5 άξονες για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας: τα κυβερνητικά πλάνα και οι επενδύσεις

Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, επισημάνθηκε ότι η αντιμετώπιση της λειψυδρίας μέσω ενός εθνικού σχεδίου δράσης αποτελεί επείγουσα μεταρρυθμιστική προτεραιότητα. Στόχος είναι αφενός να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες που προκύπτουν από την τρέχουσα πίεση και, αφετέρου, να διασφαλιστεί η προετοιμασία της χώρας για τις προκλήσεις των επόμενων δεκαετιών.

Ο Πρωθυπουργός επανέλαβε ότι το νερό είναι – και θα παραμείνει – δημόσιο αγαθό, θεμελιώδες για τη ζωή και την ευημερία, και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται.

Κατά την παρουσίαση των επιστημονικών δεδομένων τονίστηκε η σοβαρότητα της κατάστασης, η οποία επιδεινώνεται εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, με τις μεσογειακές χώρες – και κυρίως η Ευρώπη, η οποία θερμαίνεται ταχύτερα από κάθε άλλη ήπειρο – να βρίσκονται στο επίκεντρο των επιπτώσεων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, η Ελλάδα κατατάσσεται στη 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο λειψυδρίας. Η στάθμη των φραγμάτων έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά, ενώ χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Αττικής, όπου τα αποθέματα νερού έχουν μειωθεί πάνω από 50% σε σύγκριση με το 2022.

Με βάση αυτά τα δεδομένα, αποφασίστηκε η υιοθέτηση μιας ολιστικής προσέγγισης για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ξεπερνώντας τον υφιστάμενο κατακερματισμό αρμοδιοτήτων μεταξύ διαφορετικών φορέων. Η κυβέρνηση σχεδιάζει ριζική αναμόρφωση του μοντέλου διαχείρισης των υδάτων, με στόχο ένα πιο αποδοτικό και λειτουργικό σύστημα, που θα ενισχυθεί μέσω στοχευμένων επενδύσεων.

Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην αξιοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών και εναλλακτικών μεθόδων παραγωγής νερού, όπως η αφαλάτωση και η ανακύκλωση.

Οι πέντε βασικοί άξονες του εθνικού σχεδίου περιλαμβάνουν:

1. Την διασφάλιση ότι το νερό θα παραμείνει δημόσιο αγαθό, όπως ορίζει το Σύνταγμα και η σχετική νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.

2. Τη δημιουργία βιώσιμων φορέων ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, με στόχο την παροχή υπηρεσιών σε προσιτό κόστος.

3. Έναν ενιαίο και ολιστικό σχεδιασμό για όλα τα αναγκαία έργα, μικρής και μεγάλης κλίμακας, υπό κεντρική διαχείριση.

4. Την άμεση έναρξη κατεπείγουσων δράσεων εντός του επόμενου εξαμήνου, συνοδευόμενων από εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών.

5. Την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και εναλλακτικών μεθόδων παραγωγής και επαναχρησιμοποίησης νερού (όπως αφαλάτωση, ανακύκλωση).

Οι παραπάνω άξονες πρόκειται να εξειδικευτούν άμεσα, με στόχο τη σταδιακή υλοποίηση του σχεδιασμού.

Το πλάνο προβλέπει, επίσης, την ενίσχυση των ήδη δρομολογημένων ή υπό μελέτη έργων. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη πάνω από 1.200 έργα που αφορούν τη διαχείριση και αξιοποίηση υδάτινων πόρων – εκ των οποίων 1.090 αφορούν ύδρευση και 237 άρδευση. Τα έργα αυτά συμπληρώνουν τα 278 που έχουν ήδη ολοκληρωθεί από το 2019 μέχρι σήμερα.

Ωστόσο, όπως τονίστηκε, απαιτούνται ακόμα περισσότερες επενδύσεις και μία πιο συντονισμένη εθνική προσπάθεια για την αποτελεσματική διαχείριση ενός τόσο κρίσιμου – κοινωνικά και εθνικά – ζητήματος.