Έρευνα: Γιατί η Ελλάδα έχει ακόμα έλλειψη τεχνολογικών ταλέντων;

Το ποσοστό των Ελλήνων που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο φτάνει το 79%, ωστόσο η χώρα μας συνεχίζει να κατατάσσεται ακόμα πολύ χαμηλά στο κομμάτι των ψηφιακών δεξιοτήτων, συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες τις Ευρώπης.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση του Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας 2020 (DESI), ο οποίος καταγράφει και αξιολογεί τις συνολικές ψηφιακές επιδόσεις της Ευρώπης, η Ελλάδα βρίσκεται μια ανάσα πριν το τέλος, καταλαμβάνοντας την 27η θέση ανάμεσα στα 28 κράτη-μέλη. Κι όμως, η κατάσταση είναι πιο σύνθετη.

Συνεχίζοντας την ανοδική πορεία των τελευταίων ετών, η παγκόσμια αγορά Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) αναμένεται να γνωρίσει περαιτέρω ανάπτυξη, η οποία ποσοστιαία θα είναι της τάξης του 3,3%. Σε απόλυτα μεγέθη, η αξία αγοράς τοποθετείται στα επίπεδα των €3,204 τρισ. το 2019, ενώ το 2020 το αντίστοιχο μέγεθος εκτιμάται σε €3,310 τρισεκατομμύρια.

Στη χώρα μας, μόλις το 0,4% των γυναικών και το 1,5% των ανδρών του συνολικού εργατικού δυναμικού ειδικεύονται στις ΤΠΕ (Eurostat), ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος αντίστοιχα είναι 1,4% και 5,7%.

Παρόλα αυτά, υπολογίζεται πως ο αριθμός των developers στην Ελλάδα ξεπερνά τις 74.000, κατατάσσοντάς την πέμπτη ανάμεσα στις 13 χώρες της κεντροανατολικής Ευρώπης (Stack Overflow report 2019). Ωστόσο, όπως θα δούμε παρακάτω, δεν αρκούν για να καλύψουν τη ζήτηση στην αγορά εργασίας.

6 στις 10 εταιρείες δεν βρίσκουν αυτό που θέλουν

Την έλλειψη ταλέντων και ανάγκη της ενίσχυσης της αγοράς με επαγγελματίες στον κλάδο της Πληροφορικής επιβεβαιώνει έρευνα της Socialinnov σχετικά με τις ανάγκες των ελληνικών μικρομεσαίων εταιρειών σε καταρτισμένο προσωπικό (μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την έρευνα δωρεάν). Η Socialinnov είναι μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία με στόχο την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων σε κοινωνικά ευαίσθητες ομάδες και όχι μόνο, με προγράμματα όπως το Tech Academy, που εκπαιδεύει δωρεάν στον προγραμματισμό, παρέχοντας επίσημη πιστοποίηση.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 61,19% των εταιρειών που συμμετείχαν αναφέρουν πως θα προχωρήσουν τουλάχιστον σε μια πρόσληψη τεχνικού υπαλλήλου τον επόμενο χρόνο, ενώ το 11,94% των εταιρειών είναι πρόθυμες να προσλάβουν πάνω από 20 άτομα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα της έρευνας σχετικά με την πιστοποίηση των γνώσεων, καθώς μια πιστοποίηση κατάρτισης ή εξειδίκευσης μετράει περισσότερο από έναν διδακτορικό τίτλο και σχεδόν το ίδιο όσο ένα μεταπτυχιακό, αποδεικνύοντας την ανάγκη της αγοράς για καταρτισμένους υπαλλήλους.

Το πιο σημαντικό εύρημα, ωστόσο, είναι αυτό που αφορά τη δυσκολία των εταιρειών να βρουν υποψήφιους που να ταιριάζουν στις ανάγκες τους. Περίπου 60% των εταιρειών που απάντησαν στην έρευνα δήλωσαν πως τους είναι από δύσκολο έως πολύ δύσκολο. Όταν ρωτήθηκαν ποιες είναι αυτές οι ανάγκες, και κυρίως, ποιες περιμένουν ότι θα είναι μέσα στην επόμενη τριετία, απάντησαν κατά σειρά: Application/Web Development, Data & Analytics, like Business Intelligence, Βάσεις Δεδομένων, Υποδομές και τεχνολογίες Cloud.

