Special Olympics: Από μια θερινή κατασκήνωση σε ένα παγκόσμιο κίνημα

Τα Special Olympics ξεκίνησαν από μια θερινή κατασκήνωση για ανθρώπους με νοητική αναπηρία και εξελίχθηκαν σε ένα Παγκόσμιο Κίνημα. Μιλήστε μας για αυτό και για την συνεισφορά τους παγκοσμίως. Δηλαδή, για κάποιον που δεν γνωρίζει, τι είναι τα Special Olympics;

Τα Special Olympics ιδρύθηκαν το 1968 από την Eunice Kennedy Shriver, αδελφή του Προέδρου των Η.Π.Α John F. Kennedy, με αφορμή την εμπειρία της από τη ζωή της αδελφής τους με νοητική αναπηρία, Rosemary Kennedy.

Ξεκίνησαν, όπως πολύ σωστά αναφέρατε, από μία θερινή κατασκήνωση στην αυλή της κατοικίας των Kennedy με τη συμμετοχή 100 μόλις ατόμων με νοητική αναπηρία, όπου η Eunice Kennedy Shriver θέλησε να αναδείξει τις δυνατότητες των ατόμων με νοητική αναπηρία στις αθλητικές δραστηριότητες.

Με την πάροδο των χρόνων, η καλοκαιρινή κατασκήνωση επεκτάθηκε στις Η.Π.Α. και κατόπιν σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι δράσεις, οι αγώνες και οι εκδηλώσεις των Special Olympics πραγματοποιούνται κάθε μέρα, σε όλο τον κόσμο, με τη διοργάνωση περισσότερων από 100.000 αθλητικών εκδηλώσεων κάθε χρόνο και με αποκορύφωμα τους Παγκόσμιους Αγώνες Special Olympics κάθε 4 χρόνια.

Από τότε μέχρι σήμερα, το Παγκόσμιο Κίνημα δίνει την ευκαιρία σε περίπου 6 εκατομμύρια άτομα με νοητική αναπηρία, σε περισσότερες από 190 χώρες σε όλο τον κόσμο, να προπονούνται στο αγαπημένο τους άθλημα, να διαγωνίζονται, να εκπαιδεύονται, να εμπλουτίζουν τις γνώσεις, να καλλιεργούν τα ταλέντα τους, να ενισχύουν την αυτοεκτίμησή τους και να ανακαλύπτουν τις δυνατότητές τους. Παράλληλα ενημερώνουν και ευαισθητοποιούν την κοινή γνώμη σε θέματα νοητικής αναπηρίας, στοχεύοντας στη δημιουργία μίας ενταξιακής κοινωνίας, που θα παρέχει ίσες ευκαιρίες, χωρίς στερεότυπα, διαχωρισμούς και προκαταλήψεις.

Έκλεισαν, πρόσφατα, 33 χρόνια από την ίδρυση των Special Olympics Hellas. Δώστε μας μια εικόνα για αυτήν την διαδρομή. Τι ξεχωρίζετε από αυτήν την πορεία, τις διακρίσεις των αθλητών και την δράση του οργανισμού μέχρι σήμερα, στην χώρα μας;

Τα Special Olympics στην Ελλάδα ιδρύθηκαν το 1988, από τον πρώτο Πρόεδρο των Special Olympics Hellas, κύριο Ανδρέα Ποταμιάνο. Μέσα σε αυτά τα 33 χρόνια προσφοράς, δεν εφησυχάσαμε ποτέ. Λειτουργούμε 82 προπονητικά προγράμματα, σε 26 Ολυμπιακού τύπου αθλήματα, που υλοποιούνται σε όλη την Ελλάδα, ενθαρρύνοντας χιλιάδες αθλητές να ασχοληθούν με τον αθλητισμό και να εξελίξουν τη σωματική και πνευματική ευεξία τους.

Διοργανώνουμε σε ετήσια και διετή βάση Τοπικούς, Περιφερειακούς και Πανελλήνιους Αγώνες και συμμετέχουμε ανελλιπώς με την ομάδα μας σε διοργανώσεις Διεθνούς Εμβέλειας, όπως οι Παγκόσμιοι Θερινοί & Χειμερινοί Αγώνες Special Olympics και ο Αυθεντικός Μαραθώνιος Αθήνας.

Επιπρόσθετα, για την ολιστική υποστήριξη των αθλητών μας, εκπονούμε καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και 8 παράλληλα προγράμματα, με πιο βασικά τα εξής 2: α) Αναπτυξιακό Πρόγραμμα, β) Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Παίζουμε Μαζί. Μαθαίνουμε Μαζί.».

