Οι ημιαγωγοί, επίσης γνωστοί ως μικροτσίπ και ολοκληρωμένα κυκλώματα (IC), είναι βασικά συστατικά σε κάθε ηλεκτρονικό προϊόν, είτε πρόκειται για μια απλή συσκευή που έχουμε στην τσέπη μας, ένα εξελιγμένο μοντέλο αυτοκινήτου ή κάποιο supercomputer που χρησιμοποιείται για περίπλοκους υπολογισμούς. Και αυτά τα εξαρτήματα, τους τελευταίους μήνες, βρίσκονται σε έλλειψη, προκαλώντας πλήγμα σε μια σειρά κλάδων και ανησυχία στην αγορά.
Οι λόγοι πίσω από τη συγκεκριμένη έλλειψη εντοπίζονται κάπου στην αρχή της πανδημίας. Όταν αυτή άρχισε να εξαπλώνεται από την Κίνα στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και όλες τις υπόλοιπες χώρες, την άνοιξη του 2020, διαταράσσοντας την ζήτηση και τις καταναλωτικές συνήθειες, οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες αναγκάστηκαν να κλείσουν προσωρινά πολλές γραμμές παραγωγής. Έτσι, βάσει της προβλεπόμενης επιβράδυνσης στις αγορές, που θα διαρκούσε για μήνες, οι εταιρείες ακύρωσαν παραγγελίες chipset που χρησιμοποιούνται στα διάφορα ηλεκτρονικά συστήματα των αυτοκινήτων.
Εταιρείες όπως η Taiwan Semiconductor Manufacturing Corp (TSMC) αποφάσισαν να εκχωρήσουν την πλεονάζουσα παραγωγική τους ικανότητα, για το υπόλοιπο του έτους, σε εταιρείες που κατασκευάζουν ηλεκτρονικές συσκευές, όπως smartphones, laptops και παιχνιδοκονσόλες. Οι συσκευές αυτές, εν μέσω της πανδημίας, των lockdown και των περιορισμών στις μετακινήσεις, παρουσίασαν σημαντική ζήτηση, με τους καταναλωτές να τις προμηθεύονται τόσο για την ψυχαγωγίας τους, όσο και για λόγους τηλεργασίας ή τηλεκπαίδευσης.
Όταν οι πωλήσεις αυτοκινήτων ανέκαμψαν γρηγορότερα από το αναμενόμενο στο τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους και οι αυτοκινητοβιομηχανίες προσπάθησαν να αυξήσουν ξανά την παραγωγή τους, τα εργοστάσια που κατασκευάζουν chipset δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν αρκετά γρήγορα, δεδομένου του μεγάλου χρόνου που απαιτείται για τον προγραμματισμό των παραγγελιών - από τη στιγμή, δηλαδή, που θα γίνει η παραγγελία για ένα chipset μέχρι τη στιγμή που θα φτάσει στο εκάστοτε προϊόν. Η συγκεκριμένη έλλειψη οδήγησε γρήγορα σε προβλήματα και σε άλλους κλάδους.
Ρόλο στην παγκόσμια έλλειψη διαδραμάτισαν και οι διάφορες γεωπολιτικές «κόντρες», μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας. Για παράδειγμα, όπως αναφέρουν τα κινεζικά μέσα, μέχρι το περασμένο έτος ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές chipset σε ολόκληρη τη βιομηχανία ήταν η κινεζική Huawei Technologies. Αναμένοντας να μπει στην αμερικανική «μαύρη λίστα», η Huawei αναφέρεται πως άρχισε να συγκεντρώνει απόθεμα chipset από το 2019, γεγονός που φέρεται να προκάλεσε «πίεση» στον κύριο προμηθευτή της, την TSMC.
