NEWSFLASH...
Διεθνή
ανάγνωση

Όταν οι κυβερνήσεις «ρίχνουν» την πρόσβαση στο διαδίκτυο

Όταν οι κυβερνήσεις «ρίχνουν» την πρόσβαση στο διαδίκτυο

​Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός πως το διαδίκτυο έχει αλλάξει, ποικιλοτρόπως, τις ζωές μας. Και η πανδημία αποτέλεσε μια εξαιρετική ευκαιρία για να φανεί, ακόμη περισσότερο, ο ρόλος και η σημασία του. Τι συμβαίνει, όμως, όταν κάποιος αποφασίζει να σβήσει τα διαδικτυακά «φώτα»; Τι συμβαίνει όταν κάποιος κλείνει τον «διακόπτη»;

Από την ψυχαγωγία μέχρι την εκπαίδευση και από το επιχειρείν μέχρι την επικοινωνία, το διαδίκτυο συμβάλει στο να γίνονται όλα πιο εύκολα και γρήγορα, ανοίγοντας «πόρτες» και προσφέροντας ευκαιρίες. Εντούτοις, δεν είναι λίγες οι φορές που οι πολίτες μιας μεγάλης περιοχής ή ακόμη και μιας ολόκληρης χώρας, χάνουν την πρόσβαση τους στο διαδίκτυο, μετά από κυβερνητική εντολή.

Οι διακοπές πρόσβασης στο διαδίκτυο που επιβάλλονται από κυβερνήσεις αυξάνονται παγκοσμίως, με καταστροφικές επιπτώσεις στις πληγείσες κοινότητες, όπως αναφέρει η μελέτη «The Current», που έρχεται με την υπογραφή του διαδικτυακού think tank Jigsaw, πίσω από το οποίο βρίσκεται η Google. Και η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, σύμφωνα με τη μελέτη, απαιτεί φως «εκεί όπου οι κυβερνήσεις επιβάλλουν το σκοτάδι».

Για παράδειγμα, το 2010, η Τυνησία προχώρησε σε σημαντική αύξηση του επιθετικού αποκλεισμού συγκεκριμένων ιστοτόπων, ως απάντηση σε αναταραχές. Έναν χρόνο πριν, το 2009, το Ιράν, αντιμετωπίζοντας διαμαρτυρίες ενάντια στην αμφισβητούμενη εκλογική επικράτηση του Mahmoud Ahmadinejad, επιβράδυνε το διαδίκτυο, κάνοντας το ουσιαστικά μη προσπελάσιμο.

Σε μια άλλη περίπτωση, το 2007, ο πρόεδρος της Γουινέας, Lansana Conté, έδωσε εντολή για την πρώτη ευρέως γνωστή διακοπή αυτού του τύπου, παγκοσμίως, κλείνοντας το διακόπτη στη νεοσύστατη διαδικτυακή βιομηχανία της χώρας, εκεί όπου λιγότερο από το 1 τοις εκατό του πληθυσμού είχε πρόσβαση. Αλλά, ήταν οι ενέργειες της αιγυπτιακής κυβέρνησης που προκάλεσαν διεθνείς αντιδράσεις.

Το 2011, η Αίγυπτος απέκλεισε την πρόσβαση στο διαδίκτυο. Για πέντε ημέρες, το 93 τοις εκατό των αιγυπτιακών δικτύων παρέμενε χωρίς δυνατότητα επικοινωνίας με τον έξω κόσμο, κάτι που προκλήθηκε από μια σειρά αντικυβερνητικών διαδηλώσεων που είχαν ξεκινήσει τρεις ημέρες νωρίτερα. Ποτέ στο παρελθόν μια ολόκληρη χώρα, όπου πάνω από το ένα τέταρτο του πληθυσμού ήταν συνδεδεμένο στο διαδίκτυο, δεν αποκόπηκε πλήρως από το διαδίκτυο.

Από τότε, υπήρξε διεθνής καταδίκη όλων αυτών των περιπτώσεων. Παρόλα αυτά, όμως, ο αριθμός των διακοπών στην πρόσβαση -μια διαδικασία που αναφέρεται στην σκόπιμη διακοπή των διαδικτυακών επικοινωνιών από κρατικούς παράγοντες- παρουσίασε εκθετική αύξηση και εκτοξεύτηκε από έναν μικρό αριθμό περιστατικών το 2012 σε τουλάχιστον 213 σε 33 χώρες το 2019.

Το 2020, παρόλο που ο συνολικός αριθμός τέτοιου τύπου διακοπών μειώθηκε ελαφρώς, λόγω των αναβολών που τέθηκαν σε εφαρμογή για διάφορες εκλογικές διαδικασίες και των οδηγιών για παραμονή στο σπίτι και μέτρα κοινωνικής απόστασης λόγω της πανδημίας COVID-19, η συνολική διάρκεια των λεγόμενων «internet shutdowns» παγκοσμίως αυξήθηκε κατά 49%.

