Κίνδυνο συγκέντρωσης στον κλάδο διαβλέπει η Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος

Για δυσοίωνες εξελίξεις για τον κλάδο των σούπερ μάρκετ λόγων της περαιτέρω συγκέντρωσης της πίεσης από τα αυξημένα κόστη λειτουργίας και της συρρίκνωσης των κερδών, κάνει λόγο η Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος (ΕΣΕ). Αυτό προέβλεψε πρόεδρός της Αριστοτέλης Παντελιάδης, μιλώντας εχθές σε ενημερωτική εκδήλωση. Ο ίδιος ανέφερε ότι από το 2008 το περιθώριο κέρδους του κλάδου είναι συνεχώς οριακό ενώ για τις τιμές σημείωσε ότι καταγράφεται μεν αποκλιμάκωση αλλά δεν προβλέπεται αυτές να επιστρέψουν στα προ κρίσης επίπεδα.

Όπως εξήγησε ο κ. Παντελιάδης, «στην Ευρώπη συνήθως η αγορά έχει 4 έως 8 μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, ενώ υπάρχουν και μεμονωμένα μικρές τοπικές αλυσίδες που επιβίωσαν γιατί διαφοροποιήθηκαν. Θεωρώ ότι αυτό είναι ένα μοντέλο στο οποίο η αγορά αποδίδει αφενός μεν οικονομικά και αφετέρου λειτουργεί ο ανταγωνισμός». Εστιάζοντας στην Ελλάδα εκτίμησε ότι η πιο αποδοτική λειτουργία της αγοράς θα περιελάμβανε περίπου 4-6 μεγάλες αλυσίδες και συμπλήρωσε ότι η παραδοσιακή λιανική συρρικνώνεται και θα συνεχίσει να μειώνεται, ο αριθμός των μικρών αλυσίδων μειώνεται αλλά δεν θα μηδενιστεί ενώ οι μεγάλες αλυσίδες συγκεντρώνονται.

Στο ίδιο μήκος κύματος ο Γιάννης Μασούτης, αντιπρόεδρος της ΕΣΕ, τόνισε ότι θα υπάρξει περαιτέρω συγκέντρωση του κλάδου. «Ακόμα δεν έχει κλείσει η χρονιά και θα ανακοινωθούν και άλλες εξαγορές. Έτσι θα ξεκινήσει και το 2026» ανέφερε ο κ. Μασούτης και προσέθεσε ότι αυτό συμβαίνει λόγω της μεγάλης πίεσης που δέχεται ο κλάδος σούπερ μάρκετ, μεταξύ άλλων, από τα μέτρα της κυβέρνησης, τα υψηλά μισθώματα, τα αυξημένα κόστη λειτουργίας κ.ά.

Στα οικονομικά μεγέθη του κλάδου τη χρονιά που πέρασε αναφέρθηκε ο Απόστολος Πεταλάς, γενικός διευθυντής της ΕΣΕ. Συγκεκριμένα, με τη βοήθεια του ΙΕΛΚΑ αναλύθηκαν οι ισολογισμοί 43 αλυσίδων – μελών της ΕΣΕ. Όπως προέκυψε από τα στοιχεία, το 2024 οι πωλήσεις (χωρίς ΦΠΑ) ανήλθαν σε 13,061 δισ. ευρώ από 12,512 δισ. ευρώ το 2023 (αύξηση 4,4%), τα κέρδη προ φόρων σε 215 εκατ. ευρώ (μειωμένα κατά 6,5%). Το καθαρό περιθώριο κέρδους από 1,84% το 2023 μειώθηκε στο 1,65% το 2024 ενώ τα EBITDA από 6,54% υποχώρησαν στο 5,97%. Σύμφωνα με τον κ. Πεταλά, «η καθαρή κερδοφορία των αλυσίδων σούπερ μάρκετ είναι εξαιρετικά χαμηλή και φθίνουσα». Παράλληλα, οι επενδύσεις ανήλθαν σε 400 εκατ. ευρώ από 592 εκατ. ευρώ το 2023. Μάλιστα, την περίοδο 2020-2025 οι επενδύσεις άγγιξαν τα 2,2 δισ. ευρώ.