Υπήρξαν όμως και άλλοι λόγοι. Για παράδειγμα, η Ταιβάν αντιμετώπισε την χειρότερη ξηρασία των τελευταίων δεκαετιών, προσθέτοντας πίεση σε ένα νησί που φιλοξενεί τα δύο τρίτα της παγκόσμιας παραγωγικής ικανότητας ημιαγωγών, μέσα στη χειρότερη παγκόσμια έλλειψη chipset. Το 2021, η ξηρασία προκάλεσε προβλήματα στους κατασκευαστές, οι οποίοι χρησιμοποιούν εξαιρετικά καθαρό νερό για να καθαρίσουν τα εργοστάσια και τα chipset. Για παράδειγμα, οι εγκαταστάσεις της TSMC χρησιμοποιούσαν περισσότερους από 63.000 τόνους νερού την ημέρα.
Όσον αφορά στο πόσο θα διαρκέσει η συγκεκριμένη έλλειψη, οι υπολογισμοί ποικίλουν, όλα δείχνουν πάντως πως το πρόβλημα δεν θα λυθεί άμεσα. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη της Gartner, η παγκόσμια έλλειψη ημιαγωγών θα παραμείνει έως το 2021 και αναμένεται να ανακάμψει σε κανονικά επίπεδα έως το δεύτερο τρίμηνο του 2022. «Η έλλειψη ημιαγωγών θα διαταράξει σοβαρά την αλυσίδα εφοδιασμού και θα περιορίσει την παραγωγή πολλών τύπων ηλεκτρονικών εξοπλισμών το 2021. Τα χυτήρια αυξάνουν τις τιμές και, με τη σειρά τους, οι εταιρείες chipset αυξάνουν τις τιμές των συσκευών», δήλωσε ο Kanishka Chauhan, ερευνητής της Gartner.
Σύμφωνα με την προαναφερθείσα μελέτη, η έλλειψη ξεκίνησε κυρίως σε προϊόντα όπως διαχειριστές ισχύος, συσκευές προβολής και μικροελεγκτές, που κατασκευάζονται σε γραμμές παραγωγής με περιορισμένη τροφοδοσία. Όμως, η έλλειψη έχει πλέον επεκταθεί και σε άλλες συσκευές και υπάρχουν περιορισμοί χωρητικότητας και ελλείψεις σε πολλά σημεία της αλυσίδας εφοδιασμού. Όπως τονίζεται, οι συγκεκριμένες βιομηχανίες δεν έχουν τη δυνατότητα να επενδύουν με ευελιξία και επιθετικά σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Σημειώνεται, πάντως, πως αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται έλλειψη chipset. Η πιο πρόσφατη, που προκάλεσε καθυστερήσεις στον εφοδιασμό της αυτοκινητοβιομηχανίας, ήταν πριν από 10 χρόνια, όταν ο σεισμός της Φουκουσίμα προκάλεσε πλήγμα στις γραμμές παραγωγής της Renesas Electronics, του νούμερο 3 κατασκευαστή chipset που χρησιμοποιούνται στα αυτοκίνητα. Επίσης, το καλοκαίρι του 1997, η ζήτηση για τα «ψηφιακά κατοικίδια» Tamagotchi της Bandai οδήγησε σε ελλείψεις και καθυστερήσεις που επηρέασαν και άλλους τομείς.
Σε άλλες περιπτώσεις, το 1988 υπήρχε έλλειψη λόγω της υψηλής ζήτησης, με το προσωπικό σε επτά εργοστάσια της Hitachi να καλείται να εργαστεί ακόμη στις καλοκαιρινές διακοπές του για να καλύψει τη ζήτηση. Το 1994, παρουσιάστηκε έλλειψη λόγω της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών. Οι νεότερες διαδικασίες κατασκευής απαιτούσαν σημαντικά καθαρότερα σημεία κατασκευής και πολλές παρτίδες ολοκληρωμένων κυκλωμάτων απορρίφθηκαν λόγω κατασκευαστικών σφαλμάτων.
Σχόλια