Η έρευνα της ΕΕ βοηθά τους ιχθυοκαλλιεργητές να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί

Η ιχθυοκαλλιέργεια αναμένεται να συμβάλει στη μείωση της ανάγκης για αλίευση άγριων ψαριών.

Η παγκόσμια ζήτηση για ψάρια αυξάνεται συνεχώς, με αποτέλεσμα πολλά είδη ψαριών να κινδυνεύουν από την υπεραλίευση. Η ιχθυοκαλλιέργεια, ή υδατοκαλλιέργεια, απορροφά ένα μέρος της πίεσης που υφίστανται αυτά τα αποθέματα –τα μισά από τα ψάρια που καταναλώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο παράγονται σήμερα σε ιχθυοτροφεία. Ωστόσο, μπορούν να γίνουν περισσότερα για να βελτιωθεί η απόδοση του ευρωπαϊκού κλάδου ιχθυοκαλλιέργειας, ο οποίος απασχολεί περίπου 80.000 άτομα. Αυξάνοντας την παραγωγή τους σε ψάρια με βιώσιμο και φιλοπεριβαλλοντικό τρόπο, οι μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας μπορούν να μειώσουν ακόμη περισσότερο την πίεση στα αποθέματα άγριων ψαριών της Ευρώπης.

Συμβάλλοντας σ' αυτή την προσπάθεια, το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ πρόγραμμα AQUAEXCEL διευκολύνει την ερευνητική συνεργασία επιστημόνων στον τομέα της ιχθυοκαλλιέργειας απ' όλη την Ευρώπη, τα αποτελέσματα της οποίας θα μπορούν να αξιοποιήσουν οι ιχθυοκαλλιεργητές για να τονώσουν την ανταγωνιστικότητά τους –και ταυτόχρονα τις οικονομίες των παράκτιων κοινοτήτων.

«Το πρόγραμμα αναπτύσσει νέες μεθόδους και εργαλεία για πιο οικονομική και εφαρμόσιμη έρευνα στον τομέα της ιχθυοκαλλιέργειας», δήλωσε ο συντονιστής του AQUAEXCEL Marc Vandeputte, ερευνητής στον κλάδο της γενετικής ψαριών του γαλλικού Institut Νational de la Recherche Agronomique (INRA) (Εθνικό Ινστιτούτο Γεωπονικής Έρευνας).

Το AQUAEXCEL παρέχει σε ερευνητές χωρών της ΕΕ και συνδεδεμένων χωρών πρόσβαση σε κορυφαία ερευνητικά κέντρα ιχθυοκαλλιέργειας και πόρους σε όλη την Ευρώπη –όπως εγκαταστάσεις δοκιμών, τράπεζες δεδομένων γονιδιωματικής και συστήματα παραγωγής εικόνας. Προσπαθεί επίσης να επιτύχει τη συνεργασία κορυφαίων επιστημόνων από χώρες της ΕΕ και άλλες χώρες σε κοινά ερευνητικά προγράμματα —με στόχο την προώθηση της αριστείας στην έρευνα.

Για παράδειγμα, ορισμένα σχέδια του προγράμματος διερεύνησαν τη δυνατότητα αντικατάστασης των ιχθυαλεύρων και των ιχθυελαίων από εναλλακτικά συστατικά όπως το φουντουκέλαιο, τα έντομα και τα μικροφύκη. Στο πλαίσιο άλλου σχεδίου, οι ερευνητές μελετούν τον τρόπο με τον οποίο τα ψάρια καταναλώνουν θρεπτικές ουσίες. Επιδιώκουν τον καλύτερο έλεγχο του λίπους και της υφής του κρέατος προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα. Στόχος τους είναι επίσης να μειώσουν τους συντελεστές παραγωγής που απαιτούνται για την εκτροφή ψαριών και να περιορίσουν τη ρύπανση που προκαλείται στο τοπικό περιβάλλον.

Στις εργασίες του AQUAEXCEL περιλαμβάνεται η εναρμόνιση και τυποποίηση των ερευνητικών πόρων σε ολόκληρη την Ευρώπη –π.χ. μέσω της ανάπτυξης μοντέλων και πειραματικών μεθόδων που θα βοηθούν τους επιστήμονες να συντονίζουν την έρευνά τους. Το πρόγραμμα αναπτύσσει και χρησιμοποιεί αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν «ισογονιδιακές σειρές» για τον σολομό, τον κυπρίνο, το λαβράκι και την πέστροφα. Αυτές οι γενετικώς πανομοιότυπες ομάδες συγκεκριμένου είδους ψαριών διευκολύνουν τους επιστήμονες να αναπαράγουν τα πειράματά τους. Ισογονιδιακές πέστροφες παρήχθησαν σε μία από τις πειραματικές μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας του AQUAEXCEL, που διατηρεί το INRA κοντά στη Βρέστη (Γαλλία). Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Wageningen στις Κάτω Χώρες χρησιμοποιούν σήμερα τέτοια ισογονιδιακά ψάρια για να μελετήσουν τον μεταβολισμό.

Η επίτροπος Έρευνας, Καινοτομίας και Επιστημών Μόιρα Γκέγκεν Κουίν δήλωσε σχετικά: «Έχει αποδειχθεί από καιρό ότι η ευρωπαϊκή έρευνα στον κλάδο της ιχθυοκαλλιέργειας αποτελεί βασικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης παράκτιων και απομακρυσμένων περιοχών, καθώς και έναν τρόπο βελτίωσης της ποιότητας, με παράλληλο σεβασμό των ζώων και του περιβάλλοντος. Θα συνεχίσουμε να επενδύουμε σ' αυτό το είδος έρευνας και καινοτομίας στο νέο μας πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020».