Επενδυτικές ευκαιρίες για την Ελλάδα στην Καλιφόρνια - Προτάσεις Βελτίωσης της Ανταγωνιστικότητας

Η Πολιτεία της Καλιφόρνια και ειδικότερα η περιοχή του Κόλπου του Αγ. Φραγκίσκου (San Francisco Bay Area) παρουσιάζουν μεγάλο επιχειρηματικό ενδιαφέρον λόγω κυρίως του οικοσυστήματος που έχει δημιουργηθεί γύρω από τις εταιρείες της υψηλής τεχνολογίας. Το οικοσύστημα αυτό περιλαμβάνει Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, Εταιρείες, Ερευνητές και Επιστήμονες από όλο τον κόσμο, πολυάριθμα συνέδρια και σχεδόν καθημερινές εκδηλώσεις. Ως εκ τούτου είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επισημανθούν εκείνα τα πεδία τα οποία έχουν κάποια προστιθέμενη αξία επενδυτικού ενδιαφέροντος για τη χώρα μας.

Για να διευκολυνθεί ο εντοπισμός των πεδίων ενδιαφέροντος πρέπει να διαχωριστεί η Βόρεια από τη Νότια Καλιφόρνια. Είναι προφανές ότι ο διαχωρισμός αυτός είναι καταχρηστικός αλλά χρησιμεύει στην προσπάθεια σχηματικής αποτύπωσης των διαφορετικών προτεραιοτήτων καθώς και των πολυάριθμων βιομηχανιών που εντοπίζονται στην Πολιτεία.

Η Καλιφόρνια συνδράμει κατά 13% στο ΑΕΠ των Ην. Πολιτειών για το λόγο αυτό χαρακτηρίζεται ως ατμομηχανή της αμερικανικής οικονομίας ενώ εάν συγκριθεί με άλλα Κράτη αποτελεί την 8η μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως. Οι σημαντικότερες βιομηχανίες περιλαμβάνουν: Τουρισμός, Τεχνολογία & Έρευνα, Τρόφιμα & Ποτά, Κινηματογράφος, Εκπαιδευτικές υπηρεσίες, Υπηρεσίες Υγείας.

Στη Β. Καλιφόρνια το επενδυτικό ενδιαφέρον εντοπίζεται κυρίως στους τομείς της Έρευνας και Τεχνολογίας ενώ στη Ν. Καλιφόρνια στην Κινηματογραφική Βιομηχανία (entertainment industry).

Α. Εντοπισμός Κλάδων Ενδιαφέροντος

1. Τεχνολογίες Αιχμής.

Μερικές από τις τεχνολογίες αιχμής με σημαντικές επενδυτικές προοπτικές είναι οι εξής: Νάνο-Υλικά (Nanomaterials), Ευέλικτες ηλεκτρονικές εφαρμογές (Flexible Electronics), Εξελιγμένες μπαταρίες και αποθήκευση ενέργειας (Advanced Batteries & Energy Storage), «Έξυπνα» υλικά (Smart Materials), «Πράσινη» τεχνολογία (Green IT), Τεχνολογία Ηλιακής Ενέργειας - Copper indium gallium (di)selenide (CIGS) - Solar, Ενσωμάτωση τρισδιάστατων εφαρμογών (3D Integration), Αυτόνομα Συστήματα (Autonomous Systems), «Λευκή» βιοτεχνολογία (White Biotech), Τεχνολογία Laser.

