Από τα ελληνικά Wendy's του Συντάγματος στα «ροκ» ολλανδικά, με ένα σουβλάκι στο χέρι
Στα τέλη των '80s, η αλυσίδα Wendy's φτάνει στην Ελλάδα. Θα μείνει στην χώρα μας περισσότερο από μια δεκαετία, θα δημιουργήσει φανατικούς οπαδούς με τα τετράγωνα μπιφτέκια της και θα φύγει. Σήμερα, με ένα σουβλάκι στο χέρι, εξετάζουμε γιατί αποχώρησε, γιατί δεν μπορεί να επιστρέψει και ποιος ο ρόλος ενός μικρού καταστήματος με κάτι ροκάδες ναυτικούς κάπου στην Ολλανδία.
Το 1979, ο Rex David Thomas ξεκίνησε τα Wendy's στο Columbus του Ohio. Ονόμασε το εστιατόριο μετά τη γέννηση του τέταρτου παιδιού του, της Melinda Lou «Wendy» Thomas. Το Αύγουστο του 1972 «μπήκαν» και οι υπογραφές για το πρώτο franchise κατάστημα των Wendy's, στην Indianapolis της Indiana. Η αλυσίδα, που υιοθετεί το σλόγκαν «old fashioned hamburgers», θα γίνει γνωστή για τα μπιφτέκια της, για το ρόφημα Frosty και για το κοριτσάκι με τα κόκκινα μαλλιά και τις κοτσίδες στο λογότυπο.
Η Wendy's θα φτιάξει τις κοτσίδες της και θα έρθει στην Ελλάδα το 1989, πριν από την McDonald's - η οποία έφτασε εδώ στα τέλη του 1991, με ένα εστιατόριο στο Σύνταγμα. Είναι μια επιχειρηματική κίνηση που φέρει την υπογραφή του Γιώργου Νίκα, από την ομώνυμη αλλαντοβιομηχανία. Το Σύνταγμα, που προαναφέρθηκε, ήταν ένα από τα σημεία στα οποία απέκτησε παρουσία και η Wendy's, μετά την απόφαση του Γιώργου, γιου του αλλαντοποιού Παναγιώτη Νίκα, να φέρει τη γνωστή αμερικανική αλυσίδα στην Ελλάδα. Ο ίδιος, άλλωστε, θα φέρει και τα Haagen Dazs.
Το 1997, τα «ελληνικά» Wendy's έχουν φτάσει σε διψήφιο αριθμό καταστημάτων. Στις ναυαρχίδες είναι, φυσικά, εκείνο του Συντάγματος, της Ομόνοιας αλλά και αρκετά άλλα. Άλλωστε, η αλυσίδα έχει παρουσία σε πολλά σημεία της Αθήνας αλλά και σε αρκετά έξω από αυτήν. Εντούτοις, παρά το ότι οι σχετικές αναφορές την θέλουν να είναι κερδοφόρα, στην αυγή της νέας χιλιετίας, κάπου στο 2002, τα προβλήματα θα συσσωρευτούν, οι σχέσεις με τους franchisee θα διαταραχθούν, ο Νίκας θα προχωρήσει σε αποεπένδυση και η αλυσίδα θα κλείσει.
Ως αιτία της συγκεκριμένης εξέλιξης εμφανίζεται τόσο το ότι η ελληνική εταιρεία επιθυμούσε διαφορετικούς όρους στο συμβόλαιο με την ιδιοκτήτρια του brand όσο και το ότι ο πατέρας Νίκας δεν έβλεπε με καλό μάτι την επένδυση του γιου του και ήθελε κάποια στιγμή ο τελευταίος να ασχοληθεί «σοβαρά» με την αλλαντοβιομηχανία. Σημειώνεται, δε, ότι η Νίκας ήταν τότε προμηθευτής της ανταγωνίστριας Goody's, η οποία βρισκόταν στο απόγειο της επιτυχίας της, κάτι που δημιουργούσε «ασυμβίβαστο».
