Μορφές γυναικών με πλεξούδες στα μαλλιά που μοιάζουν ατελείωτες θυμίζοντας τις τεχνικές του πλεξίματος. Τα σχέδια στις θαυμάσιες σαρακατσάνικες ρόκες που θυμίζουν τα σχέδια του άρτου που φτιάχνονται τοποθετώντας κεντήματα… και αλεύρι πάνω στις πεπλατυσμένες μπάλες από ζύμη. Και μια σκαλισμένη αστυνομική ιστορία ενός φόνου με το ρολόι να δείχνει την ακριβή ώρα του θανάτου…
Μια νέα ιδιαίτερη έκθεση παρουσιάζεται στο κτήριο της Κουμπάρη του Μουσείου Μπενάκη φέρνοντας στο φως την λησμονημένη ιστορία των ξυλόγλυπτων υφαντικών εργαλείων. Τραβώντας τη νοερά -και φωτογραφικά- με σχοινιά από τα βάθη των ελληνικών φυλακών του παρελθόντος μέσα σε μια ξύλινη σκάφη γεμάτη με παραδοσιακά ξυλόγλυπτα εργαλεία που σχετίζονται με την κλώση, τη ραπτική, το πλέξιμο και το κέντημα.
Και πράγματι, το υλικό της έκθεσης περιλαμβάνει ένα σύνολο εργαλείων ποιμενικής ξυλογλυπτικής και έναν μεγάλο αριθμό ξυλόγλυπτων εργαλείων, τα οποία έχουν παραχθεί σε ελληνικές φυλακές από τα τέλη του 19ου αιώνα έως περίπου το 1950. Οι κρατούμενοι των φυλακών της Κέρκυρας για παράδειγμα, δημιουργούσαν αντίστοιχα ξυλόγλυπτα εργαλεία με ιδιαίτερη τεχνική αλλά και την δική τους σφραγίδα πάνω στην οποία αναγράφονταν το όνομα του νησιού.
Πιάνοντας το ν(ο)ήμα… στη σύγχρονη εποχή
Η έκθεση “Τα εργαλεία αφηγούνται” παρουσιάζει έναν μεγάλο αριθμό εργαλείων, διάφορες υφαντικές τεχνικές μικρής κλίμακας, καθώς και τον τρόπο χρήσης τους.
Καθώς η παρουσίαση συμπληρώνεται και από εργαλεία κλώσης (ρόκες, σφοντύλια και αδράχτια) που συνδεόταν με την οικιακή παραγωγή εργόχειρων στον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο και είναι περισσότερο μελετημένα και γνωστά στο ευρύ κοινό ως αριστουργήματα ξυλογλυπτικής, βλέπουμε το πως χρησιμοποιούσαν τα συγκεκριμένα εργαλεία. Όχι μόνο πίσω από βιτρίνες, αλλά και μέσα από διαδραστικά εκθέματα που μας καλούν να τα χρησιμοποιήσουμε.
Ένα λευκό αντίγραφο ξυλόγλυπτης ρόκας φτιαγμένο σε 3D εκτυπωτή, κλωστές που πλέκονται και δένουν με διαφορετικά εργαλεία και τρόπους αλλά και σφραγίδες με τα σχέδια που ένα κουτί με μελάνι και ένα τετράδιο περιμένουν τον επισκέπτη να τα ανακαλύψει στο σήμερα.
Και με την επιλογή κάποιων γνωστών καλλιτεχνών που αναβιώνουν τις τεχνικές αυτές στις μέρες μας, η έκθεση δίνει ένα μήνυμα για την επιβίωση των εφαρμοσμένων τεχνών και των παραδοσιακών τεχνικών στη σύγχρονη εποχή. Ενώ στα πλαίσια της έκθεσης διοργανώνεται μια σειρά παρουσιάσεων κάποιων βασικών τεχνικών που χρησιμοποιούν εργαλεία που παρουσιάζονται στην έκθεση για τη δημιουργία κλώστινων συνθέσεων.
Πρόγραμμα παρουσιάσεων:
25 Μαΐου 2023, 18:00, Αμφιθέατρο Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού
Flavia Nessi Γιαζιτζόγλου και Τίνα Βασιλακόπουλου, επιμελήτριες της έκθεσης
Πλεκτική με τα δάχτυλα, δημιουργία πομπόν, φούντας, κορδονιού
15 Ιουνίου 2023, 18:00, Αμφιθέατρο Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού
Μαρία Γρηγορίου, καλλιτέχνης, ιδρυτικό μέλος της ομάδας ΑΦΗ collective
Ύφανση με κάρτες / «τσαπαρί»
6 Ιουλίου 2023, 18:00, Αμφιθέατρο Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού
Δέσποινα Καραχάλιου, τεχνίτρια κομποδετικής
Κομποδετική
Ξεναγήσεις:
Οι επιμελήτριες της έκθεσης, Flavia Nessi-Γιαζιτζογλου και Τίνα Βασιλακοπούλου, θα πραγματοποιήσουν ξεναγήσεις για το κοινό τις ακόλουθες ημερομηνίες: 10/06, 17/06, 24/06, 08/07 & 15/07/2023, ώρα 12:00.
Η έκθεση βασίζεται στην έρευνα που παρουσιάζεται στο βιβλίο της Flavia Nessi-Γιαζιτζόγλου, TALESOFTOOLS.The Untold Narrative of Wooden Handiwork Implements from Greece, το οποἰο θα λειτουργήσει και σαν κατάλογος της έκθεσης και θα διαρκέσει έως τις 3 Σεπτεμβρίου του 2023.
Σχόλια