Γ. Καρανίκας, ΕΣΕΕ: Η αγορά συντηρείται από τις προσδοκίες για ένα καλύτερο αύριο

Στα τέλη Νοεμβρίου κλείνει ένας χρόνος από τη στιγμή που αναλάβατε την προεδρεία της ΕΣΕΕ. Τι ξεχωρίζετε από αυτήν την πορεία;

Αυτός ο πρώτος χρόνος επιβεβαίωσε την βαθιά πίστη που έχω στην αξία της εκπροσώπησης των κοινωνικών συμφερόντων στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Πρόκειται για μια λειτουργία που ενδυναμώνει τη δημοκρατία και ενισχύει την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στους πολιτικούς θεσμούς. Έχουμε ευθύνη ως κοινωνικοί εταίροι και ως εκπρόσωποι της κοινωνίας να διασφαλίζουμε την καλύτερη δυνατή έκφραση των κοινωνικών αιτημάτων και τη γόνιμη διαβούλευση με τους φορείς δημόσιας εξουσίας, καθώς αυτά διασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή και ισορροπία.

Είμαι περήφανος για τους συναδέλφους και συνεργάτες μου στην ΕΣΕΕ, καθώς ο καθένας και η καθεμία από αυτούς υπηρετούν ένα υψηλό επίπεδο συνδικαλιστικής παρέμβασης. Σε αυτό το διάστημα πετύχαμε μικρές αλλά σημαντικές «νίκες», όπως η προστασία της πρώτης κατοικίας και των επιχειρηματιών, η βελτίωση της ρύθμισης των 120 δόσεων για τις επιχειρήσεις και η άρση σημαντικών στρεβλώσεων στην αγορά εργασίας. Εντοπίζουμε και μελετάμε τις μεγάλες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το ελληνικό εμπόριο στα επόμενα χρόνια και προσανατολίζουμε τη δράση μας προς αυτές. Οι υγιείς δυνάμεις της αγοράς και της οικονομίας θα είναι οι κινητήριοι μοχλοί για την επιστροφή στην κανονικότητα.

Ποια είναι σήμερα η εικόνα που παρουσιάζει η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και το εμπόριο στην Ελλάδα; Θα λέγατε ότι βγαίνει ο κλάδος από την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών;

Το ελληνικό εμπόριο μοιάζει να είναι σήμερα στην αφετηρία μιας αναπτυξιακής πορείας, αλλά ο αφέτης δεν έχει δώσει ακόμη το σήμα της εκκίνησης. Οι συνάδελφοι παρακολουθούν τις εξελίξεις στην ελληνική οικονομία και το παγκόσμιο εμπόριο με συγκρατημένη αισιοδοξία. Η πλήρης άρση των capital controls διευκολύνει εισαγωγές και εξαγωγές, από την άλλη πλευρά όμως ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ - Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πλήξει και ελληνικά προϊόντα. Η φορολογία των επιχειρήσεων και το μη μισθολογικό κόστος αποκλιμακώνονται, αν και με πιο αργούς ρυθμούς από αυτούς που θα επιθυμούσαμε. Η συζήτηση αναφορικά με τη μείωση των στόχων για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα θα καθυστερήσει, από ό, τι φαίνεται, να αποδώσει καρπούς για την πραγματική οικονομία. Επιπλέον, παρατηρείται πως η μεγέθυνση του τουριστικού προϊόντος δεν προκαλεί ανάλογες ροές και στο λιανικό εμπόριο.

Κατά συνέπεια, αυτή τη στιγμή η αγορά συντηρείται περισσότερο από τις προσδοκίες για ένα καλύτερο αύριο παρά από μία ουσιαστική αλλαγή στην αγοραστική συμπεριφορά των πολιτών και στους τζίρους των καταστημάτων. Ο χάρτης στις βασικές εμπορικές αγορές που άλλαξε δραματικά τα χρόνια των Μνημονίων έχει περάσει από πέρυσι σε φάση σταθεροποίησης.

Ποια θα χαρακτηρίζατε ως τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο εμπορικός κόσμος στην Ελλάδα;

Παρά τις θετικές εξαγγελίες του πρωθυπουργού και του οικονομικού επιτελείου για στοχευμένες φοροελαφρύνσεις, οι υπέρογκοι φόροι σε φυσικά και νομικά πρόσωπα εξακολουθούν να είναι και σήμερα το μεγάλο πρόβλημα των εμπορικών επιχειρήσεων για δύο λόγους: Πρώτον, διότι ο κύκλος εργασιών τους αποτελεί ευθεία αντανάκλαση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, οι προϋπολογισμοί των οποίων με τη σειρά τους παραμένουν «καθυποταγμένοι» στην εξυπηρέτηση πολλαπλών φορολογικών και άλλων υποχρεώσεων με την κατανάλωση να βρίσκεται σταθερά σε δεύτερη μοίρα. Δεύτερον, διότι οι επιχειρήσεις δεν έχουν βγει από τη στενωπό των δικών τους υπέρογκων και άδικων μνημονιακών βαρών.