Η Wendy's θα φύγει λοιπόν από την Ελλάδα και θα μπει, και αυτή, σε μια λίστα εταιρειών του είδους που αποχώρησαν από την χώρα μας ή που παραμένουν με περιορισμένη και εποχική παρουσία, η κάθε μια για τους δικούς της λόγους. Η αποχώρηση της, πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, φαίνεται να σχετίζεται με επιχειρηματικές κινήσεις και αποφάσεις. Η απάντηση, όμως, στο γιατί δεν μπορεί να επιστρέψει, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη, φαίνεται πως βρίσκεται κάπου αλλού.
Όπως προαναφέρθηκε, ο ιδρυτής των Wendy's έδωσε το όνομα της κόρης του στο εστιατόριο. Δεν ήταν όμως ο μόνος που είχε αυτήν την ιδέα. Η Wendy's έφτασε στην Ευρώπη το 1979, ανοίγοντας κατάστημα στο Μόναχο, συνεχίζοντας με πολλές ευρωπαϊκές χώρες - μεταξύ των οποίων ήταν φυσικά και η Ελλάδα. Παράλληλα, βρέθηκε και σε Ολλανδία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο (περιοχή Μπενελούξ), από τις οποίες είχε αποχωρήσει μέχρι το 1986.
Και γιατί είπαμε ότι δεν ήταν ο μόνος που είχε αυτήν την ιδέα; To 1988, ένας άλλος επιχειρηματίας, o Raymond Warrens, άνοιξε ένα εστιατόριο στην ολλανδική πόλη Goes. Θα του δώσει - και αυτός - την καθόλου πρωτότυπη ονομασία «Wendy's», που αποτελεί - και εδώ - το όνομα της μικρότερης κόρης του. Λόγω του ότι η αμερικανική Wendy's είχε αποχωρήσει από την περιοχή, ο Warrens θα κατοχυρώσει την ονομασία για την περιοχή του Μπενελούξ (Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο).
Το κατάστημα σήμερα ανήκει σε «σκληροτράχηλους Ολλανδούς ναυτικούς». Το διαχειρίζεται ο ροκάς Albert van der Hoek, που κάθεται πίσω από το ταμείο και κάνει το ένα τσιγάρο πίσω από το άλλο. Στο συγκεκριμένο κατάστημα, αντί για τα γνωστά burger που θα περίμενε να βρει κανείς σε ένα εστιατόριο με την ονομασία Wendy's, οι πελάτες έχουν την ευκαιρία να γευτούν «frikandel speciaal», «bitterballen» και κάτι που φέρει την περίεργη ονομασία «smulrol». Το κόκκινα κοτσιδάκια της Wendy δεν υπάρχουν σε καμία ταμπέλα.
Η ισχύς του εμπορικού σήματος που έχει καταχωρήσει το συγκεκριμένο κατάστημα καλύπτει την περιοχή του Μπενελούξ. Η αμερικανική Wendy's προσπαθεί να αποκτήσει τα δικαιώματα στην Ευρώπη εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά δεδομένου ότι κάτι τέτοιο θα περιελάμβανε και τη συγκεκριμένη περιοχή, αυτό δεν έχει χορηγηθεί. Έτσι, οι δύο πλευρές βρίσκονται σε μια πολυετή δικαστική διαμάχη, με τον Warrens να δείχνει ενοχλημένος από την υπόθεση και να αρνείται πως γνώριζε για την ύπαρξη της αλυσίδας όταν κατοχύρωνε την ονομασία.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τις πηγές, η αμερικανική αλυσίδα, της οποίας η αξία έχει ξεπεράσει τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια, διαθέτοντας 6.500 εστιατόρια σε 30 χώρες, φαίνεται πως δεν καταθέτει «τα όπλα». Από την άλλη, ο Warrens αρνείται κι αυτός με τη σειρά του να συμβιβαστεί, με τη δικηγόρο του, Thera Adam, να δηλώνει πως ο ίδιος θα συνεχίσει τη μάχη με την αμερικανική εταιρεία, καθώς οι αρχές του δεν τον αφήνουν να κάνει διαφορετικά.
