Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς: Εγγραφή σε μητρώο για τα ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων

Σύμφωνα με αυτήν, με τον ν. 4734/2020 (ΦΕΚ A/196/8.10.2020) τροποποιείται ο ν. 4557/2018 (πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και άλλες διατάξεις) και ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία η Oδηγία (ΕΕ) 2018/843 (5η Oδηγία για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας).

Σύμφωνα με την περ. β' της παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 4557/2018, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει καταστεί η αρμόδια αρχή για την εγγραφή σε σχετικά μητρώα και την εποπτεία για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (α) των παρόχων υπηρεσιών ανταλλαγής μεταξύ εικονικών νομισμάτων και παραστατικών νομισμάτων και (β) των παρόχων υπηρεσιών θεματοφυλακής ψηφιακών πορτοφολιών, αντίστοιχα (εφεξής, σωρευτικά, οι «Πάροχοι»).

Η παρ. 24 του άρθρου 3 του ν. 4557/2018 ορίζει τα εικονικά νομίσματα ως την «ψηφιακή αναπαράσταση αξίας που δεν εκδίδεται από κεντρική τράπεζα ή δημόσια αρχή, ούτε έχει την εγγύησή τους, δεν συνδέεται κατ’ ανάγκη με νομίμως κυκλοφορούν νόμισμα και δεν διαθέτει το νομικό καθεστώς νομίσματος ή χρήματος, όμως γίνεται αποδεκτή από φυσικά ή νομικά πρόσωπα ως μέσο συναλλαγής και μπορεί να μεταφέρεται, να αποθηκεύεται ή να διακινείται ηλεκτρονικά».

Με βάση την προαναφερθείσα τροποποίηση του ν. 4557/2018 από τον ν. 4734/2020, η οποία είναι σε ισχύ από τις 8 Οκτωβρίου 2020, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς καλεί τους Παρόχους που προτίθενται να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στην Ελλάδα ή να παρέχουν τις υπηρεσίες τους από την Ελλάδα σε άλλες χώρες, να εγγραφούν στα σχετικά μητρώα που τηρεί, πριν από τη δραστηριοποίησή τους. Οι Πάροχοι οι οποίοι ήδη δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα καλούνται να υποβάλουν αίτηση για να εγγραφούν στα σχετικά μητρώα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έως τις 31 Ιανουαρίου 2021. Μετά την 31η Ιανουαρίου 2021 η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς θα επιβάλλει σε τυχόν μη εγγεγραμμένους Παρόχους τις κυρώσεις του άρθρου 46 του ν. 4557/2018, που περιλαμβάνουν και την οριστική απαγόρευση της παροχής των εν λόγω υπηρεσιών.

Σημειώνεται ότι η εγγραφή στο σχετικό μητρώο δεν συνιστά αδειοδότηση των Παρόχων από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εφιστά την προσοχή στους εγγεγραμμένους Παρόχους ως προς την αποφυγή δημιουργίας εσφαλμένων εντυπώσεων στους επενδυτές ότι ο Πάροχος έχει αδειοδοτηθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και ότι οι επενδυτές απολαμβάνουν της σχετικής προστασίας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου Εξασφάλισης Επενδυτικών Υπηρεσιών.

Υποβολή της αίτησης εγγραφής

Η αίτηση εγγραφής, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων πληροφοριών και εγγράφων, υποβάλλεται σε ηλεκτρονική μορφή στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στην ηλεκτρονική διεύθυνση aml@cmc.gov.gr.

Πληροφορίες και έγγραφα που υποβάλλονται στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για την εγγραφή στα σχετικά μητρώα