Δύο παραδείγματα είναι τα πλέον χαρακτηριστικά: Το τέλος επιτηδεύματος, η κατάργηση του οποίου μετατέθηκε ως το τέλος της τετραετίας και η προκαταβολή φόρου 100%, για την οποία μετεκλογικά δεν ακούσαμε τίποτα. Προσθέστε το σοβαρό έλλειμμα χρηματοδότησης από τις τράπεζες και τις υψηλές χρεώσεις/προμήθειες σε βάρος των ΜμΕ και θα έχετε τις βασικές αιτίες της δυσπραγίας του εμπορικού κόσμου.

Πριν από μερικές εβδομάδες, πραγματοποιήσατε συνάντηση με τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη. Ποιες οι προτάσεις σας για στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και ποια η ανταπόκριση από την νέα κυβέρνηση; Ποια η εικόνα που έχετε σχηματίσει για την πολιτική που ακολουθείται;

Πιστεύουμε ότι με συντονισμένες ενέργειες ενίσχυσης της εξωστρέφειας και της καινοτομίας το εμπόριο θα αποτελέσει τον πολλαπλασιαστή της ανάπτυξης. Η στοχοπροσήλωση της κυβέρνησης στην προσέλκυση επενδύσεων μας βρίσκει απολύτως σύμφωνους. Θέσαμε στον Υπουργό Ανάπτυξης μετ΄ επιτάσεως το ζήτημα του παρεμπορίου που προκαλεί απώλειες πολλών δισεκατομμυρίων στα δημόσια έσοδα και στο ταμείο των επιχειρήσεων. Έκτοτε, έχουμε δει ότι αυξήθηκαν σημαντικά οι έλεγχοι των κλιμακίων που εντοπίζουν και καταστρέφουν μεγάλες ποσότητες παραποιημένων προϊόντων. Χρειάζεται πάντως εντοπισμός των προϊόντων αυτών στις «πύλες εισόδου» και συνεργασία με τις ελεγκτικές αρχές των χωρών από τις οποίες προέρχονται. Για την πρόσβαση στη ρευστότητα και τις χρεώσεις των τραπεζών αναμένουμε την υλοποίηση της εξαγγελίας του κυρίου Γεωργιάδη για τριμερή συνάντηση Υπουργείου – ΕΣΕΕ – Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών.

Ποιος είναι ο ρόλος του ψηφιακού μετασχηματισμού στην ανάπτυξη του ελληνικού εμπορίου; Ποια η προετοιμασία του Έλληνα εμπόρου απέναντι στις συγκεκριμένες διαδικασίες;

Η Ψηφιακή Επανάσταση είναι σαφές ότι μεταβάλλει δραματικά το περιβάλλον της επιχειρηματικότητας και του εμπορίου. Επιδρά καταλυτικά στη μορφή της κατανάλωσης, στην ταυτότητα του ίδιου του καταναλωτή, στις σχέσεις εμπόρου - προμηθευτή, στις μεταφορές, στο ίδιο το στήσιμο κάθε καταστήματος και κάθε βιτρίνας. Στη συνάφεια αυτή, ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μια αναγκαία συνθήκη και μία πρόκληση για τους Έλληνες εμπόρους και θα πρέπει να το δούμε κατεξοχήν σαν μια μεγάλη ευκαιρία.

Το εμπόριο θα είναι στην αιχμή αυτής της διαδικασίας, όντας μία καταρχήν εξωστρεφής δραστηριότητα. Στο πλαίσιο αυτό παρακολουθούμε στενά τις διεθνείς εξελίξεις και παρατηρούμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ακόμη και ισχυρές οικονομίες, όπως της Αμερικής, όπου γνωστά καταστήματα λιανικής κλείνουν, διότι οι καταναλωτές στρέφονται στις ηλεκτρονικές αγορές. Προετοιμάζουμε την ελληνική εμπορική επιχείρηση ώστε η μετάβασή στη νέα εποχή να είναι όσο το δυνατόν πιο ανώδυνη.

Γενικότερα, ποιες είναι οι σημαντικότερες δράσεις της ΕΣΕΕ για την ανάπτυξη και υποστήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στην χώρα μας; Ποιες θα ξεχωρίζατε;

Η ΕΣΕΕ επιτελεί το ρόλο της ως εκπρόσωπος του ελληνικού εμπορίου και ως υπεύθυνος κοινωνικός εταίρος, στοχεύοντας σταθερά στο ευρύτερο εθνικό και κοινωνικό συμφέρον. Η καθημερινή μας αλληλεπίδραση με τους εμπορικούς συλλόγους, μας επιτρέπει να έχουμε την πραγματική εικόνα της αγοράς και οι μελέτες του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ προσφέρουν υψηλή επιστημονική τεκμηρίωση στις θέσεις μας καθώς και ένα σημαντικό εργαλείο στην εκάστοτε κυβέρνηση για την χαρτογράφηση της πραγματικής οικονομίας και την εκπόνηση αναπτυξιακών πολιτικών. Με ενημερωτικές εκδηλώσεις και επιμορφωτικά προγράμματα προς εργοδότες και εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα συμβάλλουμε στο ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων και την απόκτηση νέων δεξιοτήτων. Με τις παρεμβάσεις μας και τις προτάσεις μας συμβάλλουμε στη διαμόρφωση πολιτικών που προάγουν τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, παρακολουθούμε σε συστηματική βάση τις εξελίξεις στην απασχόληση, την κοινωνική πολιτική, την κατάρτιση και τη δια βίου μάθηση, μέσω των εργοδοτικών οργανώσεων SMEunited και EuroCommerce και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής.

Ποια είναι η θέση σας για τις διάφορες εκπτωτικές περιόδους που λαμβάνουν χώρα ανά τακτά χρονικά διαστήματα; Βοηθούν, αυτές, τον επιχειρηματικό κόσμο;

Είναι πεποίθησή μας πως θα είναι προς όφελος τόσο των εμπορικών επιχειρήσεων όσο και των καταναλωτών να ενισχυθεί ο θεσμός των τακτικών εκπτώσεων. Και το πρώτο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση είναι η κατάργηση των ενδιάμεσων εκπτώσεων. Αυτή τη στιγμή στην αγορά υπάρχει ένα καθεστώς που προκαλεί σύγχυση στο αγοραστικό κοινό, με συνεχείς εκπτωτικές περιόδους, προσφορές και προωθητικές ενέργειες που ουσιαστικά αλληλοαναιρούνται και ευνοούν μόνο τις πολύ μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις. Οι θέσεις μας είναι γνωστές στην κυβέρνηση και θέλω να πιστεύω πως θα εισακουστούμε.

Κλείνοντας, θα ήθελα την γνώμη σας για τους τομείς της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας που παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες επενδυτικές / αναπτυξιακές ευκαιρίες. Υπάρχουν τέτοιοι κλάδοι;

Ειδικά για το εμπόριο, σημαντικός αναπτυξιακός βραχίονας θα αποτελέσουν το επόμενο διάστημα τα Ανοικτά Κέντρα Εμπορίου που θα υλοποιηθούν από τους Δήμους σε συνεργασία με τους Εμπορικούς Συλλόγους και τα Επιμελητήρια. Πιστεύουμε πως με αυτή τη δράση τα παραδοσιακά εμπορικά κέντρα των πόλεων θα «επανασυστηθούν» στους καταναλωτές αλλά και στους τουρίστες, προσφέροντας σύγχρονες αγοραστικές εμπειρίες και προσελκύοντας νέες επενδυτικές πρωτοβουλίες. Δεδομένο ότι η χρηματοδότηση σε δεκάδες εξ αυτών έχει εγκριθεί, ζητούμε από την κυβέρνηση να υποβοηθήσει το Πρόγραμμα ώστε να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος.

Γενικότερα, νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες στη χώρα μας φέρνουν η αγορά της ενέργειας, τα logistics, η κυκλική οικονομία και σταθερά ο τουρισμός. Ένα συντονισμένο σχέδιο για το brain gain και η σύνδεση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με τις επιχειρήσεις μπορούν να δημιουργήσουν μεγαλύτερες προοπτικές για την επανεκκίνηση του επιχειρείν με «καύσιμα» την καινοτομία και την εξωστρέφεια. Προϋπόθεση, το κράτος να κινηθεί αποφασιστικά στην πάταξη της γραφειοκρατίας, στη βελτίωση των υποδομών και στη διαμόρφωση ενός απλού και φιλοαναπτυξιακού φορολογικού συστήματος.