Και κάπως έτσι, ένα μικρό εστιατόριο κάπου στην Ολλανδία έχει αποτρέψει ένα μεγάλο αμερικανικό fast-food να «μπει» και στην ευρωπαϊκή αγορά, αφήνοντας ονόματα όπως την Domino's και τα Mcdonald's να ανοίγουν το ένα εστιατόριο πίσω από το άλλο. Μια αμερικανική εταιρεία, λοιπόν, που ψάχνει έναν τρόπο - μέσω της δικαστικής οδού - για να ανοίξει τον δρόμο προς την Ευρώπη. Μια κάπως διαφορετική πορεία ακολούθησε - τουλάχιστον στον χώρο των εστιατορίων - ο άνθρωπος που είχε φέρει τα Wendy's στην Ελλάδα.
Το 2007, ο Γιώργος Νίκας, μαζί με τον επιχειρηματία Νίκο Λούστα, ίδρυσαν την εταιρεία Μέγας Γύρος. Όραμα τους ήταν ο γύρος να γίνει παγκόσμιο προϊόν και σήμερα διαθέτουν δύο εργοστάσια, ένα στον Ασπρόπυργο και ένα στο New Jersey των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Η Megas Yeeros, όπως είναι σήμερα γνωστή, δεν θα μείνει όμως μόνο σε αυτό, αλλά θα προσφέρει ελληνικές γεύσεις σε ξένες αγορές και μέσω της δημιουργίας των εστιατορίων GRK Fresh Greek.
Όπως διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας «το 2009 δημιουργήθηκε η ιδέα της GRK Fresh για να καλύψει το κενό στην αγορά για υψηλής ποιότητας και αυθεντικό ελληνικό γύρο, ένα βασικό στοιχείο στην Ελλάδα και ένα σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού που υπάρχει σήμερα διεθνώς. Το GRK Fresh σχεδιάστηκε από τον ιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο, Γιώργο Νίκα, ο οποίος έχει πάνω από 25 χρόνια εμπειρίας στη βιομηχανία τροφίμων, με αποστολή του να προσφέρει αυθεντικό γύρο και ελληνική κουζίνα σε όλους.
Αν και η ιδέα γεννήθηκε γύρω από το γύρο, σήμερα βλέπουμε στο μενού και άλλα προϊόντα, όπως σπανακόπιτες, μπακλαβάδες, ελληνικές σαλάτες, πίτες, ρύζια, τζατζίκια, γιαούρτια και πολλά ακόμα. Μετά από τρία χρόνια ανάπτυξης, το πρώτο κατάστημα άνοιξε το 2012 στη Νέα Υόρκη. Σήμερα, βρίσκεται σε Μανχάταν, Ουάσιγκτον, Ντουμπάι και Κατάρ, με επιπρόσθετα σχέδια επέκτασης, σε παγκόσμιο επίπεδο. Το καλοκαίρι του 2018, ο Γιώργος Νίκας επέστρεψε και στα παλιά του «λημέρια», στη Νίκας, αναλαμβάνοντας Πρόεδρος Δ.Σ., ως Μη Εκτελεστικό Μέλος.
Για κλείσιμο, κάναμε μια γρήγορη επίσκεψη σε δύο σελίδες στο Fascebook. Η μια είναι η «Bring Wendy's back to Greece», όπου διαβάζουμε πως «τα Wendy's που όλοι αγαπήσαμε, άλλοι για το ασυμβίβαστο, τετράγωνο burger τους, άλλοι για τις ανεξήγητα νόστιμες πατάτες με cheddar ή απλά για το ιδιαίτερο περιτύλιγμα, πρέπει να γυρίσουν πίσω!». Η δεύτερη είναι εκείνη του ολλανδικού «Wendy's Fish & Chips», όπου σε εντελώς διαφορετικό κλίμα διαβάζουμε σχόλια όπως αυτό: «Συνεχίστε την μάχη! Μου αρέσει αυτό που κάνετε. Είμαστε καλύτερα με μια λιγότερη αλυσίδα fast-food στον κόσμο».
Πηγές
Σχόλια