5 Λαρισαίοι μιλάνε για το δικό τους success story μακριά από την πόλη που μεγάλωσαν

Τα προηγούμενα χρόνια κάθε φορά που μιλούσα με Έλληνα που συνέδεε την επαγγελματική επιτυχία με το «βόλεμα» του σε ένα voucher, τραγουδούσα από μέσα μου όλο και πιο δυνατά «Λονδίνο, Άμστερνταμ ή Βερολίνο», ως πιθανές επιλογές διαφυγής από μια χώρα όπου οι φόροι «έκαψαν» τις τσέπες και δη τα εγκεφαλικά μας κύτταρα. «Από το ντιπ κι ολότελα καλή και η Παναγιώταινα», θα μου πεις  και ειλικρινά δεν υποτιμώ τίποτα αλλά βαρέθηκα το παντεσπάνι να μου το βαφτίζουν για φρατζόλα οι εκάστοτε «Αντουανέτες» της πολιτικής. Ευτυχώς, κάποιοι συνομήλικοι μου, περισσότερο προνοητικούς να τους πω, τυχερούς, μπορεί και μέντιουμ ποιος  ξέρει, κατάλαβαν από νωρίς ότι εάν θέλουν να αξιοποιήσουν τις ικανότητες και τα πτυχία τους στο έπακρον πρέπει να αφήσουν την Ελλάδα, την χώρα  για την οποία ο Σεφέρης  πολύ εύστοχα θαρρώ πως είπε «Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει»!

Πόσο οξύμωρο, αν σκεφτείς ότι πλέον και η μόνιμη εγκατάσταση σε αυτή πληγώνει. Γιατί πόσες εναλλακτικές καλλιέργειες με γκότζι μπέρι να αντέξει αυτός ο τόπος; Πόσα καταστήματα frozen yogurt και σουβλάκι με 1 ευρώ είναι ικανά, ώστε να «χωρέσουν» όλα τα όνειρα και την εφευρετικότητα του Έλληνα επιχειρηματία; Γι’ αυτό ανέκαθεν οι Έλληνες γέμιζαν μια βαλίτσα με ελαττώματα, αλλά και προτερήματα και τις περισσότερες φορές το πείσμα του Οδυσσέα που τους διακατείχε, τους έκανε να στεριώνουν με περίσσια ευκολία σε όλα τα μέρη και τα πλάτη της γης αναπολώντας πάντα την Ιθάκη τους…!

Παντού, λοιπόν, βρίσκεται ένας Έλληνας! Παντού όμως βρίσκεται και ένας Λαρισαίος! Και για του λόγου το αληθές, σας συστήνω την Αθανασία που αντί για κούκλες παίζει με ρομπότ, τον Βαγγέλη που γνώρισε από κοντά το μοντέλο Irina Shayk αλλά για τον ίδιο «Κλάιν μάιν», την ΔήμητραStar Wars, τον Χάρη που συνέχεια ταξιδεύει και τη Ζωή που κάθε μέρα τρώει παρέα με εμίρηδες!

Αθανασία Λουλούδη:

 Η Αθανασία σπούδασε Μηχανικός Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων στην Ελλάδα, MSc στη Ρομποτική και Τεχνητή Νοημοσύνη και PhD στην Τεχνολογία με ειδικότητα στα Multiagent Systems και Εικονική Πραγματικότητα στη Σουηδία. Η ιδέα του να φύγει από την Ελλάδα πρωτοεμφανίστηκε κατά τη διάρκεια που δούλευε το project της διπλωματικής της εργασίας στο Πολυτεχνείο. Σχεδίαζε μια ρομποτική πλατφόρμα και όπως χαρακτηριστικά μου είπε: «Αισθανόμουν ότι δεν μου ήταν αρκετό, απλά να μπορώ να δώσω μορφή σε ένα τέτοιο σύνθετο σύστημα. Ήθελα να έχω πλήρη εικόνα των τεχνολογικών δυνατοτήτων και οι γνώσεις που είχα μέχρι τότε αν και ουσιαστικές, δεν κάλυπταν τα ερωτήματα στο μυαλό μου». Αυτή η περιέργεια και η δίψα της ανακάλυψης οδήγησαν ουσιαστικά τα βήματα της στη Σουηδία τον Αύγουστο του 2008.

Βαγγέλης Μαργαρίτης:

Ο Βαγγέλης σπούδασε 3D Animation στην Αθήνα και Τηλεοπτική Παραγωγή στο Παρίσι. Αποφάσισε να φύγει από την Ελλάδα τον Ιούλιο του 2008. Για όλους εκείνους που πιστεύουν ότι οι αποφάσεις  ζωής δεν παίρνονται στο πόδι, εκείνος  με τη φράση «έτσι, μου ήρθε μια μέρα και αποφάσισα να φύγω χωρίς να το πολυσκεφτώ», με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι η παρόρμηση της στιγμής δεν έχει ηλικία, δεν είναι εφηβεία! «Κατά κάποιον τρόπο, απ’ όταν συνειδητοποίησα την ύπαρξη μου, ήταν ένα από τα τρία μου όνειρα να φύγω από την Ελλάδα. Ίσως γιατί επηρεαζόμουν απ’ αυτά που έβλεπα στην τηλεόραση, ίσως γιατί είχα μια μυθοποιημένη εικόνα του εξωτερικού (δυτικός κόσμος) στο μυαλό μου.

Δήμητρα Τούλη:

Η Δήμητρα σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στη σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών. Το βιογραφικό της έχει πολλούς σταθμούς, «διαστημικούς» σταθμούς για την ακρίβεια! Το 2006 έκανε πρακτική στην Ecole Polytechniqueτου Παρισιού και το 2009 εγκαταστάθηκε στη Γκρενόμπλ για τη διπλωματική της στην Αστροφυσική  και έπειτα στην Ακτινοφυσική. «Έφυγα για να εξερευνήσω περαιτέρω τον κόσμο της φυσικής αλλά και εκείνους των γλωσσών, των ταξιδιών, της μουσικής και να διευρύνω όλους αυτούς τους ορίζοντες». Βλέποντας, όμως, πόσο δύσκολη ήταν μια σταθερότητα στην αστροφυσική, ασχολήθηκε με τη βιοιατρική στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λωζάννης και έπειτα στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ. Για μια σύντομη περίοδο δούλεψε στο ελληνικό τμήμα του spartoo. To 2013 όμως, σε μια ευτυχή συγκυρία για την ίδια, βρέθηκε στο Caltech της Pasadena στην Καλιφόρνια, δουλεύοντας στο NASA Exoplanet  Science Institute (ΝexScl) και Image Processing and Analysis Center (IPAC) για το επόμενο διαστημικό τηλεσκόπιο που θα αντικαταστήσει το Hubble, το λεγόμενο James Webb Space Telescope (JWST), στον τομέα αναζήτησης εξωπλανητών. Μεταξύ άλλων είχε την ευκαιρία να πραγματοποιήσει παρατηρήσεις στο Αστεροσκοπείο του Παλομάρ και να συμμετάσχει στην Αριζόνα σε ένα συνέδριο Αστρονομίας και Αστροβιολογίας για την αναζήτηση ζωής εκτός του ηλιακού μας συστήματος! Κοινώς, φίλοι μου θα μάθουμε από πρώτο χέρι για το αν υπάρχουν εξωγήινοι…!

Χάρης Μισιακός:

Ο Χάρης σπούδασε στο Πολιτικό Τμήμα της ΝΟΠΕ Αθήνας, το πρώτο του πτυχίο, και στο πλαίσιο αυτού έκανε ένα εξάμηνο στο Μπέργκεν της Νορβηγίας και ένα στη Γάνδη του Βελγίου ως μέρος διεθνών ανταλλαγών. Μετά ολοκλήρωσε  τις μεταπτυχιακές του σπουδές στις Βιομηχανικές  Σχέσεις και στη Διοίκηση Προσωπικού, στο Warwick της Αγγλίας. «Πάντα το σκεπτόμουν ως ενδεχόμενο να φύγω και τα εξάμηνα που έκανα στο εξωτερικό κατά το πρώτο μου πτυχίο το 2005 ενδυνάμωσαν την επιθυμία μου να ψάξω εργασία εκτός Ελλάδας. Την τελική απόφαση για μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό την έλαβα όταν πήρα την προσφορά από τον πρώτο μου εργοδότη, την Ευρωπαϊκή Εταιρία Αεροσκαφών, Αεροδιαστημικής και Άμυνας». Ο Χάρης έχει κάνει αμέτρητα ταξίδια στο εξωτερικό και ναι με έναν μαγικό τρόπο θα ήθελα να είμαι κι εγώ μέσα σε όλες τις φωτογραφίες που έχει από αυτά!

