Φιλοξενία τουριστών στην Ελλάδα του Covid-19

Αυτή την περίοδο, πολλά λέγονται και προτείνονται σχετικά με το αν πρέπει ή δεν πρέπει να λειτουργήσουν τα ξενοδοχεία της πατρίδας μας. Πολλοί προσπαθούν, με περισσό θράσος και άγνοια μαζί, να αναλύσουν καταστάσεις που είναι πρωτόγνωρες, ακόμη και για συμπολίτες μας που έχουν ζήσει πολέμους, ορμώμενοι είτε από προσωπικό συμφέρον είτε από εγωιστική έπαρση.

Η αλήθεια είναι ότι η παρούσα συγκυρία επιβάλλει μεγάλη υπευθυνότητα και βαθιά σκέψη σ' αυτά που λέγονται ή γράφονται, ιδίως όταν η επιστημονική αντικειμενικότητα πρέπει να μας χαρακτηρίζει. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, οι παρακάτω σκέψεις είναι μία πρώτη προσέγγιση, η οποία μπορεί να αποδειχθεί σε βάθος χρόνου ότι χρήζει βελτίωσης και εμπλουτισμού με νέα δεδομένα, πράγμα το οποίο άμεσα μας καθιστά επιφυλασσόμενους λάθους ή παράλειψης.

Αυτή ακριβώς η πραγματικότητα, για έναν επαγγελματία του τουρισμού, έχει συντριπτικά επιχειρήματα, που θα τον πείσουν ότι το άνοιγμα του ξενοδοχείου του, εντός του 2020, θα εξαλείψει τις όποιες πιθανότητες θα είχε να συμμετάσχει, στην ενδεχομένως μεγάλη ανάκαμψη του 2021. Η λειτουργία εντός του 2020, προφανώς θα απαιτήσει από τον επιχειρηματία να γράφει ζημίες σε τακτή - περιοδική βάση (εβδομάδα, μήνας, ανάλογα με το προϋπολογιστικό μοντέλο), ζημίες που τελικά θα συσσωρευτούν στο τέλος της χρήσης του 2020, σε τέτοιο βαθμό, που θα μετατραπούν σε μη εξυπηρετούμενο χρέος.

Η ζημία στο ενεργητικό του ισολογισμού έχει το νόημα της απαίτησης της επιχείρησης από τον επιχειρηματία, γι' αυτόν τον λόγο αφαιρείται από τα Ίδια κεφάλαια, άρα μειώνει την καθαρή θέση της επιχείρησης.

Αν περαιτέρω οδηγηθούμε σε αρνητικά ίδια κεφάλαια, τίθεται άμεσα θέμα βιωσιμότητας της οντότητας, αφού πλέον η βασική οικονομική - λογιστική αρχή του going concern, παύει να υφίσταται. Έτσι, μοιραία, οι ζημίες αυτές θα οδηγήσουν στην αδυναμία της επιχείρησης να μπει στην αγορά του 2021, πιθανότατα έτος με καλύτερες πιθανότητες κερδοφορίας.

Ως γνωστόν, μία ξενοδοχειακή μονάδα (μικρή ή μεγάλη), σχεδιάζεται, μελετάται, «χτίζεται» και λειτουργεί βάσει ενός business plan, ενός Προϋπολογισμού Μηδενικής Βάσης ή Νεκρού Σημείου, που κύρια παράμετρο έχει την εξυπηρέτηση όσο το δυνατόν περισσότερων πελατών, σε όσο το δυνατόν μικρότερο χώρο, στον συντομότερο δυνατό χρόνο. Έτσι θα επιτύχει, αυτό, που στην θεωρία του Νεκρού Σημείου λέγεται Μέγιστος Βαθμός Λειτουργικής Μόχλευσης (Λειτουργική Μόχλευση σημαίνει να αυξάνεις τα Κέρδη με μοχλό μόνο τις Πωλήσεις). Μέσα από τις πωλήσεις της λοιπόν, η ξενοδοχειακή μονάδα θα μεγιστοποιήσει το αποτέλεσμά της και ταυτόχρονα θα εξυπηρετήσει ικανοποιητικά την οποιαδήποτε Χρηματοοικονομική Μόχλευση έχει επωμισθεί στο Παθητικό της (εν γένει Ξένα - Δανειακά κεφάλαια και Υποχρεώσεις).

