Tι να (και τι να μη) περιμένουν οι επίδοξοι επιχειρηματίες από το mentoring

Το Light Hub αποτελεί, κατά την άποψη μου, τον πιο δυναμικό κόμβο ανάπτυξης επιχειρηματικών ιδεών στη Βόρεια Ελλάδα, έχοντας ως έδρα την Αλεξανδρούπολη. (Κάποιοι από εσάς θα εκπλήσσεστε με αυτή την εισαγωγή αφού γνωρίζετε ότι σπάνια λέω «μια καλή κουβέντα» ενώ τα «λιβανίσματα» και τα καλοπιάσματα δεν βρίσκονται ανάμεσα στα δυνατά μου σημεία. Ίσως να θέλω και εγώ τον… μέντορα μου).

Σημείο εκκίνησης για αυτό το άρθρο είναι ένα κρίσιμο ερώτημα: Γιατί 7 στις 10 startups, που έχουν ήδη πρόσβαση σε έναν ή περισσότερους μέντορες, καταθέτουν τα όπλα και παραδίδονται σχεδόν αμαχητί από την αρχή της προσπάθειας τους; Αντιλαμβάνεστε ότι οι λόγοι είναι πολλοί και θα περιοριστώ αποκλειστικά στη διάσταση της σχέσης μεταξύ μέντορα και startup. Απαντώντας σε αυτή την ερώτηση, έχω πρόθεση να επισημάνω τις ελλείψεις, παραλείψεις και τους αναποτελεσματικούς χειρισμούς που εμείς κάνουμε ως μέντορες και που ενδεχομένως να λειτουργούν αποπροσανατολιστικά για τους εν δυνάμει νέους επιχειρηματίες.

«Κανόνες εμπλοκής μεταξύ ημών και υμών»

Πιάνοντας το νήμα από την αρχή, οι μέντορες θα σας βοηθήσουν να εξειδικεύσετε και να αποσαφηνίσετε την αρχική σας ιδέα. Σε πολλές περιπτώσεις, έχω έλθει αντιμέτωπος με επιχειρηματικές ιδέες οι οποίες είναι θολές, στερούνται βάθους, προσδίδουν έλλειψη αναλυτικής και συνθετικής σκέψης. Άλλες φορές, οι ιδέες, στο πρώτο άκουσμα τους, μπορεί να ακούγονται καταπληκτικές αλλά μοιάζουν να είναι πλασμένες για έναν άλλο κόσμο. Δεν υπακούν στην πραγματικότητα (…άλλη μια υποκειμενική παράμετρος αφού επηρεάζεται από τις προσωπικές αντιλήψεις και πεποιθήσεις του καθένα μας), δεν ανταποκρίνονται στην σημερινή εποχή ή είναι πολύ πιο μπροστά από αυτή, μειώνοντας εξαιρετικά τις πιθανότητες επιτυχίας του εγχειρήματος. Μη πέσετε στην παγίδα και αρχίζετε να καμαρώνετε ότι «έχω μια ιδέα που είναι έτη φωτός μπροστά από την εποχή της». Ρωτήσατε την αγορά αν είναι έτοιμη να την υιοθετήσει;

Πριν συνεχίσω, να σας υπενθυμίσω ότι ο μέντορας έχει να κάνει με ανθρώπους που διαθέτουν εκπληκτικά μυαλά στους τομείς εξειδίκευσης τους και γνωρίζουν πολύ καλά το αντικείμενο τους. Όμως, δεν έχουν, στις περισσότερες των περιπτώσεων, επιχειρηματική σκέψη. Αυτό που περιμένετε από τους μέντορες είναι να σας καθοδηγήσουν βήμα-βήμα από το σημείο εκκίνησης μέχρι το λανσάρισμα του προϊόντος/υπηρεσίας στην αγορά (ή και στα μετέπειτα στάδια αν υπάρχει κοινή συμφωνία). Είναι εκεί για να σας προτείνουν λύσεις, δράσεις, στρατηγικές και το πιο σημαντικό πριν από όλα αυτά είναι να σας βοηθήσουν να θέσετε επιχειρηματικούς στόχους και να αναπτύξετε ένα business plan. Σε αυτό το σημείο να σας υπενθυμίσω ότι η διάρκεια ενός ετήσιου ή τριετούς business plan, μπορεί να είναι λίγα λεπτά. Καλά διαβάσατε. Τα πλάνα επηρεάζονται από τις συνθήκες που μπορεί να διαφοροποιούνται από στιγμή σε στιγμή. Αν αισθάνεστε εξασφαλισμένοι επειδή έχετε καταστρώσει ένα business plan, αναθεωρήστε και υιοθετήστε την ευελιξία ως την υπέρτατη αρχή.