Ζωή Ζυγελοπούλου:

Σπούδασε Ειδικός Ξενοδοχειακών Υπηρεσιών και Τροφοδοσίας στη Λάρισα και ηθοποιός στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών. Πρώτη φορά έφυγε από την Ελλάδα το 2009 και δούλεψε στη Ν. Αφρική (Johannesburg και Cape Town). «Μια φίλη μου δούλευε ήδη εκεί και με κάλεσε να πάω ως βοηθός της σε ένα ελληνικό εστιατόριο. Δούλευα στην Αθήνα τότε και μου άρεσε η ιδέα να φύγω για το εξωτερικό για να ζήσω μια διαφορετική εμπειρία! Δεν είχαμε μνημόνιο ακόμα. Τελικά, η φίλη μου έφυγε νωρίτερα κι εγώ ανέλαβα υπεύθυνη εστιατορίου μέχρι το 2012. Επέστρεψα στη Λάρισα για έναν χρόνο περίπου. Όταν γύρισα άρχισα να νιώθω τη διαφορά. Παρ’ όλα αυτά, δεν έμεινα άνεργη όμως ξεκίνησα να σκέφτομαι πως ίσως ήταν καλύτερα να φύγω ξανά». Όσο για το θέατρο, αποτελεί μεγάλη της αγάπη! Το «θέατρο του παραλόγου» όμως αναφορικά με τους μισθούς των ηθοποιών στην Ελλάδα μου είπε ότι την έκανε να κατέβει από το συννεφάκι που είχε πλάσει κάποτε ως επαγγελματίας ηθοποιός και η ίδια.

Σε ποια χώρα βρίσκεσαι τώρα και με τι ακριβώς ασχολείσαι;

Αθανασία: Βρίσκομαι στη Σουηδία και για την ακρίβεια στη Στοκχόλμη. Δουλεύω ως consultant σε μια από τις μεγαλύτερες  εταιρείες consulting στη Σουηδία, στον τομέα της τεχνολογίας. Η δουλειά μου είναι να ενισχύω με τις γνώσεις μου ως σύμβουλος ή, αν θέλεις, εξωτερικός συνεργάτης άλλες εταιρίες για ορισμένο χρονικό διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι το αντικείμενο μου αλλάζει συχνά, πάντα βάση των αναγκών που καλούμαι να καλύψω στην εκάστοτε εταιρεία/πελάτη. Μέχρι στιγμής όλα τα project στα οποία έχω εργαστεί ανήκουν στον τομέα του Digitalization και Internet of Τhings (ΙοΤ) παρουσιάζοντας λύσεις που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ένα τεχνολογικό μάγμα τελευταίας γενιάς. Αυτή την περίοδο βρίσκομαι σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ευρώπη και εργάζομαι στο τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης κάνοντας Big Data Analysis.

Βαγγέλης: Βρίσκομαι στη Γαλλία. Ασχολούμαι με 3D Animation, Motion Graphics,Κάμερα, Μοντάζ, Φωτογραφία, Concept και παραγωγή Institutional Video και Διαφήμιση.

Δήμητρα: Τώρα, βρίσκομαι και πάλι Γαλλία, στην Τουλούζη, και είμαι μηχανικός Διαστημικήςστο διαστημικό κομμάτι της AIRBUS. Πιο συγκεκριμένα, δουλεύω για τους δορυφόρους Sentinel 2, του προγράμματος Copernicus του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Πρόκειται για ένα επιστημονικό πρόγραμμα παρατήρησης της γης με στόχο την περιβαλλοντική έρευνα και διαχείριση (πρόληψη ή αντιμετώπιση) φυσικών καταστροφών. Πιο συγκεκριμένα, ασχολούμαι με την ακτινομετρική και γεωμετρική βαθμονόμηση και τη διατήρηση ποιότητας διαστημικής εικόνας και είμαι πια leader, μέλος  σε ένα consortium, που αποτελείται από μηχανικούς και επιστήμονες από διάφορες χώρες της Ευρώπης. Μάλιστα, σε αυτή τη φάση αναμένουμε και προετοιμάζουμε την πτήση του επόμενου δορυφόρουSentinel2B που προβλέπεται για τις 7 Μαρτίου 2017! Επέστρεψα, λοιπόν, από τους εξωπλανήτες στον πλανήτη Γή και από την πόλη των «άστρων» στη χώρα του Αστερίξ!

Χάρης: Δουλεύω στο τμήμα Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού, στον Οργανισμό για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη στο Παρίσι της Γαλλίας.

Ζωή: Από τα τέλη του 2013 ζω και εργάζομαι στο Κατάρ και συγκεκριμένα στη Ντόχα ως manager σε ένα καφέ - εστιατόριο.

Είχες βρει αυτή τη δουλειά ενώ ήσουν Ελλάδα ή προέκυψε μετά;

Αθανασία: Η δουλειά αυτή δεν ήρθε ξαφνικά. Προέκυψε ως εξέλιξη της πορείας που ήδη είχα δρομολογήσει στη Σουηδία. Αν και η πορεία αυτή αρχικά έμοιαζε αμιγώς ακαδημαϊκή, το «μικρόβιο» του μηχανικού δεν ησύχασε ποτέ. Έτσι, κατάφερα σήμερα να βρίσκομαι σε μια θέση μέσα από την οποία μπορώ να εκμεταλλευτώ όλη την παλέτα των γνώσεων μου αλλά το σημαντικότερο, να μπορώ να εξελίσσομαι με ταχείς ρυθμούς.

Βαγγέλης: Μετά.

Δήμητρα: Αυτή τη δουλειά τη βρήκα αφότου μετακόμισα Γαλλία αν και κάποιες αιτήσεις είχαν ήδη αρχίσει ενώ ήμουν Αμερική.

Χάρης: Είναι η τέταρτη  δουλειά μου στο εξωτερικό και προέκυψε ενώ ήδη είχα μετακομίσει στο Παρίσι από τον προηγούμενο εργοδότη μου.

Ζωή: Τη δουλειά αυτή τη βρήκα ενώ ήμουν Ελλάδα. Είχα βάλει το βιογραφικό μου σε ένα siteγια δουλειά στη Μέση Ανατολή και μετά από μερικούς μήνες με καλέσανε. Έκανα συνέντευξη μέσω skype, μου στείλανε την προσφορά κι αυτό ήτανε.

Ποια είναι τα επαγγελματικά σου όνειρα, ποια από αυτά πιστεύεις ότι πραγματοποίησες και που θέλεις να φτάσουν;

Αθανασία: Όνειρα; Ενδιαφέρουσα ερώτηση και δύσκολη η απάντηση της. Νομίζω ότι η λέξη που μου ταιριάζει καλύτερα είναι οι «στόχοι». Σε κάθε τι που έκανα και κάνω, βάζω πάντα το 100% της διάθεσης μου. Όταν αυτό τελειώνει, πηγαίνω για το επόμενο και το κάθε επόμενο. Αυτό έχει σαν σκοπό να καλύψει τον έναν και μοναδικό στόχο μου, την εξέλιξη. Δεν βλέπω την επαγγελματική μου ζωή ως ένα κυνήγι ονείρων αλλά καθαρά ως ένα μέσο εξέλιξης. Τα όνειρα τα αφήνω για τις ώρες που δεν εργάζομαι.

Βαγγέλης: Επαγγελματικά όνειρα δεν μπορώ να πω πως είχα ποτέ. Μπορεί όταν ήμουν μικρός να έλεγα ότι ήθελα να γίνω αστροναύτης ή σκηνοθέτης και να κερδίσω  Όσκαρ ή αρχαιολόγος και να βρω την Ατλαντίδα, αλλά στην ουσία αυτά δεν ήταν όνειρα αλλά η ανάγκη να θεωρούμαι σπουδαίος σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο πληθυσμιακό κομμάτι γίνεται. Σχετικά γρήγορα, βέβαια, συνειδητοποίησα ότι δεκάρα δεν έδινα για τους γύρω μου, πόσο μάλλον για τις επιθυμίες τους. Τρία ήταν τα όνειρα μου από τα 5 μου. Να ανέβω σε αεροπλάνο και να ζήσω εξωτερικό. Ναι, αυτά ήταν τα δύο. Το τρίτο ήρθε μετά κάπου στα 13 με 14 και ήταν να βρω γκόμενα. Πιστεύω και τα τρία πραγματοποιήθηκαν εδώ και καιρό. Οπότε, κατά κάποιο τρόπο, για αρκετά χρόνια άφησα τα πάντα να κινούνται στον αυτόματο πιλότο και κυρίως στη δουλειά μου.

Δήμητρα: Αν γυρίσω τον χρόνο πίσω θα σου πω ότι το όνειρο μου από μικρή ήταν να γίνω αστροναύτης. Ο πατέρας μου για να κοιμηθώ μου διάβαζε Ισαάκ Ασίμοφ και Άρθουρ Κλάρκκαι όταν ονειρευόμουν νόμιζα ότι ήμουν στον πόλεμο των άστρων και στο Σταρ Τρεκ και πάλευα να καταλάβω και να μη φοβάμαι τα ρομπότ του Ασίμοφ. Αργότερα, ήθελα να γίνω αστροφυσικός και πρόσφατα θυμήθηκα μια συζήτηση που είχα με τον πατέρα μου στην εφηβεία, που αντί αστροφυσικού μου είχε προτείνει από τότε τον όρο «μηχανικός διαστήματος»! Στην Αμερική αλλά και σήμερα νομίζω ότι επαγγελματικά βιώνω αυτό το όνειρο του διαστήματος. Τα όνειρα όμως δεν τελειώνουν ποτέ και είτε αλλάζουν είτε τροποποιούνται. Μπορεί ο συνδυασμός διαστήματος και βιοιατρικής, που είχε μείνει ημιτελής στο παρελθόν, να είναι ένα επόμενο όνειρο. Προς το παρόν, απολαμβάνω τη σημερινή μου δουλειά και η πιο μεγάλη επαγγελματική μου επιθυμία είναι οι καλές εργασιακές συνθήκες, από το εργασιακό περιβάλλον και τους συναδέλφους μέχρι τις σύγχρονες πολιτικές συνθήκες, που δυστυχώς θέλουν να καταστήσουν τις εργασιακές σχέσεις χαλαρές και αβέβαιες σε όλη την Ευρώπη.

Χάρης: Από τα χρόνια της ενηλικίωσης μου με ενδιέφερε να δουλέψω για έναν διεθνή οργανισμό και είμαι πολύ χαρούμενος που τα κατάφερα. Τα επόμενα χρόνια θα ήθελα πολύ να δουλεύω στους Ανθρώπινους Πόρους αλλά μετά από αυτό κανείς δεν ξέρει. Ίσως συνεχίσω το ίδιο, ίσως επιχειρήσω κάτι δικό μου. Είναι μια απόφαση που θα μπορώ να λάβω γνωρίζοντας τις διάφορες παραμέτρους εκείνη τη στιγμή. Σχετικά με το που θέλω τα όνειρα μου να φτάσουν, νομίζω ότι δεν πρέπει να βάζει κανείς οροφή ή όρια αν θες στα όνειρα του. Τα πάντα είναι πραγματοποιήσιμα αν το θες και το κυνηγήσεις και μπορεί να αποτύχεις οικτρά αλλά τουλάχιστον θα το έχεις προσπαθήσει!

Ζωή: Μιας και το επάγγελμα αυτό μου δίνει τη δυνατότητα να εργαστώ σε όλο τον κόσμο, θα ήθελα να δοκιμάσω να δουλέψω σε όσες περισσότερες χώρες μπορώ αν και τελικά κάποια στιγμή θα ήθελα να δημιουργήσω κάτι δικό μου. 

Ποιες δυσκολίες συναντάει κάποιος που πηγαίνει σε μια ξένη χώρα;

Αθανασία: Η ζωή στο εξωτερικό δεν είναι τόσο ρόδινη όπως ίσως να νομίζει ο κόσμος. Στο εξωτερικό εσύ είσαι ο ξένος, ο παράξενος, ο διαφορετικός κι ας είσαι  Έλληνας. Την απάντηση, λοιπόν, στο ερώτημα μπορεί να τη δώσει ο καθένας μας αν σκεφτεί πως συμπεριφέρεται για παράδειγμα η ελληνική κοινωνία στους δικούς μας «ξένους». Πόσες ευκαιρίες δίνει, πόσο θα πρέπει να κοπιάσει ένας μετανάστης για να γίνει αποδεκτός κ.λπ. Θα σου δώσω παραδείγματα απλής καθημερινότητας. Πόσο εύκολα θα νοικιάζαμε το διαμέρισμα μας σε έναν Ali, Ahmet, Torbjorn, Yangyi, κάποιον που δεν μπορείς να προφέρεις καν το όνομα του; Καλύτερος μαθητής ο μετανάστης; Μεγαλύτερο μισθό ο μετανάστης; Αν και οι κοινωνίες σήμερα καταφέρνουν να το κρύβουν αρκετά καλά, θα έλεγα με σιγουριά ότι τίποτε δεν χαρίζεται εύκολα. Η ζωή έξω είναι ένας καθημερινός αγώνας που αγγίζει όλους τους τομείς, από αυτόν της επιβίωσης μέχρι και του πολιτισμού. Θέλει γερό στομάχι!

Βαγγέλης: Μπορώ να μιλήσω για τη Γαλλία και όχι γενικά. Με το που φτάσεις εδώ πέρα το πιο δύσκολο πράγμα είναι να βρεις σπίτι. Για να βρεις σπίτι πρέπει να έχεις λογαριασμό σε γαλλική τράπεζα και για να ανοίξεις λογαριασμό πρέπει να έχεις σπίτι. Οπότε οι περισσότεροι που φτάνουν πρέπει να δηλώσουν ότι μένουν σε κάποιον γνωστό τους για να τους δεχτεί η τράπεζα. Από ‘κει και έπειτα, για να νοικιάσεις ένα σπίτι θα χρειαστείς έναν εγγυητή που πρέπει να βγάζει τουλάχιστον τρεις φορές μεγαλύτερο εισόδημα από το ενοίκιο του σπιτιού που θα νοικιάσεις. Εγώ πως κατάφερα να βρω μη γνωρίζοντας κανέναν; Να ‘ναι καλά η μαμά και ο μπαμπάς που δεν μου έκαναν αδερφάκια. Αρκετοί, επίσης, βλέπουν αρνητικά τον καιρό που όταν μετακομίζουν σε πιο βόρειες  χώρες είναι περισσότερο μουντός και καταθλιπτικός συγκρίνοντας τον με τη δικιά μας «καρκαμπίλα». Δεν έχω γνωρίσει ακόμα κανέναν από Φλώρινα για να μου πει την άποψη του. Και ένα από τα κυριότερα αρνητικά είναι η ποιότητα ζωής. Κατά κύριο λόγο το σπίτι που θα μείνει κάποιος αν μετακομίσει Παρίσι, Λονδίνο ή σε κάποια άλλη πόλη όπου και οι ευκαιρίες για δουλειά είναι περισσότερες είναι αναγκασμένος να βρει διαμέρισμα 15 με 25 τετραγωνικά. Πολλές φορές χωρίς βεράντα και τουαλέτα, χωρίς καν παράθυρα, με αρχαία υδραυλικά και με γενικότερη κατασκευή χαρτόκουτου στο οποίο μπορείς να ακούσεις την Κινέζα που κυνηγάει να μαγειρέψει το τσιουάουα της τρία διαμερίσματα πιο πάνω.

Δήμητρα: Εξαρτάται από την χώρα. Δυσκολίες μπορεί να είναι αυτή της διαφορετικής νοοτροπίας, της γλώσσας, ο ρατσισμός (ο βαθμός συχνά εξαρτάται και από την χώρα), οι διαφορετικές καιρικές συνθήκες  και φυσικά η μεγάλη απόσταση από την οικογένεια και από τους ανθρώπους που αφήνεις φεύγοντας. Τέλος, και ειδικά στην περίπτωση ανθρώπων που αλλάζουν περισσότερες από μία χώρες, η μεγαλύτερη δυσκολία αλλά τελικά και ευτυχία είναι το αίσθημα ότι δεν ανήκεις πουθενά και ότι ανήκεις παντού ταυτόχρονα. Είμαι υπέρμαχος της φράσης «όπου γης και πατρίς» και με αυτή προσπαθώ να πορεύομαι.

Χάρης: Η μεγαλύτερη πρόκληση για εμένα είναι να καταλάβεις το «σύστημα», το πως λειτουργούν οι άνθρωποι και την τοπική κουλτούρα. Αυτό απαιτεί κάποιο χρόνο καθώς ίσως να χρειαστεί να μάθεις πρώτα τη γλώσσα, να γνωρίσεις ντόπιους φίλους κ.λπ. Το πρώτο διάστημα είναι επίσης δύσκολο γιατί πρέπει να ολοκληρώσεις τις διοικητικές /γραφειοκρατικές σου συναλλαγές με το κράτος υποδοχής, από την ασφάλιση σου μέχρι τη βίζα όπου αυτή απαιτείται.

Ζωή: Η βασική δυσκολία είναι ότι το Κατάρ είναι μια μουσουλμανική χώρα με εντελώς διαφορετική κουλτούρα, διαφορετικούς κανόνες συμπεριφοράς, ντυσίματος, κλίματος κ.λπ. Προσωπικά, έπρεπε να προσαρμοστώ σε κάτι εντελώς διαφορετικό απ’ ότι γνώριζα μέχρι τότε. Βέβαια, είχα ψάξει στο internet όποια λεπτομέρεια θα με βοηθούσε να προετοιμαστώ καλύτερα. Πίστεψε με όμως, το πρώτο καλοκαίρι στη Ντόχα δεν θα το ξεχάσω ποτέ. Η απίστευτη ζεστή σε συνδυασμό με την υγρασία να φτάνει 100% και η θερμοκρασία στους 57 βαθμούς Kελσίου ήταν κάτι το ανυπόφορο - και μετά λέμε ότι στη Λάρισα κάνει  «ζέστα»!

