GIVMED: Το 1ο δίκτυο αξιοποίησης περισσευούμενων φαρμάκων

Ο Ηλίας Καρλής είναι ο Strategy & Product Coordinator του GIVMED. Ως ενεργός φοιτητής της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ, συμμετείχε σε πολλά project με στόχο την κοινωνική βελτίωση, όπως το Job Fair Athens, τη μεγαλύτερη φοιτητική πρωτοβουλία στην Ελλάδα για τη σύνδεση της αγοράς εργασίας με το πανεπιστήμιο του οποίου ήταν επικεφαλής για το 2015. Μετά την αποφοίτηση του, με στόχο να αποκτήσει ευρεία εικόνα της ανάπτυξης λογισμικού εργάστηκε ως software engineer σε ελληνική εταιρεία αλλά και ως research engineet στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Όταν εμφανίστηκε η ιδέα του GIVMED όμως, παρέχοντας μία γρήγορη και αξιόπιστη λύση σε ένα ουσιαστικό κοινωνικό πρόβλημα, δεν μπορούσε να αρνηθεί να συνεισφέρει με τον τρόπο του στην κοινωνία. Ο Ηλίας Καρλής μίλησε στο epixeiro.gr για το εγχείρημά του.

Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς, από ποιους και γιατί δημιουργήθηκε το GIVMED και ποιος  ο σκοπός του;

Το GIVMED είναι το πρώτο δίκτυο αξιοποίησης περισσευούμενων φαρμάκων. Συνδέουμε τα φάρμακα που σε όλους μας συχνά περισσεύουν, με τις ελλείψεις σε φάρμακα, των ανθρώπων που έχουν ανάγκη. Αυτό το πετυχαίνουμε μέσω κοινωφελών φορέων που δίνουν φάρμακα σε αυτούς τους ανθρώπους, όπως είναι κοινωνικά φαρμακεία, γηροκομεία και ΜΚΟ.  Οποιοσδήποτε είναι πρόθυμος να συμβάλει δωρίζοντας τα φάρμακα του μπορεί πολύ εύκολα να εντοπίσει στην ιστοσελίδα μας όλα τα πιθανά σημεία δωρεάς και να ακολουθήσει τα αντίστοιχα βήματα. Επιπλέον για να διευκολύνουμε ακόμα περισσότερο την δωρεά των φαρμάκων στους φορείς αυτούς έχουμε αναπτύξει μία εφαρμογή, διαθέσιμη δωρεάν για android, iOS και web. Ξεκινήσαμε ως μία απλή ιδέα φοιτητών του ΕΜΠ, αλλά σήμερα η ομάδα μας αποτελείται από 8 άτομα και 10 ακόμα εθελοντές, με επιχειρηματικό, τεχνικό και ιατρικό background και πάνω από όλα διάθεση για συνεισφορά!

Ποια ήταν η ιδέα, η έμπνευση πίσω από την δημιουργία;

Λίγο καιρό πριν, ένα μέλος της ομάδας βρέθηκε με μια μεγάλη ποσότητα φαρμάκων στα χέρια του, επειδή έχασε τον παππού του. Παρόλο όμως που ήταν σίγουρος ότι υπήρχε κόσμος που έχει ανάγκη και χρειάζεται τα φάρμακα αυτά, δεν υπήρχε κάποιος δομημένος τρόπος να φτάσουν σε αυτούς. Ψάχνοντας το λίγο ανακαλύψαμε ότι το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο. Στην Ελλάδα κάθε χρόνο, φάρμακα αξίας 100 εκατομμυρίων ευρώ καταλήγουν στα σκουπίδια. Την ίδια στιγμή 2,5 εκατομμύρια Έλληνες ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας και πολλοί από αυτούς δεν μπορούν να καλύψουν βασικές τους ανάγκες, όπως οι φαρμακευτικές. Έτσι αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε κάτι από το μηδέν, για να διευκολύνουμε τον κόσμο να συνεισφέρει στην λύση του προβλήματος.

