Α. Πολυχρονόπουλος, Polyeco: Η τέχνη μπορεί να ευαισθητοποιήσει το κοινό για σημαντικά ζητήματα

Μιλήστε μας για το PCAI. Πώς προέκυψε η δημιουργία του και ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι αυτής της προσπάθειας;

Το PCAI δημιουργήθηκε το 2014 μετά από μία επίσκεψη στο Stedelijk Museum στο Άμστερνταμ όπου λάμβανε χώρα μία έκθεση με έργα κινούμενης εικόνας του καλλιτέχνη Mike Kelley. Η έκθεση αυτή, μαζί με το πάθος μου για την προστασία του περιβάλλοντος, οδήγησαν στη δημιουργία αυτού του πολιτιστικού εγχειρήματος για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα μέσω της σύγχρονης τέχνης και της κινούμενης εικόνας. Το PCAI πραγματοποιεί απευθείας αναθέσεις σε διεθνείς και Έλληνες καλλιτέχνες για τη δημιουργία έργων τέχνης με αφορμή τα ζητήματα περιβάλλοντος, ενώ ταυτόχρονα δίνει τροφή σε σχέση με ζητήματα καλλιτεχνικής πρακτικής.

Ποια ήταν η πορεία του PCAI μέχρι σήμερα; Ποια σημεία και συνεργασίες αυτής της διαδρομής θα χαρακτηρίζατε ως «σταθμούς»;

Από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, το PCAI έχει να επιδείξει πλήθος δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών. Σταθμός για τη διαδρομή του εγχειρήματος αποτελεί η έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο μουσείο Μπενάκη το 2017 «Παρατοξικά Παράδοξα» όπου για πρώτη φορά παρουσιάστηκαν στο ευρύ κοινό έργα κινούμενης εικόνας από αναγνωρισμένους Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες με κεντρικό θεματικό άξονα τα επικίνδυνα απόβλητα. Το 2018 παρουσιάστηκε και η έκθεση «Ανθεκτικά Μέλλοντα» που γεφύρωσε συμβολικά δύο από τα σημαντικότερα λιμάνια της χώρας μας, αυτό του Πειραιά με αυτό της Θεσσαλονίκης. Την ίδια χρονιά, το PCAI έγινε μέλος της Διεθνούς Ένωσης Εταιρικών Συλλογών Σύγχρονης Τέχνης, αποτελώντας έτσι τον μοναδικό ελληνικό οργανισμό ανάμεσα σε 46 μέλη που εκπροσωπούν μερικές από τις καλύτερες εταιρικές συλλογές σύγχρονης τέχνης παγκοσμίως. Σημαντικός σταθμός και αναγνώριση της προσπάθειας μας, υπήρξε και η διάκριση του PCAI στα Corporate Art Awards 2018, που έλαβαν χώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, ενώ έκτοτε έχουμε διακριθεί επανειλημμένα για τα καλλιτεχνικά και εκπαιδευτικά προγράμματά μας (ISWA Conference 2018, Αριστεία Εταιρικής Υπευθυνότητας 2019, Bravo 2019 κλπ).

Πώς μπορεί ένα έργο κινούμενης εικόνας να ευαισθητοποιήσει το κοινό γύρω από θέματα που σχετίζονται με την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης; Που εστιάζουν οι καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάζεστε;

Η τέχνη σε όλες της τις μορφές μπορεί να ευαισθητοποιήσει το κοινό για σημαντικά ζητήματα και το περιβάλλον είναι ένα από αυτά. Συγκεκριμένα, η μετάβαση από τη σταθερή στην κινούμενη εικόνα τις τελευταίες δεκαετίες ως κυρίαρχο εκφραστικό μέσο, είναι ο βασικός λόγος που παρακίνησε το PCAI να εστιάσει – χωρίς ωστόσο να περιορίζεται - στη χρήση αυτού του δυναμικού για την επίτευξη των στόχων του. Οι καλλιτέχνες εμπνέονται από τις έννοιες του απόβλητου και της διαχείρισης αποβλήτων και σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές τους ανησυχίες δημιουργούν τα έργα.

Πέρα από την ευαισθητοποίηση του κοινού, υπάρχουν τρόποι μέσω των οποίων το PCAI συνεισφέρει θετικά στην βελτίωση της εταιρικής κουλτούρας εντός του Polyeco Group;

Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός PCAI εμπίπτει στις δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Polyeco και προσφέρει στην εταιρεία κοινό όραμα για την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με περιβαλλοντικά ζητήματα. Οι άνθρωποι της Polyeco συμμερίζονται τις αξίες του προγράμματος και τον σκοπό του δημιουργώντας κοινή κουλτούρα με κοινούς στόχους, αξίες και μεθόδους.