Το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα στοχεύει στη δημιουργία νέων πυρήνων των Special Olympics Hellas σε 21 πόλεις – στόχους από όλη την Ελλάδα, μέσα σε 3 χρόνια. Μέχρι και σήμερα έχουμε αναπτύξει 12 αθλήματα και 37 προπονητικά προγράμματα, σε συνεργασία με 72 ειδικά σχολεία, σε 9 πόλεις και συνεχίζουμε!

Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Παίζουμε Μαζί. Μαθαίνουμε Μαζί.» είναι ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό και βιωματικό πρόγραμμα που δίνει τη δυνατότητα σε άτομα µε και χωρίς νοητική αναπηρία να συμμετέχουν μαζί σε αθλητικές δράσεις. Τα 3 τελευταία χρόνια 18.800 μαθητές με και χωρίς νοητική αναπηρία και αθλητές των Special Olympics Hellas και 120 Εκπαιδευτικές Μονάδες από όλη την Ελλάδα συμμετείχαν σε ενταξιακές, αθλητικές και μη, δράσεις.

Σε αυτό το σημείο να εκφράσω την απεριόριστη ευγνωμοσύνη μου στον Μέγα Δωρητή μας, Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, χάρη στην πολύτιμη υποστήριξη του οποίου υλοποιούμε το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα και το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Παίζουμε Μαζί. Μαθαίνουμε Μαζί.» με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Τα 6 υπόλοιπα Προγράμματα, που λειτουργούμε είτε παράλληλα με τα 2 παραπάνω βασικά προγράμματα, είτε κάτω από την ομπρέλα τους, είναι: Νεαροί Αθλητές, Υγιείς Αθλητές, Μεικτές Ομάδες Κοινωνικής Ένταξης, Ανάπτυξης Κινητικών Δεξιοτήτων, Αθλητές Ηγέτες, Πρόγραμμα Οικογενειών.

Έχουμε πολλές όμορφες και συγκινητικές στιγμές να ανακαλέσουμε από τη μέχρι τώρα πορεία μας και πραγματικά δεν ξέρω ποια να ξεχωρίσω.

Μία από αυτές έλαβε χώρα στους Παγκόσμιους Αγώνες Special Olympics, όταν μία αθλήτρια των Special Olympics Hellas, έτοιμη να τερματίσει πρώτη στον στίβο, προτίμησε να σταματήσει και να περιμένει μία φίλη και συναθλήτριά της να τερματίσουν μαζί, με την οποία εν τέλει και μοιράστηκε το χρυσό μετάλλιο!

Τέτοιες στιγμές είναι που αναδεικνύουν το πραγματικό μήνυμα των Special Olympics: Μαζί με τους αθλητές μας, αγωνιζόμαστε για μία δίκαιη κοινωνία που δεν θα εστιάζει στην πρωτιά, αλλά στην προσπάθεια, στην αλληλεγγύη και στη φιλία!

Την 1η Ιουνίου, τα Special Olympics Hellas επανεκκίνησαν την φυσική τους δραστηριότητα. Ποια η επίδραση που υπήρξε από τα lockdown, πώς υποστηρίξατε τους αθλητές σας μέσα σε αυτά και πώς προχωράει η επιστροφή στην κανονικότητα, τόσο για τους ίδιους όσο και για τον οργανισμό;

Το τελευταίο 1,5 έτος, η πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα αποτέλεσαν μία έντονη πρόκληση, τόσο για τους αθλητές μας που αδυνατούσαν να ασχοληθούν ενεργά με το αγαπημένο τους άθλημα, όσο και για την Ομάδα μας, που χρειάστηκε να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα.

Προσπαθήσαμε πολύ και τα καταφέραμε! Εκπαιδεύσαμε τους αθλητές μας και τις οικογένειές τους στη χρήση των ψηφιακών μέσων, δημιουργήσαμε διαδικτυακά σεμινάρια για σωστή διατροφή και άσκηση, διοργανώσαμε διαδικτυακές δράσεις και αγώνες με παραπάνω από 170 συμμετοχές αθλητών από όλη την Ελλάδα και καλέσαμε το κοινό μας να συμμετάσχει σε διασκεδαστικούς διαγωνισμούς μέσα από τα κανάλια μας στα social media. Διατηρήσαμε την επαφή και τώρα είμαστε πιο έτοιμοι από ποτέ να επανέλθουμε στην λεγόμενη «κανονικότητα»!

