2ο Διεθνές Συνέδριο ΤΜΕΔΕ: Στο επίκεντρο της συζήτησης οι συγκοινωνίες και η ποιότητα υλικών των έργων

Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Νίκος Καραγιάννης.

Ν. Κουρέτας: Στην αρχή του 2026 ο διαγωνισμός για νέους συρμούς στο μετρό της Αθήνας

Τις 27,5 εκατομμύρια επικυρώσεις έφτασε το μετρό Θεσσαλονίκης στους έντεκα μήνες λειτουργίας του, ενώ υλοποιήθηκαν 175.000 δρομολόγια, με την ακρίβεια εκτέλεσης να φτάνει στο 99,8%, όπως είπε ο Νίκος Κουρέτας, διευθύνων σύμβουλος και αντιπρόεδρος Δ.Σ. της Ελληνικό Μετρό Α.Ε. «Έχει αλλάξει ο τρόπος ζωής των κατοίκων της πόλης, καθώς είχαμε 15% λιγότερα αυτοκίνητα στους δρόμους», επεσήμανε.

Μετά τη χθεσινή επαναλειτουργία της βασικής γραμμής, τοποθέτησε τον στόχο της ολοκλήρωση όλων των δοκιμών για την έναρξη λειτουργίας της επέκτασης προς Καλαμαριά με πέντε νέους σταθμούς στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2026. 

Απαντώντας στο πολυετές debate αν χρειαζόταν ή όχι μετρό στη Θεσσαλονίκη, ο κ. Κουρέτας έκανε σύγκριση με ευρωπαϊκές πόλεις, που διαθέτουν χαρακτηριστικά αντίστοιχα της Θεσσαλονίκης. «Για παράδειγμα, η Λυόν  έχει τέσσερις γραμμές μετρό με 46 σταθμούς, ενώ η Βαλένθια έχει τρεις γραμμές με 112 σταθμούς. Όλα τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι το μετρό είναι απαραίτητο στην πόλη», σημείωσε, ενημερώνοντας ότι έχουν ήδη ξεκινήσει οι μελέτες για τις βορειοδυτικές επεκτάσεις.

Για την Αθήνα, η Ελληνικό Μετρό αυτή την περίοδο προχωρά τις προδιαγραφές και τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης, όπως είπε ο κ. Κουρέτας, ούτως ώστε στις αρχές του νέου έτους να δημοπρατήσει την προμήθεια νέων συρμών. «Δεν μπορούμε ακόμα να πούμε πόσους, αλλά θα είναι αρκετοί και ικανοί ώστε να συμπληρώσουν το έργο της ΣΤΑΣΥ», σημείωσε.
Όσο για την πορεία της κατασκευής της νέας γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας, ανέφερε πως ήδη ο πρώτος μετροπόντικας έχει διανύσει το 80% της διαδρομής του, ξεπερνώντας ήδη την Καισαριανή για να φτάσει στον Ευαγγελισμό, ενώ ο δεύτερος έχει διανύσει το 33% φτάνοντας στην πλατεία Κυψέλης. 

Αναφερόμενος στις μελλοντικές επεκτάσεις, έθεσε σε προτεραιότητα την κατασκευή τριών νέων σταθμών της γραμμής 2 προς Ίλιον, ενώ σχεδιάζεται και η επέκτασή της προς τη Γλυφάδα. «Επίσης, το Ελληνικό θα είναι μια “πόλη μες την πόλη”, όπου σίγουρα θα χρειαστούν τα μέσα σταθερής τροχιάς», πρόσθεσε. Παράλληλα, μελετώνται οι επεκτάσεις της γραμμής 4 προς τα βόρεια με δύο κλάδους προς τα Μελίσσια και την Εθνική Οδό, ενώ από την άλλη πλευρά θα φτάσει στην Πετρούπολη, καθώς και την επέκταση της γραμμής 1 προς το κέντρο πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Θ. Τσιάνος: Χρειάζονται αποφάσεις εδώ και τώρα για τον περιορισμό του ΙΧ στην Αττική 

Την ανάπτυξη του συστήματος των μέσων μαζικής μεταφοράς και των περιφερειακών οδικών αξόνων, σε συνδυασμό με μέτρα διαχείρισης κυκλοφορίας και περιορισμού των ΙΧ,  προσδιόρισε ο Θανάσης Τσιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ) ως τους τρεις άξονες για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού. Ειδικά, για τα μέσα σταθερής τροχιάς ανέφερε πως «φέρνουν ως και τέσσερις φορές πίσω τα λεφτά τους μέσα σε μια δεκαετία». 

Εστιάζοντας στο λεκανοπέδιο, το οποίο, όπως είπε, «έχει φτάσει σε σημείο οριακό», σταχυολόγησε ως απαραίτητα έργα υποδομών τον άξονα «Ελευσίνα-Θήβα», τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού και της λεωφόρου Κύμης, τον κόμβο Σκαραμαγκά, την αναβάθμιση της λεωφόρου Βουλιαγμένης. Επίσης, ανέδειξε την ανάγκη ενίσχυσης των μέσων μαζικής μεταφοράς. 
«Η πολιτεία χρειάζεται να τρέξει, διότι όσο συνεχίζεται η οικονομική ανάπτυξη, τόσο θα αυξάνεται η κυκλοφοριακή συμφόρηση», επισήμανε ο κ. Τσιάνος, υπογραμμίζοντας πως δεν γίνεται τίποτα στο πεδίο των μέτρων διαχείρισης της κυκλοφορίας, καθώς χρειάζεται πολιτική βούληση για την επιβολή περιοριστικών μέτρων. 

Για το ζήτημα του περιορισμού του ωραρίου τροφοδοσίας, που βρίσκεται στην επικαιρότητα, έκανε λόγο για ένα «αυτονόητο και ήδη θεσμοθετημένο μέτρο», που πρέπει να εφαρμοστεί. «Ως προς τα βαρέα οχήματα, θα πρέπει να γίνει μια διερεύνηση μαζί με όλους τους φορείς, ώστε να δούμε πώς θα βγάλουμε τα επόμενα 3 με 5 χρόνια, μέχρι να αναβαθμιστούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς και να γίνουν τα πρώτα οδικά έργα», ανέφερε.

Πρότεινε, ακόμη, να ληφθούν μέτρα περιορισμού της χρήσης του ΙΧ στο κέντρο της Αθήνας, όπως ο αποκλεισμός πολύ παλαιών οχημάτων ηλικίας άνω των 25-30 ετών. «Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας μητροπολιτικός φορέας, που θα συντονίσει τις απαραίτητες ενέργειες, ξεπερνώντας το υφιστάμενο πλέγμα της πολυδιάσπασης αρμοδιοτήτων για το οποίο τελικά κανείς δεν λογοδοτεί», επισήμανε, σημειώνοντας ότι ο ΣΕΣ έχει ήδη καταθέσει ένα πλέγμα 25 προτάσεων για οριζόντια μέτρα που αφορούν την Αττική, τον Κηφισό, την Αττική Οδό.

Αθ. Κοτταράς (ΣΤΑΣΥ): Στις αρχές του 2026 ξεκινά η παράδοση των πρώτων ανακαινισμένων συρμών της γραμμής 1

Το πλάνο αναβάθμισης των μέσων σταθερής τροχιάς της πρωτεύουσας, συνολικού ύψους 300 εκατ. ευρώ, παρουσίασε ο Αθανάσιος Κοτταράς, Διευθύνων Σύμβουλος της ΣΤΑ.ΣΥ. Όπως ανέφερε, τα 100 εκατ. έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί και εκτελούνται, μετά από μία δεκαετία πλήρους αποεπένδυσης. 

Όπως εκτίμησε ο κ. Κοτταράς, παρά την καθυστέρηση στην εκτέλεση της σύμβασης ανάταξης των 14 συρμών της γραμμής 1 από την ισπανική CAF, για την οποία η ΣΤΑΣΥ ήδη επέβαλε πρόστιμα, οι πρώτοι ανακαινισμένοι συρμοί θα ξεκινήσουν να φτάνουν στις αρχές του 2026. «Θεωρούμε ότι τον Μάιο του 2027 θα έχει υλοποιηθεί η σύμβαση, θα έχουμε κάθε μήνα και έναν νέο συρμό στο δίκτυο», σημείωσε. 

Γνωστοποίησε, επίσης, ότι έχει ήδη κατατεθεί πρόταση χρηματοδότησης για την αναβάθμιση ακόμη 10 συρμών της γραμμής 1, που μπήκαν στην κυκλοφορία το 1993-1994,  καθώς και για την αναβάθμιση και εγκατάσταση κλιματισμού σε συρμούς των γραμμών 2 και 3. Οι διαγωνισμοί πρόκειται να βγουν στον αέρα το πρώτο εξάμηνο του 2026.

«Αυτή τη στιγμή, έχουμε 52 διαθέσιμους συρμούς από τους συνολικά 66 του μετρό, όταν πριν τέσσερα χρόνια ήταν 40 διαθέσιμοι. Στόχος είναι να έχουμε όλους τους συρμούς διαθέσιμους συρμούς, για να μειώσουμε τις χρονοαποστάσεις», τόνισε, καθώς η επιβατική κίνηση αυξάνεται διαρκώς. Ειδικότερα, στην αύξηση κατά 8% το 2024, αναμένεται να προστεθεί ένα επιπλέον 5% για το 2025.

Επιπλέον, η ΣΤΑΣΥ προχωρά στην αντικατάσταση 32 χιλιομέτρων σιδηροτροχιών στις γραμμές 2 και 3 του μετρό, που τον επόμενο μήνα γίνονται 26 ετών, ενώ θα αναβαθμιστεί και το σύστημα σηματοδότησης, φτάνοντας στα 20 εκατ. ευρώ. «Μαζί με την Ελληνικό Μετρό, έχουμε σχεδιασμό και για την αντικατάσταση κλιμάκων στο δίκτυο του μετρό, που θα ξεπεράσει τα 30 εκατ. ευρώ για όλες τις γραμμές. Θα είμαστε έτοιμοι τις επόμενες ημέρες να καταθέσουμε την πρόταση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για έγκριση», ανέφερε. 
Δρομολογείται, επίσης, η αναβάθμιση της γέφυρας Πουλόπουλου στα Πετράλωνα, που είναι η μεγαλύτερη του δικτύου της γραμμής 1, καθώς επίσης θα ενισχυθούν οι περιφράξεις στο ανοιχτό δίκτυο. «Στο τμήμα Φάληρο -Πειραιάς έχουμε ολοκληρώσει τις απαραίτητες μελέτες και αναμένεται η οριστική απόφαση για την ανακαίνιση του τμήματος, που είναι λειτουργικό αλλά μόνο με χαμηλές ταχύτητες», προανήγγειλε ο κ. Κοτταράς.

Μακέδος (ΤΜΕΔΕ): Ποιοτικά τα υλικά και τα έργα στην Ελλάδα

Τη διαβεβαίωση ότι τα υλικά και τα έργα στην Ελλάδα είναι απολύτως ποιοτικά έδωσε ο πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ, Κωνσταντίνος Μακέδος, στο πλαίσιο του 2ου Διεθνούς Συνεδρίου «Redefining the Futures Horizons: Σχεδιάζοντας τις βιώσιμες στρατηγικές του αύριο», το οποίο διοργανώνεται από το Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημόσιων Έργων (ΤΜΕΔΕ) και πραγματοποιείται στις 9 και 10 Δεκεμβρίου, στο κτίριο του Συλλόγου Υπαλλήλων Τράπεζας Ελλάδος, επί της οδού Σίνα 16, στην Αθήνα. Υπαλλήλων Τράπεζας Ελλάδος, επί της οδού Σίνα 16, στην Αθήνα.

Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της θεματικής ενότητας «Προδιαγραφές και αντοχή των δομικών υλικών σε φυσικές καταστροφές: Προκλήσεις και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας», την οποία συντόνισε ο δημοσιογράφος Νίκος Υποφάντης, ο πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ, Κωνσταντίνος Μακέδος, επιβεβαίωσε την επάρκεια στον «τομέα της επίβλεψης από τη στιγμή που τα έργα είναι τόσο ποιοτικά». Τόσο στα δημόσια έργα όσο και στα ιδιωτικά έργα, πρόσθεσε, ο καθένας θέλει να «βάλει πιστοποιημένα υλικά και κορυφαίους τεχνίτες». Σ’ αυτό το σημείο, αναφέρθηκε και στη διαδικασία πιστοποίησης των τεχνικών διάφορων ειδικοτήτων, η οποία εξελίσσεται μέσα από συνεργασία ΤΕΕ και ΤΜΕΔΕ στην ίδρυση ανεξάρτητου φορέα πιστοποίησης προσόντων, εξηγώντας ότι αυτήν την περίοδο υπάρχουν 10 επιπλέον επαγγέλματα στον τομέα των τεχνικών έργων – οικοδομών που πρόκειται να πιστοποιηθούν.

Την ίδια στιγμή, ο γενικός διευθυντής του ΙΝΣΒΕ, Χρήστος Γεωργίου, επεσήμανε ότι ο τομέας των δομικών υλικών πρωτοπορεί σε θέματα καινοτομίας και τήρησης αυστηρών προδιαγραφών, εξαίροντας την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες «μπορούν να ανταγωνιστούν σε διεθνείς επίπεδο ομοειδείς επιχειρήσεις». «Δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα», ξεκαθάρισε εμφατικά. «Το θέμα είναι πώς μπορούμε να προστατεύσουμε την ανταγωνιστική θέση τέτοιων επιχειρήσεων», διερωτήθηκε στη συνέχεια, αναφερόμενος στις αθέμιτες πρακτικές και στον έλεγχο της αγοράς. «Υπάρχουν κουφώματα που έρχονται από την Τουρκία και τη Βουλγαρία, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με τα κουφώματα της Alumil», τόνισε επί παραδείγματος. 

Από την άλλη πλευρά, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στον έλεγχο και την εποπτεία της αγοράς, όπου εμπλέκονται 22 διαφορετικοί φορείς. «Αντιλαμβάνεται κανείς πόσο δύσκολο είναι το θέμα του συντονισμού», επεσήμανε, εξηγώντας ότι ο έλεγχος της αγοράς θα έπρεπε να είχε ενταχθεί σ’ ένα ευρύτερο πλαίσιο βιομηχανικής πολιτικής. Ταυτόχρονα, διερωτήθηκε πώς θα γίνει ο έλεγχος, όταν οι υπηρεσίες είναι υποστελεχωμένες, ενώ αναρωτήθηκε «αν ο έλεγχος είναι αυτός που έχει προδιαγραφεί, επειδή στην Ελλάδα πολλές φορές κάνουμε ό,τι μας καπνίσει». 

Ο Φίλιππος Δομανιζάκης, διευθυντής Έρευνας και Ανάπτυξης Ομίλου ALUMIL, έσπευσε να διαμηνύσει ότι τα συστήματα αλουμινίου και υαλοπετασμάτων θα πρέπει να αντέχουν σε πλημμύρες, φωτιές και φυσικές καταστροφές. «Πρέπει να υπάρχει ένα αντικειμενικός τρόπος να μετράμε την αντοχή», τόνισε, αναγνωρίζοντας ότι ο κλάδος διέπεται από ευρωπαϊκά πρότυπα που καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος των προδιαγραφών. «Τεκμηριωμένα μπορούμε να ισχυριστούμε για την απόδοση του κουφώματος […] Είναι η ειδοποιός διαφορά σε σχέση με τον ανταγωνισμό που έρχεται από το εξωτερικό ή τις τρίτες χώρες», συμπλήρωσε.

