Μια ταινία για την Αρκαδία και το όραμα της οικογένειας Παπανικολάου που τόλμησε να ονειρευτεί στα τέλη του 19ου αιώνα, την περιοχή, ως τη δεύτερη Καμπανία της Ευρώπης. Για μια ελληνική σαμπάνια εφάμιλλη της γαλλικής και για το πρώτο wine bar στην Ομόνοια το 1901.
Αλλά και για τους πρώτους Έλληνες επιχειρηματίες που αντιλήφθηκαν τους όρους του μάρκετινγκ κατά τη διάρκεια μιας διεθνούς έκθεσης οίνου στο Σαν Φρανσίσκο. Όταν δημιούργησαν διαφημιστικές αφίσες ζητώντας από μερικές όμορφες Αμερικανίδες να φωτογραφηθούν κρατώντας τις φιάλες με το αφρώδες κρασί, δίπλα στις τότε πρωτοεμφανιζόμενες, λιμουζίνες της Ford...
Μια άγνωστη ελληνική ιστορία με φυσαλίδες, καρέ - καρέ
Πώς η ενσωμάτωση αρχειακού υλικού, ντοκουμέντων και ο εναρμονισμός ασπρόμαυρων και έγχρωμων πλάνων μπορεί να “ρέει” τόσο φυσικά μέσα σε μια ταινία, όσο η σαμπάνια μέσα σε ένα ποτήρι; Και πώς ένα ντοκιμαντέρ που ξετυλίγεται στον δικό του χρόνο, μπορεί να μας ταξιδεύει με έναν τόσο ιδιαίτερο τρόπο σε ξεχασμένες ένδοξες ιστορίες και ελληνικά χρονικά, όσο οι φυσαλίδες μιας καλής φρεσκοσερβιρισμένης σαμπάνιας από τον πάτο έως την επιφάνεια ενός ποτηριού;
Με τη μουσική σύνθεση της Ευανθίας Ρεμπούτσικα, ενορχηστρωμένη με 26 μουσικούς από την Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής/ Armonia Atenea και τον Μάριο Φραγκούλη να τραγουδά το βασικό τραγούδι της ταινίας ξετυλίγεται μια άγνωστη, ως τώρα, ιστορία, ακόμα και για τους οινόφιλους στην Ελλάδα που σκιαγραφεί το εγχείρημα των Αδελφών Παπανικολάου, στο χωριό Ρίζες Τεγέας.
Πρόκειται για την ιστορία που διηγείται η ταινία του Κώστα Σπυρόπουλου “Arcadia-Champagne d’ Orient”. Ουσιαστικά από το 1885 έως το 1935 η οικογένεια κατόρθωσε να παράγει σαμπάνια με ποιότητα εφάμιλλη της γαλλικής, από μοσχοφίλερο, το χαρακτηριστικό σταφύλι της περιοχής.
Το γεγονός αυτό υπογραμμίστηκε από τα χρυσά βραβεία που απέσπασε το αφρώδες τους κρασί στις Παγκόσμιες Εκθέσεις της εποχής και από την καταγραφή της περιοχής της Τεγέας στον Παγκόσμιο Οινολογικό Λεξικό του Μπορντώ.
Ο οινολόγος Βασίλειος Παπανικολάου, με σπουδές στο Μονπελιέ της Γαλλίας, πρόσθεσε καινοτόμες πρακτικές στην παραγωγή της σαμπάνιας, όπως μία πρωτοποριακή μέθοδο οινοποίησης χωρίς τη χρήση θείου, την περίφημη «μυστική συνταγή Παπανικολάου» και τη χρήση της σταφίδας στην οινοποιία.
Η Αρκαδία ως η Καμπανία της Ανατολής
Η Αρκαδία ως η Καμπανία της Ανατολής είναι μια φράση από το βιβλίο του Β. Παπανικολάου «Η Αρκαδία υπό Οινολογικήν Έποψιν» που βασίστηκε στην ομοιότητα της επαρχίας της Γαλλίας Καμπανία με το οροπέδιο της Μαντινείας.
Η σύσταση του εδάφους, το μικροκλίμα, το υψόμετρο και η καλλιέργεια της αρωματικής ποικιλίας φιλέρι βοήθησαν το εμφιαλωμένο κρασί της οικογένειας Παπανικολάου να γίνει η αφορμή για το άνοιγμα έξι καταστημάτων στην Αθήνα, καθώς και του πρώτου wine bar στην Ομόνοια, δίπλα στο θέατρο του σκηνοθέτη Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, το 1901.
Σταδιακά, ταξίδεψαν έως την Γαλλία, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ, ενώ απέσπασαν δέκα χρυσά βραβεία σε παγκόσμιες εκθέσεις, όπως στο Παρίσι (1989 και 1900), στο Σικάγο (1893), στη Λιέγη (1905) και στο Σαν Φρανσίσκο (1915).
«A bon vin pas d’ enseigne»
Κατά τη διάρκεια μιας διεθνούς έκθεσης οίνου στο Σαν Φρανσίσκο οι αδελφοί Παπανικολάου δημιούργησαν διαφημιστικές αφίσες ζητώντας από μερικές όμορφες Αμερικανίδες που κατά τύχη πόζαραν δίπλα στις τότε πρωτοεμφανιζόμενες λιμουζίνες της Ford να φωτογραφηθούν με τις φιάλες της ελληνικής σαμπάνιας ανά χείρας. Μια τακτική που μας θυμίζει εν πολλοίς τους σημερινούς influencers του Instagram, μόνο που η παραπάνω φωτογραφία τραβήχτηκε μόλις το 1915.
Μάλιστα οι ρεκλάμες τους στον ελληνικό Τύπο… ήταν γραμμένες στα γαλλικά για περισσότερο στυλ: «A bon vin pas d’ enseigne» («το καλό κρασί δεν έχει ανάγκη από διαφήμιση»).
Ενώ το σλόγκαν των Οινοποιών Τεγέας, σε μια πρώιμη εκδοχή του οινοτουρισμού (στοιχεία από το υπό έκδοση βιβλίο του Κ. Σπυρόπουλου «Οι πρωτοπόροι του Μοσχοφίλερου 1859-1934», εκδόσεις Ιωλκός) ήταν «Αν δεν έχετε ταξιδέψει στην Τοσκάνη, ελάτε στην Αρκαδία».
Το γιατί ωστόσο η Αρκαδία δεν κατόρθωσε να γίνει τελικά η Καμπανία της Ανατολής μπορείτε να το ανακαλύψετε σε μία από τις επόμενες προβολές της ταινίας από το πρόγραμμα προβολών που μας παραχώρησε ο δημιουργός της, Κώστας Σπυρόπουλος:
25-28/ 7 Σινέ Καλαμάτα
6-13/ 8 Φεστιβάλ Ιεράπετρας
21/ 8 Summer Festival Σαμος
1-4 / 9 ΣΙΝΕ ΓΑΡΔΕΝΙΑ Νέο Ηράκλειο
15-22/ 9 Cineville Τρίπολη
26/ 9 CINE ALIMOS
30/9 Δημοτικό θέατρο Μυτιλήνης
2/10 Λήμνος Σινεμά ΜΑΡΟΥΛΑ
20/10 ΔΑΝΑΟΣ Αθήνα
Σχόλια