Αν και ο πραγματικός συνολικός αριθμός διακοπών λειτουργίας είναι πιθανώς άγνωστος, σχεδόν 850 σκόπιμες διακοπές πρόσβασης έχουν τεκμηριωθεί και επαληθευτεί κατά την τελευταία δεκαετία μέσω του Project Now του Shutdown Tracker Optimization Project (STOP). Από αυτές, 768 σε 63 χώρες πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια.

Τα περιστατικά αυξήθηκαν με εκθετικό ρυθμό τα τελευταία χρόνια, επηρεάζοντας 33 χώρες μόνο το 2019 και κορυφώθηκαν το 2018 με αύξηση 72% στον αριθμό των διακοπών λειτουργίας κάθε χρόνο. Μόνο τους πρώτους πέντε μήνες του 2021, ο οργανισμός Access Now κατέγραψε 50 διακοπές πρόσβασης στο διαδίκτυο σε 21 χώρες.

Οι συνέπειες των «blackout»

Τα προβλήματα που προκύπτουν από αυτές τις διαδικασίες, είναι φυσικά πολλά, με καταστροφικές επιπτώσεις στις πληγείσες κοινότητες. Για παράδειγμα, καθώς η επικοινωνία μέσω του διαδικτύου έχει αποκτήσει κυρίαρχο ρόλο στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, τα «blackout» διαταράσσουν σημαντικά κανάλια επικοινωνίας και προκαλούν καθυστερήσεις σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι ο αντίκτυπος στις οικονομίες. Υπολογίζεται πως μεταξύ Ιανουαρίου 2019 και Ιουνίου 2021, 228 μεγάλες διακοπές στη διαδικτυακή πρόσβαση, σε 41 χώρες, κόστισαν στην παγκόσμια οικονομία πολλά δισεκατομμύρια. Και αυτό λόγω των προβλημάτων που προέκυψαν στις παραγγελίες και τις τροφοδοσίες, στη λειτουργία των ATM και των συστημάτων πληρωμών, αλλά και στην ευρύτερη τηλεπικοινωνιακή αγορά.

Τα «shutdown» έχουν επίσης καταστροφικές επιπτώσεις στα εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών. Άλλωστε, ακόμη και μια αύξηση 1% στο επίπεδο συνδεσιμότητας μιας χώρας έχει θετικές επιπτώσεις τόσο στα ποσοστά εκπαίδευσης όσο και στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Μέσα στην πανδημία, περιοχές που δεν είχαν πρόσβαση στο διαδίκτυο δεν μπορούσαν να εφαρμόσουν προγράμματα τηλεκπαίδευσης.

Και φυσικά, οι διακοπές στην πρόσβαση χρησιμοποιούνται συχνότερα σε περιόδους εκλογών και πιθανών κοινωνικών αναταραχών, ιδιαίτερα δημόσιων διαδηλώσεων. Ενώ συνήθως δικαιολογούνται για λόγους αναχαίτισης της διάδοσης της παραπληροφόρησης και προώθησης της δημόσιας τάξης, ο πραγματικός τους σκοπός είναι συχνά διαφορετικός, βάζοντας στο στόχαστρο τους διαφωνούντες.

Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, μέσω της ιστοσελίδας internetsociety.org, ανακαλύπταμε πως υπήρχαν τέτοιου τύπου «shutdowns» στη Νιγηρία, την Υεμένη, την Ινδία και τη Μυανμάρ. Σύμφωνα με τον συγκεκριμένο χάρτη, δεν έχει καταγραφεί -ούτε φυσικά βρίσκεται σε εξέλιξη- κάποιου τύπου διακοπή πρόσβασης στην Ελλάδα. Στη γειτονική Τουρκία, έχουν υπάρξει έξι τέτοιες.

Την τελευταία δεκαετία, οι διακοπές λειτουργίας του διαδικτύου έχουν μετατραπεί από κάτι σχεδόν ανήκουστο σε καθημερινό φαινόμενο, σε όλο τον κόσμο. Το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών έχει κλιμακώσει τη δέσμευσή του να βάλει τέλος σε αυτές τις διαδικασίες, ζητώντας μια πλήρη έκθεση από το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου τον Ιούλιο του 2021.

Ο Ειδικός Εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για την προώθηση και την προστασία του δικαιώματος στην ελευθερία έχει επίσης καλέσει «τα κράτη, τα διεθνή ιδρύματα, τις επιχειρήσεις και άλλους ενδιαφερόμενος φορείς σε μια δέσμευση τερματισμού των διακοπών πρόσβασης στο διαδίκτυο».

... σχόλια | Κάνε click για να σχολιάσεις
Επιχειρώ - epixeiro.gr
Επιχειρώ - epixeiro.gr