Η επαγγελματική επιτυχία είναι μια πορεία προσωπικών υπερβάσεων

Η επιτυχία δεν είναι απλώς, μια στιγμή νίκης αλλά μια εμπειρία προσωπικής αλλαγής. Η νίκη είναι στιγμιαία με βραχυχρόνια αποτελέσματα, ενώ η επιτυχία είναι μια εμπειρία εσωτερικών υπερβάσεων μέσα από τις οποίες διαμορφώνεται ένα σταθερό μοτίβο αποτελεσματικότητας και επικράτησης. Είναι μια πορεία που αναμετράται με τον χρόνο και τη διάρκεια καθημερινά. Η πορεία προς την επαγγελματική επιτυχία απαιτεί αυτοπεποίθηση, ελπίδα, ανθεκτικότητα και επιμονή. Κάθε ένας από εμάς, έχει τις δικές του δυνάμεις, τον μοναδικό συνδυασμό θετικών στοιχείων του χαρακτήρα του για να αξιοποιήσει και να επικρατήσει έναντι των εμποδίων. 

Η επαγγελματική επιτυχία είναι εξ ορισμού μια προσπάθεια, δεν μπορεί να κληρονομηθεί, δεν μπορεί να σταθεί νοηματικά μια «έτοιμη επιτυχία». Αντίθετα, κατακτιέται, κτίζεται μέσα από έναν δρόμο με εμπόδια, δυσκολίες και αδυναμίες. Να το θέσω και αντίστροφα, αν δεν υπάρχει υπέρβαση εμποδίων, εσωτερικών κυρίως αλλά και εξωτερικών, δεν υφίσταται επιτυχία. Η αυτοπεποίθηση, η ιδέα ότι μπορώ να τα καταφέρω, οικοδομείται μέσα από την επίλυση προβλημάτων και την επικράτηση έναντι κρίσεων και αντίξοων συνθηκών. Κανείς δεν απέκτησε μία αίσθηση εσωτερικής ασφάλειας και αυτό-αποτελεσματικότητας μέσα από την ευκολία και τις έτοιμες λύσεις. Επομένως, η επιτυχία, ως σταθερό μοτίβο σκέψης και συμπεριφοράς δεν μπορεί παρά να επιτευχθεί μέσα σε αντίξοες συνθήκες.

Αντλώντας από τον ποιητή «στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι να είναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες». Γεμάτος δυσκολίες και εμπόδια, διότι μόνον έτσι θα έχεις την ευκαιρία να επιτύχεις.

Η επαγγελματική επιτυχία είναι και πρέπει να είναι υποκειμενική αλλά όχι ατομική.

Η επιτυχία και η επικράτηση χρειάζεται εσωτερικό κίνητρο. Δηλαδή, μια βαθύτερη εσωτερική ώθηση που, σε συνδυασμό με την αυτοπεποίθηση, θα βοηθήσουν τον άνθρωπο να παραμείνει εστιασμένος στην προσπάθεια, να δείξει επιμονή στην δύσκολη στιγμή που οι περισσότεροι παραιτούνται ή αντιδρούν παρορμητικά. Γι αυτό, χρειάζεται ένα προσωπικό νόημα. Το περιεχόμενο της ιδέας μιας επιτυχίας, είναι πάντοτε υποκειμενικό. Είναι το ατομικό όραμα του καθενός για τον εαυτό και τη ζωή του, είναι το νόημα που δίνει σε όλη αυτή την προσπάθεια.

Με άλλα λόγια, η επαγγελματική επιτυχία βιώνεται μόνο σε σχέση με το ποιος είμαι, και πολύ περισσότερο «ποιος θέλω να γίνω». Ο εαυτός που οραματίζομαι και η ζωή που επιθυμώ, θα γίνουν ο φάρος που θα θυμίζει τον τελικό προορισμό μου. Συχνά, οι άνθρωποι περιορίζουν την σκέψη τους μόνο στον επαγγελματικό τομέα. Ωστόσο αυτό είναι μια παγίδα. Η επαγγελματική επιτυχία, δεν βιώνεται ως επιτυχία αν δεν είναι ολιστική, αν δεν αναπτύσσονται εξίσου όλοι οι τομείς της ζωής. Η ισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική, προσωπική και κοινωνική ζωή, και βέβαια, η φροντίδα της ατομικής και οικογενειακής υγείας, είναι τα στοιχεία που θα επιτρέψουν να συμβεί η επιτυχία και να χαρεί κανείς τα αποτελέσματά της.

Η ευτυχία προηγείται της επιτυχίας.

Μέσα από το κίνημα της θετικής σκέψης (ή απερισκεψίας) και της ποπ ψυχολογίας, εμφανίζονται διαρκώς άρθρα και βιβλία με «μυστικά της επιτυχίας» και «φόρμουλες διαχείρισης» αρνητικών συναισθημάτων και εμποδίων. Φυσικά, οι φόρμουλες και τα μυστικά αυτά, είναι εύκολα εφαρμόσιμα σε όποιον απλά τα πιστέψει.. Στην πραγματικότητα όμως, η ζωή είναι γεμάτη προβλήματα, αρνητικά συναισθήματα και υπερβάσεις. Η επαγγελματική επιτυχία δεν μπορεί είναι αυτοσκοπός, δεν είναι η άρνηση της πραγματικότητας και δεν περιορίζεται απλώς σε μια κατανάλωση μοντέλων και τεχνικών. Η επιτυχία του καθενός είναι μια πορεία προσωπικής αλλαγής και εξέλιξης.

