Μελέτη Eurobank: Πώς ο πληθωρισμός αυξάνει τους φόρους στα νοικοκυριά

Σύμφωνα με τους συγγραφείς, τον Δρ. Τάσο Αναστασάτο, τον Δρ. Θεόδωρο Ράπανο και τον Δρ. Θεόδωρο Σταματίου, σχεδόν το 70% του φορολογητέου εισοδήματος προέρχεται από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις. Η προοδευτικότητα του φορολογικού συστήματος οδηγεί σε «ολίσθηση κλιμακίου», δηλαδή αύξηση φόρου λόγω αύξησης του ονομαστικού εισοδήματος, χωρίς αντίστοιχη αύξηση της αγοραστικής δύναμης.

Η μη προσαρμογή της φορολογικής κλίμακας στον πληθωρισμό αύξησε σημαντικά τα φορολογικά έσοδα

Η μελέτη εξετάζει τρία σενάρια τιμαριθμοποίησης (πλήρης, μερική και πρότυπο Πορτογαλίας) και διαπιστώνει ότι η μη προσαρμογή της φορολογικής κλίμακας στον πληθωρισμό αύξησε σημαντικά τα φορολογικά έσοδα. Υπολογίζεται πως το 37% της αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης μεταξύ 2021 και 2023 οφείλεται σε αυτή τη μη προσαρμογή. Αν η κλίμακα είχε τιμαριθμοποιηθεί πλήρως, τα έσοδα θα ήταν 9,2% χαμηλότερα το 2023.

Η ανάλυση δείχνει επίσης ότι η μεγαλύτερη επιβάρυνση εντοπίζεται στα μεσαία και ανώτερα μεσαία στρώματα. Η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης αντισταθμίζει τη μέση φορολογική επιβάρυνση, αλλά με λιγότερο δίκαιο τρόπο, καθώς ωφελεί περισσότερο τα υψηλότερα εισοδήματα.

Από τις υψηλότερες στον ευρωπαϊκό Νότο η φορολογική επιβάρυνση των ελληνικών νοικοκυριών

Σε διεθνή σύγκριση, η φορολογική επιβάρυνση των ελληνικών νοικοκυριών –ιδίως οικογενειών με παιδιά– είναι από τις υψηλότερες στον ευρωπαϊκό Νότο, με τα εισοδήματα να φορολογούνται προοδευτικά σε χαμηλότερα επίπεδα απ’ ό,τι στις άλλες χώρες.

Η μελέτη καταλήγει ότι ένα μόνιμο αλλά ευέλικτο σύστημα τιμαριθμοποίησης θα μπορούσε να εξισορροπήσει τη φορολογική δικαιοσύνη και τη δημοσιονομική σταθερότητα. Παράλληλα, θα στήριζε τη μισθωτή εργασία, θα ενίσχυε την αποταμίευση και θα προσέλκυε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, κρίσιμης σημασίας για το νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας.