Μελέτη ΔΝΤ: Η επίδραση της κρίσης στην «πράσινη» πολιτική των επιχειρήσεων

Την επίδραση της πανδημίας στην περιβαλλοντική πολιτική των επιχειρήσεων εξετάζει ανάλυση που δημοσίευσε σήμερα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), η οποία εξετάζει προηγούμενες περιπτώσεις χρηματοπιστωτικών και οικονομικών κρίσεων ώστε να εκτιμήσει τον πιθανό αντίκτυπο της τρέχουσας κρίσης στην περιβαλλοντική απόδοση των επιχειρήσεων.

Από τη μία πλευρά, η πανδημία του covid-19 θα μπορούσε να συμβάλει στην αύξηση της ευαισθητοποίησης αναφορικά με τους περιβαλλοντικούς κινδύνους και να επιφέρει μια αλλαγή στις προτιμήσεις των καταναλωτών, τις ενέργειες των εταιρειών και τη συμπεριφορά των επενδυτών που θα μπορούσαν να επιταχύνουν τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει ο κίνδυνος οι οικονομικά αποδυναμωμένες επιχειρήσεις, εν μέσω αυξημένης οικονομικής αβεβαιότητας, να μειώσουν τις επενδύσεις τους σε πράσινα έργα μεγάλης διάρκειας, επιβραδύνοντας τη μετάβαση.

Με οδηγό το παρελθόν

Το ΔΝΤ εξετάζοντας ένα μεγάλο δείγμα εισηγμένων εταιρειών από όλο τον κόσμο, κατά την περίοδο από το 2002 έως το 2019, παρατηρεί ότι η περιβαλλοντική απόδοση των μικρότερων οικονομικά επιχειρήσεων είναι σημαντικά ασθενέστερη από ό,τι για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.

Το κύριο μέτρο περιβαλλοντικής απόδοσης είναι μια βαθμολογία που βασίζεται σε διάφορους βασικούς δείκτες απόδοσης, όπως η χρήση πόρων, οι μειώσεις εκπομπών και η καινοτομία προϊόντων.

Για εταιρείες που δεν πληρώνουν μερίσματα, δεν έχουν βαθμολογία, ή είναι μικρότερες, η βαθμολογία περιβαλλοντικής απόδοσης είναι, κατά μέσο όρο, 10% έως 30% χαμηλότερη από τη βαθμολογία των μεγάλων.

Ένα σοκ με μεγάλες μακροοικονομικές και χρηματοοικονομικές επιπτώσεις, όπως η πανδημική κρίση COVID-19, αυξάνει την αβεβαιότητα και διαταράσσει την οικονομική δραστηριότητα, μια εξέλιξη που τείνει να ενισχύσει τους χρηματοοικονομικούς περιορισμούς των επιχειρήσεων. Αυτό, με τη σειρά του, ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τις πράσινες επενδύσεις των επιχειρήσεων.

Όπως φαίνεται στο γράφημα, μια ξαφνική άνοδος του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού στρες και της αβεβαιότητας -συγκρίσιμη με το μέσο επίπεδο που επικράτησε το πρώτο εξάμηνο του 2020- θα οδηγούσε σε μείωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των εταιρειών, αντιστρέφοντας τα κέρδη που σημειώθηκαν κατά το τελευταίο δεκαετία. Κρίσιμα, το επίπεδο περιβαλλοντικής απόδοσης πριν από το σοκ δεν επανακτά ακόμη τρία χρόνια μετά το σοκ. Ομοίως, η ανάλυσή διαπίστωσε ότι όταν η οικονομική παραγωγή μειώθηκε, το ίδιο συνέβη και με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των επιχειρήσεων.

Με το βλέμμα στο παρόν και το μέλλον

Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα έχουν σημαντικές επιπτώσεις και στο πλαίσιο της κρίσης από την πανδημία και της επείγουσας ανάγκης μείωσης των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.

Πρώτον, οι απουσίες δράσεων πολιτικής για το κλίμα, οι αυστηρότεροι οικονομικοί περιορισμοί και οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες μπορεί να είναι επιζήμιες για την περιβαλλοντική απόδοση των επιχειρήσεων, μειώνοντας τις πράσινες επενδύσεις και πιθανώς να επιβραδύνουν τη μετάβαση σε οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Επομένως, για να αντισταθμιστεί οποιαδήποτε πιθανή επιδείνωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των επιχειρήσεων, θα είναι ζωτικής σημασίας να τεθούν σε εφαρμογή πολιτικές για το κλίμα που ανακουφίζουν τους οικονομικούς περιορισμούς των επιχειρήσεων και βοηθούν τις πράσινες επενδύσεις.

Δεύτερον, εκτός από τα πράσινα πακέτα ανάκαμψης, οι πολιτικές που στοχεύουν στην προώθηση της βιώσιμης χρηματοδότησης θα είναι βασικές:

• Η συγκρίσιμη, συνεπής εταιρική αναφορά για τη βιωσιμότητα θα επέτρεπε μια πιο αποτελεσματική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των επιχειρήσεων. Μόνο οι ακριβείς και επαρκώς τυποποιημένες αναφορές και γνωστοποιήσεις θα επιτρέψουν στους επενδυτές να προσδιορίσουν τις πραγματικές εκθέσεις των εταιρειών σε χρηματοοικονομικούς κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα.
• Είναι σημαντικό να κατανοήσουν οι επενδυτές ότι η βιωσιμότητα δεν είναι απλώς μια ελκυστική ετικέτα, αλλά ότι αντικατοπτρίζει τις υποκείμενες βιώσιμες επενδύσεις. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται περαιτέρω τυποποίηση και αποσαφήνιση του τι συνιστά αειφόρο επενδυτικό ταμείο.
• Η διεθνής συνεργασία και η συνεργατική προσέγγιση των πρωτοβουλιών που λαμβάνουν χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση των προσπαθειών και την αποφυγή κατακερματισμού των βιώσιμων αγορών περιουσιακών στοιχείων και στόχος του ΔΝΤ είναι να συμβάλει σε αυτήν την προσπάθεια.