Πως σε αντιμετώπισαν οι ντόπιοι ως Έλληνα στον εργασιακό χώρο αλλά και εκτός δουλειάς;

Αθανασία: Δεν μπορώ να πω ότι αντιμετώπισα ποτέ ουσιαστικά προβλήματα λόγω της καταγωγής μου. Ωστόσο, μιλώντας σε ένα γενικό πλαίσιο, την εποχή που βγήκα στο εξωτερικό ήμουν από τους πιο τυχερούς διότι ακόμα δεν υπήρχε η ταμπέλα της «Ελλάδας της κρίσης». Για μερικά χρόνια, λοιπόν, υπήρχε το «Έλληνας =’Έξυπνος». Μετά ήρθαν τα προβλήματα. Στην αρχή αναστάτωση, συζητήσεις για την οικονομική κατάσταση, ερωτήσεις, λύπηση. Κάποιοι επηρεασμένοι από τα ΜΜΕ έπαιρναν αρνητική θέση αλλά πιστεύω ότι το μεγαλύτερο ποσοστό, λόγω μόρφωσης, αντιλαμβανόταν ότι οι γενικεύσεις και οι στερεοτυπικές απόψεις δεν έχουν θέση στην κοινωνία του σήμερα. Βέβαια, νομίζω πως είναι σημαντικό να πω ότι φταίμε κι εμείς ως Έλληνες. Δυστυχώς, εκείνη την περίοδο 2010 - 2012, υπήρξαν πολλά περιστατικά ανθρώπων που ήρθαν στη Σουηδία με τη νοοτροπία ότι εδώ «μοιράζουν χρήματα». Η πραγματικότητα όμως είναι σκληρή και είτε θα σε συνεφέρει είτε θα σε αποβάλει.

Βαγγέλης: Φτάνοντας στο Παρίσι το 2008, δεν είχα καμία επαφή με γαλλική κουλτούρα και καμία γνώση της γλώσσας - και στη σχολή αλλά και στη δουλειά κανείς δεν με κορόιδεψε ποτέ κακοπροαίρετα. Οι Γάλλοι, τουλάχιστον της γενιάς μετά το ’80, μιλάνε αγγλικά και θέλουν να το επιδεικνύουν. Από την άλλη, όταν θέλεις να μιλήσεις γαλλικά μαζί τους θα σου διορθώσουν την προφορά αλλά και τα συντακτικά λάθη που κάνεις. Το μυστικό είναι να μην κολλάς! Ο πρώτος που ξέρει ότι τη γλώσσα δεν τη μιλάς καλά και ότι δεν γνωρίζεις περισσότερες λέξεις από το τετράχρονο «γαλλάκι», αρχικά είσαι εσύ ο ίδιος. Αν στην κάθε επισήμανση τους δε νιώθεις μειονεκτικά, έχεις πολλά να μάθεις και είναι πάντα πρόθυμοι να σε βοηθήσουν. Επίσης, είναι πάρα πολύ ανοιχτοί στο να σε ακολουθήσουν σε ό, τι νέο έχεις να τους δείξεις. Για παράδειγμα, οι Έλληνες τρώμε σαν ζώα ενώ αυτοί αρκετά εκλεπτυσμένα. Όσον αφορά τον τρόπο και όχι τα φαγητά. Βέβαια, μετά από κάνα μήνα μαζί μου μια χαρά έτρωγαν και αυτοί σαν τα «γουρούνια» τους γύρους και χαιρόμασταν όλοι μαζί παρέα. Αυτή τη διαφορετικότητα που στην τελική έχει διαβρώσει πλήρως την κοινωνία και τον τρόπο ζωής τους, όσο αθώο και ηλίθιο κι αν φαίνεται ακόμα και τώρα μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις και τα συναφή, είναι πρόθυμοι να σε δεχτούν και να μάθουν από  αυτήν. Είναι σαν τα ζώα που επειδή δεν έχουν φυσικούς εχθρούς δεν φοβούνται να πλησιάσουν τον άνθρωπο. Μέχρι ο άνθρωπος να τους δείξει το τι είναι πραγματικά. Το ότι σήμερα μιλάω γαλλικά ωφελείται σε ένα από τα αφεντικά που είχα, που ενώ ήθελε κάποιον να της κάνει τα μοντάζ,  κυρίως στα γαλλικά, μου έδωσε την ευκαιρία, καθόταν μαζί μου μέχρι τις 11 το βραδύ, πολλές φορές εκτός του ωραρίου της, επειδή εγώ ήμουν ανίκανος να καταλάβω πάνω από το 20% του περιεχομένου. Είναι όμως αρκετά περιοριστικό να αναφέρομαι μόνο στους Γάλλους, μιας και στο Παρίσι, αυτοί αποτελούν ένα 65 - 70% περίπου του πληθυσμού. Όταν ήμουν σε πραγματικά δύσκολη οικονομικά περίοδο αυτή που με βοήθησε ήταν μια Πολωνέζα. Μου έκανε την επαφή με το Fashion Tv. Δοκιμαστικό, αλλά πληρωμένο σα να δούλευα κανονικά. Εκεί, επίσης, η υπεύθυνη παραγωγής όχι απλά μου φέρθηκε καλά αλλά κρατάμε επαφή ακόμα και σήμερα. Αν και ξένος,  λοιπόν, η συμπεριφορά που πάντα εισέπραττα ήταν σημαντικά ανωτέρου επιπέδου απ’ ότι αυτή που βίωναν φίλοι και γνωστοί μου την ίδια περίοδο στην Ελλάδα, που τους συμπεριφερόταν λες και ήταν σκουπίδια. Μέσω των παραπάνω, είχα την ευκαιρία να δω τη Γαλλία αλλά και τις χώρες με τις οποίες συνορεύει πολύ καλυτέρα απ’ ότι έχω δει την Ελλάδα. Να συναναστραφώ με άτομα που δεν θα μπορούσα να το φανταστώ όπως ο Zidane, ο Alain Delon, η Cotillard, ο Canet, η Irena Shayk  κ.α. Κι ενώ τα χρονιά πέρασαν και σταμάτησα τα γυρίσματα και τα πέρα δώθε, οι πελάτες που έχω σήμερα είναι απόρροια αυτής της εποχής, κατά την οποία ήμουν το φτωχό - καθυστερημένο που δεν μπορούσε καν να καταλάβει τι του λένε αλλά έδιναν σημασία στη δουλειά που έκανε. Οι Γάλλοι, αλλά και σχεδόν όλες οι εθνικότητες με τις οποίες έχω συναναστραφεί, συμπαθούνε πολύ τους Έλληνες και αναφέρονται συνέχεια στην αρχαία ιστορία αλλά και τα όργια στην Πάρο, τη Μύκονο και την Ίο που έκαναν ως  φοιτητές. Το να πεις ότι είσαι Έλληνας είναι κάτι σαν διαβατήριο για να προσπεράσεις την αντιπάθεια που νιώθουν για τους Άραβες και τα λοιπά ξενόφερτα που τους αλλάζουν τα φωτά εδώ και σαράντα χρόνια. Λόγω δίκης τους βλακείας, βέβαια, μιας και αυτοί τους έφεραν επειδή το ‘60 δεν υπήρχαν «ρομπότ» για τη βαριά βιομηχανία. Ίσως είναι ειρωνικό να λέω το παραπάνω, γιατί είχα όλες τις ευκαιρίες μου, εξαιτίας της ανοχής τους στη διαφορετικότητα. Ήμουν όμως κοντά στη δική τους ιδιοσυγκρασία και έτοιμος να προσαρμοστώ στον τρόπο ζωής τους, όσο γινόταν, και να μην σκέφτομαι το ποσό «γαμάτη» είναι η Ελλαδάρα και τι ωραία περνάμε στις ταβέρνες. Από τη στιγμή που άρχισα να το σκέφτομαι αυτό, κατάλαβα ότι ήρθε και η ώρα να γυρίσω πίσω. Αν θες να καταφέρεις ο,τιδήποτε μακριά από τον τόπο σου δεν πρέπει με τίποτα να σκέφτεσαι το ότι έφυγες από κάπου αλλά απλά το ότι πήγες κάπου αλλού. Γ@μ@ εθνικότητα, θρησκείες, παραδόσεις και γίνε απλά αυτό που βλέπεις εκεί που πας σα να γεννήθηκες εκεί. Αλλιώς, άστο!

Δήμητρα: Και πάλι εξαρτάται από την χώρα. Στη Γαλλία έζησα όλες τις αντιφάσεις. Ανέπτυξα μια σχέση αγάπης και μίσους με τη χώρα αυτή όπως άλλωστε έχουμε και με τη χώρα μας. Τελικά, επικράτησε η αγάπη με μια γερή δόση γκρίνιας. Για να γίνεις αποδεκτός στους διάφορους κύκλους, φιλικούς και επαγγελματικούς, χρειάζεται αρκετή προσωπική προσπάθεια, υπομονή και προσαρμοστικότητα. Παρά τις όλες δυσκολίες, όμως, σε ότι αφορά τη Γαλλία, είναι πια δεύτερη πατρίδα στην οποία βρήκα οικογένεια, δουλειά αλλά και μερικούς καλούς και ανεκτίμητους φίλους. Και ωστόσο, γνωρίζω ότι εδώ είμαι και θα είμαι για πολύ καιρό η ξένη, η Ελληνίδα, πράγμα που δεν ένιωσα στην Καλιφόρνια. Γι’ αυτό και η πάλη για διεθνισμό συνεχίζεται…!

Χάρης: Δεν είχα ποτέ πρόβλημα έως ότου άρχισε η κρίση. Τα πρώτα χρόνια της κρίσης υπήρχε μεγάλη καχυποψία αν έλεγες ότι είσαι Έλληνας. Γνωρίζω περιπτώσεις που για παράδειγμα κάποιος τυχαίος θα μπορούσε να σου πει όταν άκουγε αυτό που είσαι  ότι του χρωστάς  χρήματα, ότι είσαι φοροφυγάς κ.λπ. Αυτά κυρίως εκτός δουλειάς. Από την άλλη, έχω γνωρίσει αρκετούς ανθρώπους που υπεραγαπάνε την Ελλάδα.