Ο κ. Παντελιάδης, μεταξύ άλλων, σημείωσε ότι εφέτος είναι μια καλή χρονιά για τον κλάδο. «Προφανώς υπάρχουν αυξήσεις κάποιων κατηγοριών προϊόντων και μειώσεις κάποιων άλλων, όμως το σύνολο επιτέλους είναι καλό και κάποιους μήνες έχουμε επιδόσεις καλύτερες από τις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Προφανώς οι τιμές δεν γυρίζουν εκεί που ήταν προ πενταετίας και δεν πρόκειται να επιστρέψουν εκεί στο σύνολό τους» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Κίνδυνο συγκέντρωσης στον κλάδο διαβλέπει η Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΣΕ, ο κλάδος συνεχώς εκσυγχρονίζεται. «Έχουμε πολύ καλά καταστήματα στα οποία επενδύουμε συνεχώς, αρκετά ανακαινίζονται ενώ ανοίγουν και καινούρια. Οι περισσότερες αλυσίδες υλοποιούν επενδύσεις σε τεχνολογία (self check out, ηλεκτρονικές ετικέτες κ.ά.) ενώ ολοκληρώνονται και νέα κέντρα διανομής. Τη τελευταία δεκαετία ο κλάδος έχει επενδύσει περίπου 3,5 δισ. ευρώ. Οι επιχειρήσεις του κλάδου απασχολούν περισσότερους από 100 χιλιάδες εργαζόμενους. Ο μέσος μικτός μισθός πλήρους απασχόλησης στα σούπερ μάρκετ το 2023 ήταν 1.219 και ανέβηκε το 2024 στα 1.341 ευρώ)» επισήμανε.

Σε ό,τι αφορά τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης αναφορικά με τα μέτρα κατά της ακρίβειας, ο κ. Παντελιάδης υπογράμμισε ότι ο κλάδος έχει γενικά μια διάθεση συνεργασίας. «Συμμετέχουμε ενεργά σε όλες τις πρωτοβουλίες, όμως δεν βλέπουμε πάντα την αντίστοιχη θετική αντιμετώπιση. Έχουμε αντιμετωπίσει στο παρελθόν σημαντικές αυξήσεις στο κόστος των προϊόντων. Παράλληλα, συνεχίζεται η αύξηση του κόστους λειτουργίας (ηλεκτρικό ρεύμα, ενοίκια, μισθοί, δημοτικά τέλη κ.ά.) Στο τέλος, όσο και να το παλέψουμε, τα κόστη θα τα πληρώσει ο καταναλωτής» τόνισε.

Ερωτηθείς σχετικά με τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν από το υπουργείο Ανάπτυξης σε δύο μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ (Σκλαβενίτης και Lidl), ο κ. Παντελιάδης τόνισε «δεν μπορώ να ξέρω αν οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις είχαν υποπέσει σε κάποια παράβαση. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ακόμα και αν ισχύει 100% αυτό που είπε η ελεγκτική Αρχή και όντως υπέπεσαν σε παραβάσεις, τα ποσά των προστίμων είναι τόσο υπερβολικά που δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με τον πρόεδρο του ΣΕΒ, Σπύρο Θεοδωρόπουλο ότι είναι πρόστιμα εντυπώσεων».

«Το μόνο που εξυπηρετούν είναι ότι τροφοδοτούν έναν λαϊκισμό. Θέλουμε να συνεργαζόμαστε με κάθε Αρχή και όχι να είμαστε σε κόντρα. Δεν εξυπηρετεί απολύτως τίποτα μια πολιτική αντιπαράθεση και φυσικά δεν εξυπηρετεί τον καταναλωτή» συμπλήρωσε ο ίδιος.

Σε επίσημη ανακοίνωση της Ένωσης τονίζεται μεταξύ άλλων:

Η πορεία και οι στόχοι της Ένωσης Σούπερ-Μάρκετ Ελλάδας 

 

Με σταθερή προσήλωση στην αξιοπιστία και τη διαφάνεια, η Ένωση Σούπερ-Μάρκετ Ελλάδας  (ΕΣΕ) συνεχίζει να χαράζει στρατηγική που ενδυναμώνει τον κλάδο. Στόχος της είναι η διαμόρφωση  ισχυρών θέσεων και η προώθηση λύσεων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς και των καταναλωτών. 

