​Κομισιόν: 330 δισ. € για για περιφερειακά και τοπικά έργα​ - Νέες επενδυτικές προτεραιότητες

Η ΕΕ θα διαθέσει πάνω από 330 δισ. € μέσω των διαρθρωτικών ταμείων για περιφερειακά και τοπικά έργα την περίοδο 2021-2027 προκειμένου να συμβάλει στη μείωση των οικονομικών ανισοτήτων και την τόνωση της ανάκαμψης από την πανδημία.

Οι πρέσβεις των κρατών μελών στην ΕΕ ενέκριναν τα νομικά κείμενα που διέπουν τη χρήση των κονδυλίων, τα οποία ανέρχονται σχεδόν στο ένα τρίτο του επταετούς προϋπολογισμού της ΕΕ, επιβεβαιώνοντας έτσι την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ο Nelson de Souza, Υπουργός Προγραμματισμού της Πορτογαλίας δήλωσε σχετικά: «Η πολιτική για τη συνοχή βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, καθώς ο αντίκτυπός της γίνεται άμεσα αισθητός στους πολίτες. Περιφέρειες, εργαζόμενοι και επιχειρήσεις ωφελούνται από αυτή. Η νομοθετική δέσμη για τη νέα περίοδο προγραμματισμού στηρίζει αφενός την ανάκαμψη της ΕΕ και αφετέρου την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση».

Νέες επενδυτικές προτεραιότητες

Η δέσμη των μέτρων περί συνοχής για την περίοδο 2021-2027 προβλέπει πολυετείς επενδύσεις, με το μεγαλύτερο μέρος των πόρων να επικεντρώνεται στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και περιφέρειες, προκειμένου να ενισχυθεί η κοινωνική, οικονομική και εδαφική συνοχή σε ολόκληρη την ΕΕ. Στη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης, αυτό όχι μόνο θα αμβλύνει τις μακροπρόθεσμες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, αλλά και θα συμβάλει στη λειτουργία της ενιαίας αγοράς.

Οι συννομοθέτες κατέληξαν κατόπιν συμφωνίας σε πέντε νέους πολιτικούς στόχους, οι οποίοι αντικατοπτρίζουν τις κύριες προτεραιότητες της ΕΕ:

• μια πιο ανταγωνιστική και εξυπνότερη Ευρώπη
• μια πιο πράσινη και ανθεκτική Ευρώπη με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που οδεύει προς μια οικονομία καθαρών μηδενικών εκπομπών
• μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη
• μια πιο κοινωνική Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς μέσω της υλοποίησης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων·
• μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της

Τα έργα που χρηματοδοτούνται από τα ταμεία εκτείνονται από τις υποδομές μεταφορών, τα νοσοκομεία και την υγειονομική περίθαλψη, την καθαρή ενέργεια, τη διαχείριση των υδάτων, τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, την έρευνα, την καινοτομία και την ψηφιοποίηση έως τα προγράμματα απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη, την εκπαίδευση και την κατάρτιση.

Απλούστευση και αποδοτικότητα

Η νέα νομοθεσία απλουστεύει τους κανόνες, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και διασφαλίζοντας την αποδοτικότερη χρήση των πόρων.

Κυριότερα, έχει συνδεθεί με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, ένα πλαίσιο για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής εντός του οποίου διατυπώνονται συστάσεις για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο. Έτσι, παρέχεται καθοδήγηση στα κράτη μέλη σχετικά με τους καλύτερους δυνατούς τρόπους επένδυσης των χρημάτων που προέρχονται από τα ταμεία, προκειμένου τα οφέλη να είναι μεγαλύτερα σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Επιπλέον, η πρόσβαση στους πόρους για τη συνοχή εξαρτάται από τη συμμόρφωση με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες.

Το σχέδιο νομοθεσίας προβλέπει επίσης την αποτελεσματική παρακολούθηση της αγοράς δημοσίων συμβάσεων, καθώς και μεγαλύτερη διαφάνεια, εφόσον τα κράτη μέλη θα παρέχουν λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με τους αποδέκτες της χρηματοδότησης.

Δράση για το κλίμα

Συνολικά, σχεδόν το 30% των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων θα συμβάλει στην απαλλαγή της οικονομίας από τις ανθρακούχες εκπομπές, αφού κάθε είδος επενδυτικής δραστηριότητας θα έχει ειδικό συντελεστή για το κλίμα. Τα έργα οφείλουν επίσης να τηρούν την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής ζημίας», σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς στόχους της ΕΕ.

Αντιμετώπιση κρίσεων

Το 2020, η πολιτική συνοχής αποδείχθηκε ζωτικής σημασίας για την άμεση αντίδραση στην πανδημία COVID-19. Με την τροποποίηση των ισχυόντων κανόνων, εξασφαλίστηκε ταχέως ρευστότητα για τα κράτη μέλη από αδιάθετα κονδύλια, αλλά και η ευελιξία να διατεθούν τα χρήματα για την κάλυψη των πιο επιτακτικών αναγκών. Με βάση την εμπειρία αυτή, μια νέα διάταξη προστέθηκε για την προσωρινή χρήση των κονδυλίων με στόχο την αντιμετώπιση μελλοντικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.

Επόμενα στάδια

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να επιβεβαιώσει την πολιτική συμφωνία τον Μάρτιο. Ενώ τα σχέδια κανονισμών θα τεθούν κατά πάσα πιθανότητα σε ισχύ τον Ιούνιο κατόπιν αναθεώρησης από τους γλωσσομαθείς νομικούς, τα κονδύλια προς τα κράτη μέλη θα τεθούν σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2021.