Ζωή: Στη δουλειά είχα να συνεργαστώ με διαφορετικές εθνικότητες από (Ουκρανία, Σερβία, Φιλιππίνες, Ρουμανία, Μαρόκο, Τυνησία, Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Ινδία,  Αίγυπτος, Λίβανος κ.α.) και αυτό ήταν μεγάλη πρόκληση. Έπρεπε να είμαι προσεκτική με τους ντόπιους ακόμα και στο θέμα της χειραψίας. Για παράδειγμα, ως γυναίκα, δεν επιτρέπεται να δώσω το χέρι μου σε ντόπιο άντρα αν εκείνος δεν το κάνει πρώτος. Όμως, τελικά προσαρμόστηκα. Το γεγονός ότι είμαι Ελληνίδα θεωρείται πλεονέκτημα μπορώ να σου πω. Μας αποκαλούν «Γιουνάν» και μας αγαπούν πολλοί οι Καταριανοί. Άσε που οι περισσότεροι έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα.

Σε τι υπερτερεί και σε τι υστερεί εργασιακά η χώρα που βρίσκεσαι συγκριτικά με την Ελλάδα του 2017;

Αθανασία: Νομίζω, στα θετικά θα έβαζα την οργάνωση και τα ανοιχτά μυαλά. Η φωνή σου ακούγεται, οι ιδέες σου επίσης. Υπάρχει έντονο το αίσθημα της ασφάλειας. Η Σουηδία σαν χώρα είναι τεχνολογικά ανεπτυγμένη επομένως σε ότι αφορά τα εργασιακά, αισθάνομαι ότι συνεχώς εξελίσσομαι. Στα αρνητικά θα έβαζα το ότι υπάρχει έλλειψη αυθορμητισμού. To comme il faut της σουηδικής νοοτροπίας μερικές φορές μπορεί να σε εξουθενώσει.

Βαγγέλης: Με φόβο κατάρρευσης της οικονομίας, λόγω της υψηλής έκθεσης των τραπεζών κι άλλων εταιρειών σε χώρες οι οποίες βρίσκονται σε κρίση, με άμεσο ενεργειακό πρόβλημα μιας και  21 από τους 58 συνολικά πυρηνικούς αντιδραστήρες ηλεκτρικού είναι κλειστοί, με μεγάλο ρίσκο αλλαγής του πολιτικού σκηνικού σε μερικούς μήνες (ο πολύς σοσιαλισμός μας άλλαξε τα φωτά, ακόμα και τα led  λαμπάκι λαμπάκι), με το μεγαλύτερο κομμάτι της βαριάς βιομηχανίας να έχει μετακινηθεί στην ανατολική Ευρώπη ή την Ασία τα προηγούμενα χρονιά  -  κι έναν υδροκέφαλο τριτογενή τομέα που δεν παράγει πλέον σχεδόν τίποτα. Νομίζω ότι είμαστε στη σωστή ευθεία ώστε να περπατήσουμε χεράκι χεράκι, παρεούλα με την Ελλάδα, μακάριοι στα χωράφια.

Δήμητρα: Αν δε χειροτερέψουν οι πολιτικές καταστάσεις, καθώς δεν είμαι και πολύ αισιόδοξη για τη σημερινή γαλλική πολίτική, σε αυτή τη φάση η Γαλλία παρέχει πολύ περισσότερες δυνατότητες επαγγελματικής σταδιοδρομίας και σε πιο σύγχρονους τομείς, συμβόλαια αορίστου χρόνου αρκετά ασφαλή, πιο αξιοπρεπείς μισθούς και κοινωνικές απολαβές, ιατρική ασφάλεια, επιδόματα ανεργίας και απορίας. Βέβαια, παραμένει μια πολύ ακριβή χώρα. Επίσης, είναι αρκετά πιο οργανωμένη από την Ελλάδα σε πολλά επίπεδα παρότι η γραφειοκρατία της, όπως αποκαλείται και στον Αστερίξ, είναι ένα σπίτι που οδηγεί στην τρέλα...!

Χάρης: Δεν έχω δουλέψει ποτέ στην Ελλάδα, πέρα από μια πρακτική, και έτσι δεν γνωρίζω πολλά αλλά από αυτά που μού λένε οι φίλοι μου. Καταλαβαίνω ότι στο εξωτερικό υπάρχει ίσως περισσότερος σεβασμός στον εργαζόμενο από τους προϊσταμένους, στις αμοιβές και στην ευελιξία εργασίας (π.χ. εργασία από το σπίτι).

Ζωή: Δεν μπορώ να συγκρίνω την Ελλάδα του 2017 με την χώρα που δουλεύω. Θα σου το πω όσο πιο απλά γίνεται. Εδώ δουλεύεις σκληρά και πληρώνεσαι γι’ αυτό .

Αν ήσουν στην Ελλάδα πιστεύεις ότι θα είχες πιο αργή εξέλιξη σε αυτό που κάνεις;

Αθανασία: Αδιαμφισβήτητα και δεν έχει να κάνει με τον δικό μου τομέα μόνο. Κάποτε, κάποιος μου είχε πει «δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα και ήλιο και οργάνωση ή το ένα θα έχεις ή το άλλο!».

Βαγγέλης: Στην Ελλάδα που άφησα η εξέλιξη θα ήταν αρκετά πιο γρήγορη. Στην Ελλάδα του σήμερα δεν μπορώ να ξέρω. Βλέπω πάρα πολύ καλές προσπάθειες, κι από εταιρείες κι από ανεξάρτητα άτομα, αλλά κατά κύριο λόγο αφορούν δουλείες του εξωτερικού και όχι εγχώρια παραγωγή.

Δήμητρα: Η αλήθεια είναι ότι ο τομέας στον οποίο δουλεύω είναι πολύ συγκεκριμένος και σχεδόν ανύπαρκτος ουσιαστικά την παρούσα στιγμή στην Ελλάδα. Ωστόσο, αυτό δημιουργεί προοπτικές για το μέλλον, αν γίνουν σωστές πολιτικές κινήσεις.

Χάρης: Ναι, δυστυχώς ο τομέας εργασίας μου είναι ανεπτυγμένος σε λίγες εταιρείες στην Ελλάδα. Επίσης, οι δαπάνες για εκπαίδευση των εργαζομένων είναι σημαντικά λιγότερες.

Ζωή: Όχι. Στον τομέα μου πιστεύω πως υπάρχει εξέλιξη στην Ελλάδα. Η αμοιβή είναι διαφορετική!

Πως  βλέπεις την πολιτικοοικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, όντας μακριά, και τι ακούς από τους ξένους να λένε για την χώρα μας;

Αθανασία: Στην Ελλάδα, δυστυχώς, δεν έχουμε αποβάλει ακόμα τα 400 χρόνια Τουρκοκρατίας και νομίζουμε ότι το πρόβλημά μας αρχίζει στην μεταπολίτευση. Το «μπαχτσίσι» έγινε τρόπος ζωής. Το πρόβλημα για μένα στην Ελλάδα δεν είναι ούτε πολιτικό ούτε οικονομικό. Είναι πρόβλημα αξιών. Η οικονομική κρίση στα μάτια μου είναι απλά το απόστημα που έσκασε. Πιστεύω, όμως, ότι ακόμη και υποσυνείδητα ο λαός πήρε και παίρνει το μάθημά του. Ανακαλύπτει την ουσία και εκεί βρίσκεται το μεγαλείο του Έλληνα. Στην ουσία, στο πνεύμα!

Βαγγέλης: Στην ελληνική τηλεόραση, τζάμπα με VPN. Ας ξεκινήσω από το σύντομο σκέλος της ερώτησης. Οι ξένοι δεν λένε τίποτα, δεκάρα δεν δίνουν. Μπορεί να έρθει ένας γνωστός μου Άραβας στο μπαρ και να μου πει: «ποσά δανεικά θες χρεωκοπημένε;». Και να του απαντήσω:«10 ευρώ τον αποκεφαλισμό». Και παραμένουμε σε αυτό το υψηλό επίπεδο συζήτησης. Πραγματικά, η κατάσταση με την Ελλάδα είναι σαν ένα serial, που ενώ ξεκίνησε με ενδιαφέρον, αγωνιά και suspense, γρήγορα κούρασε γιατί φάνηκε ότι δεν θα άλλαζε τίποτα. Όχι απλά στην Ελλάδα αλλά μια αλλαγή εκεί πέρα θα ήταν πάτημα και για μια γενικότερη στροφη σε μια ήδη κουρασμένη Ευρώπη που από το 2008 βρισκόταν σε μεγάλη οικονομική κρίση. Το serial πήγε να ξαναπάρει τα πάνω του κατά την 6η season με guest star τον Gianis Varoufakis αλλά εκεί που πήγαινε να βοηθήσει τον δράκο της Καλίσι να κάνει αβγουλάκια, τον φάγανε οι Λάνιστερ γιατί αυτοί πάντα πληρώνουν τα χρέη τους…!