Οι ευκαιρίες είναι σημαντικές στη βάση μιας αμφίδρομης σχέσης μέσω της εισαγωγής τεχνογνωσίας, προσέλκυσης επενδύσεων, δημιουργίας R&D κόμβων στην περιφέρεια της χώρας μας με στόχο την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Πρέπει να δημιουργηθούν δίαυλοι συνεργασίας μεταξύ ερευνητικών κέντρων με στόχο την εφαρμογή και αξιοποίηση της παραγώμενης τεχνογνωσίας στην Ελλάδα. Τα ελληνικά ερευνητικά ιδρύματα και οι φορείς έρευνας και τεχνολογίας θα πρέπει να εκμεταλλευτούν το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας σε τομείς όπως είναι το ανθρώπινο δυναμικό και οι καιρικές συνθήκες δημιουργώντας κέντρα καινοτομίας τα οποία μπορούν να μειώσουν το κόστος σε πολλούς τομείς της καθημερινότητας μέσω της εξάλλειψης της γραφειοκρατίας, καθώς και μέσω της προσέλκυσης επενδυτών από την περιοχή της Silicon Valley(SV). Οι συνεργασίες αυτές μπορεί να έχουν την μορφή δι-επιστημονικών ημερίδων, κοινών επενδυτικών προγραμμάτων, αξιοποίηση του σημαντικού αριθμού των Ελλήνων ερευνητών, επιστημόνων, νέων επιχειρηματιών οι οποίοι δραστηριοποιούνται στη SV. Τα σημαντικότερα εμπόδια για την προσέλκυση επενδύσεων από την περιοχή της SV στη χώρα μας είναι:

1. Το ασαφές και ασταθές Νομικό Πλαίσιο το οποίο λειτουργεί αποτρεπτικά καθώς δεν παρέχει προστιθέμενη αξία σε κάποιον επιχειρηματία που επιθυμεί να επενδύσει σε μία Start-Up (τρόπος λειτουργίας ΕΠΕ - αναγκαία κεφαλαία κ.τλ.)
2. Φορολογία η οποία δεν παρέχει το αναγκαίο χρονικό περιθώριο κερδοφορίας σε μία νέα εταιρεία.

Σημαντικότερες Εκθέσεις/Εκδηλώσεις:

• Web 2.0 Summit
• TED (technology, entertainment & design)
• GIL Global (Growth, Innovation & Leadership)
• Adobe MAX
• Techcrunch50
• alwayson
• Oracle OpenWorld 2011
• MacWorld iWorld
• Google I/O
• Launch Silicon Valley

2. Ενεργειακά Δίκτυα

Η Καλιφόρνια έχει καταστεί η πρωτοπόρος Πολιτεία των ΗΠΑ σε ζητήματα «Πράσινης» Ενέργειας, Ανανεώσιμων πηγών και διαχείρισης απορριμάτων ενώ ένας από τους πιο έντονα αναπτυσσόμενους τομείς είναι αυτός των «έξυπνων ενεργειακών δικτύων». Πολλές χώρες οι οποίες ευνοούνται από τις κλιματολογικές συνθήκες έχουν ενσωματώσει στις διαφημιστικές εκστρατείες προσέλκυσης επενδύσεων τις ευκαιρίες στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (Αυστραλία, Ισπανία, Ιταλία, Ισραήλ κα), εκτιμούμε ότι η χώρα μας θα μπορούσε να προσελκύσει τέτοιου είδους επενδύσεις λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος θα πρέπει να είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στη χώρα μας και όχι εκτός Ελλάδος.

Χρήσιμες Ιστοσελίδες:

• energy.ca.gov
• calseia.org
• eccointl.com
• euromoneyenergy.com

3. Βιοτεχνολογία και βιοιατρική

Οι σχετικές έρευνες έχουν ενταθεί κυρίως στην περιοχή της Silicon Valley (SV-California) η οποία αποτελεί παγκόσμιο κέντρο των εξελίξεων σε θέματα βιοτεχνολογίας και βιοιατρικής. Σύμφωνα με στοιχεία του MoneyTreeReport περίπου το 26% των επιχειρηματικών κεφαλαίων τα οποία διοχετεύτηκαν τα τελευταία χρόνια στη SV, αφορούσαν τον κλάδο της βιοιατρικής. Οι εταιρείες βιοιατρικής ειδικεύονται σε τρεις τομείς: την έρευνα και την ανάπτυξη προϊόντων για ιατρική χρήση, την έρευνα & ανάπτυξη στον τομέα των βιολογικών επιστημών, και βιοφαρμακευτική.