Στο 2ο εξάμηνο του 2021 επαναλειτουργούμε σταδιακά τα προπονητικά μας προγράμματα και τους Πανελλήνιους Αγώνες σε όλη την Ελλάδα. Όλα αυτά, βέβαια, τηρώντας όλα τα απαραίτητα πρωτόκολλα και μέτρα προστασίας της υγείας των αθλητών μας, διασφαλίζοντας παράλληλα δωρεάν self tests για όλους τους αθλητές μας κατά τη διάρκεια των προπονήσεων και ενθαρρύνοντας τον εμβολιασμό τους. Είμαστε αισιόδοξοι και ελπίζουμε πως θα βγούμε πιο δυνατοί μέσα από αυτή τη δύσκολη κατάσταση και πως θα φέρουμε εις πέρας όλες τις όμορφες δράσεις που έχουμε σχεδιάσει!

Ποιο είναι το αναπτυξιακό πρόγραμμα των Special Olympics Hellas, όσον αφορά και στην περιφέρεια; Ποια τα επόμενα βήματα και πώς διαμορφώνονται, πλέον, οι βασικοί στόχοι σας για την φετινή χρονιά;

Καθώς οι άνθρωποι με νοητική αναπηρία που ζουν στην περιφέρεια έχουν λιγότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης, συμμετοχής σε αθλητικές δράσεις και δημιουργικής ενασχόλησης, στα Special Olympics Hellas έχουμε θέσει στόχο να φτάσουμε σε κάθε απομακρυσμένη περιοχή της Ελλάδας και να διαδώσουμε το μήνυμά μας.

Το πιο δυνατό εργαλείο που διαθέτουμε για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα, που υλοποιούμε με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.

Ταξιδεύουμε σε όλη την Ελλάδα, γνωρίζουμε και ενημερώνουμε τις τοπικές κοινωνίες, εξασφαλίζουμε την υποστήριξη των Δήμων, των Περιφερειών και των τοπικών Φορέων Ειδικής Αγωγής, ιδρύουμε Τοπικά Προπονητικά Προγράμματα και ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή όλο και περισσότερων ατόμων με νοητική αναπηρία στους αγώνες και στις δράσεις μας.

Μέχρι και σήμερα έχουμε ταξιδέψει στις περιοχές: Σύρος, Κως, Καστοριά, Λευκάδα, Άρτα, Καλαμάτα, Σκιάθος, Κάλυμνος, Τρίκαλα. Επόμενοι σταθμοί μας τα Ιωάννινα και η Κομοτηνή!

Παράλληλα, συνεχίζουμε κανονικά με τον προγραμματισμό μας ως προς τους αγώνες και τις εκδηλώσεις για τους τελευταίους 5 μήνες του 2021:

Τον Σεπτέμβριο θα διοργανώσουμε τους Πανελλήνιους Αγώνες Ιστιοπλοΐας στην Άνδρο, τον Οκτώβριο τους Πανελλήνιους Αγώνες Ποδηλασίας στην Κω και τον Νοέμβριο τους Πανελλήνιους Αγώνες Καγιάκ στα Χανιά.

Στις 16 Δεκεμβρίου θα υλοποιήσουμε την Τελετή Αφής της Φλόγας της Ελπίδας για τους Παγκόσμιους Χειμερινούς Αγώνες Special Olympics, στο Ζάππειο, με την υποστήριξη και την παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Ταυτόχρονα, όλο αυτό το διάστημα, προετοιμαζόμαστε εντατικά για τη συμμετοχή της Ελληνικής Αποστολής μας στους Παγκόσμιους Χειμερινούς Αγώνες Special Olympics στο Καζάν της Ρωσίας τον Ιανουάριο του 2022.

Τέλος, θα λάβουμε μέρος σε σημαντικές αθλητικές διοργανώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως στο Dancesport Championship στην Αυστρία, τον Αύγουστο, στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Lions με Αγώνες Επίδειξης Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης στη Θεσσαλονίκη και στο European Unified Basketball Tournament στην Ιταλία.

Η δράση των Special Olympics Hellas όπως αναφέρετε, στηρίζεται σε αφοσιωμένους εθελοντές. Ποια η σημασία του εθελοντισμού στις μέρες μας και ποιος ο ρόλος τους στον δικό σας οργανισμό;

Ο εθελοντισμός αποτελεί την κινητήρια δύναμη του Κινήματος τόσο στην Ελλάδα όσο και σε παγκόσμια επίπεδο. Όσο περνούν τα χρόνια, παρατηρώ πως η τάση των ανθρώπων να αφιερώσουν τον προσωπικό χρόνο και την ενέργειά τους στη στήριξη των ευάλωτων συνανθρώπων μας, αυξάνεται σημαντικά. Προσωπικά αισθάνομαι ιδιαίτερα υπερήφανος όταν βλέπω πως χρόνο με τον χρόνο λαμβάνουμε όλο και περισσότερες αιτήσεις από ανθρώπους όλων των ηλικιών, που θέλουν να προσφέρουν και να μάθουν από εμάς!

