Εξασφάλιση χρηματοδότησης της πληροφορικής υψηλών επιδόσεων από την ΕΕ

Όπως τόνισε ο Manuel Heitor, υπουργός Επιστημών και Τεχνολογίας και Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της Πορτογαλίας, «η σημερινή συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη της επόμενης γενιάς ψηφιακών τεχνολογιών στην Ευρώπη. Κινητήριες δυνάμεις της οικονομίας των δεδομένων, οι υπερυπολογιστές και η κβαντική υπολογιστική αξιοποιούν τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ), η ανάλυση δεδομένων και η κυβερνοασφάλεια για να προσφέρουν εφαρμογές που θα οδηγήσουν σε πρωτοποριακές ανακαλύψεις σε βασικούς τομείς όπως η υγεία και η κλιματική αλλαγή. Αποτελούν δε καθοριστικούς παράγοντες για τη μετάβασή μας σε μια ψηφιακή οικονομία.»

Το σχέδιο κανονισμού, για την αντικατάσταση του υφιστάμενου κανονισμού, ευθυγραμμίστηκε με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στην κοινή επιχείρηση να χρησιμοποιήσει πόρους από προγράμματα της ΕΕ, όπως το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» και τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη». Επιπλέον, λαμβάνει υπόψη πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως η κβαντική υπολογιστική.

Οι κύριες αλλαγές σε σχέση με την πρόταση της Επιτροπής είναι οι εξής:

• η ευθυγράμμιση με την αρχή της «αντιστοίχισης» του κανονισμού για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» καθίσταται σαφέστερη και ενισχύεται περαιτέρω, προκειμένου να παρέχεται νομική σαφήνεια και προβλεψιμότητα όσον αφορά τις αντίστοιχες χρηματοδοτικές συνεισφορές της ΕΕ και των συμμετεχόντων κρατών·
• σε συμμόρφωση με τον κανονισμό για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», θεσπίζεται μηχανισμός συντονισμού για την κεντρική διαχείριση των χρηματοδοτικών συνεισφορών, ο οποίος οδηγεί σε περαιτέρω απλούστευση για τους δικαιούχους: Τα συμμετέχοντα κράτη θα προσπαθήσουν να συγχρονίσουν το χρονοδιάγραμμα πληρωμών, την υποβολή εκθέσεων και τους λογιστικούς ελέγχους, προκειμένου να μειωθεί η διοικητική επιβάρυνση για τους δικαιούχους. Επιπλέον, τα συμμετέχοντα κράτη θα έχουν τη δυνατότητα να αναθέσουν στην κοινή επιχείρηση την καταβολή της χρηματοδοτικής συνεισφοράς τους, ούτως ώστε οι δικαιούχοι τους να έχουν ενιαία συμφωνία επιχορήγησης. Επιπροσθέτως, τα συμμετέχοντα κράτη θα διατηρήσουν δικαίωμα αρνησικυρίας όσον αφορά τη χρήση των εθνικών συνεισφορών τους για τους δικαιούχους που είναι εγκατεστημένοι στις χώρες τους·
• το κείμενο του Συμβουλίου προβλέπει τη δυνατότητα χρηματοδότησης της αναβάθμισης υφιστάμενων υπερυπολογιστών των οποίων έχει την πλήρη κυριότητα ή τη συγκυριότητα η κοινή επιχείρηση. Η αύξηση του χρόνου ζωής αυτών των υπερυπολογιστών αποτελεί έναν οικονομικά αποδοτικό τρόπο για να εξασφαλιστεί η ικανοποιητική απόδοση της επένδυσης. Η συνεισφορά της ΕΕ στις αναβαθμίσεις αυτές έχει ανώτατο όριο, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ευρύτερη δυνατή γεωγραφική κατανομή των υπερυπολογιστών·
• όσον αφορά τη διακυβέρνηση, το κείμενο του Συμβουλίου αποσαφηνίζει τη συγκρότηση και τις αρμοδιότητες των διαφόρων οργάνων και ορίζει ότι οι διοικητικές δαπάνες καταβάλλονται μόνο από την ΕΕ.