(α) Στην περίπτωση που οι Πάροχοι είναι φυσικά πρόσωπα

1. Όνομα και επώνυμο, ημερομηνία και τόπος γέννησης του Παρόχου, αντίγραφο ταυτότητας ή διαβατηρίου σε ισχύ.
2. Αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ).
3. Τόπος σύστασης του Παρόχου (διεύθυνση εργασίας) καθώς και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και αριθμός τηλεφώνου.
4. Επικαιροποιημένο αντίγραφο ποινικού μητρώου του Παρόχου ή ισοδύναμου ξένου εγγράφου.
5. Ημερομηνία έναρξης της προγραμματισμένης ή υφιστάμενης επιχειρηματικής δραστηριότητας του Παρόχου με αναλυτική περιγραφή των υπηρεσιών που παρέχονται σε σχέση με τα εικονικά νομίσματα και του τρόπου διάθεσης αυτών - αναφορά των Κωδικών Αριθμών Δραστηριοτήτων (ΚΑΔ) .
6. Επιχειρηματικό πλάνο του Παρόχου, περιγράφοντας μεταξύ άλλων τους επιχειρηματικούς στόχους, την προέλευση και το είδος των πελατών, τους εργαζόμενους στον Πάροχο, θέματα διακυβέρνησης, την επάρκεια χρηματοοικονομικών και λοιπών πόρων, πληροφορίες για τον όγκο και την αξία συναλλαγών, την τιμολόγηση και τις κύριες πηγές εσόδων και εξόδων.
7. Οργανωτική δομή του Παρόχου, συμπεριλαμβανομένης της τυχόν ανάθεσης εργασιών σε τρίτα μέρη.
8. Συστήματα και έλεγχοι μηχανοργάνωσης (ΙΤ), συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών και διαδικασιών ασφάλειας.
9. Στοιχεία του Υπεύθυνου Συμμόρφωσης, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 38 του ν. 4557/2018, συμπεριλαμβανομένων ονόματος και επωνύμου, ημερομηνίας και τόπου γέννησης, αντιγράφου ταυτότητας ή διαβατηρίου σε ισχύ, βιογραφικού σημειώματος, ΑΦΜ, διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αριθμού τηλεφώνου και επικαιροποιημένου αντιγράφου ποινικού μητρώου ή ισοδύναμου ξένου εγγράφου.
10. Σύστημα εσωτερικού ελέγχου και προγραμματισμένες πολιτικές και διαδικασίες για την εκπλήρωση των απαιτήσεων που ορίζονται στο άρθρο 35 του ν. 4557/2018.
11. Εκτίμηση του κινδύνου ΞΧ/ΧΤ σε επίπεδο Παρόχου και των πολιτικών αναγνώρισης/εντοπισμού και μετριασμού του.
12. Υπεύθυνη δήλωση του Παρόχου ότι τα στοιχεία που υποβάλλει με την αίτηση εγγραφής είναι αληθή.

(β) Στην περίπτωση που οι Πάροχοι είναι νομικά πρόσωπα

1. Πληροφορίες σχετικά με το νομικό πρόσωπο (επωνυμία, καταστατικό ίδρυσης, έδρα, εγγεγραμμένο κατάστημα, διεύθυνση εργασίας, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αριθμός τηλεφώνου, αριθμός εμπορικού μητρώου).
2. Ενημερωμένο απόσπασμα από το Εμπορικό Μητρώο ή ισοδύναμο απόσπασμα από δημόσιο μητρώο / βάση δεδομένων για τον Πάροχο.
3. Όνομα και επώνυμο, ημερομηνία και τόπος γέννησης του εκπροσώπου του νομικού προσώπου, συμπεριλαμβανομένου αντιγράφου ταυτότητας ή διαβατηρίου σε ισχύ και ΑΦΜ.
4. Όνομα και επώνυμο, ημερομηνία και τόπος γέννησης του πραγματικού δικαιούχου και των μετόχων με ποσοστό άνω του 10% του κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου του νομικού προσώπου, συμπεριλαμβανομένων αντιγράφων ταυτότητας ή διαβατηρίου σε ισχύ με φωτογραφία των μετόχων και το ΑΦΜ τους.
5. Επικαιροποιημένο αντίγραφο ποινικού μητρώου ή ισοδύναμου ξένου εγγράφου των μελών της διοίκησης, του πραγματικού δικαιούχου και των μετόχων.
6. Απεικόνιση της δομής ιδιοκτησίας και ελέγχου του Παρόχου, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με το ποσό και ποσοστό συμμετοχής των μετόχων.
7. Αναφορά της τυχόν ένταξης σε όμιλο εταιρειών και των επιμέρους σχέσεων μητρικής – θυγατρικών εταιρειών.
8. Ημερομηνία έναρξης της προγραμματισμένης ή υφιστάμενης επιχειρηματικής δραστηριότητας του Παρόχου με αναλυτική περιγραφή των υπηρεσιών που παρέχονται σε σχέση με τα εικονικά νομίσματα και του τρόπου διάθεσης αυτών - αναφορά των Κωδικών Αριθμών Δραστηριοτήτων (ΚΑΔ) .
9. Επιχειρηματικό πλάνο του Παρόχου, περιγράφοντας μεταξύ άλλων τους επιχειρηματικούς στόχους, την προέλευση και το είδος των πελατών, τους εργαζόμενους στον Πάροχο, θέματα διακυβέρνησης, την επάρκεια χρηματοοικονομικών και λοιπών πόρων, πληροφορίες για τον όγκο και την αξία συναλλαγών, την τιμολόγηση και τις κύριες πηγές εσόδων και εξόδων.
10. Οργανωτική δομή του Παρόχου, συμπεριλαμβανομένης της τυχόν ανάθεσης εργασιών σε τρίτα μέρη.
11. Συστήματα και έλεγχοι μηχανοργάνωσης (ΙΤ), συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών και διαδικασιών ασφάλειας.
12. Στοιχεία (εφόσον υφίσταται) ανώτερου διοικητικού στελέχους, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 18 του άρθρου 3 του ν. 4557/2018 και ορισμός Υπεύθυνου Συμμόρφωσης, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 38 του ν. 4557/2018, συμπεριλαμβανομένων ονόματος και επωνύμου, ημερομηνίας και τόπου γέννησης, αντιγράφου ταυτότητας ή διαβατηρίου σε ισχύ, βιογραφικού σημειώματος, ΑΦΜ, διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αριθμού τηλεφώνου και επικαιροποιημένου αντιγράφου ποινικού μητρώου ή ισοδύναμου ξένου εγγράφου.
13. Σύστημα εσωτερικού ελέγχου και προγραμματισμένες πολιτικές και διαδικασίες για την εκπλήρωση των απαιτήσεων που ορίζονται στο άρθρο 35 του ν. 4557/2018.
14. Εκτίμηση του κινδύνου ΞΧ/ΧΤ σε επίπεδο Παρόχου και των πολιτικών αναγνώρισης/εντοπισμού και μετριασμού του.
15. Υπεύθυνη δήλωση του Παρόχου ότι τα στοιχεία που υποβάλλει με την αίτηση εγγραφής είναι αληθή.

