Η πολιτική των δασμών Τραμπ έφερε εισροές 48 δισ. ευρώ κεφαλαίων σε ευρωπαϊκές μετοχές στο πεντάμηνο 2025

Από τις αρχές του 2025, οι διεθνείς επενδυτές έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ) προς την Ευρώπη. Είναι παράδοξο το γεγονός ότι ακόμα και η υψηλή κερδοφορία των αμερικανικών μετοχών δεν εμπόδισε τη νέα τάση των επενδυτών, από τότε που ο πρόεδρος Trump επέστρεψε στον Λευκό Οίκο. Πόσο πιθανό είναι να καταγράφεται μία αλλαγή στη στάση των επενδυτών;

Ο πρόεδρος Trump ανακοίνωσε τους δασμούς, στις 2 Απριλίου 2025, αφού είχε προειδοποιήσει δημοσίως για μία τέτοια κίνηση, στα μέσα Φεβρουαρίου 2025. Στις 12 Ιουλίου ανακοίνωσε εκ νέου την επιβολή δασμών 30% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με εφαρμογή από 1 η Αυγούστου, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις. Αποτέλεσμα των ανωτέρω εξελίξεων ήταν η ενίσχυση της αβεβαιότητας και η αντιστροφή της προηγούμενης ανοδικής τάσης των ροών των διαπραγματεύσιμων μετοχικών αμοιβαίων κεφαλαίων (Equity ETFs 1 ) προς τις ΗΠΑ. Στο πρώτο εξάμηνο του 2025, αυτές οι ροές φαίνεται να κατευθύνθηκαν περισσότερο σε αντίστοιχα περιουσιακά στοιχεία της Ευρώπης. Όπως φαίνεται στο με εισροές 26 δισ. ευρώ, η περίοδος από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του 2025 ήταν το πρώτο τρίμηνο με θετικές ροές σε Equity ETFs της Ευρώπης, μετά από αρκετά συνεχόμενα τρίμηνα καθαρών εκροών. Έκτοτε, με περισσότερα από 22 δισ. ευρώ εισροών, τον Απρίλιο και τον Μάιο, το δεύτερο τρίμηνο του 2025 έχει τη δυνατότητα να γίνει το καλύτερο τρίμηνο της τελευταίας δεκαετίας για την Ευρώπη. Το ρεκόρ που πρέπει να καταρριφθεί ανήκει στο τέταρτο τρίμηνο του 2015, με εισροές 31,4 δισ. ευρώ.

Ποιοι είναι οι καταλύτες αυτής της αλλαγής;

Ο βασικός καταλύτης ήταν η ανακοίνωση των δασμών την «Ημέρα της Απελευθέρωσης». Αυτή η εξέλιξη έχει δύο επιπτώσεις. Η πρώτη είναι ο βραχυπρόθεσμος φόβος για τη ζημία που θα μπορούσαν να προκαλέσουν οι δασμοί στην αμερικανική οικονομία, γεγονός που αύξησε την πίεση στους επενδυτές.

Η εξασθένηση του δολαρίου και η ενίσχυση του ευρώ απομακρύνουν κεφάλαια από τις αμερικανικές αγορές μετοχών. Η δεύτερη επίπτωση, πιο μακροπρόθεσμη, είναι ότι αυτές οι ανακοινώσεις για τους δασμούς έχουν οδηγήσει τους επενδυτές στην αναζήτηση νέων αγορών, με σκοπό τη διαφοροποίηση του πολιτικού κινδύνου.

Ο δεύτερος καταλύτης είναι η σχετική βελτίωση των προοπτικών της ευρωπαϊκής οικονομίας και, επομένως, είναι λογικό για τους επενδυτές να αυξήσουν την έκθεσή τους σε περιουσιακά στοιχεία της Ευρώπης. Οι καλύτερες προοπτικές οφείλονται, σε μεγάλο βαθμό, στη δημοσιονομική τόνωση της Γερμανίας και στις αυξημένες αμυντικές δαπάνες σε όλη την Ευρώπη. Η πειθαρχημένη δημοσιονομική επέκταση, με έμφαση στις υποδομές, την καινοτομία και την υγειονομική περίθαλψη, αυξάνει την αξιοπιστία της Ευρώπης ως γεωπολιτικό και οικονομικό αντίβαρο στις ΗΠΑ. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα την εντονότερη προθυμία των επενδυτών να επανεξετάσουν τις ευρωπαϊκές αγορές και να αποφύγουν τον κίνδυνο συγκέντρωσης στην αμερικανική αγορά. Παράλληλα, η ταχύτερη αποκλιμάκωση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναμένεται να στηρίξει περαιτέρω την οικονομία και ιδιαίτερα τις επιχειρήσεις.

Πόσο θα διαρκέσει αυτή η στροφή των επενδυτών;

Οι εκροές μετοχικών κεφαλαίων από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη δεν είναι πιθανόν να συνεχισθούν με τον ίδιο έντονο ρυθμό. Και τούτο επειδή αυτές οι ροές μεγάλης κλίμακας είναι αποτέλεσμα της ξαφνικής ανησυχίας των επενδυτών για την εμπορική πολιτική Trump καθώς και τις επιπτώσεις που θα έχει στις αποδόσεις των αμερικανικών μετοχών. Ωστόσο, αυτό που είναι πολύ πιθανόν είναι να διατηρηθεί η αυξημένη έκθεση των επενδυτών σε περιουσιακά στοιχεία στην Ευρώπη.

Μία εύλογη εξήγηση είναι η επιθυμία των διεθνών επενδυτών να διαφοροποιήσουν περαιτέρω τα χαρτοφυλάκιά τους, σε μία περίοδο έντονης αβεβαιότητας, αφού κατέχουν «μεγάλες θέσεις» σε περιουσιακά στοιχεία των ΗΠΑ. Ενδεικτικά, οι ξένοι επενδυτές κατέχουν περίπου το 1/4 των κρατικών και ιδιωτικών ομολόγων των ΗΠΑ και περίπου το 18% των αμερικανικών μετοχών, έναντι 10% το 2006