Η ιστορία της Barbie είναι γραμμένη με χρυσά (αν όχι ροζ) γράμματα στην ιστορία των παιχνιδιών. Η κούκλα, που έχει πλέον κλείσει τα 60 χρόνια ζωής και έχει μεγαλώσει πολλές διαφορετικές γενιές, είδε τις πωλήσεις της να ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο και να αυξάνονται στην εποχή της πανδημίας. Στο υπόβαθρο της επιτυχίας της, όμως, υπήρχε κόντρα, απληστία και λύπη. Και όλα ξεκινάνε με δύο πυραυλικά συστήματα.
Ο Jack Ryan θα γεννηθεί τον Νοέμβριο του 1926 και θα αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο του Yale. Μετά την αποφοίτηση του, θα εργαστεί σε έναν από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές αμυντικού εξοπλισμού παγκοσμίως, την Raytheon, όπου θα βοηθήσει στην ανάπτυξη των πυραύλων AIM-7 Sparrow και MIM-23 Hawk. Και αυτό το ξεκίνημα δεν προβλέπει με τίποτα αυτό που θα επακολουθήσει, καθώς, από τα οπλικά συστήματα, το επόμενο επαγγελματικό βήμα του θα είναι σε μια πολύ διαφορετική βιομηχανία.
Το 1995, ο Ryan θα προσληφθεί από την Mattel, την γνωστή κατασκευάστρια παιχνιδιών, ως επικεφαλής για την έρευνα και την ανάπτυξη των προϊόντων της. Η Mattel θα δημιουργηθεί μια δεκαετία πριν και θα αναπτύξει μια σειρά παιχνιδιών, όπως κουκλόσπιτα. Αν και η εταιρεία ιδρύθηκε από τους Harold Matson και Elliot Handler, η κακή υγεία του πρώτου θα τον οδηγήσει στην πορεία να πουλήσει το μερίδιο του. Η γυναίκα του Handler, Ruth, θα αναλάβει τον ρόλο του Matson.
Η Ruth Handler θα πει αργότερα πως έβλεπε την κόρη της να παίζει με χάρτινες κούκλες και να τους δίνει ρόλους ενηλίκων. Είναι τότε που θα δει το κενό στην αγορά και θα προτείνει τη δημιουργία μιας κούκλας με σώμα ενήλικης, ιδέα που τόσο ο άνδρας της όσο και τα στελέχη της Mattel δεν θα βρουν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Σε ένα ταξίδι στην Ευρώπη, και συγκεκριμένα στην Ελβετία, η Ruth θα ανακαλύψει την γερμανική κούκλα Bild Lilli, μια ξανθιά... σεξοβόμβα.
Η Handler θα βρει στην Lilli αυτό που έψαχνε για να κάνει την ιδέα της πραγματικότητα. Θα την πάρει ως πρωτότυπο και θα γυρίσει πίσω στις ΗΠΑ. Ο Ryan θα την βοηθήσει τότε να φτιάξουν ένα άλλο προϊόν που βασιζόταν σε αυτήν. Και κάπως έτσι, θα γεννηθεί η Barbie, που θα κάνει την πρώτη της εμφάνιση το 1959 κατά τη διάρκεια μιας έκθεσης παιχνιδιών. Και κάπως έτσι, ο Ryan, από τους πυραύλους της Raytheon, θα φτάσει να σχεδιάζει κούκλες για κορίτσια.
Ο «πατέρας της Barbie» θα συνεισφέρει σε πολλές καινοτομίες που θα κάνουν την Barbie να ξεχωρίσει. Από την μέση που λυγίζει και περιστρέφεται (οπότε η κούκλα μπορεί να ποζάρει σαν μοντέλο) μέχρι τις «κλικάτες» αρθρώσεις στα γόνατα, που βοηθούν στο λύγισμα των ποδιών της κούκλας, θα σχεδιάσει και θα πατεντάρει ένα προϊόν που θα κάνει θραύση. Την ίδια στιγμή, το συμβόλαιο του με την Mattel προβλέπει ότι θα παίρνει το 1,5% από τα συνολικά έσοδα των πωλήσεων.
Κάπου εκεί, θα ξεκινήσουν και οι πρώτες κόντρες με την Handler, την «μητέρα της Barbie», κυρίως για την ονομασία της κούκλας. Η δεύτερη υποστήριζε πως η κούκλα έφερε το όνομα της κόρης της, Barbara, ενώ ο Jack Ryan έλεγε πως η ονομασία προερχόταν από την τότε γυναίκα του, η οποία επίσης ονομαζόταν Barbara. Παράλληλα, ο ίδιος υποστήριζε πως η ιδέα για την Barbie ήταν δική του, καθώς πίστευε πως τα κορίτσια ήθελαν να παίζουν με κούκλες που έδειχναν αληθινές.
Η ίδια η κούκλα ήταν ένας θρίαμβος. Την δεκαετία του '60, η Mattel δεν προλαβαίνει να παράγει Barbie και οι καταστηματάρχες καλούνται να επιλέξουν που θα τις πουλήσουν. Το ιαπωνικό εργοστάσιο στο οποίο πραγματοποιείται η παραγωγή τους δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να καλύψει την ζήτηση, παρά το ότι είχε φτάσει να φτιάχνει 100.000 κούκλες την εβδομάδα. Μέσα σε τρία χρόνια, ο ίδιος ο Ryan βγάζει σχεδόν 1 εκατ. δολάρια από τα δικαιώματα.