Τι το ξεχωριστό προσφέρει το GIVMED και ποια τα οφέλη;

Το GIVMED αξιοποιεί την ταχύτητα και την ευελιξία που προσφέρει η τεχνολογία για να λύσει ένα ουσιαστικό κοινωνικό πρόβλημα. Χρησιμοποιώντας τις εφαρμογές του GIVMED λοιπόν, ο καθένας μπορεί να συνεισφέρει με το περίσσευμα του, εύκολα, γρήγορα και αξιόπιστα, ακόμα και από τον καναπέ του σπιτιού του. Αρκεί να ακολουθήσει 3 απλά βήματα:

1. να καταχωρήσει τα φάρμακα που θέλει να δωρίσει απλά σκανάροντας τον κωδικό του κουτιού
2. να τα αντιστοιχήσει με τις φαρμακευτικές ελλείψεις των φορέων, αυτόματα μέσω της εφαρμογής
3. τέλος να διαλέξει τον τρόπο που θέλει να φτάσουν στον κάθε φορέα. Δηλαδή εάν θέλει να το παραδώσει μόνος του, ή εάν θέλει να επικοινωνήσει μαζί του ο φορέας για να συντονίσουν τη μεταφορά

Έχοντας δημιουργήσει ένα δίκτυο 38 κοινωφελών φορέων και με τη βοήθεια του υπεύθυνου φαρμακοποιού που ο καθένας από αυτούς διαθέτει, έχουμε καταγράψει όλες τις ελλείψεις που αντιμετωπίζουν σε φάρμακα. Επομένως γνωρίζουμε ανά πάσα στιγμή που υπάρχει πραγματική ανάγκη για κάθε κουτί φαρμάκου, ούτως ώστε κανένα να μην μείνει αναξιοποίητο. Αρκεί λοιπόν ο καθένας μας να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή για να φτάσει το φάρμακο του σε κάποιον που το χρειάζεται.

Τι εμπόδια συναντήσετε στην αρχή και πώς τα ξεπεράσατε;

Όπως κάθε ιδέα, έτσι και το GIVMED χρειάστηκε αρκετό χρόνο για να πάρει τη μορφή που έχει σήμερα. Δεν είναι πάντα εύκολο να εντάξεις την χρήση της τεχνολογίας σε νέους κλάδους με τρόπο που να είναι λειτουργικός για όλους τους εμπλεκόμενους. Χρειάστηκαν πολλές δοκιμές, αποτυχίες και φυσικά συζητήσεις με τους κοινωφελείς φορείς και ακόμα και ιδιώτες δωρητές φαρμάκων. Σε αυτό ήρθε να προστεθεί και η δυσκολία της αγοράς του φαρμάκου, η οποία είναι έντονα ρυθμισμένη από το κράτος και ιδιαίτερα περίπλοκη. Για αυτό το λόγο από την σύλληψη της ιδέας μιλήσαμε με αρμόδιους θεσμικούς φορείς του χώρου του φαρμάκου για να βρούμε έναν νόμιμο και αποτελεσματικό τρόπο να υλοποιηθεί. Αν και αυτό  δεν ήταν αρκετό για να μην προκύψουν προβλήματα, τελικά ο ξεκάθαρος κοινωνικός προσανατολισμός μας στην υποστήριξη των πιο αδυνάτων της κοινωνίας σε συνδυασμό με τη σύννομη λειτουργία μας, βοήθησε να ξεπεράσουμε τις προκλήσεις και πλέον να έχουμε την υποστήριξη σημαντικών φορέων του χώρου του φαρμάκου στην Ελλάδα.

Στην ημερίδα “Διαχείριση Οικιακών φαρμάκων: Ευκαιρίες προς αξιοποίηση” παρουσιάσατε τα αποτελέσματα της πρώτης Πανελλαδικής έρευνας σχετικά με τη διαχείριση και δωρεά περισσευούμενων φαρμάκων από την κοινωνία. Πείτε μας δυο λόγια για αυτό.