Ως παράδειγμα επικαλέστηκε ότι σ’ ένα περιστατικό πυρκαγιάς, η ALUMIL πρέπει να δίνει ένα προϊόν που να μπορεί να αντέχει κάποια λεπτά έως ότου έρθει η πυροσβεστική. «Αυτό είναι το ζητούμενο. Αυτό πρέπει να αποδεικνύεται με κάποια τεστ, με κάποια πιστοποίηση», συνέχισε. «Υπάρχουν διάφορες τεχνολογίες […] Γι’ αυτό επενδύουμε σε έρευνα και ανάπτυξη συστημάτων που αποδίδουν σε δύσκολες καιρικές συνθήκες», σημείωσε, επιπλέον.

«Τα σωστά υλικά βεβαίως και αντέχουν στις καταστροφές»

Από την πλευρά του, ο Γιάννης Μητρόπουλος, διευθυντής Τμήματος Μεγάλων Έργων, FIBRAN – ΔΗΜ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ Α.Ε., συμφώνησε ότι «τα σωστά υλικά βεβαίως και αντέχουν στις καταστροφές». Το θέμα είναι, παραδέχθηκε, το κατά πόσο επιλέγονται λόγω κόστους. Στα μεγάλα οικιστικά έργα, εξήγησε, ζητούνται αυστηρές προδιαγραφές. Όμως αυτό δεν παρατηρείται σε μικρά ή μεσαία έργα, τα οποία μπορούν να έχουν ως κριτήριο το οικονομικό. Παράλληλα, εστίασε σε τρία βασικά ζητήματα του κλάδου:

1. Ενεργειακό κόστος, το οποίο έχει ανεβεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια σ’ αντίθεση με γειτονικές χώρες που έχουν χαμηλότερο και ενίοτε επιδοτείται από το κράτος τους. Αυτό, επεσήμανε, δημιουργεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις ελληνικές εταιρείες που μεσοπρόθεσμα - μακροπρόθεσμα είναι τροχοπέδη στις εξελίξεις.
2. Μεταφορές, όπου Αθήνα και Θεσσαλονίκη αποτελούν τον βασικό άξονα. Εκεί υπάρχει ανισορροπία φορτίων, αυξημένο κόστος και πρόβλημα εύρεσης μεταφορικών. Σ’ αυτό το σημείο υπενθύμισε και το γεγονός ότι προς το παρόν δεν έχει ενεργοποιηθεί η εμπορική σιδηροδρομική γραμμή.
3. Ανθρώπινο δυναμικό, καθώς παρατηρούνται προβλήματα εύρεσης ανθρώπων τόσο στο επίπεδο των βιομηχανικών εργατών όσο και στο επίπεδο των μηχανικών.

Τέλος, ο Αναστάσιος Ριζόπουλος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος INTERPLAST A.E., αναγνώρισε ότι πράγματι υπάρχουν περιπτώσεις, κατά τις οποίες δεν τοποθετούνται πιστοποιημένα υλικά ή σωστά υλικά. «Όμως, αυτό δεν είναι πλειοψηφία, είναι μειοψηφία», σχολίασε. Τόνισε δε ότι «θα ήταν πολύ καλύτερο να είχαμε εποπτεία αγοράς […] αλλά εποπτεία αγοράς δεν υπάρχει». Όσον αφορά τον κλάδο των πλαστικών, ο ίδιος παρατήρησε ότι η μεγάλη πρόκληση αφορά την  αντίδραση στη φωτιά. Προς αυτήν την κατεύθυνση, γνωστοποίησε ότι η INTERPLAST έχει αναπτύξει ένα νέο προϊόν για την παθητική πυροπροστασία και ένα νέο προϊόν που ακουμπά την ενεργητική πυροπροστασία, δηλαδή ουσιαστικά σβήνει τα φωτιά. Μάλιστα, υποστήριξε ότι ελάχιστες εταιρείες παγκοσμίως έχουν λάβει τέτοια πιστοποίηση.