Είναι η τέχνη ένα «μονοπάτι» που συνηθίζουν να ακολουθούν οι εταιρείες για την πραγματοποίηση προγραμμάτων ΕΚΕ; Ποια η παρουσία τέτοιων πρωτοβουλιών στην Ελλάδα και το εξωτερικό;

Οι εταιρείες γνωρίζουν πλέον πως τα προγράμματα ΕΚΕ δεν αποτελούν μόνο μια «μόδα» της εποχής αλλά μια μακροχρόνια επένδυση. Δεν υπάρχει ακόμα όμως, κυρίως στη Ελλάδα, συνδυασμός τέχνης και δράσεων ΕΚΕ. Αντιθέτως, η χρήση οποιασδήποτε μορφής τέχνης για δράσεις ΕΚΕ είναι η εξαίρεση. Το PCAI, λοιπόν, πρωτοπορεί με τη δράση του, καθώς υποστηρίζει έλληνες και ξένους καλλιτέχνες να δημιουργήσουν για καλό σκοπό και να αναδείξουν το περιβαλλοντικό ζήτημα.

Τελικά, θα λέγατε πως στις μέρες η ΕΚΕ είναι μια πολυτέλεια η μια αναγκαιότητα; Είναι αναγκαία μια τέτοια στρατηγική για κάθε επιχείρηση; Ποιες οι συμβουλές σας;

Πιστεύω πως η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη είναι σίγουρα αναγκαιότητα. Δεν είναι πολυτέλεια ή φιλανθρωπία, αντιθέτως πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας μιας επιχείρησης, τόσο για το εσωτερικό όσο και για το εξωτερικό κοινό της. Η στρατηγική των δράσεων ΕΚΕ ξεχωρίζει και διαφοροποιεί την επιχείρηση στην αγορά καθώς δημιουργεί έσοδα, αυξάνει την αποδοτικότητα και ενισχύει της εταιρική κουλτούρα. Θα συμβούλευα τις επιχειρήσεις που θέλουν να υιοθετήσουν μια στρατηγική ΕΚΕ, να την εφαρμόσουν σωστά και να μην την κάνουν απλά για να την κάνουν.

Οι καλλιτέχνες που συνεργάζονται μαζί σας αποκτούν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις της εταιρίας. Τι είναι αυτό που ξεχωρίζουν, που τους «εντυπωσιάζει», αν θέλετε, σε αυτές τις επισκέψεις, όσον αφορά στο θέμα της διαχείρισης αποβλήτων;

Φυσικά όλοι οι καλλιτέχνες έχουν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις της εταιρείας. Παράλληλα έχουν τη δυνατότητα να συνομιλήσουν με το ανθρώπινο δυναμικό μας, προκειμένου να γνωρίσουν σε βάθος τα ζητήματα και τις προκλήσεις που προκύπτουν από τη διαδικασία της διαχείρισης αποβλήτων. Η λειτουργία της εταιρείας, με την εμπειρία που έχει και την τεχνογνωσία που αξιοποιεί, εμπνέει τους καλλιτέχνες οι οποίοι δημιουργούν έχοντας το ίδιο όραμα. Ένα καθαρότερο περιβάλλον.

Υπάρχουν άλλες δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης που πραγματοποιεί το Polyeco Group, σε συνδυασμό, ενδεχομένως, και με τις δραστηριότητες του PCAI;

Οι δράσεις ΕΚΕ δεν περιορίζονται στο PCAI καθώς η Polyeco είναι ιδρυτικό μέλος του συμβουλίου του ΣΕΒ για την Βιώσιμη Ανάπτυξη. Επίσης, στον τομέα του αθλητισμού η Polyeco έχει στηρίξει ομάδες αλλά και μεμονωμένα αθλητές. Να σας ενημερώσω τέλος, πως ακόμα και μέσα από το PCAI, η Polyeco δεν μένει στις αναθέσεις που κάνει σε καλλιτέχνες αλλά από το φθινόπωρο του 2017 το PCAI οργανώνει και υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα, σχεδιασμένα ειδικά για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση. Στο πλαίσιο αυτό έχει δημιουργήσει μια παιδική ταινιοθήκη που ταξιδεύει σε φεστιβάλ και ιδρύματα σε όλο τον κόσμο. Παράλληλα, το PCAI σχεδίασε ένα πρωτότυπο πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών που εστιάζει στην επιστημονική έρευνα, την τεχνολογία και τη διαχείριση τοξικών αποβλήτων σε συνάρτηση με τις σύγχρονες εικαστικές πρακτικές. Στο σχετικό ανοιχτό κάλεσμά μας ανταποκρίθηκαν περισσότεροι από 400 καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο ενώ στην επιτροπή επιλογής συμμετείχαν οι Hans Ulrich Obrist (Serpentine Galleries), Krist Gruijthuijsen (KW Institute for Contemporary Art) και Κίκα Κυριακάκου (PCAI Residency Artistic Director).

Ποια είναι τα επόμενα σχέδια για το PCAI; Πώς θα περιγράφατε την διαδρομή που έχει πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα και τι θα επιθυμούσατε να έχει επιτύχει η συγκεκριμένη προσπάθεια μέσα στα επόμενα χρόνια;

Ως PCAI εστιάζουμε στις συνέργιες με πρόσωπα, ιδρύματα και οργανισμούς που μοιράζονται μαζί μας κοινούς προβληματισμούς και ανησυχίες. Μάλιστα, είναι πεποίθηση μας πως πρωτοβουλίες και ιδέες που θεωρούμε αυτή τη στιγμή πρωτοποριακές σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και την περιβαλλοντική αφύπνιση θα αποτελούν υποχρεωτικές ενέργειες στην επιχείρηση του 22ου αιώνα.