Η θεμελιώδης αυτή θεώρηση έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους κανόνες που θα πρέπει να ισχύουν, έτσι ώστε η λειτουργία ενός ξενοδοχείου να εγγυάται την προστασία της δημόσιας υγείας. Χρησιμοποιώντας την απλή λογική σκέψη, και μόνο αυτή, μπορείτε εύκολα να συμπεράνετε ότι κανένας επιχειρηματίας ή εργαζόμενος στην τουριστική βιομηχανία δεν θα έχει τη διάθεση, το κουράγιο και το χρήμα, να παριστάνει τον νοσοκόμο. Ας μην γελιόμαστε. Η παρουσία και μόνο ενός «χειρουργού» στο χώρο που εστιαζόμαστε είναι ικανή να μας οδηγήσει σε οικειοθελές lock down. Και ας μη ξεχνάμε ότι οι αγορές, τόσο σε κρατικό, σε επιχειρηματικό αλλά και σε επίπεδο νοικοκυριού, άγονται και φέρονται από συναισθήματα. Συναισθήματα ευφορίας και θετικής διάθεσης φαίνονται άμεσα στους οικονομικούς δείκτες. Το ίδιο ισχύει και στην αντίθετη περίπτωση.

Ως τώρα, η μοναδική συζήτηση γίνεται γύρω από το πώς θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία ώστε να προστατεύσουν τους πελάτες από τον COVID-19. Μήπως το ζητούμενο πρέπει να είναι πώς να προστατεύσουμε τα ξενοδοχεία από ανθρώπους με COVID-19;

Κατά την άποψή μας, οι ιθύνοντες, έπρεπε ήδη να επεξεργάζονται ένα τουριστικό προϊόν που θα απαντάει στην ερώτηση: Τι είναι αυτό που οι άνθρωποι θα δεχτούν να πληρώσουν αδρά, ακόμα και εν μέσω της αποταμιευτικής μανίας που θα επικρατήσει παγκοσμίως; Όσο και αν ακούγεται απλοϊκό, είναι ακριβώς αυτό που είχαν! Ένα περιβάλλον καθαρό από COVID-19. Ένα «Covid Free Environment». Αυτό είναι το καλύτερο προϊόν. Αυτό είναι ίσως το προϊόν που θα κρατήσει τον ελληνικό τουρισμό τουλάχιστον σε ένα Σημείο Μηδενικής Βάσης (Κέρδη = Ζημίες = 0), με προοπτική κερδοφορίας, αλλά επίσης ίσως αποτελέσει και τη μεγαλύτερη δημόσια επένδυση στην σύγχρονη ιστορία μας. Το γνωστό λαϊκό απόφθεγμα «Σαν την Χαλκιδική δεν έχει», είναι μία πρώτη σκέψη για αυτό το προϊόν, σκέψη η οποία συμπληρώνεται με τη φράση «σαν τα ελληνικά νησιά δεν έχει». Λέξεις όπως Σαντορίνη, Κέρκυρα, Μύκονος, Κρήτη, Ζάκυνθος, Λευκάδα, Ρόδος, εμπλουτίζουν τον λόγο για τους οποίους επιμένω στο «ελληνικό προϊόν».

Το «κλειδί» σε αυτήν την τοποθέτησή μας είναι το διαρκές testing. Ως χώρα έχουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των νησιών, περιοχές δηλαδή που εύκολα δημιουργείς εισόδους και εξόδους. Ας καθίσουν λοιπόν, οι ειδικοί επιστήμονες της υγείας, σε συνεργασία με οικονομολόγους και επιχειρηματίες, αντί να σκέφτονται περιορισμούς στην λειτουργία των ξενοδοχείων, να προτείνουν ρυθμίσεις και μέτρα πάνω στο πως ο πελάτης θα φθάσει σε ένα Covid free ξενοδοχείο. Σύμφωνα με την εμπειρία, που έχω ως κοστολόγος στην μαζική εστίαση, αλλά και ως καθηγητής στο Food and Beverage Cost Control, μου φαίνεται ως η καλύτερη, αυτή την στιγμή, επενδυτική πρόταση.

Η δουλειά μας, για όσους ασχολούμαστε με τις επιχειρήσεις, είναι να παρακολουθούμε και να βρισκόμαστε «μπροστά στις εξελίξεις», αναθεωρώντας ακόμα και τα πιο βέβαια δεδομένα καθώς σε κάθε νέα συνθήκη, δοκιμάζονται οι γνώσεις, οι εμπειρίες μας αλλά και οι συνεργασίες μας. Για αυτά θα αναφερθούμε σε νεότερο άρθρο.