Ο ρόλος μας είναι να σας εμψυχώνουμε, να σας παρακινούμε, να είμαστε δίπλα σας, να σας προτείνουμε κατευθύνσεις και εναλλακτικές δράσεις και να σας προστατεύουμε από τυχόν κακοτοπιές, να σας προσφέρουμε τις γνώσεις και τις εμπειρίες μας, στο βαθμό που εσείς το ζητάτε και το διεκδικείτε. Ωστόσο μη περιμένετε να κάνουμε τη δική σας δουλειά. Συχνά, ίσως συχνότερα από ότι περίμενα, αναλαμβάνουμε startuppers που πιστεύουν ότι είμαστε υποχρεωμένοι να επωμιζόμαστε τα δικά τους καθήκοντα. Κάποιοι άλλοι θεωρούν απολύτως φυσιολογικό να ακυρώνουν τις προγραμματισμένες συναντήσεις τους με τους μέντορες την τελευταία στιγμή και να υπαγορεύουν εκείνοι το δικό τους πρόγραμμα. Φυσικά, τέτοιες συνεργασίες και σχέσεις διαλύονται εν τη γενέσει τους αφού πλέον υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι οι επίδοξοι επιχειρηματίες δεν παίρνουν στα σοβαρά αυτό που κάνουν και δεν σέβονται τους ανθρώπους που τους βοηθούν. Αύριο, δεν θα σέβονται τους συνεργάτες, τους υπαλλήλους και ίσως και τους πελάτες τους.

Ο μέντορας είναι αυτός που θα επιδιώξει να σας δώσει πρόσβαση σε πολύτιμες πηγές πληροφόρησης, πόρους και να σας βοηθάει ενεργά στο networking. Ο ρόλος μας δεν είναι να σας υποκαταστήσουμε, να διαπραγματευόμαστε και να κλείνουμε συμφωνίες για λογαριασμό σας. Πιθανώς να ήταν βολικό για εσάς αλλά πέρα των άλλων, το μαθησιακό αποτέλεσμα θα ήταν μηδενικό.

Κάτι εξαιρετικά σημαντικό. Δεν αποφασίζουν οι mentors. Εσείς είστε αυτοί που παίρνετε τις αποφάσεις. Εμείς σας δίνουμε τη δική μας οπτική, επιχειρήματα, προτείνουμε διαφορετικές επιλογές και κατευθύνσεις αλλά οι τελικές αποφάσεις είναι δικές σας.

Η δική μου φιλοσοφία είναι ότι η επαφή μεταξύ των μεντόρων και startuppers χρειάζεται να είναι συνεχής και τακτική. Προσωπικά, επιδιώκω να έχω μια εβδομαδιαία συνάντηση μαζί τους για να τους «δίνω τον ρυθμό», να καταγράφουμε την πρόοδο σύμφωνα με τις προθεσμίες που έχουν τεθεί και βεβαίως με ενδιαφέρει να αισθάνονται ότι δεν είναι μόνοι τους. Ας μην υποτιμάμε την αξία της συναισθηματικής υποστήριξης που για ορισμένα άτομα είναι απαραίτητη προκειμένου να προχωρήσουν μπροστά

Ο κύριος σκοπός των μεντόρων είναι μάθουν στα άτομα ή/και τις ομάδες τους, πώς να σκέφτονται και πώς να δρουν και αυτό επιτυγχάνεται μέσω των κατάλληλων ερωτήσεων. Μη περιμένετε από τους μέντορες να σας δώσουν μασημένη τροφή, έτοιμες συνταγές και bestpractices. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχω ακούσει από εσάς να λέτε ότι τα best practicesμπορεί να δουλεύουν για άλλες εταιρίες αλλά δεν ταιριάζουν με τα δικά σας δεδομένα. Εσείς είστε αυτοί που θα κρίνετε τι θα κρατήσετε και τι όχι. Αν θέλετε να διαβάσετε περισσότερα σχετικά με την άποψη μου ως προς τα best practices, μπορείτε να τη βρείτε εδώ.

Τέλος, θεωρήστε ότι η αποτυχία είναι αναπόσπαστο μέρος της επιτυχίας. Χωρίς αποτυχία θα ήταν αδύνατο να υπάρχει επιτυχία. Ακόμα και αν έχετε προβλέψει τα πάντα από πριν, αν έχετε υπολογίσει όλες τις κακοτοπιές, το λάθος καραδοκεί και θα σας κτυπήσει την πόρτα. Και λοιπόν; Καλωσορίστε το, μάθετε από αυτό, αντιμετωπίστε το σαν ένα κομμάτι της διαδικασίας. Αποτυχία είναι να μην παίρνετε αποφάσεις ή να σταματήσετε να δοκιμάζετε κάτι διαφορετικό. Αποτυχία είναι να κάνετε πίσω και να τα παρατάτε. Ο δε φόβος της αποτυχίας μπορεί να σας πληγώσει ή να σας πεισμώσει. Η επιλογή είναι δική σας.