Δήμητρα: Μια ολοκληρωμένη και εμπεριστατωμένη απάντηση στην ερώτηση αυτή χρειάζεται πολλές σελίδες και η πολιτικοοικονομική κατάσταση της Ελλάδας δεν μπορεί να προσεγγιστεί αποκομμένη από την ευρωπαϊκή οικονομική πολιτική. Βλέπω με τρομερή λύπη μια Ελλάδα που χωρίς εμφανή επιλογή διαφυγής  φτωχαίνει, χάνει την εσωτερική της κυριαρχία, δημοκρατία και δημόσια περιουσία εξαιτίας κακών μακροχρόνιων εσωτερικών πολιτικών επιλογών αλλά και σημερινών πολιτικοοικονομικών επιλογών μιας, όχι απαραίτητα, εκλεγμένης ευρωπαϊκής ελίτ που με μαζική παραπληροφόρηση αλλά και ρατσιστική προπαγάνδα, πολώνει τους Ευρωπαίους πολίτες. Ωστόσο, μέσα στη σημερινή κρίση, είναι αξιοθαύμαστες οι πράξεις αλληλεγγύης των Ελλήνων πολιτών. Επίσης, προοδευτικοί κύκλοι της Ευρώπης, ακόμη και της Αμερικής, αντιλαμβάνονται και περιγράφουν την κρίση δημοκρατίας, αξιών και ανθρωπισμού και τη συσχέτιση της ελληνικής κατάστασης με την εμμονή επιβολής του μοντέλου λιτότητας. Από την άλλη, δυστυχώς, βλέπουμε την έξαρση του ευρωσκεπτικισμού και εθνικισμού, όταν το αίσθημα ευρωπαϊκής συνείδησης θα έπρεπε να υπερισχύσει της εθνικής για να υπάρχει ελπίδα για μια ενωμένη και ανθρωπιστική Ευρώπη. Μπορεί να μην είμαι αισιόδοξη βραχυπρόθεσμα, αλλά θέλω να είμαι μακροπρόθεσμα. Και εδώ θα αναφέρω την τελευταία φράση του Philip Horváth στο άρθρο του Brexit and the Inevitability of Planetary Evolution:«Όταν πρόκειται για την εξέλιξή μας προς μια πλανητική κοινωνία, επιλέγω να είμαι αισιόδοξος, τόσο, που νομίζω ότι μπορεί να συμβεί στη διάρκεια της υπάρχουσας ζωής μας». Ο χρόνος θα δείξει.

Χάρης: Θα έλεγα ότι οι ξένοι ασχολούνται πλέον πολύ λιγότερο με την κατάσταση στην Ελλάδα έως καθόλου. Θεωρώ σημαντικό η Ελλάδα να αποκτήσει σταθερότητα και να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις.

Ζωή: Δυστυχώς, αρνούμαι να ακούσω πλέον ό,τι έχει να κάνει με την πολιτική και οικονομική κατάσταση της Ελλάδας. Ό,τι  μου μεταφέρουν οι φίλοι και οι συγγενείς είναι η πληροφόρηση που έχω. Όσο για τους ξένους... Όσοι είναι Ευρωπαίοι μου μιλάνε για τις δικές τους χώρες και τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Άλλωστε, και αυτοί αν είχανε δουλειά στη χώρα τους δεν θα επιλέγανε την Ντόχα για να ζήσουν και πίστεψε με η ελληνική κρίση δεν τους ενδιαφέρει.

Παπούτσι από τον τόπο σου ή δεν έχει απολύτως καμία σημασία;

Αθανασία: Το παπούτσι από τον τόπο σου μου θυμίζει συμβιβασμό και στις μέρες μας ψάχνουμε τη χαρά στο μικροσκόπιο. Το ζήτημα λοιπόν είναι να είσαι ευτυχισμένος, τα υπόλοιπα δεν μου λένε κάτι. Αν τώρα βρεις το καλύτερο «παπούτσι» και τυχαίνει αυτό να είναι από τον τόπο σου, ακόμα καλύτερα!

Βαγγέλης: Αν θες να περνάς απλά καλά δεν έχει σημασία. Τρως και sushi. Αν θέλεις κάτι πιο ουσιώδες είναι πιο εύκολο να το βρεις σε αυτόν με το οποίον έχετε κοινά γνωρίσματα και εμπειρίες και κυρίως πάνω κάτω ίδια ιδιοσυγκρασία στο θέμα σχέσης. Βεβαία, ακόμα και στο εσωτερικό μιας χωράς υπάρχουν πολύ μεγάλες διάφορες. Τελείως διαφορετική είναι η Μονεγάσκα (οκ, το Μονακό δεν το λες και χώρα) από την Παριζιάνα, τελείως διαφορετική η Αθηναία από τη Θεσσαλονικιά. Εγώ πάντα προτιμούσα το Νότο.

Δήμητρα: Ο Γάλλος σύζυγός μου πάντως αγοράζει παπούτσια από τον τόπο μου, παπούτσια ελληνικά!

Χάρης: Εξαρτάται αν είναι μπαλωμένο ή όχι! Νομίζω έχει λίγη σημασία.

Ζωή: Εγώ βρίσκομαι σε λάθος χώρα για να αναπτύξω κάποια σχέση. Είναι μάλλον απαγορευτικό για εμένα εδώ και λόγω θέσης και λόγω χώρας. Δεν είχα ποτέ σχέση με κάποιον από άλλη χώρα. Μου φαίνεται δύσκολο να μη μιλάω τη «γλώσσα» μου σε αυτόν τον τομέα. Αλλά πάλι ποτέ μη λες ποτέ.

Με τις φιλίες τι ακριβώς συμβαίνει;

Αθανασία: Το θέμα της φιλίας δεν σχετίζεται με την χώρα κατά την γνώμη μου. Με κάποιους ταιριάζεις περισσότερο και με κάποιους λιγότερο. Επομένως είναι καθαρά θέμα χαρακτήρα και επικοινωνίας.

Βαγγέλης: Σε αυτό τον τομέα δεν υπάρχει κάτι το τόσο διαφορετικό αν μάθεις τη γλώσσα των ατόμων που συναναστρέφεσαι. Όλοι θέλουν να περάσουν καλά. Κάποιοι έχουν ανάγκη να ανοιχτούν περισσότερο, άλλοι να πουν τι τους απασχολεί, άλλοι να βρουν γκόμενα κι εγώ να μην φαίνεται ότι πίνω μονός μου. Α ναι!!! Και δεν υπάρχει φιλία ανάμεσα σε άντρα και γυναίκα!!! Εκτός αν το σεξ συνεχίσει να μην είναι καλό μετά την τρίτη φορά.

Δήμητρα: Οι Γάλλοι θέλουν γενικά το χρόνο τους για να ανοιχτούν και να αναπτύξουν φιλίες. Ωστόσο, όπως παντού, υπάρχουν όλων των ειδών άνθρωποι και φιλίες.

Χάρης: Θα έλεγα ότι εξαρτάται πολύ από το πού μένεις. Το Παρίσι έχει μεγάλη κινητικότητα και κάνω παρέα με Έλληνες και ξένους.

Ζωή: Αν εννοείς τους φίλους που άφησα πίσω φεύγοντας  αυτό είναι το δύσκολο. Πόσα να πεις μέσα από το skype,viber, messenger, facetime, whatsapp; Ευτυχώς, πάλι καλά που υπάρχουν κι αυτά! Βλέπω τους φίλους μου σε φωτογραφίες στο Fαcebook. Γράφω σχόλια όπως «μου λείπετε», «άντε να έρθει το καλοκαιράκι να σας δω», «τι κρίμα να μην είμαι εκεί», «ζηλεύωωωω...», και όλα αυτά τα χαζά που αν ήμουν στην Ελλάδα θα ήμουνα μαζί με τους φίλους μου στις φωτογραφίες τους. Κανονίζουμε skype, φτιάχνουμε καφεδάκι και τα λέμε. Κάποιες φορές η σύνδεση δεν είναι καλή και πάντα θα ακούσω «θα μείνεις κι άλλο εκεί ή μια χαρά είσαι;» «Εδώ χάλια. Κάθισε εκεί όσο μπορείς». Αυτό που έχω καταλάβει είναι πως οι πραγματικές φιλίες δεν χάνονται, όσο μακριά κι αν είσαι. Τώρα, αν έχω κάνει καινούριους φίλους εδώ στη Ντόχα μπορώ να πω πως ναι. Σε αυτό βοηθάει η φύση της δουλειάς μου, μιας και δεν δουλεύω κλεισμένη σε ένα γραφείο. Έρχομαι καθημερινά σε επαφή με ανθρώπους που έχουν διαφορετική κουλτούρα.

Η επαφή με διαφορετικές κουλτούρες τι σου δίδαξε;

Αθανασία: Τον άνθρωπο! Η διαφορετικότητα είναι πραγματικά όμορφη. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι μέσα από την διαφορετικότητα αυτό που κερδίζει κανείς είναι το να δει ξεκάθαρα τον εαυτό του.

