Αργυρώ Κουτσουράδη: Η 26χρονη που κάνει γνωστά τα αρωματικά φυτά και βότανα της Χίου!

Μιλήστε μας για την Myrovolos Organics και για την πορεία μέσω της οποίας προέκυψε η συγκεκριμένη προσπάθεια και η ενασχόληση σας με την επιχειρηματικότητα.

Το 2010 εισήχθηκα στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, στο τμήμα Γεωπονίας. Κατά το τρίτο έτος σπουδών και με την επιλογή του μαθήματος των Αρωματικών Φυτών, μου δόθηκε το κίνητρο να ασχοληθώ με αυτά. Έτσι, έκανα την πτυχιακή μου μελέτη και συνέχισα τις σπουδές μου μέσω του προγράμματος του Erasmus, στο οποίο έκανα μια έρευνα γύρω από το εάν το εκχύλισμα του δυόσμου μπορεί να μειώσει τα επίπεδα του νεανικού διαβήτη, που πραγματοποιήθηκε στη Lille της Γαλλίας.

Επιστρέφοντας πίσω, το 2015, εισήχθηκα στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών για τις μεταπτυχιακές μου σπουδές, για περισσότερη εξειδίκευση πάνω στα αρωματικά φυτά. Παράλληλα με τις μεταπτυχιακές μου σπουδές και έπειτα από συζητήσεις με την οικογένεια μου, καταστάλαξα ότι ήθελα να γυρίσω πίσω στον τόπο μου. Άλλωστε, η Χίος έχει και το προσωνύμιο «Μυροβόλος», το οποίο προσδιορίζεται από τις όμορφες και μαγευτικές μυρωδιές των αρωματικών της φυτών και των εσπεριδοειδών της.

Έτσι, τον Οκτώβριο του 2015 δημιουργήσαμε την Myrovolos Organics. Ένα όνομα εμπνευσμένο να χαρακτηρίζει την ταυτότητα των προϊόντων, τόσο για τον τόπο καταγωγής τους όσο και για την ιδιότητα τους ως βιολογικά. Στην αρχή ξεκινήσαμε με 8 στρέμματα και με 8 διαφορετικά είδη αρωματικών φυτών και βοτάνων (ρίγανη, δενδρολίβανο, λεβάντα, δυόσμο, κρίταμο, κάπαρη, θυμάρι και φασκόμηλο). Στη συνέχεια επεκταθήκαμε στα 16 στρέμματα και με 6 νέα είδη (λουίζα, δίκταμο, μελισσόχορτο, δάφνη, τσάι του βουνού, φλισκούνι).

Σήμερα έχουμε φθάσει τα 30 στρέμματα. Έβλεπα πως με το να μείνω μόνο στην παραγωγή, ήταν απλά ένα έσοδο, όσο να αντισταθμίζονται τα έξοδα. Έτσι, δημιουργήσαμε μια καθετοποιημένη μονάδα, από την παραγωγή στην μεταποίηση, και στην τυποποίηση του προϊόντος, ώστε το προϊόν να μην χάνει την προστιθέμενη αξία του. Το 2018 και αφότου περιμέναμε την τριετία για την ολοκλήρωση της βιολογικής πιστοποίησης, κυκλοφόρησαν τα προϊόντα μας στα εμπόριο. Θέλαμε να βγούμε στην αγορά έχοντας την πιστοποίηση, ώστε να μην χάσει το προϊόν μας την προστιθέμενη αξία του.

Αυτή την στιγμή είμαστε σε 15 πόλεις στην Ελλάδα (Κοζάνη, Ξάνθη, Κατερίνη, Ηράκλειο, Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Πάτρα, Σάμο, Μυτιλήνη , Καλαμάτα κ.α.), ενώ εξάγουμε και σε πέντε χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Φιλανδία Ιταλία και Αγγλία).

Περιγράψτε μας ένα τυπικό 24ωρο σας. Πόσες ώρες δουλειάς απαιτούνται για να προκύψει το επιθυμητό αποτέλεσμα;

Οι ώρες εργασίες είναι πολλές, πάρα πολλές. Λόγω νεοσύστατης επιχείρησης, καταλαβαίνετε ότι, προς το παρόν, είναι δύσκολη η απασχόληση προσωπικού, οπότε απαιτείται ένα 24ωρο, ιδίως από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο (μήνες συγκομιδής). Ξεκινάμε νωρίς το πρωί, κατά τις 7:00 έως τις 11:30, και συγκομίζουμε τα φυτά, εγώ με τον πατέρα μου. Έπειτα, κοιτάμε τους πελάτες μας, τις παραγγελίες μας. Από όλο αυτό επιστρέφουμε στις 16:00. Και ξεκινάει η διαδικασία της κονιορτοποίησης των προϊόντων μας, με χειροκίνητο τρόπο, καθώς και η συσκευασία τους. Κατά τις 22:00 τελειώνουμε.