Χρήσιμες Ιστοσελίδες:

• baybio.org/california-biotech-ceo-conference
• cabiotech.org
• california.uscity.net/Biotechnology
• universityofcalifornia.edu/research/biotech
• sdmiramar.edu/biotechCenter
• biotech.ucdavis.edu
• californiabiotechlaw.com
• ucbiotech.org
• completegenomics.com

4. Κινηματογραφική Βιομηχανία

Στην Κινηματογραφική Βιομηχανία του Hollywood εργάζονται (με μεγάλη επιτυχία) πολλοί Έλληνες και Ελληνο-Αμερικανοι (ηθοποιοί, σκηνοθέτες, παραγωγοί, στελέχη κινηματογραφικών εταιρείων). Προτείνουμε όπως ενισχυθούν οι προσπάθειες σύνδεσης της χώρας μας με τα Κινηματογραφικά studios της περιοχής καθώς κάτι τέτοιο προσδίδει τεράστια δυνατότητα θετικής προβολής σε μία πόλη η οποία αποτελεί το σημαντικότερο κινηματογραφικό κέντρο παγκοσμίως. Στο πλαίσιο αυτό παρέχεται η δυνατότητα προώθησης ελληνικών προϊόντων τα οποία συνδέονται με την βιομηχανία του θεάματος (τρόφιμα, κρασιά κα) καθώς και τουριστική προβολή της χώρας μας.

Επιπροσθέτως η διευκόλυνση κινηματογράφησης στην Ελλάδα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα των αρμοδίων φορέων και Υπουργείων.

Χρήσιμες Ιστοσελίδες:

• lagff.org
• hollywood.greekreporter.com
• youtube.com/GreekReporter

5. Τρόφιμα -Ελληνική Διατροφή

Η ενίσχυση του προφίλ της Ελληνικής Διατροφής μέσω των επιστημονικών στοιχείων σχετικά με τις θετικές επιπτώσεις στην υγεία των καταναλωτών αποτελεί προϋπόθεση. Όπως έχει καταγραφεί τα προβλήματα των εταιρειών τροφίμων σχετίζονται κυριώς με το marketing (δημιουργία brand name) και τη διανομή. Στην περιοχή του San Francisco το καταναλωτικό κοινό έχει τη διάθεση να δοκιμάσει ποιοτικά προϊόντα. Η σημαντικότερη έκθεση τροφίμων είναι η Fancy Food διοργανώνεται από τη National Association for the Specialty Food Trade. (Περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση μπορείτε να αντλήσετε από την ιστοσελίδα www.specialtyfood.com). Δεδομένου ότι η ελληνική παρουσία στο χώρο των τροφίμων είναι ήδη ισχυρή στις κεντρο-ανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ θεωρούμε ότι υπάρχει περιθώριο και πεδίο ενίσχυσης και προβολής των ελληνικών προϊόντων και στην περιοχή της Καλιφόρνια. Οι υψηλού εισοδήματος καταναλωτές της πολιτείας είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί ως προς την ποιότητα των προϊόντων και αναζητούν βιολογικά τρόφιμα. Τα ελληνικά προϊόντα αποτελούν μέρος της ‘νέας ελληνικής κουζίνας- Greek fusion’ με πληθώρα εστιατορίων στη Νέα Υόρκη, το Σικάγο και το Λος Άντζελες.

