​ΕΑΚΑΑ: Ο ρωσικός πόλεμος προσθέτει αβεβαιότητα και αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές της ΕΕ​

O ρωσικός πόλεμος στην Ουκρανία σε ένα περιβάλλον ήδη αυξανόμενου πληθωρισμού έχει επηρεάσει βαθιά το πλαίσιο κινδύνου των χρηματοπιστωτικών αγορών της ΕΕ, με τους συνολικούς κινδύνους στους τομείς αρμοδιότητας της ΕΑΚΑΑ να παραμένουν στο υψηλότερο επίπεδο.

Το πρώτο εξάμηνο του 2022 στις χρηματοπιστωτικές αγορές παρατηρήθηκαν εύθραυστη ανάκαμψη , αυξανόμενη μεταβλητότητα και πιθανότητα διορθώσεων της αγοράς. Επιπλέον, στις κρυπτογραφικές αγορές παρατηρήθηκαν μεγάλες πτώσεις της αξίας τους και κατάρρευση ενός αλγοριθμικού σταθερού κρυπτονομίσματος (stablecoin), υπογραμμίζοντας και πάλι τον πολύ υψηλού κινδύνου χαρακτήρα του τομέα.

Η Πρόεδρος, Verena Ross, δήλωσε:

"Το σημερινό περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού έχει επιπτώσεις σε όλες τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Οι καταναλωτές έρχονται αντιμέτωποι με την ταχεία αύξηση του κόστους διαβίωσης και τις αρνητικές πραγματικές αποδόσεις σε πολλές από τις επενδύσεις τους. Οι καταναλωτές πρέπει επίσης να είναι προσεκτικοί, καθώς μπορεί να γίνουν στόχος επιθετικού μάρκετινγκ που προωθεί προϊόντα υψηλού κινδύνου, τα οποία μπορεί να μην είναι κατάλληλα γι' αυτούς.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία συνεχίζει να επηρεάζει σημαντικά τις αγορές εμπορευμάτων, οδηγώντας σε ραγδαίες αυξήσεις των τιμών και αυξημένη αστάθεια. Τα παραπάνω συνεπάγονται κινδύνους ρευστότητας για τους εκτεθειμένους

αντισυμβαλλομένους και καταδεικνύουν τη συνεχιζόμενη σημασία της στενής παρακολούθησης για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των αγορών, που αποτελεί βασικό στόχο της ΕΑΚΑΑ."

Περίληψη κινδύνων και προοπτικές

Ο συνολικός κίνδυνος για τους τομείς εποπτείας της ΕΑΚΑΑ παραμένει στο υψηλότερο επίπεδο. Οι κίνδυνοι μετάδοσης και οι λειτουργικοί κίνδυνοι θεωρούνται πλέον πολύ υψηλοί, όπως και οι κίνδυνοι ρευστότητας και αγοράς. Ο πιστωτικός κίνδυνος παραμένει υψηλός αλλά αναμένεται να αυξηθεί. Οι κίνδυνοι παραμένουν πολύ υψηλοί στις αγορές κινητών αξιών και στον τομέα της διαχείρισης κεφαλαίων. Οι κίνδυνοι για τις υποδομές και τους καταναλωτές παραμένουν υψηλοί με προοπτική επιδείνωσης, ενώ οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι παραμένουν αυξημένοι. Όσον αφορά το μέλλον, η συμβολή των πηγών κινδύνου εξακολουθεί να δημιουργεί ένα εξαιρετικά εύθραυστο περιβάλλον αγοράς και οι επενδυτές θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για περαιτέρω διορθώσεις της αγοράς.

Κύρια ευρήματα

Περιβάλλον αγοράς: Η ρωσική επιθετικότητα προκάλεσε σοκ στην προσφορά αγαθών, το οποίο προστέθηκε στις προϋπάρχουσες πληθωριστικές πιέσεις που σχετίζονται με την πανδημία. Η αυστηρότερη νομισματική πολιτική επιταχύνθηκε επίσης σε παγκόσμιο επίπεδο, με τις αγορές να προσαρμόζονται σε μια νέα εποχή όπου δεν θα υπάρχουν χαμηλά επιτόκια.

Αγορές κινητών αξιών: Η μεταβλητότητα της αγοράς, οι αποδόσεις των ομολόγων και η διαφορά μεταξύ τιμών αγοράς και πώλησης (spreads) αυξήθηκαν κατακόρυφα, καθώς ο πληθωρισμός δημιούργησε προσδοκίες για υψηλότερα επιτόκια, η πτώση των τιμών των μετοχών ανέκοψε την ανάκαμψη που είχε ξεκινήσει το 2020 και οι ευαίσθητες στην εισβολή τιμές των εμπορευμάτων αυξήθηκαν κατακόρυφα, ιδίως (στον τομέα) της ενέργειας, επηρεάζοντας τα παράγωγα του φυσικού αερίου και αναδεικνύοντας τους κινδύνους ρευστότητας για τους εκτεθειμένους αντισυμβαλλομένους.

Διαχείριση κεφαλαίων: Οι άμεσες επιπτώσεις της εισβολής ήταν περιορισμένες, αλλά η επιδείνωση των μακροοικονομικών συνθηκών ενίσχυσε τις ευπάθειες και ο κίνδυνος επιτοκίου αυξήθηκε με αποτέλεσμα την πιθανότητα υψηλότερου πληθωρισμού. Η έξοδος από το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων αποτελεί μεσοπρόθεσμη πρόκληση για τον τομέα.

Καταναλωτές: Το κλίμα επιδεινώθηκε ως απάντηση στην αυξανόμενη αβεβαιότητα και τους γεωπολιτικούς κινδύνους. Η αυξανόμενη αστάθεια και ο πληθωρισμός θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά πολλούς καταναλωτές, με τις επιπτώσεις να επιδεινώνονται ενδεχομένως από τις προκαταλήψεις συμπεριφοράς. Οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν από τα υψηλά ρεκόρ (που παρουσιάστηκαν το προηγούμενο διάστημα λόγω) των περιορισμών της πανδημίας.

Βιώσιμη χρηματοδότηση: Η εισβολή είχε ως συνέπεια μια νέα μεγάλη πρόκληση για τους κλιματικούς στόχους της ΕΕ, καθώς αρκετά κράτη μέλη στράφηκαν προς τον άνθρακα για να αντισταθμίσουν τις μειωμένες ρωσικές εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Παρόλο που η έκδοση ομολόγων ΕΕ ESG μειώθηκε και τα επενδυτικά κεφάλαια ΕΕ ESG παρουσίασαν καθαρές εκροές για πρώτη φορά σε δύο χρόνια, τα αμοιβαία κεφάλαια ESG γλίτωσαν σε μεγάλο βαθμό και η τιμολόγηση των μακροπρόθεσμων πράσινων ομολόγων αποδείχθηκε ανθεκτική.

Χρηματοοικονομική καινοτομία: Οι αγορές κρυπτογραφημένων περιουσιακών στοιχείων έχασαν πάνω από 60% της αξίας τους το 1ο εξάμηνο του 2022 από το υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, εν μέσω αυξανόμενου πληθωρισμού και επιδείνωσης των προοπτικών. Το απότομο «ξεπούλημα», η κατάρρευση του Terra stablecoin τον Μάιο και το πάγωμα αναλήψεων από τον δανειστή κρυπτονομισμάτων Celsius, αύξησαν τη δυσπιστία των επενδυτών και επιβεβαίωσαν τον κερδοσκοπικό χαρακτήρα πολλών επιχειρηματικών μοντέλων σε αυτόν τον τομέα.