Γενικά πιστεύω ότι για να επιτύχει κανείς στους στόχους του, πρέπει να αφιερώσει πολύ χρόνο. Ιδίως αυτές οι δουλειές θέλουν τρέξιμο για να εδραιωθείς. Άλλωστε, όταν αγαπάς αυτό που κάνεις και το θέλεις πραγματικά, οι ώρες περνούν γλυκά και δημιουργικά.

Ποια η στρατηγική σας γύρω από το branding και το marketing και ποια η σημασία τους για την επιτυχή προώθηση των προϊόντων σας;

Δυστυχώς, τα κανάλια marketing στην Ελλάδα υστερούν. Θα έπρεπε να υπάρχει ένας οργανωμένος οδηγός από το κράτος, που να σου υποδεικνύει ποιες αγορές αφορούν το συγκεκριμένο προϊόν, σε ποια μαγαζιά μπορείς να στοχεύσεις. Όμως πιστεύω ότι ένα καλό branding - marketing είναι, αρχικά, όταν ακούει κάποιος το brandname σου, να καταλαβαίνει την ταυτότητα του προϊόντος. Να είναι εύκολο και ελκυστικό για τον πελάτη που σκοπεύει να το αγοράσει.

Το marketing, για να είναι επιτυχημένο, αρχικό και κύριο είναι η ποιότητα του προϊόντος. Πιστεύω ότι αν έχεις ένα ποιοτικό προϊόν, μπορεί να περπατήσει ανάμεσα σε εκατοντάδες ανταγωνιστές. Ένα δεύτερο και ταυτόχρονα πολύ σημαντικό είναι η συσκευασία του προϊόντος. Μια συσκευασία, εάν είναι ελκυστική και πρακτική, κερδίζει πάντα τον καταναλωτή. Ένα τρίτο είναι ότι πρέπει να ταξιδέψεις, να δεις από κοντά δυνητικούς σου πελάτες. Να τους δειγματίσεις και να τους εξηγήσεις γιατί πρέπει να επιλέξουν το προϊόν σου και όχι άλλο. Επίσης, βασικό στις εποχές της οικονομικής κρίσης, για να πετύχεις πρέπει να καινοτομήσεις!

Τι απαιτείται για να χαρακτηριστεί μια παραγωγή ως βιολογική και ποια τα οφέλη που υπάρχουν από αυτό για τον καταναλωτή;

Εξαρτάται από την καλλιέργεια. Αν η καλλιέργεια είναι ετήσια, απαιτούνται δύο έτη (ένας χρόνος αγρανάπαυσης για το χωράφι και ένας χρόνος για την καλλιέργεια), εάν η καλλιέργεια είναι πολυετής (διάρκεια ζωής έως 5-10 χρόνια), τότε χρειάζονται τρία έτη (ένας χρόνος το χωράφι και δύο έτη η καλλιέργεια). Τα οφέλη για τον καταναλωτή είναι πολλά, το κυριότερο όμως είναι ότι τα προϊόντα δεν περιέχουν μέσα τους χημικά (φυτοφάρμακα), είναι αγνά φυσικά προϊόντα. Οι έλεγχοι είναι τακτικοί, έτσι ώστε αυτό να διασφαλίζεται. Ο καταναλωτής το καταλαβαίνει από το ευρωπαϊκό σήμα (πράσινο φυλλαράκι), αναγράφεται ότι είναι βιολογική καλλιέργεια και ταυτόχρονα η εταιρεία που το πιστοποιεί.

Ξεκινήσατε την καλλιέργεια πριν από μερικά χρόνια. Ποιες ήταν οι αρχικές δυσκολίες που αντιμετωπίσατε και πώς τις ξεπεράσατε; Πώς σας βοήθησε το ότι λειτουργείτε ως οικογενειακή επιχείρηση;

Το 2016 ξεκινήσαμε τις καλλιέργειες. Το 2018 βγήκαμε στο εμπόριο με το brandname Myrovolos Organics. Τα προβλήματα ήταν αρκετά. Το να επιχειρείς μέσα σε εποχές οικονομικής κρίσης, καταλαβαίνετε ότι είναι δύσκολο. Οπότε, πρωταρχικό πρόβλημα ήταν οι χρηματοδοτήσεις. Το αρχικό κεφάλαιο επένδυσης από τους γονείς μου ήταν ένα ποσό σεβαστό αλλά μικρό για μια τέτοια επένδυση. Εντάχθηκα στο πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, πήραμε ένα μικρό αλλά σεβαστό ποσό, αλλά, όταν αποφασίζεις να δημιουργήσεις μια καθετοποιημένη μονάδα, αυτό το ποσό δεν επαρκεί. Οι τράπεζες δεν δίνουν χρήματα, ώστε να μπορείς να έχεις ένα κεφάλαιο κίνησης ως νεοσύστατη επιχείρηση. Τα κριτήρια ένταξης σε προγράμματα χρηματοδότησης είναι δύσκολα και κυριαρχεί η γραφειοκρατία.