Η δράση της ΕΣΕ επικεντρώνεται σε τρεις καίριους πυλώνες: τον θεσμικό διάλογο με τη Δημόσια  Διοίκηση, την αναβάθμιση του θεσμικού και επιχειρησιακού πλαισίου του κλάδου και την ανοιχτή  και διαφανή ενημέρωση των ΜΜΕ. 

Αποτίμηση και Προκλήσεις 

Βαδίζοντας στον 3ο χρόνο δραστηριοποίησής της, η ΕΣΕ επιβεβαιώνει με συνέπεια την  προσήλωσή της στην αποστολή και τους στρατηγικούς στόχους της. Στο διάστημα αυτό έχει  ενισχύσει το θεσμικό της αποτύπωμα, εδραιώνοντας ισχυρές σχέσεις εμπιστοσύνης με τα  συνεργαζόμενα μέρη και καθιερώνοντας μια αξιόπιστη, τεκμηριωμένη παρουσία στον δημόσιο διάλογο. Βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς, προωθεί στοχευμένες λύσεις  για κρίσιμα ζητήματα του κλάδου.

Εντούτοις, το επιχειρηματικό περιβάλλον παραμένει απαιτητικό, λόγω του αυξανόμενου κόστους λειτουργίας, της κλιματικής κρίσης και της γεωπολιτικής αστάθειας  αλλά και των περιορισμένων περιθωρίων κέρδους. 
Κεντρικές Προτεραιότητες για το 2026 

Η ΕΣΕ θέτει στο επίκεντρο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης προς τον κλάδο και τη βελτίωση της  εξυπηρέτησης του καταναλωτή. Οι δράσεις για το 2026 περιλαμβάνουν την εφαρμογή του Κώδικα  Δεοντολογίας για διαφάνεια και αξιοπιστία, την προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού και της  Πράσινης Μετάβασης, καθώς και τη μείωση του παρεμβατισμού για ενίσχυση της  ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας. Παράλληλα, η ΕΣΕ συμμετέχει ενεργά σε κλαδικές  πρωτοβουλίες σε συνεργασία με την Κεντρική Κυβέρνηση, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση  πολιτικών που προάγουν την καινοτομία, την προστασία του καταναλωτή και την οικονομική ανάπτυξη.

Οικονομικές Τάσεις στον Κλάδο 

Η καθαρή κερδοφορία των αλυσίδων σούπερ-μάρκετ παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και καταγράφει  περαιτέρω υποχώρηση, τη στιγμή που το λειτουργικό κόστος αυξάνεται με ταχύτερο ρυθμό από τις  πωλήσεις, επιβαρύνοντας σημαντικά τα συνολικά αποτελέσματα του κλάδου. Παράλληλα, οι  επενδύσεις συνεχίζουν να βασίζονται κυρίως σε τραπεζικό δανεισμό και ίδια κεφάλαια, γεγονός που  αναδεικνύει την ανάγκη για στοχευμένες θεσμικές παρεμβάσεις, με στόχο την ενίσχυση της  βιωσιμότητας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. 

Ο Πρόεδρος της ΕΣΕ, Αριστοτέλης Παντελιάδης, δήλωσε σχετικά: «Στην ΕΣΕ, έχουμε, διαχρονικά,  διάθεση θετικής συνεργασίας με την κυβέρνηση και συμμετέχουμε ενεργά σε όλες τις πρωτοβουλίες  που μας αφορούν. Έχουμε στόχο να αυξήσουμε περαιτέρω την παραγωγικότητα που συνοδεύεται  από αύξηση επενδύσεων και αύξηση μισθών για τους χιλιάδες εργαζομένους του οργανωμένου  λιανεμπορίου. Το πιο σημαντικό, είναι να επισημάνουμε για ακόμη μία φορά στην κοινή γνώμη, ότι  είμαστε ένας χρήσιμος κρίκος της εφοδιαστικής αλυσίδας με σημαντική συνεισφορά την ελληνική  κοινωνία.»