Περιζήτητες ψηφιακές δεξιότητες

Τα επαγγέλματα στον κλάδο της πληροφορικής συνεχίζουν να είναι περιζήτητα παγκοσμίως και η ανάγκη για κατάρτιση και εξειδίκευση είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Γιατί λοιπόν, ενώ υπάρχουν απόφοιτοι σχολών ΤΠΕ παρατηρείται έλλειψη στην αγορά;

Οι εταιρείες αναζητούν πλέον υποψήφιους οι οποίοι να είναι εφοδιασμένοι τόσο με τεχνικές όσο και κοινωνικές δεξιότητες (hard & soft skills). Σήμερα, το πτυχίο δε φαίνεται να αρκεί για να εξασφαλίσει ένα υποσχόμενο μέλλον στους νέους, αλλά υπάρχει ανάγκη για άτομα που θα μπορούν να διαχειρίζονται με επιτυχία ανθρώπους και ομάδες, θα διαθέτουν ανεπτυγμένες δεξιότητες επικοινωνίας και δημιουργικότητα.

Από τις απαντήσεις της έρευνας της Socialinnov φαίνεται πως οι εταιρείες αναζητούν καλή γνώση των εφαρμογών γραφείου, ιδιαίτερα λογιστικών φύλλων και ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Σε ό,τι αφορά τα ψηφιακά εργαλεία, σε προτεραιότητα θέτουν την καλή γνώση προγραμματισμού και βάσεων δεδομένων, ακολουθούμενα από εργαλεία παραγωγικότητας, συνεργασίας και διαχείρισης project.

Σε ό,τι αφορά γλώσσες προγραμματισμού, οι ελληνικές εταιρείες ζητούν με σειρά προτεραιότητας καλή γνώση στις εξής, ακολουθώντας τις τάσεις της παγκόσμιας αγοράς: JavaScript, HTML, Java, CSS, PHP. Ως προς τα frameworks και τα εργαλεία με τη μεγαλύτερη ζήτηση, πρώτο με διαφορά τοποθετείται το WordPress, ενώ ακολουθούν τα .NET, jQuery, Android SDKs, Node.js και AngularJS.

Τέλος, σε ό,τι αφορά τα λεγόμενα soft skills, στην κορυφή της ζήτησης από τους εργοδότες τοποθετούνται κατά σειρά το ομαδικό πνεύμα, η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα, καθώς και η αξιοπιστία, αναδεικνύοντας έτσι σε μέγιστης σημασίας την αποτελεσματική συνεργασία εντός μιας εταιρείας ή ομάδας.

Η ανάγκη για διαρκή εκπαίδευση και ίσες ευκαιρίες

Για να καλυφθούν οι ανάγκες των επιχειρήσεων, είναι απαραίτητη η διαρκής επανεκπαίδευση (upskilling) σε νέες τεχνολογίες, οι οποίες εξελίσσονται με γρήγορο ρυθμό. Είναι επίσης σημαντικό να εξασφαλιστεί η πρόσβαση όλων στη γνώση. «Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι άνθρωποι από διαφορετικά υπόβαθρα έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με όλους. Κι εδώ η τεχνολογία παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Αν μπορούμε να συμπεριλάβουμε ανθρώπους που μέχρι στιγμής έχουν μείνει πίσω στο εκπαιδευτικό σύστημα, η κατάσταση θα άλλαζε ριζικά για την Ελλάδα» δήλωσε ο Στιβ Βρανάκης, Chief Creative Officer της Ελληνικής Κυβέρνησης, σε διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσε η Socialinnov.

Με γνώμονα την ανάπτυξη δεξιοτήτων σε τομείς που έχουν ζήτηση στην αγορά και τη βελτίωση των πιθανοτήτων απασχόλησης ανάμεσα σε κοινωνικές ομάδες που εμφανίζουν υψηλά ποσοστά ανεργίας (νέοι, γυναίκες, ευπαθείς ομάδες κ.λπ.), αλλά και τη διαρκή κατάρτιση επαγγελματιών σε σύγχρονες δεξιότητες, η Socialinnov δημιούργησε το Tech Academy. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα κατάρτισης ψηφιακών δεξιοτήτων που υλοποιείται με την υποστήριξη της Microsoft Ελλάδος, της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα, της People for Business και της εφημερίδας Η Καθημερινή. Το Tech Academy αποτελείται από online κύκλους μαθημάτων διάρκειας τριών μηνών, οι οποίοι οδηγούν σε εξετάσεις για επίσημη πιστοποίηση της Microsoft.