ΗΠΑ: Ο εφιάλτης της λιανικής, τώρα και στο κατάστημα της γειτονιάς σας

Η 19η Μάη ήταν σαν μια τέλεια καταιγίδα μέσα σε τέλεια καταιγίδα, σαν ένα συνεχόμενο ασταμάτητο χτύπημα που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2020 με την εξάπλωση της πανδημίας, συνεχίστηκε την 24η Φεβρουαρίου με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και κορυφώθηκε την Πέμπτη που μας πέρασε, και μάλιστα από εκεί που δεν το περίμενε κανείς. Ποιος ήταν υπεύθυνος για αυτό το χτύπημα; Δεν ήταν μια μετάλλαξη του κορονοιού, ούτε μια υπερηχητική βόμβα του Πούτιν, αλλά δύο λέξεις που στην Ελλάδα δεν τις γνωρίζουν οι περισσότεροι: Target & Walmart.

Retail NIghtmare

Target & Walmart λοιπόν. Δύο κολοσσοί του retail των Ηνωμένων Πολιτειών, παρουσίασαν τα οικονομικά τους αποτελέσματα του Q1 για το οικονομικό έτος 2023 με διαφορά δύο ημερών, σοκάροντας του αναλυτές που, ενώ περίμεναν χαμηλά νούμερα, δεν περίμεναν τέτοια καταστροφή. Την αρχή έκανε η Walmart στις 17/05 που, ενώ παρουσίασε αύξηση των εσόδων της τάξης του 2,4% ΥoΥ, τα κέρδη ανά μετοχή έπεσαν το απίστευτο ποσοστό του 23,1%. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η πτώση της μετοχής κατά 20% μέσα σε δύο μέρες, στα 119 δολάρια.

Τη σκυτάλη πήρε η Target, με τα αποτελέσματα να είναι ακόμα πιο τραγικά. Και εδώ, ενώ είχαμε αύξηση των εσόδων κατά 3,3%, η απώλεια του καθαρού κέρδους ήταν της τάξης του 48,2%. Φυσικά, η μετοχή της είχε μια απώλεια της τάξης του 29% μέσα σε μία μέρα, τη μεγαλύτερη από το 1987.

Και τα νούμερα αυτών των δύο κολοσσών είναι μόνο η αρχή, μια και πολλές ακόμα μεγάλες εταιρείες λιανικής παρουσίασαν τα αποτελέσματά τους, με τα συναισθήματα να είναι ανάμεικτα, εκτός από τις εταιρείες Dollar Discount & Dollar Tree, που θα μιλήσουμε σε λίγο για αυτές.

Τι συμβαίνει

Κάνοντας μια μικρή ανάλυση των αποτελεσμάτων αυτών των δύο πολυεθνικών, τρία είναι τα κοινά σημεία εξήγησης των αποτελεσμάτων αυτών, με το πρώτο να είναι άκρως ανησυχητικό: ο κόσμος αρχίζει να μην έχει λεφτά. Ή έχει και αρχίζει να μην τα ξοδεύει.

Το πρώτο κοινό χαρακτηριστικό στα αποτελέσματα και των δύο εταιρειών είναι η μαζική απομάκρυνση των καταναλωτών από τις αγορές ακριβών αντικειμένων (ειδικά έπιπλα και ηλεκτρονικές συσκευές), ενώ έχει παρατηρηθεί απομάκρυνση και από ακριβές εταιρείες τροφίμων, στρεφόμενοι σε πιο φτηνές No-name επιλογές. Αυτή την θεωρία έρχεται να την επιβεβαιώσει το εξαιρετικό Q1 των εταιρειών Dollar Tree & Dollar General, εταιρειών λιανικής «ότι πάρεις ένα ευρώ» (1.25$ στην Dollar Tree).

Ο δεύτερος πόλος των κακών αποτελεσμάτων, κοινός και στις δύο εταιρείες, ήταν η κατακόρυφη αύξηση των εξόδων μεταφοράς, ενώ το τρίτο χαρακτηριστικό είναι η αύξηση των εξόδων μισθοδοσίας, οφειλόμενο κυρίως στην έλλειψη προσωπικού.

Εδώ βρίσκεται και η εξήγηση γιατί αυτές οι δύο εταιρείες κατάφεραν να ρίξουν ακόμα πιο χαμηλά όλους τους χρηματιστηριακούς δείκτες μέσα σε λίγες μόνο ώρες. Η πανδημία, σε οικονομικό επίπεδο οδήγησε παγκοσμίως σε ένα τεράστιο πρόβλημα στα logistics με αργοπορίες και έλλειψη στοκ, ενώ ο πόλεμος της Ουκρανίας έχει οδηγήσει σε μια μεγάλη ενεργειακή κρίση, που οι χώρες δεν ξέρουν πως να την διαχειριστούν.

Ο πληθωρισμός, που δυστυχώς μπήκε τις τελευταίες μέρες στο λεξιλόγιό μας, καλπάζει σε καθημερινά ρεκόρ ανόδου, με τις τιμές να εκτοξεύονται σε δυσθεώρητα επίπεδα.

