​Επίσκεψη Μενδώνη - Τζιτζικώστα στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη - Ίδρυση Μουσείου στις Σέρρες

Οι εργασίες στο μνημείο προχωρούν και το επόμενο διάστημα ο Τύμβος Καστά θα είναι επισκέψιμος από ολιγομελείς ομάδες, όπως επιστήμονες, ερευνητές, εκπαιδευτικοί, τουριστικοί πράκτορες και άνθρωποι της Αυτοδιοίκησης, σε πρώτη φάση.

Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Αμέσως μετά το Πάσχα, την εβδομάδα της Διακαινησίμου, και μέχρι την εγκατάσταση του αναδόχου για την ελάφρυνση των εσωτερικών ικριωμάτων, το μνημείο θα μπορεί να είναι επισκέψιμο από ειδικές ομάδες κοινού, όπως στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων, τουριστικοί πράκτορες της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών. Η επίσκεψη θα προγραμματίζεται σε συνεννόηση με την Εφορεία Αρχαιοτήτων και βάσει της διαδικασίας που θα ορίσει η ΕΦΑ. Με την έναρξη των εργασιών στο εσωτερικό του μνημείου, η δυνατότητα επίσκεψης θα διακοπεί και θα συνεχιστεί μετά την ολοκλήρωση των έργων. Παρά την καθυστέρηση στις εργασίες, που προκάλεσε το έντονο πλημμυρικό φαινόμενο του Ιουνίου του 2022, οπότε η ΠΕ Σερρών κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, καθώς χρειάστηκε να επαναληφθούν οι εργασίες αποκατάστασης της γεωμετρίας του τύμβου που είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί, διαπιστώνουμε ότι πλέον ότι το έργο προχωρεί ικανοποιητικά και εντός χρονοδιαγράμματος. Έχουν διορθωθεί πλήρως οι στρεβλώσεις του παρελθόντος, της περιόδου 2016-2017, που αφορούσαν στην υποχρηματοδότηση του έργου και στον λάθος σχεδιασμό του. Η πρώτη φάση του έργου της συντήρησης και αποκατάστασης του μνημείου, η οποία χρηματοδοτείται από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κεντρικής Μακεδονίας ολοκληρώνεται στο τέλος του 2023. Τα έργα, τα οποία έπρεπε να δημοπρατηθούν, εξελίσσονται εντός των χρονοδιαγραμμάτων και οι μελέτες, που αφορούν στην δεύτερη φάση της συνολικής ανάδειξης του μνημείου ξεκινούν. Έχουμε πλέον όλα τα δεδομένα ότι το έργο της αποκατάστασης συνεχίζεται ομαλά. Με την ολοκλήρωση του επόμενου χρηματοδοτικού προγράμματος ΕΣΠΑ 2021-2027, στόχος μας είναι ο χώρος να είναι πλήρως επισκέψιμος».

Ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας δήλωσε: «ενημερωθήκαμε σήμερα από την Υπουργό Πολιτισμού και τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού για την πορεία και την εξέλιξη των εργασιών στον Τύμβο Καστά, όπως και για το γεγονός ότι την επόμενη εβδομάδα ο Τύμβος θα ανοίξει επιτέλους για τους πρώτους επισκέπτες, που θα είναι ολιγομελείς ομάδες, οι οποίες θα μπορούν να επισκέπτονται το μνημείο. Είναι ένα πολύ σημαντικό, θετικό πρώτο βήμα, όμως για εμάς στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ο στόχος είναι ένας: Να ανοίξει το ταχύτερο δυνατό το παγκοσμίου ενδιαφέροντος αυτό μακεδονικό μνημείο για όλους τους πολίτες και τους επισκέπτες του τόπου μας. Και σε αυτή την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε. Όπως γνωρίζετε καλά, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ήταν η πρώτη που πίστεψε στην ανασκαφή της Κατερίνας Περιστέρη και τη χρηματοδότησε με τα πρώτα κονδύλια. Συνολικά η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει χρηματοδοτήσει τον Τύμβο Καστά και την ευρύτερη περιοχή με πόρους που ξεπερνούν τα 2,5 εκ. ευρώ μέχρι στιγμής και είμαστε εδώ για να χρηματοδοτήσουμε και στη νέα Προγραμματική Περίοδο τις υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, που έχουν την αρμοδιότητα και την ευθύνη ολοκλήρωσης των εργασιών, με ακόμη περισσότερους πόρους, προκειμένου οι εργασίες στο μνημείο αυτό να ολοκληρωθούν το ταχύτερο δυνατό. Αυτό που ζήτησα από την Υπουργό κι από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού είναι οι χρόνοι των εργασιών να συμπτυχθούν και οι ταχύτητες των παρεμβάσεων να βελτιωθούν, διότι ο στόχος όλων μας είναι και πρέπει να είναι ο Τύμβος να παραδοθεί το συντομότερο, χωρίς καθυστερήσεις, στους συμπολίτες μας και στους επισκέπτες. Θέλω να ευχαριστήσω τη Λίνα Μενδώνη για την εξαιρετική συνεργασία που είχαμε αυτά τα τέσσερα χρόνια και βέβαια θέλω να ευχαριστήσω και τους συμπολίτες μας για την υπομονή τους. Διότι πολλές φορές, ειδικά σε έργα πολιτισμού όντως, δυστυχώς, χρειάζεται υπομονή. Εμείς όμως είμαστε εδώ για να διασφαλίσουμε ότι το ταχύτερο δυνατό και με την προσοχή που πρέπει να έχει ένα τέτοιο μνημείο θα ολοκληρωθούν οι εργασίες και θα παραδοθεί στους πολίτες του τόπου μας».

