Δ. Παππάς (ΥΠΑΑΤ): Νέο χρηματοδοτικό εργαλείο προσφέρεται στους νέους αγρότες το 2026

Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Γιάννης Στεφάνου, γενικός διευθυντής και Project Manager της Alpha Plan Consultants Θεσσαλίας.

Πιο αναλυτικά, ο κ. Παππάς παρουσίασε την εικόνα του νέου προγράμματος για τα θερμοκήπια, που λήγει στις 9 Δεκεμβρίου, τονίζοντας ότι δεν πρόκειται να δοθεί παράταση. Όπως ανέφερε, πρόκειται για ένα κλαδικό πρόγραμμα που ανακοινώθηκε για πρώτη φορά στην περσινή ΔΕΘ, με συνολικό προϋπολογισμό 150 εκατ. ευρώ. Ήδη, όπως ανέφερε, έχουν κατατεθεί οριστικές αιτήσεις για πάνω από 92 εκατ. ευρώ, ενώ ακόμη 85 εκατ. ευρώ αφορούν πρόχειρες αιτήσεις στην πλατφόρμα. Όπως σημείωσε, «οδεύουμε προς πλήρη εξάντληση του προϋπολογισμού και πιθανώς πέραν αυτού». Ο στόχος του ΥΠΑΑΤ είναι, αμέσως μετά το κλείσιμο της πρόσκλησης, να ακολουθήσει ταχεία αξιολόγηση και οι πρώτες εντάξεις πριν από το καλοκαίρι. Το μέτρο έχει εκχωρηθεί στις Περιφέρειες, ενώ, όπως δήλωσε, βρίσκεται σε εξέλιξη η προετοιμασία του πληροφοριακού συστήματος που θα υποστηρίξει την εφαρμογή του. Η προγραμματική περίοδος ολοκληρώνεται το 2029 και μέχρι τότε πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι επενδύσεις.

Αναφορικά με το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), που ολοκληρώνεται το 2025, ο κ. Παππάς υπογράμμισε ότι θα απορροφηθεί το σύνολο των 7,5 δισ. ευρώ, με τις πληρωμές να υπερβαίνουν τον αρχικό προϋπολογισμό. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον Πυλώνα 2, όπου για πρώτη φορά πληρώνονται πάνω από 210 εκατ. ευρώ για Σχέδια Βελτίωσης. Όπως ανέφερε, έχουν εξασφαλιστεί πόροι ώστε και οι τελευταίοι δικαιούχοι, που δεν πρόλαβαν να υλοποιήσουν το σχέδιό τους, να ενταχθούν μέσω προσαρμογών στο Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ.

Παράλληλα, σημείωσε, ότι για πρώτη φορά διατέθηκαν πάνω από 500 εκατ. ευρώ στα προγράμματα LEADER, ενώ ήδη έχουν καταβληθεί 153 εκατ. ευρώ σε Ομάδες Τοπικής Δράσης μέσα σε έναν χρόνο. «Το ΠΑΑ προχωρά με επιτυχία, παρά τα θέματα γραφειοκρατίας και πληροφοριακών συστημάτων», είπε, τονίζοντας ότι γίνονται συνεχείς προσπάθειες βελτίωσης, ειδικά σε ό,τι αφορά τις εντάξεις και τους ελέγχους. Υπογράμμισε ότι έχει ολοκληρωθεί η μετάβαση σε πλήρως ηλεκτρονικούς φακέλους, ενώ οι έλεγχοι πραγματοποιούνται πλέον σε συνεργασία με την ΑΑΔΕ και σε περισσότερα επίπεδα. «Το ερώτημα είναι πώς θα επηρεάσει τη διαδικασία η μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στον νέο οργανισμό», πρόσθεσε.

Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία από το 2026

Ο κ. Παππάς αναφέρθηκε στο μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι δικαιούχοι κατά την ένταξή τους στα προγράμματα. Στο πλαίσιο αυτό, ανέδειξε τη σημασία των υφιστάμενων εργαλείων που λειτουργούν μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ), όπως το Ταμείο Εγγυήσεων και το Ταμείο Μικροδανείων. Ανακοίνωσε επίσης, ότι εντός του έτους θα υπογραφεί συμφωνία με την ΕΑΤ για τη δημιουργία τριών νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, τα οποία θα ενεργοποιηθούν στο πρώτο τρίμηνο του 2026. Κλείνοντας, αποκάλυψε ότι ένα από τα νέα εργαλεία θα αφορά αποκλειστικά νέους αγρότες, με επίσημες ανακοινώσεις να αναμένονται από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης.