Β. Προτάσεις/Εισηγήσεις για Ελλάδα

Όπως γίνεται αντιληπτό οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή της SV γίνονται καθημερινά αποδέκτες πολλών προτάσεων και συμμετέχουν σε πολυάριθμες εκδηλώσεις. Για τους entrepreneurs της περιοχής είναι ελκυστική οποιαδήποτε επένδυση έχει στρατηγικό και οικονομικό ενδιαφέρον με περιορισμένο ρίσκο. Δυστυχώς η χώρα μας δεν έχει το προφίλ μιας δυναμικής αγοράς κυρίως στον κλάδο της τεχνολογίας. Επιπλέον ο ανταγωνισμός από γειτονικές χώρες οι οποίες έχουν μεγαλύτερη εξωστρέφεια και λιγότερα γραφειοκρατικά εμπόδια αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα.

Κωδικοποίηση των δράσεων οι οποίες είναι δυνατό να έχουν θετικά αποτελέσματα για το επενδυτικό περιβάλλον και την εξωστρέφεια της ελληνικής επιχειρηματικότητας.

1. Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι η καταγραφή των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι νέοι Έλληνες επιχειρηματίες ή όσοι προσπαθούν να δημιουργήσουν μια start-up εταιρεία στην Ελλάδα (ανεπαρκής χρηματοδότηση από τις Τράπεζες, έλλειψη νοοτροπίας επιχειρείν, γραφειοκρατικά εμπόδια, πληθώρα απεργιακών κινητοποιήσεων, ζητήματα νοοτροπίας κ.α ).

2. Καθορισμός συγκεκριμένων στόχων μέσω της επιλογής κλάδων στους οποίους υπάρχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα ή δυνατότητες ανάπτυξης (πχ Τουρισμός, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, Ενεργειακά Δίκτυα, Τεχνολογία/Αυτοματοποίηση παραγωγής, Ενδυνάμωση περιφερειακών μονάδων παραγωγής ).

3. Επίσης πρέπει να εντοπισθούν και να ενισχυθούν τα νέα καινοτόμα ελληνικά προϊόντά πχ: Τεχνολογίες Free/Open Source Software (FOSS) και web development με συγκεκριμένη κωδικοποίηση,Τηλεματική, Mobile Industry και Applications,Καινοτόμα υλικά για σχεδιασμό και αρχιτεκτονική (innovative materials for architecture and design),Καινοτόμα βιολογικά καλλυντικά.

4. Δημιουργία αξιόπιστου θεσμικού πλαισίου χωρίς συνεχείς αλλαγές το οποίο θα διασφαλίσει ένα υγειές και βιώσιμο περιβάλλον λειτουργίας των επιχειρήσεων και προσέλκυσης νέων επενδυτών.

5. Απλοποίηση της διαδικασίας ιδρύσεως εταιρείας περιορισμένης ευθύνης,(μέσα σε μία ημέρα με μία επίσκεψη σε μία υπηρεσία),

6. Φορολογικά Κίνητρα. Μηδέν φορολόγηση μέχρι η επιχείρηση να γίνει κερδοφόρα.

7. 30% Μείωση στο Φόρο Εισοδήματος για επενδύσεις σε «σταθερές αξίες/fixed assets» (εργοστάσια, μηχανήματα κα),

8. Συμβόλαια Νομικής Σταθερότητας ανάμεσα στην Κυβέρνηση και τους επενδυτές για προστασία (των επενδυτών) σε περιπτώσεις αλλαγών ή τροποποίησεων των κανονισμών.

9. Ίδρυση incubators μέσα στα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα, προκειμένου να διευκολυνθεί η μεταφορά τεχνογνωσίας στην αγορά από φοιτητές/ερευνητές,

10. Επιχορήγηση νέων καινοτόμων εταιρειών με ποσό 50.000-150.000 ευρώ με 100% κάλυψη,

11. Σημαντική μείωση φόρου επενδύσεων / μερισμάτων (corporate tax/corporate gain),

12. Ευελιξία στην αγορά εργασίας. Κανένας περιορισμός προσαρμογής προσωπικού (απολύσεις κτλ) για εταιρείες με λιγότερους από 100 υπαλλήλους που είναι ζημιογόνες,