Φυσικά, καταλαβαίνω πως όλα αυτά γίνονται για προγράμματα που καταχράστηκαν στο παρελθόν, αλλά είναι άδικο να αποκλείονται άνθρωποι, ιδίως νέοι, που πραγματικά θέλουν να επιχειρήσουν. Είναι καλύτερο να γίνονται τακτικοί και πιο αυστηροί έλεγχοι, έτσι ώστε να κατανέμονται και να επιλέγονται σωστότερα. Ένα άλλο και κύριο πρόβλημα όταν ξεκινήσαμε ήταν ότι δεν υπήρχαν οργανωμένοι κατάλογοι και ποια είδη θα μπορούσαν να καλλιεργηθούν στη Χίο. Έπρεπε να ταξιδέψουμε, σε άλλους παραγωγούς, σε εκθέσεις, σε σεμινάρια, για να μάθουμε. Δεν υπήρχαν οργανωμένοι κατάλογοι από το κράτος ώστε να δείχνουν σε ποια κανάλια προώθησης απευθύνεται το προϊόν σου και ποιοι είναι οι δυνητικοί πελάτες.

Μας βοηθάει ότι λειτουργούμε ως οικογενειακή επιχείρηση, διότι είμαστε αποκλειστικά εμείς οι άμεσα εμπλεκόμενοι με το προϊόν μας, έτσι εγγυόμαστε στους πελάτες μας άριστης ποιότητας προϊόν, καθώς έχουμε τον αποκλειστικό έλεγχο. Αγαπάμε το προϊόν μας και παλεύουμε καθημερινά για αυτό.

Με το νησί της Χίου να είναι παγκοσμίως γνωστό για την μαστίχα του, ποιες είναι οι δυνατότητες που προσφέρονται γύρω από τα αρωματικά φυτά και βότανα; Υπάρχουν άλλες ευκαιρίες στην πρωτογενή παραγωγή που θα λέγατε πως είναι ανεκμετάλλευτες;

Το νησί της Χίου είναι παγκοσμίως γνωστό για τη μαστίχα. Αυτό σημαίνει ένα σπάνιο προϊόν, σε έναν μοναδικό τόπο. Χρειάζεται το μικροκλίμα της Χίου, οι εδαφικές ιδιότητες όπου αναπτύσσεται αυτό το σπάνιο προϊόν καθώς και οι σπάνιες και μοναδικές μυρωδιές της φύσης, οπότε το να καλλιεργούνται - αναπτύσσονται τα προϊόντα μας σε ένα τέτοιο τόπο είναι δώρο φύσης. Άλλωστε, η Χίος μας έχει και το προσωνύμιο «Μυροβόλος» για τις μαγευτικές ευωδιές των εσπεριδοειδών και των αρωματικών φυτών και βοτάνων της. Επίσης, η Χίος είναι ένα από τα πρώτα νησιά με την μεγαλύτερη ηλιοφάνεια και τις λιγότερες βροχοπτώσεις, πράγμα που βοηθάει στην μέγιστη απόδοση αιθέριου ελαίου.

Ναι, υπάρχουν ανεκμετάλλευτες ευκαιρίες στον πρωτογενή τομέα. Ως προς το θέμα της φυτικής παραγωγής, θεωρώ ότι είναι ανεκμετάλλευτη η καλλιέργεια των εσπεριδοειδών, ιδίως του χιώτικου μανταρινιού, το οποίο έχει αναγνωριστεί ως ΠΟΠ προϊόν. Επίσης, ανεκμετάλλευτη είναι η εκτροφή του προβάτου φυλής Χίου, που εκτρέφεται σε όλη την Ελλάδα και όχι στη Χίο. Και έχει ως κύριο χαρακτηριστικό ότι είναι ένα πολυδυμικό είδος.

