
Ναι, πρόκειται για ρητορική ερώτηση. Θα σας πω αμέσως ποιοι νοιάζονται. Έχουμε τρεις κατηγορίες. Είναι αυτοί που νοιάζονται και το λένε ευθαρσώς. Εκείνοι που λένε ότι δεν νοιάζονται αλλά συμμετέχουν όπου σταθούν και όπου βρεθούν και τέλος όσοι δεν νοιάζονται καθόλου, το λένε ανοιχτά και το εννοούν. Αυτοί οι τελευταίοι, είναι μειοψηφία.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι πρόκειται για ένα industry που βρίσκεται σε οικονομική άνθηση και το οποίο στηρίζεται στην ανθρώπινη ματαιοδοξία και στην πεποίθηση των επιχειρήσεων για διάκριση σε επίπεδο δημοσίων σχέσεων, αντανακλώντας σε τομείς όπως η προσέλκυση ταλέντων και η ενίσχυση της φήμης τους.
Ωστόσο, η πραγματική τους αξία είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί και άρα να μετρηθεί. Το βέβαιο είναι ότι αυτοί που βραβεύονται, καμαρώνουν, κερδίζουν τα λεγόμενα πέντε λεπτά δημοσιότητας και εισπράττουν μιας περιορισμένης διάρκειας δόση παρακίνησης και αναγνώρισης, την οποία θα κληθούν να ξεπληρώσουν αργότερα με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Η Hannah Arendt, πολιτική επιστήμονας και φιλόσοφος (…και όχι CSR Director ή CPO…) έγραφε ότι «όταν δεχόμαστε μια διάκριση, όχι μόνο μας υπενθυμίζει εμφατικά την ευγνωμοσύνη που οφείλουμε στον κόσμο αλλά δημιουργεί κι υποχρεώσεις απέναντι του. Από τη στιγμή που αποδεχόμαστε τη διάκριση όχι μόνο ενδυναμώνουμε την ένταξη μας στον κόσμο αλλά δεσμευόμαστε απέναντι του». Τώρα αν αυτό είναι καλό ή κακό, ας το λογαριάσει ο καθένας και η καθεμία ξεχωριστά.
Αν το καλοσκεφτείτε, συνεχώς εφευρίσκουμε υποκειμενικές κατατάξεις –όσο και αν αρεσκόμαστε να τις βαπτίζουμε αντικειμενικές– σε κάθε πτυχή του προσωπικού, κοινωνικού και επαγγελματικού μας βίου. Ψοφάμε για συγκρίσεις και η επιθυμία μας για συνεχή ενασχόληση με «νικητές» και «ηττημένους» είναι διαρκής και άσβεστη.
Προφανώς και γράφω αυτό το κείμενο για να καταδείξω τις γκρίζες ζώνες των επιχειρηματικών βραβεύσεων, οπότε μη περιμένετε να διαβάσετε τις θετικές πλευρές και τα όποια οφέλη τους. Έχουμε και λέμε:
Η σκοτεινή πλευρά του κλάδου των επιχειρηματικών βραβεύσεων είναι η έλλειψη αξιοπιστίας, με αποτέλεσμα εταιρείες και άτομα να μένουν συχνά με αμφιβολίες σχετικά με την πραγματική αξία αυτών των διακρίσεων. Η έλλειψη διαφάνειας στη διαδικασία αξιολόγησης, η απουσία επαλήθευσης των γεγονότων και η μαεστρία της πειστικής γραφής και του story telling, συμβάλλουν στην όποια αρνητική εικόνα. Ένα παράδειγμα της έλλειψης αξιοπιστίας –και θέλω να πιστεύω ότι δεν υπάρχουν πολλά– είναι η περίπτωση μιας επιχείρησης που κέρδισε βραβεία για υψηλή ανάπτυξη, ενώ ταυτόχρονα έκανε απολύσεις. Αυτή η αντίφαση εγείρει σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την καταλληλότητα των κριτηρίων που τίθενται και φυσικά δεν γίνεται κουβέντα για το κεφάλαιο της ηθικής και της δεοντολογίας.
Οι βραβεύσεις προάγουν την αίσθηση του ναρκισσισμού. Η υπερβολική εκτίμηση για την αξία της βράβευσης μπορεί να οδηγήσει σε μια ψευδή αίσθηση αυτοπεποίθησης, η οποία εύκολα μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην προσωπική ανάπτυξη και στη συνεχή προσπάθεια για υψηλότερη απόδοση. Και σαν να μη φτάνει ο ναρκισσισμός, υπάρχει και το στοιχείο της επανάπαυσης, ειδικά όταν πρόκειται για ετήσιες επιχειρηματικές βραβεύσεις.
Δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Ο στόχος είναι το έπαθλο. Eyes on the prize. Δεν διδασκόμαστε κάτι από το γεγονός ότι δεν βραβευτήκαμε. Θεωρούμε ότι αποτύχαμε και εκεί βάζουμε μια τελεία, προσπαθώντας να ξεχάσουμε τη θλιβερή στιγμή όπου μείναμε με άδεια χέρια.
Από την άλλη πλευρά και σε επίπεδο επιχείρησης, ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος της «ψευδούς επιτυχίας». Η υπερβολική εστίαση στα βραβεία μπορεί να αποσπάσει την προσοχή από την ουσιαστική ανάπτυξη της επιχείρησης. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι μια εταιρία που βραβεύεται, είναι απαραίτητα επιτυχημένη στον τομέα για τον οποίο βραβεύθηκε. Δεν είναι καθόλου λίγες εκείνες οι φορές που βραβεύεται μια ιδέα, ένα concept, μια διαφήμιση ή μια περίπτωση ποιοτικής εξυπηρέτησης –για να δώσω ελάχιστα παραδείγματα– χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει πραγματικός αντίκτυπος σε πωλήσεις. Πείτε με πεζό αλλά στο τέλος όλα εκεί (θέλουμε να) καταλήγουν.
Θα κλείσω με αυτό που μου έλεγε ένας επαγγελματικός φίλος, με γνώση του συστήματος εκ των έσω. «Το να κερδίσεις ένα βραβείο δεν αφορά την πραγματική αξία, αλλά το ποιος μπορεί να αφηγηθεί την πιο ελκυστική ιστορία».
Σχόλια