13. Δημιουργία απαραίτητων υποδομών προς υποστήριξη των αναπτυξιακών στόχων (δρόμοι, λιμάνια, σύγχρονα δίκτυα επικοινωνίας, κα),

14. Δημιουργία τεχνολογικών ζωνών, στις οποίες θα υπάρχουν κοινά δίκτυα επικοινωνίας και δεδομένων (shared call centers, data centers),

15. Αξιοποίηση του ανθρωπίνου δυναμικού και των Ελλήνων του εξωτερικού, μέσω (ι) της πρόσκλησης για συμμετοχή στο διάλογο επί του στρατηγικού σχεδίου, (ιι) της κοινοποίησης των επιτυχημένων παραδειγμάτων σε νέους επιστήμονες & ερευνητές,

16. σύνδεση Ακαδημαϊκων Ιδρυμάτων με αντίστοιχα προγράμματα σε χώρες του εξωτερικού, αλλά ακόμα και με εταιρείες οι οποίες δύναται όπως χρηματοδοτήσουν την έρευνα σε συγκριμένους τομείς.

Σε ότι αφορά την ενίσχυση των εξαγωγικών προοπτικών:

Η «Στρατηγική Επενδύσεων & Διεθνούς Εμπορίου» της χώρας μας θέτει πέντε (5) βασικούς στόχους:

1. Ενίσχυση των υπηρεσιών παροχής υποστήριξης των εξαγωγικών εταιρειών σε συγεκριμένους τομείς(κλάδους) προτεραιότητας.
2. Ανάπτυξη και Υλοποίηση συγκεκριμένου προγράμματος Άμεσων Ξένων Επενδύσεων,
3. Προώθηση και Υποστήριξη του όρου «Ελλάδα» ως brand name.
4. Ενσωμάτωση του Διεθνούς Εμπορίου & Επενδύσεων στην συνολική οικονομική & αναπτυξιακή στρατηγική.

Κεντρικό σημείο της στρατηγικής πρέπει να είναι ο προσδιορισμός συγκεκριμένων clusters (τομέων) για εξαγωγές, ο οποίος είναι τόσο ποσοτικός όσο και ποιοτικός. Για το λόγο αυτό πρέπει να συλλέγονται στοιχεία από τους συνδέσμους εργοδοτών, εργατικών σωματείων ενώ παράλληλα να χρησιμοποιούνται και τα στατιστικά προς σύγκριση και αξιολόγηση. Επίσης, πρέπει να εντοπίζονται οι ΜικροΜεσαίες Επιχειρήσεις οι οποίες σχετίζονται με επιλεγμένους στόχους (κλάδους).

Για την υλοποίηση των στόχων προτείνονται οι εξής δράσεις:

