Ομάδα OCEANOS: Όταν ο ήλιος γίνεται καύσιμο

Η ομάδα OCEANOS NTUA, διεθνώς αναγνωρισμένη για τις διακρίσεις της, παρουσίασε στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών το πρώτο της ηλιακά κινούμενο σκάφος, ανοίγοντας μια νέα σελίδα στην ελληνική ακαδημαϊκή και τεχνολογική καινοτομία.

Η OCEANOS ιδρύθηκε το 2016 και μέσα σε λίγα μόλις χρόνια κατάφερε να βρεθεί στην κορυφή: η μεγαλύτερη διάκριση ήρθε στο Monaco Energy Boat Challenge, όπου οι φοιτητές κατέκτησαν την 1η θέση, τοποθετώντας το Πολυτεχνείο στο επίκεντρο της διεθνούς τεχνολογικής πρωτοπορίας. Από τότε, η ομάδα εξελίσσεται, ανανεώνεται και σήμερα κάνει ένα ακόμη τόλμημα, εισέρχεται δυναμικά στην κατηγορία Solar Class, με στόχο να αποδείξει πως η καθαρή ενέργεια στη θάλασσα δεν είναι μόνο εφικτή — αλλά και αποδοτική.

«Αλλάζει η κουλτούρα στην Ελλάδα»

Ο Πρύτανης του ΕΜΠ, καθηγητής κ. Ιωάννης Χατζηγεωργίου, μιλώντας για την προσπάθεια των φοιτητών, στάθηκε στη σημασία της ύπαρξης τέτοιων πρωτοβουλιών μέσα στα πανεπιστήμια: «Στην Ελλάδα μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε κουλτούρα φοιτητικών ομάδων που να εφαρμόζουν στην πράξη όσα μαθαίνουν. Αυτό αλλάζει. Και είναι συγκινητικό να το βλέπουμε να συμβαίνει στο Μετσόβιο, που παραμένει το κορυφαίο τεχνολογικό ίδρυμα της χώρας».

Ο ίδιος αναφέρεται στην OCEANOS με ιδιαίτερη θέρμη: «Δεν είναι μόνο εξαιρετικοί φοιτητές· είναι παιδιά με χαρακτήρα, συνεργάζονται άψογα και το αποτέλεσμα που βλέπουμε σήμερα είναι αποκλειστικά δικό τους. Οι υπόλοιποι απλώς υποστηρίζουμε. Χαίρομαι γιατί αποθηκεύουν γνώση, εμπειρία, φαντασία. Αυτό τους ανήκει και θα τους ακολουθεί για μια ζωή».

Το σκάφος, ο ήλιος και η τεχνολογία

Το νέο σκάφος της ομάδας κινείται αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια. Φέρει φωτοβολταϊκά πάνελ υψηλής απόδοσης, ενώ τα hydrofoils — υδροπτέρυγα προηγμένης μηχανικής — επιτρέπουν στο σκάφος να ανυψώνεται πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας μειώνοντας την αντίσταση. Η τεχνολογία αυτή αυξάνει θεαματικά την ενεργειακή αποδοτικότητα, μετατρέποντας κάθε ηλιακή σε ισχύ και την ισχύ σε κίνηση.

Η μεγαλύτερη στιγμή της ομάδας μέχρι σήμερα ήρθε πρόσφατα — την αγωνιστική περίοδο 2023–2024, όταν η OCEANOS κέρδισε την 1η θέση στο Monaco Energy Boat Challenge, στον σημαντικότερο διεθνή διαγωνισμό πράσινης ναυτιλίας. Πρόκειται για μια πρωτιά με ιδιαίτερη βαρύτητα: σε έναν θεσμό που από το 2014 προωθεί την ενεργειακή μετάβαση στη θάλασσα, μια ελληνική φοιτητική ομάδα κατάφερε να ξεχωρίσει ανάμεσα σε πανεπιστήμια και τεχνολογικά ιδρύματα από όλο τον κόσμο.

Όπως εξηγεί ο κ. Μιχάλης Μπελιμέζης, επικεφαλής της ομάδας OCEANOS, Σχολή ναυπηγών μηχανολόγων μηχανικών: «Μετά την πρωτιά στο Monaco Energy Boat Challenge αποφασίσαμε να πάμε πιο βαθιά. Να κάνουμε περισσότερη έρευνα, περισσότερες κατασκευές, περισσότερα σχέδια. Αυτή η κατηγορία μάς έδινε χώρο να σχεδιάσουμε κάτι εξ’ ολοκλήρου δικό μας. Έτσι δουλέψαμε, με στόχο να ανεβάσουμε το επίπεδο της ομάδας — και το καταφέραμε».

Ο ίδιος αναφέρεται και στο τεχνολογικό ρίσκο της επιλογής τους: «Αντί για ένα μεγάλο μοτέρ στην πρύμνη, επιλέξαμε να τοποθετήσουμε δύο στην πλώρη, ώστε να εξελίξουμε τη γνώση μας στα συστήματα αυτόματου ελέγχου. Οι δυσκολίες ήταν πολλές, αλλά κάθε εμπόδιο μετατρεπόταν σε εμπειρία και τεχνογνωσία. Θέλουμε στο τέλος της ημέρας να μείνει πίσω μας μια τεχνική βάση, ώστε οι επόμενοι φοιτητές να μπορούν να αξιοποιήσουν και να συνεχίσουν όσα χτίσαμε μέσα από τη δική μας προσπάθεια».

Όταν η ακαδημαϊκή γνώση συναντά τη θάλασσα

Το όραμα δεν σταματά εδώ. Η OCEANOS αποδεικνύει κάτι σπουδαίο: ότι η τεχνολογία και η περιβαλλοντική υπευθυνότητα δεν είναι αντίθετες έννοιες, αλλά μπορούν να συνυπάρξουν δημιουργικά. Το έργο τους θυμίζει ότι η ελληνική ναυτοσύνη είχε πάντα τον ήλιο σύμμαχο — και τώρα, για πρώτη φορά, τον κάνει κινητήριο δύναμη.

Το Μετσόβιο στηρίζει, οι φοιτητές οραματίζονται, οι θάλασσες περιμένουν. Και η ενέργεια του αύριο — ίσως — βρίσκεται ήδη πάνω σε αυτό το πρωτοπόρο ηλιακό σκάφος.