Πάνω από 27.000 νέες επιχειρήσεις στο 1ο τρίμηνο - Η εικόνα από την Ευρώπη

Όσον αφορά στους τομείς οικονομικής δραστηριότητας με τη μεγαλύτερη συνεισφορά στον συνολικό κύκλο εργασιών, εκεί ξεχωρίζουν σίτιση/εστίαση και οι υπηρεσίες μεταφορών, καθώς η μεγαλύτερη αύξηση στο πλήθος των εγγραφών νέων επιχειρήσεων, στο πρώτο τρίμηνο της τρέχουσας χρονιάς σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2021, καταγράφηκε στον τομέα «Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης» (68,1%) και στον τομέα «Μεταφορά και Αποθήκευση» (66,7%).

Την ίδια στιγμή, η μεγαλύτερη μείωση καταγράφηκε στον τομέα «Κατασκευές» (19,0%) και στον τομέα «Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών» (0,7%). Σημειώνεται εδώ πως τα στοιχεία για τις πτωχεύσεις επιχειρήσεων του πρώτου τριμήνου δεν δημοσιεύονται από την ΕΛΣΤΑΤ για λόγους, όπως αναφέρεται, «στατιστικής εμπιστευτικότητας αναφορικά με την προστασία της ταυτότητας των επιχειρήσεων». Οι πτωχεύσεις επιχειρήσεων για το σύνολο των τομέων της οικονομίας το Α΄ τρίμηνο 2021 ανήλθαν σε 7.

Οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους σημειώθηκε το μεγαλύτερο πλήθος εγγραφών νέων επιχειρήσεων, ανά Μεγάλη Γεωγραφική Περιοχή της Ελλάδας, είναι:

• Βόρεια Ελλάδα: «Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών», με 1.096 εγγραφές σε σύνολο 6.293.
• Κεντρική Ελλάδα: «Γεωργία, Δασοκομία και Αλιεία», με 1.640 εγγραφές σε σύνολο 6.190.
• Αττική: «Επαγγελματικές, Επιστημονικές και Τεχνικές Δραστηριότητες», με 2.221 εγγραφές σε σύνολο 10.977.
• Νησιά Αιγαίου - Κρήτη: «Γεωργία, Δασοκομία και Αλιεία» με 1.086 εγγραφές σε σύνολο 3.841.

Οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους σημειώθηκε το μεγαλύτερο πλήθος εγγραφών νέων επιχειρήσεων, ανά κατηγορία Νομικής Μορφής επιχείρησης, είναι:

• Ατομικές Επιχειρήσεις: «Γεωργία, Δασοκομία και Αλιεία» με 4.052 εγγραφές σε σύνολο 18.089.
• Προσωπικές Επιχειρήσεις: «Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης», με 862 εγγραφές σε σύνολο 3.474.
• Κεφαλαιουχικές Επιχειρήσεις: «Διαχείριση Ακίνητης Περιουσίας», με 110 εγγραφές σε σύνολο 460.
• Λοιπές Νομικές Μορφές: «Διαχείριση Ακίνητης Περιουσίας», με 835 εγγραφές σε σύνολο 5.278.

Η εικόνα από την Eurostat

Ο αριθμός των εγγραφών νέων επιχειρήσεων παρουσίαζε αύξηση στην ΕΕ από το 2015 έως το τέλος του 2019. Η τάση άλλαξε σε πτώση, στο πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του 2020, για να υπάρξει ξανά ανάκαμψη στο τρίτο τρίμηνο του 2020. Ο αριθμός των εγγραφών μειώθηκε ελαφρά στο πρώτο τρίμηνο του 2022 σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2021. Γενικά, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 και συνολικά το 2021, τα επίπεδα εγγραφών επιχειρήσεων είναι υψηλότερα σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την πανδημία του covid, δηλαδή από το 2015 μέχρι το 2019.

Όσον αφορά στον αριθμό των πτωχεύσεων, παρατηρήθηκε πτωτική τάση μεταξύ του πρώτου τριμήνου του 2015 και του τέταρτου τριμήνου του 2016, ενώ στη συνέχεια υπήρξε μια ανοδική τάση, έως το τρίτο τρίμηνο του 2019. Σημαντικές μειώσεις σημειώθηκαν στο πρώτο και στο δεύτερο τρίμηνο του 2020. Η μείωση των πτωχεύσεων, που παρατηρήθηκε σε πολλά κράτη μέλη στα δύο πρώτα τρίμηνα του 2020, μπορεί να εξηγηθεί από τα κυβερνητικά μέτρα για τη στήριξη των επιχειρήσεων κατά την έναρξη της κρίσης του covid-19, τα οποία επέτρεψαν στις επιχειρήσεις να αποφύγουν την πτώχευση.

Μετά από αυτό, όπως αναφέρει η Eurostat, ο αριθμός των δηλώσεων πτώχευσης αυξήθηκε για τρία συνεχόμενα τρίμηνα μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2021. Στη συνέχεια, οι δηλώσεις πτώχευσης μειώθηκαν στο δεύτερο τρίμηνο του 2021. Από το τρίτο τρίμηνο του 2021 έως το πρώτο τρίμηνο του 2022 ο αριθμός των δηλώσεων πτώχευσης ήταν γενικά σταθερός. Στο πρώτο τρίμηνο του 2022, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, οι πτωχεύσεις μειώθηκαν ελαφρά. Τα επίπεδα των πτωχεύσεων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 και για ολόκληρο το 2021 είναι σημαντικά χαμηλότερα από τα επίπεδα της προ πανδημίας περιόδου.