Τα Special Olympics Hellas είναι ένας Οργανισμός που βασίζεται στον εθελοντισμό. Δεν θα είχαμε πετύχει όλα αυτά τα αξιοθαύμαστα αποτελέσματα, σε αυτή την ένταση, αν δεν είχαμε όλα αυτά τα χρόνια την αφοσίωση και τον ενθουσιασμό ενός πολύ ισχυρού δικτύου εκατοντάδων εθελοντών και υποστηρικτών από όλη την Ελλάδα.

Γι’ αυτό τον σκοπό έχουμε δημιουργήσει ένα ειδικό Πρόγραμμα Εθελοντισμού, που φροντίζει για τη δημιουργία ομάδων εμπνευσμένων εθελοντών σε όλη την Ελλάδα. Για όποιον ενδιαφέρεται να γίνει εθελοντής μας, μπορεί να μπει στην ιστοσελίδα μας specialolympicshellas.gr/volunteer, να μάθει περισσότερα και να συμπληρώσει την αίτηση εθελοντισμού.

Παρέχετε σε άτομα με νοητική αναπηρία ευκαιρίες προπόνησης και συμμετοχής σε αγώνες. Ποσό κοντά βρισκόμαστε, σήμερα, σε μια κοινωνία ισότητας και συμπερίληψης; Ποιες οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν αυτά τα άτομα, σε αυτό το πλαίσιο; Τι επιπρόσθετο μπορεί να γίνει;

Εκτός από τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις που ως έναν βαθμό ακόμα υφίστανται, τα άτομα με νοητική αναπηρία έχουν μειωμένες ευκαιρίες για εξειδικευμένη εκπαίδευση και ενδυνάμωση, για δημιουργική ενασχόληση και – ακόμα περισσότερο – για επαγγελματική αποκατάσταση.

Η κοινωνία χρειάζεται να αντιληφθεί πως οι άνθρωποι με νοητική αναπηρία υπάρχουν, πως είναι αρκετοί και πως διαθέτουν όλη τη θέληση να αξιοποιήσουν τις ικανότητές τους και να προσφέρουν και αυτοί με τη σειρά τους πίσω στο κοινωνικό σύνολο.

Από την πλευρά της πολιτείας είναι, κατά τη γνώμη μου, απαραίτητο να δοθούν: α) ψυχολογική και οικονομική υποστήριξη στα άτομα με νοητική αναπηρία και στις οικογένειές τους, β) καινοτόμα εργαλεία εκπαίδευσης και ενασχόλησης στους φορείς ειδικής αγωγής και στις δομές υποστήριξης ατόμων με αναπηρία, γ) περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες και θέσεις εργασίας στα άτομα με νοητική αναπηρία.

Τα σημάδια είναι ενθαρρυντικά, θεωρώ ότι κάνουμε αξιόλογα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση!

Με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο καθένας στην ζωή του, σήμερα, σε προσωπικό, επαγγελματικό και κοινωνικό επίπεδο, τι «μαθήματα», αν θέλετε, μπορούμε να πάρουμε από το φωτεινό παράδειγμα των αθλητών των Special Olympics;

Θεωρώ πως είναι εξαιρετικά σημαντικό να θυμόμαστε όλοι, ειδικά στη δύσκολη περίοδο που διανύουμε με την πανδημία, πως τα πιο όμορφα, τα πιο πολύτιμα συναισθήματα κρύβονται στις απλές, καθημερινές στιγμές. Να γιορτάζουμε αυτές τις στιγμές, να παραμένουμε αισιόδοξοι και να προσαρμοζόμαστε στις εκάστοτε συνθήκες, για να βγαίνουμε νικητές.

Δείτε τα χαμόγελα και τη χαρά των αθλητών μας όταν περιγράφουν τη μέρα τους, όταν μας εξιστορούν τις εμπειρίες τους από τους αγώνες, όταν κάνουν φίλους! Αυτά είναι όλα όσα χρειάζονται για προχωρήσουν και να διεκδικήσουν τα όνειρά τους!