Γ. Γεραγωτέλλης: Ο τομέας της αγροδιατροφής είναι από τους πιο σημαντικούς της οικονομίας

Ποιες οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα; Και ποια η σημασία αυτού του τομέα για την ελληνική οικονομία, ποια η εικόνα που υπάρχει αυτή τη στιγμή;

Οι επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού κλάδου κατά πλειονότητα είναι μικρές, οικογενειακές επιχειρήσεις. Λόγω του μεγέθους τους, δεν μπορούν να αναπτυχθούν εύκολα οικονομίες κλίμακας ενώ η ανταγωνιστικότητα που παρατηρείται στον κλάδο απαιτεί τις οικονομίες κλίμακας. Επιπλέον, οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν σχετικά χαμηλό επίπεδο καινοτομίας και χαμηλή ενσωμάτωση της τεχνολογίας και της γνώσης. Φυσικά, ο τομέας της αγροδιατροφής είναι από τους πιο σημαντικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας και έχει ιδιαίτερη σημασία για το ΑΕΠ, την απασχόληση, αλλά και τις εξαγωγές της Ελλάδας.

Ποιοι κλάδοι του αγροδιατροφικού τομέα θα λέγατε πως παρουσιάζουν, αυτή τη στιγμή, τις σημαντικότερες ευκαιρίες; Αποτελεί μια ενδεχόμενη «διέξοδο» για νέους που θέλουν να επιχειρήσουν;

Αυτή τη στιγμή, οι κλάδοι που παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες ευκαιρίες είναι αυτοί του ελαιόλαδου, των γαλακτοκομικών και των σνακ και έτοιμων τροφίμων. Επιπλέον, τα φρούτα, τα λαχανικά, οι βιομηχανικές καλλιέργειες, τα δημητριακά, και τα κτηνοτροφικά φυτά είναι από τους τοπ κλάδους της αγροδιατροφής για την Ελλάδα. Αναφορικά με τους νέους, η αγροδιατροφή είναι ένας κλάδος που μπορεί να αποτελέσει διέξοδο και πολλοί στρέφονται ήδη προς αυτήν.

Ποια η σημασία της καινοτομίας για τον συγκεκριμένο τομέα; Ποιες οι τάσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, ποιος ο ρόλος των νέων τεχνολογιών και των καινούργιων ιδεών;

Η καινοτομία είναι σημαντική και για την αγροδιατροφή όπως και για τους άλλους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Όπως ανέφερα προηγουμένως, οι ΜμΕ της αγροδιατροφής έχουν χαμηλό επίπεδο καινοτομίας και αυτό οφείλεται και στην έλλειψη σχέσεων με την ακαδημαϊκή κοινότητα. Μέσα από το FOCUS, οι 27 ΜμΕ της Περιφέρειας Πελοποννήσου ήρθαν σε επαφή με επιστήμονες από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και συζητήθηκαν πολλές νέες ιδέες και τάσεις. Μερικές από αυτές είναι η καταγραφή και μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, νέες μέθοδοι ξήρανσης, αύξηση της διάρκειας ζωής των προϊόντων, χρήση φυτικών βιοενεργών ενώσεων κ.ά. Άλλες ιδέες που αφορούσαν στην επέκταση της γκάμας προϊόντων ήταν η ανάπτυξη ενεργειακών ποτών με ρόδι και σπόρους chia και η παραγωγή ζυμαρικών με αλεύρι κινόας.

Τι ακριβώς ήταν το Διασυνοριακό Πρόγραμμα FOCUS: Ενίσχυση των αγροδιατροφικών ΜΜΕ στην περιοχή των Βαλκανίων-Μεσογείου, ποιοι οι στόχοι του και σε τι στάδιο βρίσκεται αυτή τη στιγμή, σε σχέση και με τα clusters που θα δημιουργούνταν;

Το FOCUS ήταν ένα διακρατικό Ευρωπαϊκό έργο της κατηγορίας Interreg BalkanMed που είχε ως στόχο να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα ΜμΕ του αγροδιατροφικού κλάδου στην περιοχή της Βαλκανικής Μεσογείου μέσω της δημιουργίας τοπικών clusters, δηλαδή συνεργατικών σχηματισμών. Μέσα από τα clusters, προσφέραμε μια σειρά από υποστηρικτικές δράσεις στις ΜμΕ που συμμετείχαν όπως: υποστηρικτικές υπηρεσίες επιχειρηματικότητας, υπηρεσίες κατάρτισης και δραστηριότητες δικτύωσης, με σκοπό την προώθηση νέων τεχνολογιών, νέων επιχειρηματικών ιδεών και την ενίσχυση του αγροδιατροφικού τομέα στις περιοχές των εταίρων του έργου, Αλβανία, Βουλγαρία, Ελλάδα και Κύπρος.

Επιπλέον, πραγματοποιήσαμε επιτόπιες επισκέψεις στις ΜμΕ, προκειμένου να συζητήσουμε από κοντά τις ανάγκες τους με συνεργάτες του Γεωπονικού Πανεπιστημίου και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, τους προτείνουμε καινοτόμες ιδέες που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στις επιχειρήσεις τους. Σε συνέχεια των επισκέψεων, αναπτύξαμε μελέτες σκοπιμότητας, που εξέταζαν την εφικτότητα κάθε καινοτομίας στην επιχείρηση. Αυτές οι μελέτες μπορούν να αξιοποιηθούν από τις ΜμΕ και να εφαρμοστεί η ιδέα στην πράξη ανά πάσα στιγμή. Σημαντική δράση με σκοπό την ανταλλαγή γνώσεων και τεχνογνωσίας ήταν και μια εκδήλωση στην Κύπρο, όπου ήρθαν σε επαφή ΜμΕ και από τις 4 χώρες του προγράμματος. Το έργο αυτή τη στιγμή έχει ολοκληρωθεί.

Καθώς το FOCUS αποτελεί ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, θα ήθελα την γνώμη σας και για την ευρύτερη στήριξη που παρέχει η ΕΕ στις ΜΜΕ του αγροδιατροφικού τομέα. Υπάρχει κάτι που ξεχωρίζετε ή κάποιο σημείο που χρειάζεται «ενίσχυση»;

Η ΕΕ δίνει τις ευρύτερες κατευθύνσεις για τον κλάδο και επιπρόσθετα υπάρχουν προσκλήσεις που μπορούν να αξιοποιηθούν και να δώσουν σημαντικό αποτέλεσμα. Φυσικά, το κάθε κράτος μέλος πρέπει να λάβει υπόψιν του, τις ιδιαιτερότητες του και να προβεί στον σχεδιασμό πολιτικών οι οποίες θα ταιριάζουν στα δικά του χαρακτηριστικά. Οπότε, είναι καλή η στήριξη της ΕΕ, αλλά θα πρέπει να την εκμεταλλευτούμε αποτελεσματικά. Οι άξονες που χρειάζονται ενίσχυση είναι η καινοτομία και η συνεργασία, τα οποία είναι σε χαμηλό επίπεδο αυτή τη στιγμή. Θα πρέπει να υπάρξουν περισσότερες δράσεις που να έχουν αυτό σαν στόχο.