«Η ελληνική γεωργία απαιτεί ριζική μετεξέλιξη»

Ο κ. Χριστόδουλος Μποζατζίδης, διευθύνων σύμβουλος της Agrotech SA, ανέφερε ότι η ελληνική γεωργία βρίσκεται σήμερα σε κρίσιμο στάδιο και απαιτεί ριζική μετεξέλιξη. Όπως τόνισε, η συγκέντρωση παραγωγής σε λιγότερους αλλά βιώσιμους παραγωγούς είναι μονόδρομος, και μόνο όσοι επιδιώκουν συνεργασίες θα καταφέρουν να προχωρήσουν. Σχολιάζοντας τα προηγούμενα Σχέδια Βελτίωσης, υπογράμμισε ότι για πρώτη φορά δόθηκε κίνητρο για ομαδικά σχήματα, με τις ομάδες παραγωγών να λειτουργούν ως μοχλός μετάβασης σε νέα πρότυπα παραγωγής. Παρά τα θετικά, αναγνώρισε τις δυσκολίες στην αδειοδότηση, τη μοριοδότηση και την υλοποίηση επενδύσεων. Ο κ. Μποζατζίδης επεσήμανε ότι το μέλλον της ελληνικής γεωργίας απαιτεί σημαντικές επενδύσεις σε εξοπλισμό και υποδομές. Όποιος δεν προσαρμοστεί, δεν θα μπορεί να παραμείνει ανταγωνιστικός. Οι επενδύσεις είναι πλέον ακριβές, π.χ. το κόστος ενός νέου τρακτέρ έχει αυξηθεί κατά 80%, ενώ η αγοραστική δύναμη των παραγωγών έχει μειωθεί σημαντικά.

Υπογράμμισε, επίσης, την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη ελευθερία στους παραγωγούς να επιλέγουν τα μέσα και τις τεχνολογίες που θα χρησιμοποιούν, χωρίς περιορισμούς που δυσχεραίνουν την εφαρμογή καινοτομιών.  Καταλήγοντας, ο κ. Μποζατζίδης τόνισε ότι η ελληνική γεωργία πρέπει να θέσει σαφείς προτεραιότητες, ώστε η επόμενη μέρα να είναι καλύτερη για τους αγρότες που ζουν πραγματικά από τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Η στήριξη θα πρέπει να κατευθύνεται σε εκείνους που επενδύουν ουσιαστικά στη γη και το ζωικό τους κεφάλαιο, διασφαλίζοντας έναν πρωτογενή τομέα ανταγωνιστικό και βιώσιμο, με προοπτική για τα επόμενα χρόνια.

«Χωρίς κατάλληλη εκπαίδευση, οι παραγωγοί δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους»

Ο κ. Σπύρος Μαμάλης, πρόεδρος ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ,  τόνισε ότι η γνώση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανταγωνιστική και βιώσιμη γεωργία. Όπως ανέφερε, «χωρίς κατάλληλη εκπαίδευση, οι παραγωγοί δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους». Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η επένδυση στη γνώση αποτελεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία δεν μπορεί να ανταγωνιστεί οικονομικά χώρες με χαμηλό κόστος παραγωγής ή οικονομίες κλίμακας σε μεγαλύτερες αγορές. Ο κ. Μαμάλης παρουσίασε το τον διττό ρόλο του Οργανισμού: εκπαίδευση και κατάρτιση αγροτών. Ειδικά για τους νέους αγρότες, πραγματοποιούνται σεμινάρια 150 ωρών, απαραίτητα για την ένταξη στα χρηματοδοτικά σχήματα. Μέχρι σήμερα έχουν καταρτιστεί 14.000 νέοι σε φυτική, ζωική παραγωγή και μελισσοκομία. Πραγματοποιήθηκαν επίσης 31 εξειδικευμένα σεμινάρια μελισσοκομίας, με συμμετοχή 3.000 παραγωγών, κυρίως σε απομακρυσμένες περιοχές. Ο κ. Μαμάλης αναφέρθηκε επίσης, στην κατάρτιση γεωργικών συμβούλων, με τον ΕΛΓΟ–ΔΗΜΗΤΡΑ να λειτουργεί ως ενδιάμεσος φορέας με προϋπολογισμό 10 εκατ. ευρώ, και στην ύπαρξη 6 Σχολών ΣΑΕΚ για την υλοποίηση των προγραμμάτων.