Ως μια νέα γυναίκα που ασχολείται με την επιχειρηματικότητα, την παραγωγή και την μεταποίηση, θα προτείνατε και σε άλλες γυναίκες να ασχοληθούν με αυτό; Ποιες οι συμβουλές σας;

Είναι αδιαφιλονίκητο στις μέρες μας το γεγονός ότι ο ρόλος της γυναίκας είναι μεγάλος. Πόσο μάλλον όταν έχει οικογένεια. Σίγουρα χρειάζεται ένας καλός προγραμματισμός. Το να είναι μια γυναίκα επιχειρηματίας – παραγωγός – μεταποιητής είναι δύσκολο γιατί υπάρχει αρκετή χειρωνακτική δουλειά αλλά και συνδυασμός πολλών κλάδων. Η πολυπλοκότητα των ρόλων στους οποίους καλείται να αντεπεξέλθει η γυναίκα - επιχειρηματίας είναι επίσης ένα στοιχείο που χαρακτηρίζει, καθορίζει και διαφοροποιεί τις γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες στον επιχειρηματικό στίβο. Η ταυτόχρονη ενασχόληση με πολλά διαφορετικά πράγματα, η δυνατότητα να βρίσκεις άμεσες και πρακτικές λύσεις που ικανοποιούν με κάποιο τρόπο αντίθετες πλευρές, αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις στην πολυπλοκότητα και το πλήθος των καθημερινών απαιτήσεων επιχείρησης και οικογένειας.

Χρειάζεται να είναι συνειδητοποιημένη και η δέσμευση προς την οικογένεια της αλλά και προς την επιχείρησή της να είναι το ίδιο ισχυρή. Χρειάζεται να έχει την υποστήριξη τόσο του οικογενειακού όσο και του επαγγελματικού της περιβάλλοντος. Να μπορέσει να συνεργαστεί ομαδικά και αποδοτικά εντός της επιχείρησης, με καλή συνεργασία και ομαλότητα και στο οικογενειακό περιβάλλον. Η νέα γυναίκα επιχειρηματίας πρέπει να είναι αποφασιστική, να τολμήσει και να μην φοβηθεί την αλλαγή. Όταν θέλεις και αγαπάς αυτό που κάνεις, τότε σίγουρα θα πετύχεις. Άλλωστε, αγαθά κόποις κτώνται. Εγώ θα παρότρυνα και άλλες γυναίκες να ασχοληθούν με αυτό γιατί πιστεύω ότι στις μέρες μας η γυναικεία επιχειρηματικότητα αναγνωρίζεται και υπάρχουν ευκαιρίες.

Γενικότερα, ως ένας άνθρωπος που επέστρεψε στον τόπο του για να ασχοληθεί με την πρωτογενή παραγωγή, θα λέγατε πως υπάρχουν ευκαιρίες για τους νέους στον συγκεκριμένο χώρο; Μπορεί να αποτελέσει μια πιθανή διέξοδο από την κρίση και την ανεργία;

Πιστεύω ότι οι νέοι πρέπει να μένουν στον τόπο τους και να μην τον αφήνουν γιατί θα τους αφήσει και αυτός. Θεωρώ ότι, στην εποχή της οικονομικής κρίσης και της ανεργίας, το μεγαλύτερο ποσοστό στρέφεται στον πρωτογενή τομέα. Οι περισσότεροι από το άστυ γυρίζουν στο χωριό και ασχολούνται με αυτόν. Παροτρύνω τους νέους να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα. Αλλά εκτός του ότι πρέπει να αγαπήσουν αυτό που κάνουν, για να πετύχουν πρέπει να καινοτομήσουν, να ξεχωρίσουν να δημιουργήσουν – ικανοποιήσουν μια ανάγκη που ίσως να είναι και νέα. Πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει υψηλής ποιότητας αγροτικά προϊόντα, που ένα μέρος οφείλεται στη γεωγραφική της θέση. Τα πλεονεκτήματα που μπορεί φέρει και η εξαγωγική δραστηριότητα είναι πολλά.

Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι για την επιχείρηση σας; Ποιο το πλάνο για την φετινή χρονιά και για την επόμενη πενταετία;

Έχουμε καταθέσει σε ένα πρόγραμμα πρόταση για συνεργασία και περιμένουμε την αξιολόγηση του. Είναι μια συνεργασία ανάμεσα σε εμάς, στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης - τμήμα Μοριακής Βιολογίας, το Μετσόβιο Πολυτεχνείο - τμήμα Χημικών Μηχανικών και ενός μαστιχοπαραγωγού, για την δημιουργία ενός καινοτόμου προϊόντος. Πρόκειται για ένα τσάι με την υπογραφή της χιώτικης γης, το ποίο θα περιέχει ένα τσάι δικό μας, ξύσμα χιώτικου μανταρινιού ΠΟΠ και μαστιχέλαιου ΠΟΠ και το οποίο θα αποδεικνύει τις βιοδραστικές ουσίες του. Τα σχέδια για την φετινή χρονιά αλλά και μελλοντικά είναι η εξάπλωση μας πανελλαδικά, πανευρωπαϊκά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Να εδραιωθούν τα προϊόντα μας.