Βαγγέλης: Πρώτον, ότι το sex είναι πολύ πιο εύκολο απ’ ότι νομίζαμε. Δεύτερον, ότι το να γίνεις ρατσιστής είναι πολύ πιο εύκολο απ’ ότι πιστεύεις και τρίτον, να είμαι πάντα ο εαυτός μου είτε κάποιος προσβάλλεται είτε το διασκεδάζει. Συμπεριλαμβανομένης και της δίκης μου γελοιοποίησης. Εφόσον θες να μετακομίσεις σε μια καινούρια χωρά, οφείλεις να γίνεις σαν τους κάτοικους της. Είτε είσαι Έλληνας, είτε Άραβας, η μαύρος, άσπρος, κίτρινος , κόκκινος, μπλε, αν θέλεις να έχεις ως σημείο αναφοράς τη ζωή και την κουλτούρα του χωριού σου, μείνε με τις κατσίκες. Οι κουλτούρες καλές είναι σαν εγκυκλοπαιδική γνώση αλλά το μόνο που δημιουργούν στην άμεση αντιπαράθεση ανθρώπων είναι προστριβές και τίποτα περισσότερο.

Δήμητρα:  Όσο οι άνθρωποι ταξιδεύουν και ανοίγουν τους ορίζοντές τους τόσο οι διαφορές μας γίνονται μικρότερες. Τα τελευταία χρόνια αποκαλώ internationals τους ανθρώπους που δεν έχουν απλά ζήσει σε διάφορες χώρες αλλά έχουν και ανοιχτό μυαλό και δεκτικότητα ως προς τη μίξη τους με τους ανθρώπους των άλλων χωρών. Είναι δηλαδή όχι παρατηρητές από κοντά, αλλά κοινωνοί αυτής της διαφορετικότητας. Αφήνονται στη μεταβλητότητα τους  χωρίς να τους φοβίζει. Μου αρέσει να θεωρώ ότι είμαι ένας από αυτούς. Αλλά και οι περισσότεροι φίλοι μου είναι πια internationals. Μοιραζόμαστε παρόμοιες εμπειρίες, ανησυχίες, δυσκολίες, ανασφάλειες, μπερδεύουμε τις γλώσσες στις οποίες μιλάμε, αναφερόμαστε στο χωροχρόνο σα να είναι απόλυτα ενιαίος και απλός. Η μαγεία της συνάντησης και της απλότητας. Έχω όμως γνωρίσει και internationals στην ψυχή κι ας μην έχουν ζήσει εκτός της πατρίδας τους (όπως κι εσύ). Δεν επιδιώκω να συναναστρέφομαι απαραίτητα με τις ελληνικές και άλλες κοινότητες γιατί δε θεωρώ ότι αποτελούν από μόνες τους κριτήριο φιλίας και τρόπου ζωής. Τέλος, δε βλέπω πια τον εαυτό μου ως Έλληνα του εξωτερικού, αλλά ως πολίτη του κόσμου και της όποιας χώρας κάθε φορά με ελληνική καταγωγή και διαβατήριο. Μακάρι, να μην υπήρχαν καν τα εθνικά σύνορα. Προτείνω μια πολύ ωραία TED ομιλία της Taiye Selasi, «Don't ask where I'm from, ask where I'm a local».

Χάρης: Πάρα πολλά. Κυρίως ότι το λάθος ή το σωστό μπορεί να είναι εντελώς υποκειμενικό. Αυτό που είναι μαύρο για σένα μπορεί να είναι άσπρο για τον διπλανό σου και παρ’ όλα αυτά ταυτόχρονα να αποδέχεσαι και τις δύο απόψεις.

Ζωή: Κυρίως μου επιβεβαίωσε πως το διαφορετικό χρώμα, η διαφορετική θρησκεία, η διαφορετική γλώσσα και όλα αυτά που μας φαίνονται διαφορετικά, δεν είναι  στοιχεία που πρέπει να μας φοβίζουν, το αντίθετο μάλιστα.

Πόσες φορές μιλάς με την Ελληνίδα μάνα στο skype και πόσες μερίδες παστίτσιο σου έταξε για να σε πείσει  να γυρίσεις από την «ξενιτιά»;

Αθανασία:  Μια, δυο φορές την εβδομάδα. Την ημέρα που έφευγα για Σουηδία μου ζήτησε να υποσχεθώ ότι θα γυρίσω κάποια μέρα πίσω και ότι δεν θα ξεχάσω την ελληνική μου καταγωγή. Θες, δεν θες τα λόγια της μάνας είναι ανεξίτηλα! Τον πρώτο καιρό ήταν πιο δύσκολο πιστεύω για εκείνους να αντιληφθούν την «παλαβή» τους κόρη αλλά για τους γονείς φαντάζομαι το πιο σημαντικό είναι να βλέπουν το παιδί τους ευτυχισμένο. Ήταν και είναι πάντα λοιπόν δίπλα μου με «σημαία» το δυνατότερό τους όπλο που είναι η αγάπη τους.

Βαγγέλης: Καμία. Μόνο μέσω Facebook καμιά φορά το μήνα. Με στήριξε στο παρελθόν όσο δεν πάει. Και μακάρι να μπορούσα να τους το ξεπληρώσω αλλά είναι πολλά λεφτά. Σοβαρή είσαι για το παστίτσιο; Το ταπερ καλύτερη γεύση έχει από το παστίτσιο της μάνας μου.

Δήμητρα:  Όσες φαντάζεσαι. Και με την Ελληνίδα μάνα και με την Ελληνίδα γιαγιά. Αξίες σταθερές! Στηρίζουν απόλυτα την επιλογή μου. Μελιτζανόπιτα και λαχανοντολμάδες μου τάζουν όταν έρχομαι.

Χάρης: Συνήθως μια φορά την εβδομάδα. Στηρίζουν απόλυτα την επιλογή μου. Ευτυχώς δεν είχαμε τέτοιου είδους διλλήματα μεταξύ μας!

Ζωή: Με τη μητέρα μου μιλάω μια φορά την εβδομάδα. Θα σου πω κάτι χαρακτηριστικό με τη μαμά μου. Την πρώτη φορά που ήταν να φύγω για Ν.Αφρική είχε αγχωθεί πολύ. Μου έλεγε όλα τα γνωστά της Ελληνίδας μάνας όμως όταν την χαιρετούσα μου είπε κάτι που πάντα θυμάμαι. «Κορίτσι μου άνοιξε τα φτερά σου και πέτα, έχεις την ευχή μου!»  Όπου και να πάω, σε όποια ήπειρο και αν βρεθώ έχω την ευχή της. Η οικογένεια μου με στηρίζει και θέλει να είμαι ευτυχισμένη όπου κι αν βρίσκομαι.

Πως διασκεδάζεις εκεί;

Αθανασία: Σουηδία και διασκέδαση δεν κολλάνε στην ίδια πρόταση για εμένα (τουλάχιστον μέχρι τώρα). Εδώ  ζω και εργάζομαι αλλά η διασκέδαση συνήθως έχει άλλες χώρες στον παρονομαστή. Εδώ κολλάει και η προηγούμενη ερώτησή σου σχετικά με τα όνειρα. Αν κάτι ονειρεύομαι αυτό είναι το επόμενο ταξίδι μου!

Βαγγέλης: Βγαίνω με παρέες, κάνουμε πάρτι, το καλοκαίρι πικ νικ στο ποτάμι, γράφοντας μ@λ@κιές για τη ζωή μου σε διάφορες συνεντεύξεις αλλά κυρίως πίνοντας.

Δήμητρα: Επιστρέφοντας στη συνονόματη Τουλούζη, η πόλη αυτή έχει πολύ έντονη πολιτιστική ζωή και δραστηριότητα. Πολλά θέατρα και σινεμά, όπερα, μπαρ, εστιατόρια, τάπας  μιας και είμαστε δίπλα στην Ισπανία, συναυλίες, φεστιβάλ, εκθέσεις, μουσεία. Είναι πολύ ζωντανή πόλη και με πολλούς φοιτητές. Πόλη που δεν κοιμάται και πολύ. Είναι Νότος!

Χάρης: Συνήθως θα βγεις σε κάποιο μπιστρό για ποτό ή για δείπνο (αλλά τις περισσότερες φορές θα γυρίσεις «νωρίς» σπίτι!). Αν είναι καλοκαίρι μού αρέσει πολύ να πάω για κρασί δίπλα στον Σηκουάνα με τους φίλους μου. Την ημέρα, έχεις πολλές επιλογές με πολιτιστικές εκδηλώσεις και φεστιβάλ.

Ζωή: Στο Κατάρ απαγορεύεται το αλκοόλ. Σερβίρουν αλκοόλ μόνο τα 5* ξενοδοχεία και σε αυτά υπάρχουν club, τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με τα δικά μας και τον δικό μας τρόπο διασκέδασης. Το αλκοόλ είναι πανάκριβο (20EURO/ποτό ). Οπότε, εγώ προσωπικά προτιμώ να διασκεδάσω όταν έρχομαι στην Ελλάδα!

Τι σου λείπει από την  Ελλάδα και από τη Λάρισα αντίστοιχα  και τι δεν σου έλλειψε καθόλου;

Αθανασία: Λίστα ολόκληρη μπορώ να σου κάνω για το τι μου λείπει! Πρώτο και καλύτερο ο ΗΛΙΟΣ!! Η πρωινή ηλιαχτίδα που θα σου δώσει ζωή, ενέργεια! Μου λείπει η ένταση των ανθρώπων, η ζωντάνια τους! Μου λείπει η μυρωδιά του θυμαριού. Δεν το είχα προσέξει όσο ζούσα στην Ελλάδα αλλά πραγματικά η Ελλάδα μυρίζει ρίγανη και θυμάρι. Από την Λάρισα μου λείπουν οι δικοί μου φυσικά, η υπέροχη αγορά, η Πλατεία Ταχυδρομείου με τον τόσο έντονο παλμό της και πολλά πολλά ακόμη. Αυτό που δεν μου λείπει καθόλου είναι η αυθάδεια και η ασέβεια στην καθημερινότητα.