Στις ΗΠΑ, η FED, προσπαθώντας να κρατήσει τον πληθωρισμό όσο πιο χαμηλά μπορεί, ανέβασε για πρώτη φορά στην ιστορία της τα επιτόκια κατά μισή μονάδα, κάτι που από ότι φαίνεται όχι μόνο δεν θα έχει αποτέλεσμα, αλλά έριξε τις αγορές σε μια ακόμα μεγαλύτερη κρίση.

Όλα αυτά τα παραπάνω, και με την σκιά της επισιτιστικής κρίσης να έχει αρχίσει να σκεπάζει για τα καλά τον πλανήτη, έχουν δημιουργήσει έναν τεράστιο φόβο στον καταναλωτή, που βλέπει τους μισθούς να μην φτάνουν, τις οικονομίες να μειώνονται και τους λογαριασμούς να αυξάνονται.

Και κάπως έτσι, όλες οι μετοχές των εταιρειών λιανικής να πέφτουν στα τάρταρα, συμπαρασύροντας τους γενικούς δείκτες και ρίχνοντας τις Ηνωμένες Πολιτείες στην πιο βαθιά οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων.

Και τώρα τι;

Φυσικά δεν είναι όλα μαύρα. Όπως αναφέραμε και πριν, η Walmart σημείωσε αύξηση εσόδων, κάτι που σημαίνει πως πρέπει να προσπαθήσει να αναπροσαρμόσει κάποιες λειτουργίες της ώστε να απορροφήσει τα μεγάλα έξοδα που έχει να αντιμετωπίσει λόγω της κρίσης των μεταφορών αλλά και των μισθών.

Επίσης, ο δείκτης ανεργίας είναι στα χαμηλότερα επίπεδα τα τελευταία χρόνια, και όπου υπάρχει δουλειά, υπάρχει και ελπίδα, μια και ο μέσος Αμερικάνος, μετά το σοκ με την ενεργειακή κρίση, θα προσπαθήσει να αναπροσαρμόσει τις ανάγκες του.

Η FED, εν μέσω κρίσης θα ανεβάσει και άλλο τα επιτόκια, ενώ η Αμερικάνικη κυβέρνηση ψάχνει τρόπους για να λύσει την ενεργειακή κρίση και να προλάβει την επισιτιστική.

Φως στο τούνελ

Δυστυχώς θα αργήσουμε να το δούμε. Γιατί αυτή την στιγμή βρισκόμαστε στην αρχή της παγκόσμιας κρίσης της οικονομίας, κάτι που ο πλανήτης θα χρειαστεί χρόνο, αν όχι χρόνια, για να επανέλθει.

Τα βήματα της κρίσης δεν είναι υποθετικά, αλλά τελείως αναμενόμενα. Ο πληθωρισμός θα ανέβει ακόμα περισσότερο, μια και η ενεργειακή κρίση, λόγω του πολέμου της Ουκρανίας, δεν πρόκειται να λυθεί άμεσα. Όσο οι χώρες της Δύσης (καλώς) συνεχίζουν τις κυρώσεις, τόσο πιο δραματικές θα είναι οι επιπτώσεις της κρίσης αυτής, με τον χειμώνα (και την αυξημένη ζήτηση σε καύσιμα θέρμανσης) να πλησιάζει όλο και περισσότερο.

Το χειρότερο όμως θα είναι με την εξάπλωση της επισιτιστικής κρίσης, που σύντομα θα χτυπήσει την πόρτα όλου του πλανήτη. Η αύξηση της τιμής των πρώτων υλών, των λιπασμάτων (τα οποία επηρεάζονται πολύ από την ενεργειακή κρίση) των καυσίμων, σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή που οδηγεί κάθε χρόνο στην καταστροφή ενός μεγάλου ποσοστού παραγωγής θα οδηγήσει στην έλλειψη τροφίμων στα ράφια των καταστημάτων, με αυτά που εν τέλει θα φτάνουν να έχουν εξαιρετικά υψηλές τιμές.

Σε αυτό να προσθέσουμε την τεράστια απώλεια παραγωγής πρώτων υλών όπως σιτηρών, ηλιέλαιου κλπ από Ρωσία & Ουκρανία, κάτι που θα οδηγήσει και εδώ σε μεγάλη έλλειψη τροφίμων (τα δύο αυτά συστατικά βρίσκονται σχεδόν στο σύνολο των προϊόντων ενός τυπικού σούπερ μάρκετ).

Όλα τα παραπάνω οδηγούν σε αύξηση του πληθωρισμού, μείωση των αγορών και φυσικά επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας. Μάλιστα, οι αναλυτές πιστεύουν πως μπορεί επίσημα να μην έχουμε κηρύξει ύφεση, όμως οι αγορές συμπεριφέρονται ήδη σαν να έχουμε μια τέτοια.

Χανόμαστε αδέρφια

Η έννοια της παγκοσμιοποίησης δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη. Η κρίση στην αμερικάνικη οικονομία είναι αντιπροσωπευτική της παγκόσμιας κρίσης. Ο πόλεμος για την επιβίωση της Ουκρανίας μπορεί να μαίνεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, όμως οι μάχες επιβίωσης των πολιτών σε όλο τον πλανήτη θα είναι εξίσου σκληρές. Και σε αυτές τις μάχες, θα είναι -σχεδόν- όλοι χαμένοι.