Ενεργειακή εξοικονόμηση στο γραφείο: Μικρές κινήσεις, μεγάλος αντίκτυπος

Τα ενεργειακά αποδοτικά και βιώσιμα κτίρια δεν είναι πλέον απλώς μια τάση στο χώρο της κατασκευής γραφείων και επιχειρηματικών χώρων, αλλά επιτακτική ανάγκη, τόσο για την προστασία του περιβάλλοντος όσο και για την εξοικονόμηση πόρων.

Ο κτιριακός τομέας ευθύνεται για περίπου το 40% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρώπη, καθώς και για σημαντικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Γι’ αυτόν τον λόγο, η στροφή προς την πράσινη δόμηση έχει τεθεί στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών πολιτικών και προγραμμάτων χρηματοδότησης.

Όπως μας λέει η Αλίς Κοροβέση, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού «Initialising Energy Balance Towards Zero» (ΙΝΖΕΒ), Συντονίστρια του Συμφώνου για το Κλίμα στην Ελλάδα, «η εξοικονόμηση ενέργειας σε έναν εργασιακό χώρο, δεν είναι μόνο δουλειά των μηχανικών και των... διακοπτών. Στην πραγματικότητα, κάθε εργαζόμενος είναι ένας μικρός "πράσινος ήρωας" που μπορεί —με επίγνωση— να αλλάξει τα δεδομένα στον χώρο εργασίας.

Η εκπαίδευση για την εξοικονόμηση ενέργειας δεν χρειάζεται να είναι βαρετή ή γεμάτη τεχνικές λεπτομέρειες. Μπορεί να είναι διαδραστική, ευχάριστη και καθημερινά εφαρμόσιμη. Όταν οι άνθρωποι στο χώρο του γραφείου καταλάβουν το γιατί πίσω από τις πράξεις τους, τότε το πώς γίνεται σχεδόν αυτόματα. Οι οργανισμοί που δίνουν χώρο και φωνή στους εργαζομένους να συμβάλλουν ενεργά στη βιωσιμότητα, γίνονται πιο συνεκτικοί, πιο δημιουργικοί και —ναι— πιο ανθρώπινοι».

Η Αλίς Κοροβέση, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού «Initialising Energy Balance Towards Zero» (ΙΝΖΕΒ)

Αν κατηγοριοποιούσαμε μικρές, απλές καθημερινές συνήθειες που θα βοηθούσαν στην εξοικονόμηση ενέργειας στο γραφείο, τότε αυτές θα μπορούσαν να είναι οι εξής, μας λέει η κα Κοροβέση:

• Κλείστε τον υπολογιστή (και το φως) φεύγοντας – όχι μόνο την πόρτα.
• Εκμεταλλευτείτε το φυσικό φως – ο ήλιος δεν χρεώνει.
• Ρύθμιστε το air condition στους 23-25°C.
• Πείτε «όχι» στις άσκοπες εκτυπώσεις – και «ναι» στο PDF.
• Βάλτε υπενθυμίσεις στα φώτα και τα μηχανήματα – τύπου «Θες όντως να με έχεις ανοιχτό;»
• Προτείνετε δράσεις και challenges – όπως “green week” στο γραφείο.

«Μερικά watt λιγότερα σήμερα, ένας πιο βιώσιμος κόσμος αύριο».

Θέρμανση - ψύξη - φως

Η μετάβαση στη νέα εποχή δόμησης προς έναν εργασιακό, πιο πράσινο κόσμο, δεν περιορίζεται μόνο στα νέα κτίρια. Η ανακαίνιση παλαιότερων δομών με γνώμονα την ενεργειακή αναβάθμιση αποτελεί έναν βασικό πυλώνα της πράσινης αλλαγής. Μέσα από προγράμματα όπως το "Εξοικονομώ", ιδιώτες και επαγγελματίες έχουν την ευκαιρία να επενδύσουν σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον.

Oι αντλίες θερμότητας θεωρούνται σήμερα μία από τις πιο βιώσιμες και αποδοτικές λύσεις για θέρμανση και ψύξη, ειδικά σε κτίρια γραφείων. Μπορούν να προσφέρουν 3 έως και 5 φορές περισσότερη θερμική ενέργεια συγκριτικά με την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν, κάνοντάς τις πολύ πιο αποδοτικές από συμβατικά συστήματα καύσης (λέβητες πετρελαίου ή φυσικού αερίου).

Αν συνδυαστούν με πράσινη ενέργεια, όπως φωτοβολταϊκά η λειτουργία τους μπορεί να είναι σχεδόν μηδενικών εκπομπών.

Παρόλο που το αρχικό τους κόστος μπορεί να είναι υψηλότερο, η εξοικονόμηση σε λειτουργικά έξοδα και συντήρηση είναι σημαντική. Σε μεγάλα κτίρια γραφείων, η επένδυση αποσβένεται συνήθως σε πολύ λίγα χρόνια.

Ο φωτισμός των γραφείων συμβάλλει όχι μόνο στην καλύτερη ποιότητα εργασίας των υπαλλήλων, αλλά και στη βιώσιμη λειτουργία ενός κτιρίου. Πέραν την βέλτιστης αξιοποίησης του φυσικού φωτισμού, η λύσεις led, έχουν καθιερωθεί όχι μόνο ως ποιοτικές, αλλά και ως φιλοπεριβαλλοντικές, αφού μειώνουν αισθητά το κόστος κατανάλωσης ρεύματος.

Smart Buildings

Ένα κτίριο γραφείων μπορεί να λειτουργεί ενεργειακά βιώσιμα με τη δημιουργία ενός "έξυπνου" οικοσυστήματος λύσεων, smart building, που συνδυάζει έξυπνες, προηγμένες και ταυτόχρονα πράσινες λύσεις. Στόχος, η μέγιστη απόδοση, με τη χαμηλότερη δυνατή δαπάνη σε ενέργεια.

Μέσω πραγματικών δεδομένων ένα κτίριο γραφείων μπορεί να προσαρμόζει τη θερμοκρασία του, με βάση τη θερμοκρασία εξωτερικού περιβάλλοντος, την παρουσία ή όχι εργαζομένων σε κάθε χώρο, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας. Η χρήση αισθητήρων και ο χρονοπρογραμματισμός για τη λειτουργία φωτισμού και θέρμανσης αποτελούν μία όχι απλά έξυπνη, αλλά «σοφή» λύση για τη μείωση της σπατάλης ενέργειας στους χώρους γραφείων.

Ταυτόχρονα όταν ένα κτίριο είναι «έξυπνο» μπορεί να αποστείλει ειδοποιήσεις συντήρησης ή σφαλμάτων στους διαχειριστές, ή ακόμα και να εντοπίσει βλάβες, που σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να χρειαζόταν αρκετό διάστημα για να εντοπιστούν.

Ποιες τεχνολογίες χρησιμοποιούνται για όλα αυτά;

Οι σύγχρονες τεχνολογίες που πρωταγωνιστούν στην ενεργειακή βελτίωση του greenoffice είναι το IoT (Internet of Things), η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), οι αυτοματισμοί, το Building Management Systems (BMS) και data analytics.

Είναι ένα έξυπνο κτίριο πράσινο;

Ένα έξυπνο κτίριο μπορεί να έχει αυτοματισμούς αλλά να μην αξιοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή οικολογικά υλικά. Αντίστροφα, ένα βιώσιμο κτίριο μπορεί να έχει καλά μονωτικά υλικά και φωτοβολταϊκά, αλλά να μη διαθέτει έξυπνη τεχνολογία. Ο συνδυασμός των δύο, όμως — βιωσιμότητας και "ευφυΐας" — είναι το ιδανικό. Έξυπνα + Βιώσιμα = Ενεργειακά αποδοτικά, άνετα και φιλικά προς το περιβάλλον κτίρια. Αυτά είναι τα green office του μέλλοντος.