Μέχρι στιγμής στον Τύμβο Καστά έχουν γίνει εργασίες συντήρησης, στο βαθμό που μπορούν να ολοκληρωθούν τέτοιου είδους εργασίες στο εσωτερικό του μνημείου, ενώ στη φάση δημοπράτησης και ανάδειξης αναδόχου βρίσκεται το έργο εγκατάστασης στεγάστρου και υποχρεωτικής ελάφρυνσης των εσωτερικών ικριωμάτων. Η Διεύθυνση Συντήρησης, εκτός από την κατά χώραν εργασίες, έχει αναλάβει τη μελέτη του γλυπτού διακόσμου και των θραυσμάτων, τα οποία αποκαλύφθηκαν στη διάρκεια της ανασκαφής από το 2012 έως το 2014. Πρόκειται για ένα σύνθετο και δύσκολο έργο δεδομένου ότι το έργο το 2016 εντάχθηκε με μειωμένο προϋπολογισμό.

Προκειμένου να διευθετηθεί το πρόβλημα της μειωμένης χρηματοδότησης και να είναι εφικτή η εκπόνηση των απαραίτητων μελετών, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας διέθεσε πιστώσεις ύψους 500.000 ευρώ, πρόσθετες στα 300.000 ευρώ από τους εθνικούς πόρους του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Παράλληλα, η αρμόδια Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων έχει δρομολογήσει τις μελέτες της συνολικής ανάδειξης του μνημείου. Οι συγκεκριμένες μελέτες θα επιτρέψουν να υλοποιηθεί με ασφάλεια το έργο της συνολικής αποκατάστασης του μνημείου προκειμένου την προσεχή πενταετία να αποδοθεί πλήρως επισκέψιμο. Μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών απαλλοτρίωσης και την καταβολή των αποζημιώσεων στους ιδιοκτήτες μέχρι τέλος Απριλίου 2023, ξεκινά το έργο της διευθέτησης του περιβάλλοντος χώρου. Στο πλαίσιο των μελετών ανάδειξης του μνημείου προβλέπονται και υποδομές υποδοχής και εξυπηρέτησης για τους επισκέπτες, όπως εκθεσιακή υποδομή και αναψυκτήριο, με φορέα υλοποίησης την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών, καθώς το μνημείο δεν μπορεί να δεχθεί συνεχή ροή επισκεπτών και η επίσκεψή του θα γίνεται πάντοτε οργανωμένα από μικρές ομάδες έως πέντε ατόμων, οπότε θα απαιτείται χρόνος αναμονής.

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού επισκέφτηκε την ξύλινη γέφυρα της Αμφίπολης, όπου εκτελείται έργο αποκατάστασης. Όπως δήλωσε η Λίνα Μενδώνη: «Η αρχαία ξύλινη γέφυρα της Αμφίπολης είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό μνημείο. Αναφέρεται από τον Θουκυδίδη και άλλες πηγές, και είναι η μοναδική ξύλινη γέφυρα που σώζεται από τον 6ο αι. π.Χ. Η αποκατάσταση του μνημείου έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 1.500.000 ευρώ. Ήδη έχουν ξεκινήσει αφανείς εργασίες και ολοκληρώνονται οι μελέτες τον Μάιο, προκειμένου να προχωρήσει ο διαγωνισμός για τον ανάδοχο που θα εγκαταστήσει το καινούριο στέγαστρο, το οποίο θα είναι ένα σύγχρονο, καλαίσθητο στέγαστρο, μεγαλύτερο από το υφιστάμενο ώστε να προφυλάσσει καλύτερα το μνημείο. Στον χώρο έχουν, επίσης, ολοκληρωθεί οι διαδρομές, ένα έργο που εκτελεί η Εφορεία Αρχαιοτήτων στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020 της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Η αντικατάσταση του στεγάστρου και η συντήρηση της γέφυρας θα δώσουν μία εντελώς διαφορετική εικόνα στον αρχαιολογικό χώρο, κυρίως όμως θα έχει διασωθεί το σημαντικό αυτό μνημείο και θα το έχει καταστεί επισκέψιμο».

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού επισκέφτηκε και το Πάρκο Πολιτισμού «Κωνσταντίνος Καραμανλής», όπου είχε συνεργασία με τον Αντιδήμαρχο Σερρών Γιάννης Δεσποτίδης, με αντικείμενο την πρόταση ίδρυσης Αρχαιολογικού Μουσείου στις Σέρρες, σε χώρο του π. Στρατοπέδου Παπαλουκά και σε διατηρητέα κτήρια του στρατοπέδου, για τα οποία δεν έχουν καθοριστεί χρήσεις, ιδιοκτησίας του Δήμου Σερρών.

Την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού συνόδευαν ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Γιώργος Διδασκάλου, ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων Θεμιστοκλής Βλαχούλης, ο Προϊστάμενος της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού Γιάννης Μυλωνάς, η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων Μαρία Μερτζάνη, η Έφορος Αρχαιοτήτων Σερρών Δημητρία Μαλαμίδου, καθώς και λοιπά υπηρεσιακά στελέχη. Επίσης, παραβρέθηκαν ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο Αντιπεριφερειάρχης Σερρών Παναγιώτης Σπυρόπουλος, η Τομεάρχης Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Κατερίνα Περιστέρη, ο Περιφερειακός Σύμβουλος Δημήτρης Μπαλαξής, ο Δήμαρχος Αμφίπολης Στέργιος Φραστανλής, οι βουλευτές Σερρών Φωτεινή Αραμπατζή και Αναστάσιος Χατζηβασιλείου.