Η ευτυχία προηγείται της επαγγελματικής επιτυχίας, δεν είναι αποτέλεσμά της. Συχνά, η επιτυχία γίνεται αυτοσκοπός, γίνεται μια εμμονή πιστεύοντας ότι μόνον έτσι θα βιωθεί η ευτυχία. Μα η ευτυχία βιώνεται ήδη, μέσα από το προσωπικό νόημα, την ιδέα της εξέλιξης κα: την ισορροπία με τους υπόλοιπους τομείς της ζωής. Εάν δεν υπάρχει ευτυχία σε όλα αυτά, η επιτυχία θα ξεθωριάσει πολύ σύντομα και θα δώσει τη θέση της σε έναν άλλο στόχο, τον επόμενο χωρίς απόλαυση, χωρίς ικανοποίηση και χωρίς σιγουριά. Η ευτυχία, και τα θετικά συναισθήματα, είναι το καύσιμο του ανθρώπου για να συνεχίσει την προσπάθειά του. Γι αυτό και προηγείται.

Εκείνο που συχνά σώζει από τις εμμονές, αναζήτηση εύκολων λύσεων και μυστικών, είναι οι ανθρώπινες σχέσεις. Η φροντίδα της προσωπικής και κοινωνικής ζωής, παράλληλα με την επαγγελματική εξέλιξη, ίσως τελικά να είναι το μόνο «μυστικό».

Στρατηγική υπερβάσεων.

Στην πορεία προς την επαγγελματική επιτυχία, η στρατηγική είναι ο κύριος παράγοντας επιβίωσης και ανάπτυξης. Ο καθένας αναπτύσσει την δική του στρατηγική, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιοσυγκρασία του, το περιβάλλον και τους στόχους του. Ωστόσο, υπάρχει ένα στρατηγικό σχήμα που φαίνεται να βοηθά. Χωρίς στρατηγική δεν υπάρχει επιτυχία διότι η στρατηγική είναι η ίδια η σκέψη της επίλυσης προβλημάτων και υπέρβασης εμποδίων.

Τα εμπόδια είναι σχεδόν πάντοτε εσωτερικά, και εξηγώ. Οι εξωτερικές συνθήκες σπάνια είναι ιδανικές από μόνες τους. Το ίδιο ισχύει και για τα εξωτερικά εμπόδια. Επειδή το κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον δεν είναι κατάλληλο όπως το φυσικό, γεννά συνεχώς εμπόδια. Το πραγματικό πρόβλημα ωστόσο είναι ο βαθμός προσαρμογής σε αυτά. Δηλαδή, το ερώτημα είναι τι εμποδίζει την προσαρμογή και υπέρβασή τους εσωτερικά, σε επίπεδο σκέψης και συμπεριφοράς.

Αυτά που αναστέλλουν την επαγγελματική εξέλιξη είναι συνήθως φόβοι, πεποιθήσεις που περιορίζουν τις επιλογές. Πιθανώς και κάποιο βόλεμα, δηλαδή η αποφυγή των δυνητικών συνεπειών ενός ρίσκου.

Η στρατηγική εδώ, δεν είναι δα και κανένα μυστικό. Η αναγνώριση των εμποδίων με αυθεντικότητα και ειλικρίνεια, το θάρρος και η γενναιότητα απέναντι στον φόβο και η επεξεργασία αρνητικών εμπειριών που εσωτερικά οδήγησαν στην εμφάνιση των εμποδίων, είναι πιθανώς και ο μόνος δρόμος.

Προστασία, επιμονή και αποδοχή του τιμήματος.

Σε αυτή την πορεία προς την επαγγελματική εξέλιξη και επιτυχία, ο ιερός για τον καθένα στόχος, θα πρέπει να προστατευθεί από αρνητικές επιρροές. Κι εδώ λαμβάνονται ίσως και οι πιο σημαντικές αποφάσεις. Δηλαδή, το πιο κρίσιμο ερώτημα φαίνεται να είναι «τι πρέπει να αφήσω πίσω μου» για να προχωρήσω και όχι απλώς πού θέλω να πάω. Η ώριμη και συνειδητή αποδοχή του τιμήματος, των συνεπειών μιας επιλογής, αυτό που οι οικονομολόγοι θα έλεγαν κόστος ευκαιρίας, είναι το τελευταίο αλλά ίσως και το πιο σημαντικό τμήμα μιας στρατηγικής σκέψης.

Το θέμα της «επαγγελματικής επιτυχίας» είναι ένα θέμα που κυριαρχεί στον χώρο του Coaching και της Θετικής Ψυχολογίας. Ελπίζω μέσα από άρθρα σαν κι αυτό, να ξεφεύγουμε από μια επιφανειακή ανάγνωση μοντέλων και “μυστικών” και να σκεφτούμε ξανά, την επιτυχία ως μια ανθρώπινη κατάσταση ολοκλήρωσης, ευρυχίας και δημιουργικότητας.