Και με τα τεράστια κέρδη, θα αρχίσει να κάνει την μεγάλη ζωή. Θα διοργανώσει τεράστια χολιγουντιανά πάρτι - ακόμη και 182 μέσα σε έναν χρόνο, έχει το δικό του πυροσβεστικό όχημα, ένα μεγάλο σπίτι στο Bell Air το οποίο θα εξοπλίσει με κάστρο, τάφρους, γέφυρες, τεράστια πέτρινα τζάκια, πολεμίστρες, 144 τηλέφωνα και άλλα πολλά. Στο ίδιο το σπίτι, αν και παντρεμένος, θα διοργανώσει ακόμη και όργια, ενώ είχε και μπουντρούμι για... σεξουαλικά βασανιστήρια.
Η σκοτεινή πλευρά του σχεδιαστή της Barbie ήταν λουσμένη στο αλκοόλ και την κοκαΐνη, που τον οδηγούσε να γίνεται παρανοϊκός, με μεγάλες αλλαγές στη διάθεση του. Και καθώς τα πάρτι συνεχίζονται, η «αδίστακτη Ruth», όπως την αποκαλούν, που ενοχλείται από τα τεράστια ποσά που δίνει στον Ryan λόγω του συμβολαίου του, περικόπτει τα κέρδη από τα δικαιώματα. Αυτή η απόφαση θα τον οδηγήσει να κάνει αγωγή στην εταιρεία, το 1974, ζητώντας πολλά εκατομμύρια.
Αυτό ήταν και το τέλος των σχέσεων με την Mattel, μετά από μια 20ετία όπου ήταν υπεύθυνος όχι μόνο για την Barbie αλλά και για τα Chatty Cathy και Hot Wheels, ενώ έφτασε να κατέχει πάνω από 1.000 διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Η αγωγή θα συνεχιστεί για αρκετά χρόνια, μια περίοδο που θα είναι εξαιρετικά δύσκολη για τον ίδιο, οδηγώντας τον σε ακόμη περισσότερη χρήση ουσιών και ποτού. Και από το κάστρο που έμενε, είχε καταλήξει σε ένα μικρό διαμέρισμα. Θα συνεχίσει να εργάζεται, αλλά ποτέ ξανά στη βιομηχανία των παιχνιδιών.
Το 1975, η Handler και ο άντρας της θα οδηγηθούν σε παραίτηση από την Mattel, λόγω των κακών οικονομικών αποτελεσμάτων αλλά και των φημών που υπάρχουν για σκάνδαλο. Τον Φεβρουάριο του 1978 η Handler θα κατηγορηθεί για συνωμοσία και ψευδείς δηλώσεις στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Αν και στην αρχή θα αρνηθεί τις κατηγορίες, θα αλλάξει τη στάση της για να μην καταλήξει στη φυλακή. Αντ 'αυτού, θα καταδικαστεί σε 2.500 ώρες κοινωνικής υπηρεσίας και πρόστιμο.
Από την άλλη, ο Ryan θα πουλήσει το κάστρο του σε πολύ χαμηλή τιμή, ώστε να χρηματοδοτήσει τον δικαστικό αγώνα εναντίον της Mattel. Το 1980, καθώς η δίκη είναι ένα βήμα πριν να ξεκινήσει και μετά από μια δεκαετή διαμάχη, οι δύο πλευρές θα καταλήξουν σε εξωδικαστική συμφωνία, με τον Ryan να παίρνει τελικά το ποσό των 10 εκατομμυρίων δολαρίων, πολύ λιγότερα από όσα ζητούσε, ένα σχεδόν τριπλάσιο ποσό.
Ο Ryan θα κάνει πολλούς γάμους στη ζωή του, ακόμη και με την ηθοποιό Zsa Zsa Gabor. Ο πέμπτος γάμος του θα είναι με κοπέλα από την Πολωνία, την Magda, που μιλά λίγα Αγγλικά, την οποία ενθαρρύνει να κάνει πλαστική στη μύτη της, αλλά δεν θα καταφέρει να απολαύσει τα αποτελέσματα. Το 1989 θα υποστεί εγκεφαλικό, που τον αφήνει παράλυτο σε αναπηρική, χωρίς να μπορεί να μιλήσει. Απρόθυμος να ζήσει σε αυτήν την κατάσταση, αυτοκτονεί στις 13 Αυγούστου 1991, αφήνοντας ένα «Σ 'αγαπώ» γραμμένο σε καθρέφτη με το κραγιόν της γυναίκας του. Ήταν 64 ετών.
Ακόμα και μετά το θάνατό του, η αντιπαλότητα με την Handler θα συνεχιστεί. Όταν οι New York Times τον περιέγραψαν «εφευρέτη της κούκλας Barbie», θα τον χαρακτηρίσει «κάποιον που είχε κάνει λίγο από το design». Για τα επόμενα 11 χρόνια και μέχρι το θάνατό της το 2002, σε ηλικία 85 ετών, θα πραγματοποιήσει μια συντονισμένη εκστρατεία για να πείσει τον κόσμο ότι είχε δημιουργήσει μόνη της την Barbie. Μια κούκλα που έδωσε χαρά σε εκατομμύρια, αλλά απληστία και πόνο στους «γονείς» της.
Σχόλια