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς διατηρεί το δικαίωμα να λάβει πρόσθετες πληροφορίες και τεκμηρίωση (σε σχέση με τις υποβληθείσες πληροφορίες και έγγραφα) κατά τη διαδικασία εγγραφής των Παρόχων στα σχετικά μητρώα.

Για την υποβολή της αίτησης και την επεξεργασία της εγγραφής των Παρόχων στα σχετικά μητρώα, προβλέπεται η καταβολή εφάπαξ τέλους ποσού € 1.500, και ετήσια εισφορά ύψους € 1.000 για την κάλυψη των εξόδων εποπτείας τους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Υπουργική Απόφαση Γ.Δ.Ο.Π. 0000532 ΕΞ 2016 - ΦΕΚ 999/Β/11-4-2016 για τη διαμόρφωση των πόρων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Η καταβολή του τέλους εγγραφής πραγματοποιείται το αργότερο έως την ημερομηνία καταχώρισης στο σχετικό μητρώο.

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ενημερώνει εγγράφως τον Πάροχο που αιτείται την εγγραφή του στο σχετικό μητρώο εντός δύο (2) μηνών από την υποβολή της πλήρους αίτησης (ολοκληρωμένη υποβολή των στοιχείων), για την εγγραφή του ή όχι στο μητρώο. Οι Πάροχοι οι οποίοι ήδη δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα καλούνται να υποβάλουν αίτηση για να εγγραφούν στα σχετικά μητρώα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έως τις 31 Ιανουαρίου 2021. Η Επιτροπή Κεφαλαιοράς ενημερώνει εγγράφως τους εν λόγω Παρόχους για το αποτέλεσμα της αίτησής τους έως τις 31 Μαρτίου 2021 (εφόσον έχουν υποβληθεί όλα τα πληροφοριακά στοιχεία). Σε περίπτωση που το αίτημά τους για εγγραφή δεν γίνει δεκτό, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επιβάλλει την οριστική απαγόρευση των υπηρεσιών από αυτούς.

Οι Πάροχοι που εγγράφονται στα σχετικά μητρώα αναρτώνται στον ιστότοπο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Επίσης, για την κάλυψη των εξόδων εποπτείας των εγγεγραμμένων Παρόχων προβλέπεται η καταβολή ετήσιων τελών το ύψος των οποίων αναμένεται να καθοριστεί από σχετική Υπουργική απόφαση για τη διαμόρφωση των πόρων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.