Παρότι η διαχείριση των ληγμένων φαρμάκων και η δωρεά των μη ληγμένων έχουν απασχολήσει αρκετά την κοινωνία συνειδητοποιήσαμε ότι κανείς μέχρι τώρα δεν είχε προσπαθήσει να διερευνήσει την ακριβή συμπεριφορά του κόσμου. Με στόχο λοιπόν να χαρτογραφήσουμε την κατάσταση  πήραμε την πρωτοβουλία για την διεξαγωγή της έρευνας σε συνεργασία με τους Φαρμακοποιούς του Κόσμου, την επιστημονική υποστήριξη της Ιατρικής σχολής Αθηνών και τη χρηματοδότηση των ΙΦΕΤ, ΕΕΜΕΠΥ, ΠΕΙΦΑΣΥΝ, ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ.

Σύμφωνα με αυτή το 28% των Ελλήνων δώρισε φάρμακα τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ ένα επιπλέον 28% δεν το έκανε επειδή δεν γνώριζε που να τα δωρίσει. Προκύπτει λοιπόν το συμπέρασμα πως παρότι πολλοί συνάνθρωποι μας είναι ευαισθητοποιημένοι, υπάρχει μεγάλη ανάγκη για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση  ώστε η ελληνική κοινωνία να εξοικειωθεί ουσιαστικά με τη δωρεά φαρμάκων.

Τι σημαίνει επιτυχία για εσάς; Ποια είναι τα επιτεύγματά σας ως τώρα;

Κάθε χάπι που φτάνει σε κάποιον που διαφορετικά θα το στερούνταν είναι για εμάς επιτυχία. Επιτυχία δική μας, του ανθρώπου που το δώρισε, του φορέα που το δέχτηκε. Τους τελευταίους 14 μήνες που κυκλοφορεί η εφαρμογή μας, όλοι αυτοί μαζί έχουμε δωρίσει συνολικά 9.900 κουτιά φαρμάκων αξίας 100.000 ευρώ. Έχουμε καταφέρει έτσι να καλύψουμε το αντίστοιχο των φαρμακευτικών αναγκών 274 ανθρώπων για έναν ολόκληρο χρόνο.  Σε αυτό το διάστημα συγκεντρώσαμε πάνω από 5.000 φαρμακευτικές ελλείψεις από τους 38 φορείς που συνεργαζόμαστε. Στο ίδιο διάστημα έχουμε πετύχει και άλλες μικρές ή μεγάλες νίκες. Για παράδειγμα συνεργαστήκαμε με 4 φαρμακοβιομηχανίες για την δωρεά κοντόληκτων φαρμάκων τους και υλοποιήσαμε ένα πρόγραμμα ευαισθητοποίησης εργαζομένων σε συνεργασία με 3 εταιρείες.

Τι θέλετε να δείτε η GIVMED να κατορθώνει σε 5 χρόνια από τώρα;

Όραμα μας είναι η πρόσβαση κάθε ανθρώπου στα φάρμακα που έχει ανάγκη. Αυτό θέλουμε να επιτευχθεί μέσα σε 5 χρόνια, και ιδανικά ακόμα νωρίτερα. Μακάρι σύντομα οι προσπάθειες μας να ακουστούν και οι αποτελεσματικές κινήσεις τις πολιτείας να το επιτύχουν. Μέχρι τότε όμως σκοπεύουμε να συνεχίσουμε την δράση μας και να επεκταθούμε αξιοποιώντας κάθε κουτί φαρμάκου που περισσεύει, και καλύπτοντας τις φαρμακευτικές ανάγκες όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων. Στα άμεσα σχέδια μας είναι η επέκταση του δικτύου μας σε όλους τους φορείς της Αττικής, αλλά και αργότερα σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας που χρειάζονται και μπορούν να αξιοποιήσουν την λύση του GIVMED.