Βαγγέλης: Από την Ελλάδα μου έλειψαν τα ταβερνάκια στα οποία καπνίζεις μέσα, ο κάλος καιρός για να πάμε σε ταβερνάκια που έχουν τραπέζια έξω, η απανεμιά, το κάτω μέρος της Ερμού όπως ανηφορίζεις από Γκάζι κι έχεις αριστερά τον Λυκαβηττό και δεξιά την Ακρόπολη και κάτι αριστερούς να πίνουν και να «φασώνονται», τα σπίτια, και γενικότερα η ποιότητα ζωής. Η Λάρισα δεν μου έλειψε καθόλου.

Δήμητρα: Μου λείπουν οι δικοί μου, οικογένεια και φίλοι, μου λείπει η άμεση και εύκολη πρόσβαση στην ελληνική θάλασσα, ο ελληνικός ήλιος και ουρανός, η ελληνική αμεσότητα και απλότητα σε σχέση με τη «γαλλική πολυπλοκότητα» και φυσικά τα ελληνικά σουβλάκια! Χωρίς να θέλω να ενοχλήσω, δε μου λείπει καθόλου ο ελληνικός καπνός τσιγάρου στους εσωτερικούς χώρους, η έλλειψη οργάνωσης και η αλλοτρίωση του όρου «μαγκιάς» (και η συχνή ταύτιση του με την επιθετικότητα). Εδώ, προτείνω το πολύ ωραίο κόμικ Ρεμπέτικο του Γάλλου David Prudhomme που, εκτός των άλλων, εξηγεί τον όρο «μάγκα» και το συσχετισμό με το αγαπημένο μουσικό είδος.

Χάρης: Μου λείπουν πολλά πράγματα όπως ο μπλε ουρανός και η θάλασσα, οι φίλοι μου, το ελληνικό φαγητό, η διασκέδαση. Από τη Λάρισα συγκεκριμένα, πέρα από τους φίλους μου και το εξαιρετικό φαγητό, μου λείπει η γειτονιά μου - το 5ο Γυμνάσιο και η Τρύγωνη Πλατεία - και ο ρυθμός της και φυσικά ο κρύος καφές!

Ζωή: Πρώτα απ’ όλα μου λείπει η φύση και ο καθαρός αέρας. Ίσως σου φαίνεται περίεργο, αλλά εκεί που ζω τα περισσότερα δέντρα είναι ψεύτικα, η ατμόσφαιρα είναι γεμάτη σκόνη, δεν υπάρχει βουνό ή ποτάμι, δεν υπάρχει πράσινο  και βρέχει το πολύ 3 - 4 φορές το χρόνο. O ουρανός και η θάλασσα μας μου λείπει και η καλή ποιότητα του φαγητού που έχουμε στην Ελλάδα. Οι φίλοι μου και η οικογένεια μου που κάθε μέρα που περνάει εγώ μεγαλώνω και εκείνοι μεγαλώνουν και χάνω αυτές της στιγμές, οι οποίες  δεν επιστρέφουν και δεν επαναλαμβάνονται. Γενικά, μου λείπουν πράγματα  απλά τα οποία όταν ζεις στην Ελλάδα τα έχεις δεδομένα και όταν πας σε μια άλλη χώρα συνειδητοποιείς πόσο σημαντικά είναι.

Δώσε μου μια πληροφορία για τη χώρα που βρίσκεσαι που ίσως δεν ξέρουμε και αξίζει να μάθουμε.

Αθανασία: Θα σου πω τα πρώτα πράγματα που έμαθα κι εγώ όταν μας μάζεψαν όλους τους «ξένους» φοιτητές στο αμφιθέατρο της σχολής  για να ενημερωθούμε από τους διάφορους φορείς τι σημαίνει το να ζούμε στην χώρα αυτή (αστυνομία, γραφείο μετανάστευσης, εφορία κ.λπ.). «Στην Σουηδία δεν περνάει το… δεν το ήξερα! Οι νόμοι του κράτους δεν καταλαβαίνουν από δικαιολογίες». «Αν διαπράξεις έγκλημα κατά ανθρώπου θα επιβιώσεις, αν κλέψεις έστω και μια κορόνα από το κράτος έσβησες από τον χάρτη». Η χώρα έχει συνολικά 3500 αστυνομικούς και είναι υπεραρκετοί για την διασφάλιση της τάξης. Και κάτι από το δικό μου τώρα… Αυτή τη στιγμή η ώρα είναι 15.00 και έξω είναι σκοτάδι!

Βαγγέλης: Η αντίληψη που έχουν για τους Βέλγους είναι παρόμοια με τη δική μας για τους Ποντίους. Και ναι, έχουν κι ανέκδοτα γι’ αυτούς.

Δήμητρα: Μία σημαντική πληροφορία είναι ότι ένας Ευρωπαίος πολίτης που διαμένει στη Γαλλία έχει το ίδιο δικαίωμα ψήφου στις γαλλικές δημοτικές και ευρωπαϊκές εκλογές με το Γάλλο ψηφοφόρο.Η Τουλουζη είναι η Ευρωπαική Πρωτεύουσα Αεροοναυπηγικης και Διαστημικής. Όπως θα δείτε και στο διαφημιστικό της Aegean, την ώρα της πτήσης αν ταξιδέψετε με αεροπλάνο της, στην Τουλούζη βρίσκεται και η Cité de l’Éspace ένα πολύ ενδιαφέρον κέντρο -μουσείο διαστημικής.

Χάρης: Τα κρουασάν στην πραγματικότητα ξεκίνησαν στην Αυστρία και όχι στην Γαλλία. Το St. Tropez το ίδρυσαν Έλληνες από την αρχαία Φωκαία. Στο Παρίσι υπάρχει ένα τεράστιο σύστημα κατακομβών όπου οργανώνονται υπόγεια πάρτι.

Ζωή: Για την χώρα στην οποία βρίσκομαι  ακούγονται πολλά από τους ανθρώπους, που δεν έχουν ζήσει εδώ. Δεν είναι όλοι οι Άραβες σεΐχηδες (σεΐχης είναι ο τίτλος όσων φέρουν το επίθετο της οικογένειας του εμίρη). Η  λευκή αμφίεση των ανδρών ονομάζεται θομπ και η μαύρη αμφίεση των γυναικών αμπαγια. Οι Καταριανες δεν είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν το πρόσωπο τους, οδηγούν και εργάζονται (οι περισσότερες σε κρατικές υπηρεσίες). Όταν κάποιος έρθει για δουλεία στη Ντόχα πρέπει να μπει κάτω από το sponsorship του Καταριανου της εταιρείας στην οποία εργάζεται, γιατί πάντα το 51% κάθε εταιρείας ανήκει υποχρεωτικά σε Καστοριανό ή σε όποιον έχει Καταριανη υπηκοότητα. Και κάτι τελευταίο, η απόφαση να φύγει κάποιος από την Ελλάδα δεν πρέπει να θεωρείται ούτε δύσκολη ούτε εύκολη. Είναι μια απόφαση που πρέπει κανείς να την παίρνει συνειδητά και να είναι προετοιμασμένος να αλλάξει πολλά πράγματα στη ζωή του. Το μόνο σίγουρο εφόδιο είναι η γλώσσα και οι γνώσεις στο αντικείμενο που θα εργαστεί.

Υπάρχει το ενδεχόμενο να επιστρέψεις κάποια στιγμή και γιατί;

Αθανασία: Πάντα υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο. Το τι θα μπορούσε να με κάνει να πάρω μια τέτοια απόφαση δεν το ξέρω. «Όπου γης και πατρίς» λέμε, αλλά σε όσες χώρες κι αν έχω πάει πάντα ψάχνω την μαγεία της Ελλάδας και δυστυχώς αυτή δεν υπάρχει αλλού.

Βαγγέλης: Ναι. Κυρίως για τα παπούτσια που λέγαμε πιο πάνω…!

Δήμητρα: Προς το παρόν, είμαι στη διαδικασία μετατροπής από Τούλη σε Τουλουζέν (η κάτοικος της Τουλούζης), οπότε δεν προβλέπεται σύντομα μια επιστροφή αλλά πάντα κρατάω όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά. Ίσως κάποτε γύριζα αν μπορούσα να εξασφαλίσω ένα ασφαλές επαγγελματικό μέλλον στον χώρο που με ενδιαφέρει. Η ζωή ωστόσο είναι από μόνη της απρόσμενη οπότε βλέπουμε πού μας πάει.

Χάρης: Ποτέ δεν ξέρεις!

Ζωή: Εννοείται πως υπάρχει το ενδεχόμενο να επιστρέψω  για λίγο και μετά να αναζητήσω κάποιον άλλον προορισμό!

Πηγή: laif.com.gr