Στο πρώτο τρίμηνο του 2022, ο εποχικά προσαρμοσμένος αριθμός εγγραφών επιχειρήσεων μειώθηκε κατά 2,3% στην ΕΕ και κατά 2,0% στη ζώνη του ευρώ, σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2021. Στο 4ο τρίμηνο του 2021, ο αριθμός των εγγραφών επιχειρήσεων αυξήθηκε κατά 2,2% στην ΕΕ και κατά 1,8% στη ζώνη του ευρώ, σε σύγκριση με το 3ο τρίμηνο του 2021. Στο πρώτο τρίμηνο του 2022, ο εποχικά προσαρμοσμένος αριθμός δηλώσεων πτωχεύσεων μειώθηκε κατά 0,8% στην ΕΕ και κατά 0,3% στη ζώνη του ευρώ, σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο του 2021. Στο 4ο τρίμηνο του 2021, οι δηλώσεις πτώχευσης αυξήθηκαν κατά 1,3% στην ΕΕ και κατά 1,2% στη ζώνη του ευρώ σε σύγκριση με το 3ο τρίμηνο του 2021.

Συγκρίνοντας το πρώτο τρίμηνο του 2022 με το τέταρτο τρίμηνο του 2021, μεταξύ των κρατών μελών για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, αυξήσεις στις εγγραφές νέων επιχειρήσεων παρατηρήθηκαν μόνο στη Λιθουανία (+15,4 %), την Κροατία (+3,4 %) και την Ολλανδία ( +1,1 %). Οι μεγαλύτερες μειώσεις παρατηρήθηκαν στην Εσθονία (-27,4 %), τη Σλοβακία (-10,3 %) και τη Δανία (-8,9 %).

Συγκρίνοντας το πρώτο τρίμηνο του 2022 με το τέταρτο τρίμηνο του 2021, μεταξύ των κρατών μελών για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, οι μεγαλύτερες μειώσεις στον αριθμό των δηλώσεων πτώχευσης σημειώθηκαν στη Ρουμανία (-27,5 %), τη Λετονία (-23,5 %) και την Πορτογαλία (-18,0 %). Οι υψηλότερες αυξήσεις στις δηλώσεις πτώχευσης παρατηρήθηκαν στην Εσθονία (+50,6 %), στη Λιθουανία (+38,5 %) και στη Γαλλία (+17,6 %).

Για τους περισσότερους τομείς της οικονομίας, ο αριθμός των εγγραφών νέων επιχειρήσεων ήταν γενικά σε ανοδική τάση από το 2015 έως το τέλος του 2019, για παράδειγμα στη βιομηχανία, τις κατασκευές, τις μεταφορές, τη διαμονή και τις υπηρεσίες τροφίμων, τις χρηματοοικονομικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, την ενημέρωση και την επικοινωνία. Μεταξύ 2015 και 2019, μόνο ο τομέας του εμπορίου δεν παρουσίασε αύξηση στον αριθμό των εγγραφών. Ο αριθμός των νέων εγγραφών μειώθηκε απότομα σε ολόκληρη την οικονομία στο πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του 2020 (κάτι που συνδέεται με την κρίση του covid-19) και ανέκαμψε ξανά στο τρίτο τρίμηνο του 2020.

Στις αρχές του 2022, υπήρχαν σημαντικά περισσότερες εγγραφές επιχειρήσεων από ό,τι πριν από την κρίση του covid-19 στην ενημέρωση και την επικοινωνία. Από την άλλη πλευρά, στις υπηρεσίες διαμονής και σίτισης, καταγράφηκαν σημαντικά λιγότερες επιχειρήσεις στις αρχές του 2022 σε σχέση με το 2019. Συγκρίνοντας το πρώτο τρίμηνο του 2022 με το τέταρτο τρίμηνο του 2021, στους περισσότερους τομείς της οικονομίας σημειώθηκαν μικρές μειώσεις στις εγγραφές επιχειρήσεων (μεγαλύτερη μείωση μόνο στις μεταφορές), ενώ μόνο οι κλάδοι των χρηματοοικονομικών/ασφαλίσεων και εκπαίδευσης/υγείας παρουσίασαν μικρές αυξήσεις στις εγγραφές.

Για το σύνολο της οικονομίας, ο αριθμός των κηρύξεων πτώχευσης παρουσίασε πτωτική τάση το 2015 και το 2016 και ανοδική από το πρώτο τρίμηνο του 2017 έως το τελευταίο τρίμηνο του 2019. Σε όλους τους τομείς της οικονομίας, σημειώθηκε μείωση των δηλώσεων πτώχευσης στα δύο πρώτα τρίμηνα του 2020 (κάτι που συνδέεται με την έκτακτη οικονομική στήριξη που παρείχαν οι κυβερνήσεις στους πρώτους μήνες της πανδημίας).

Κατά τη διάρκεια του 2021, οι δηλώσεις πτώχευσης μειώθηκαν στις υπηρεσίες διαμονής και σίτισης, πληροφόρησης και επικοινωνίας και εκπαίδευσης/υγείας. Συγκρίνοντας το πρώτο τρίμηνο του 2022 με το τέταρτο τρίμηνο του 2021, ο αριθμός των δηλώσεων πτώχευσης αυξήθηκε σημαντικότερα στις επικοινωνίες, τις υπηρεσίες διαμονής και τροφίμων και λιγότερο στις κατασκευές, τη χρηματοδότηση/ασφάλιση.