• Προσδιορισμός των συγκεκριμένων κλάδων της βιομηχανίας και των συνδεδεμένων με αυτές αγορών, έτσι ώστε να υλοποιηθούν στοχευμένες εξαγωγικές και εισαγωγικές δραστηριότητες,
• Διευκόλυνση ή χορηγία για τη διοργάνωση τουλάχιστον 3 εκδηλώσεων ετησίως επικεντρωμένες στην αύξηση των εξαγωγών στους τομείς / χώρες προτεραιότητας,
• Διεύρυνση και διαφοροποίηση των Συμπράξεων/Συνεργασιών μέσω της δημιουργίας νέων κριτηρίων για τη συμμετοχή εταιρειών και επιχειρηματιών σε αυτές,
• Στοχευμένες συνεργασίες με εκπροσώπους της βιομηχανίας, επενδυτών και εμπορικών πρακτόρων, με ταυτόχρονη μεθοδική ανάλυση του διεθνούς περιβάλλοντος εμπορίου & επενδύσεων,
• Συμμετοχή τουλάχιστον τριών φορεών (οικονομικών & επιχειρηματικών) από κάθε περιφέρεια της χώρας οι οποίοι θα συνεισφέρουν στη δημιουργία ηλεκτρονικού οδηγού για προγράμματα και υπηρεσίες,
• Ανάπτυξη συνεργατικών στρατηγικών ανάμεσα σε εμπορικούς εταίρους της χώρας μας για την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών οι οποίοι θα συνεργαστούν με τα τοπικά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα,
• Διευκόλυνση για την χορήγηση προνομιακών δανείων σε περιφερειακό & τοπικό επίπεδο τα οποία συνδράμουν στην υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου,
• Ενδυνάμωση των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων προς υποστήριξη της πρόσβασης/ενημέρωσης των μικρών & μεσαίων επιχειρηματιών σε δραστηριότητες και εκδηλώσεις οι οποίες σχετίζονται με την προώθηση των προϊόντων τους,
• Συμμετοχή και συνεργασία όλων των σχετικών φορέων και υπηρεσιών (πχ Invest in Greece, Υπ. Αν, ΕΒΕΑ, ΣΕΒΕ, ΕΟΤ κτλ) σε όλες τις εκδηλώσεις, εμπορικές εκθέσεις , επιχειρηματικές αποστολές και άλλες δραστηριότητες,
• Μετρήσιμα αποτελέσματα: Αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων οι οποίες λαμβάνουν ενημέρωση & υπηρεσίες, αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων οι οποίες συμμετέχουν σε εξαγωγικές δραστηριότητες, αύξηση του αριθμού των εξαγωγικών εταιρείων.
• Τη διευκόλυνση ξένων επιχειρηματικών αποστολών στην Ελλάδα,
• Συμμετοχή του Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου στον καθορισμό της εμπορικής & επενδυτικής πολιτικής,

Ενίσχυση του brand name «Ελλάδα-Greece»

Τρόποι:

1. Διαδίκτυο/Κοινωνικά Media/Mobile: Ψηφιακό teaser (εξοικονόμηση κόστους και άμεση πρόσβαση, άμεση εκτίμηση των αποτελεσμάτων και «on the fly» τροποποιήσεις).

2. Έντυπη διαφημιστική εκστρατεία προς υποστήριξη της δικτυακής προώθησης. Κωδικοποιημένη ορολογία η οποία θα περιλαμβάνει του τομείς: Ταξιδιών & Αναψυχής, εν πτήση (in flight), Τρόφιμα & εκδόσεις ‘money & lifestyle’. Διαφημιστικά banners και εντύπων σε επιλέγμενα σημεία (αεροδρόμια, εφημερίδες κτλ).

3. Τηλεοπτική εκστρατεία: Προώθηση μίας φρέσκιας (fresh) εικόνας για την Ελλάδα, ορολογία την οποία προτείνει η εταιρεία (στην αγγλική) : sexy, hip, fun, luxurious, cultural, timeless, new- That is Greece. Learn About Greece-Go to Greece. Στόχος η συναισθηματική εμπλοκή του θεατή.

4. Reality TV: Στόχος η παραγωγή αμερικάνικου reality show στην Ελλάδα.

Τρόποι/μέσα:

• Τηλεποτικά Κανάλια: διαφήμιση, μακρο-πρόθεσμα προγράμματα,
• video pre-roll, long term video (You-Tube channel),
• Κινητά (Mobile) συμπεριλαμβανομένων των links για την ιστοσελίδα,
• Κοινωνικά (συμπεριλαμβανομένων facebook, twitter),
• Εκδηλώσεις ( επιλεγμένη χρησιμοποίηση διακεκριμέων ελληνο-αμερικάνων),
• Ενσωμάτωση ελληνικών τοποθεσιών σε αμερικανικά προγράμματα και προβολή των «εναλλακτικών» (alternative) διαστάσεων της χώρας. Σύνδεση αμερικάνων celebrities με συγκεριμένους στρατηγικούς τομείς διαφήμισης.

Πηγή: Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στο San Francisco, Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων