Delphi Forum Slemani 2025: Γεωπολιτικές μετατοπίσεις και συμμαχίες που διαμορφώνονται εκ νέου

Ο Enver Hoxhaj, πρώην υπουργός Εξωτερικών του Κοσσόβου, άνοιξε τη συζήτηση με μια στοχαστική παρέμβαση για την παγκόσμια αναδιάταξη ισχύος. «Ξέρω από πρώτο χέρι πόσο δύσκολο είναι να οικοδομήσεις ένα κράτος από το μηδέν», ανέφερε χαρακτηριστικά, περιγράφοντας τη διεθνή σκηνή ως μεταβατική: «Ζούμε ανάμεσα στην παλιά και τη νέα διεθνή τάξη – η πρώτη έχει πεθάνει, η δεύτερη δεν έχει ακόμη γεννηθεί». Επεσήμανε τη διάβρωση των μεταπολεμικών βεβαιοτήτων και την επάνοδο της λογικής του 19ου αιώνα, όπου «η ισχύς ισοδυναμεί με το δίκαιο». Κάνοντας αναφορά στην κρίση πολυμέρειας και στην παράλυση του Συμβουλίου Ασφαλείας, μίλησε για έλλειψη εμπιστοσύνης στο διεθνές σύστημα, ενώ τόνισε την ανάγκη διαλόγου και προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται με παράγοντες όπως η τεχνητή νοημοσύνη.

Enver Hoxhaj, πρώην υπουργός Εξωτερικών του Κοσσόβου

Οι τρεις βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη στρατηγική των χωρών του Κόλπου

Ο Εμμανουήλ Καραγιάννης, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Ασφάλειας, King's College, Ηνωμένο Βασίλειο, ανέλυσε τους τρεις βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη στρατηγική των χωρών του Κόλπου. Πρώτον, τη σταδιακή αναδιαμόρφωση των συμμαχιών, με κράτη όπως το Μπαχρέιν και το Ομάν να ενισχύουν δεσμούς με Κίνα και Ρωσία. Δεύτερον, την επιδίωξη στρατηγικής αυτονομίας – έφερε ως παράδειγμα παρεμβάσεις χωρών της περιοχής σε Σουδάν και Λιβύη χωρίς συνεννόηση με τις ΗΠΑ. Τρίτον, μια «ανακατανομή ασφάλειας» μετά τις εξελίξεις σε Συρία και Λίβανο, σημειώνοντας την αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ και τη σχετική εξάρτηση του αλ Τζολάνι. «Για το Ιράκ δεν υπάρχει μέση λύση – είτε θα επωφεληθεί από τις εξελίξεις είτε θα πληγεί περισσότερο από κάθε άλλον», προειδοποίησε.

«Αν θες μια συμπεριληπτική κοινωνία, πρέπει να έχεις καλή εκπαίδευση»

Ο Luis Ravina, διευθυντής του Navarra Center for International Development και Καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας, Πανεπιστήμιο της Ναβάρα, Ισπανία εστίασε στη στρατηγική αξία της εκπαίδευσης. «Αν θες μια συμπεριληπτική κοινωνία, πρέπει να έχεις καλή εκπαίδευση», υποστήριξε, προσθέτοντας ότι η τεχνολογική πρόοδος και η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζουν ριζικά το τοπίο. Αναφέρθηκε με έμφαση στις δυνατότητες των νέων του Ιράκ και στην προοπτική αξιοποίησης της μορφωμένης διασποράς: «Η πρόοδος ενός κράτους εξαρτάται από τη γνώση – και το Ιράκ μπορεί να επωφεληθεί από το δίκτυο των πολιτών του σε όλο τον κόσμο».

Luis Ravina, Διευθυντής του Navarra Center for International Development, Καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας, Πανεπιστήμιο της Ναβάρα, Ισπανία

«Η Ευρώπη εξακολουθεί να απουσιάζει από τον στρατηγικό χάρτη πολλών κρίσιμων περιοχών του κόσμου»

Ο Umberto Tavolato, διευθυντής του ιταλικού ιδρύματος Med-Or, παρατήρησε πως η Ευρώπη εξακολουθεί να απουσιάζει από τον στρατηγικό χάρτη πολλών κρίσιμων περιοχών του κόσμου. Πρότεινε τη δημιουργία «τριγωνικών σχέσεων» μεταξύ ΕΕ, Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Σχολίασε τις αυξανόμενες σχέσεις Ιταλίας–Σαουδικής Αραβίας και εκτίμησε πως η περιοχή της Μέσης Ανατολής αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία για την ιταλική στρατηγική.

Umberto Tavolato, Διευθυντής του ιταλικού ιδρύματος Med-Or

Ο ερευνητής Theo Benos (Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, δίκτυο AE4RIA) επικεντρώθηκε στις δυνατότητες του αγροτικού τομέα στο Ιράκ, τονίζοντας πως η περιοχή διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά για τη μετάβαση σε βιώσιμα αγροτικά μοντέλα. Υποστήριξε ότι υπάρχει έδαφος για στοχευμένα πλάνα που μπορούν να οδηγήσουν σε μακροπρόθεσμη αυτάρκεια και ευημερία.