και πέρα, η ΕΚΤ θα πρέπει να ακολουθήσει τις κινήσεις που εξήγγειλε η FED στην Αμερική, η οποία θέλει πληθωρισμό της τάξης του 2%. Έναν πληθωρισμό που θα τροφοδοτήσει τη ζήτηση σε υψηλότερα επίπεδα και εν συνεχεία τις επενδύσεις και την απασχόληση. Η αύξηση του πληθωρισμού μπορεί να γίνει με αύξηση των επιδομάτων και των παροχών έξω από τα στενά πλαίσια της δημοσιονομικής πολιτικής. Για την Αμερική, αυτό μπορεί να είναι το «λεφτά από το ελικόπτερο» (helicopter’s money), δηλαδή να δίνουν παροχές ανεξάρτητα εισοδημάτων. Βέβαια, αυτό προϋποθέτει ισχυρά κεφαλαιακά αποθέματα, τα οποία οι Αμερικανοί μπορούν να τα βρουν ή να τα… τυπώσουν. Η Ε.Ε. είναι δέσμια των κανόνων της συνθήκης του Μάαστριχτ οι οποίοι εν πολλοίς έχουν παραβιαστεί μέσα στην κρίση του κορονοϊού.

Στην Ε.Ε., τα πακέτα στήριξης των 1,3 τρισ. ευρώ υποτίθεται ότι θα κατευθυνθούν σε μεταρρυθμιστικές αλλαγές αλλά σε μεγάλο βαθμό (ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας) θα κλείσουν τρύπες στις οικονομίες των κρατών μελών. Στην Ελλάδα, οι τρύπες είναι πολλές και σε πολλούς τομείς. Εύλογα η κυβέρνηση περιμένει τις εισροές απ' το Ταμείο Ανάκαμψης που θα ξεκινήσουν στο α’ τρίμηνο 2021. Μέχρι τότε θα αξιοποιήσει το χαμηλό κόστος δανεισμού από τις διεθνείς αγορές. Η πρόσφατη έξοδος (αν και σχετικά πρόωρη, αφού είχε προγραμματιστεί για τον Οκτώβριο) ήταν επιτυχημένη. Θα υπάρξουν και πλειστηριασμοί (auctions) Εντόκων Γραμματίων του Δημοσίου που θα τονώσουν την ρευστότητα στο δ’ τρίμηνο, ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Με απλά λόγια, θα τα βολέψουμε μέχρι τον Δεκέμβριο και μετά θα προσπαθήσουμε να κάνουμε «καθυστερήσεις» μέχρι να ενταθούν οι εισροές από το Ταμείο Ανάκαμψης.