Σύμφωνα με αρκετούς οικονομικούς αναλυτές, μία από τις πιο σημαντικές οικονομικές κυρώσεις που εξετάζεται να επιβληθεί στην Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία είναι η εκδίωξη της από το διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT.
Τι είναι, όμως, το SWIFT;
Το SWIFT αποτελεί ακρωνύμιο για το Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication και ο ρόλος του είναι η διευκόλυνση της εκτέλεσης εμβασμάτων και πληρωμών ανάμεσα στα τραπεζικά ιδρύματα του πλανήτη.
Με λίγα λόγια, είναι ένα διεθνές δίκτυο ανταλλαγής μηνυμάτων ανάμεσα σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ώστε αυτά να έχουν πρόσβαση σε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζονται για να πραγματοποιήσουν οποιαδήποτε συναλλαγή.
Αποτελεί ένα από τα δομικά κομμάτια που συνθέτουν την υποδομή του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως το SWIFT δεν είναι υπεύθυνο για την μεταφορά χρηματικών ποσών, δεν διαχειρίζεται ούτε διατηρεί κεφάλαια ιδιωτών ή ιδρυμάτων στο ενεργητικό του και δεν εκτελεί λειτουργίες εκκαθάρισης πληρωμών.
Αυτό που κάνει είναι να μεταφέρει γρήγορα και αποδοτικά τις αντίστοιχες πληροφορίες που συνοδεύουν οποιαδήποτε χρηματική συναλλαγή.
Αρκετά αφαιρετικά και απλοϊκά, θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με το Messenger του παγκόσμιου τραπεζικού χάρτη.
Πως μπορεί να επηρεάσει την Ρωσία μια αποκοπή από το SWIFT;
Η αποκοπή της Ρωσίας από το σύστημα SWIFT δεν θα της απαγορεύσει να πραγματοποιεί διασυνοριακές συναλλαγές.
Αυτό που θα καταφέρει, όμως, είναι να της κάνει την ζωή αρκετά δυσκολότερη, καθώς θα είναι σαν να την αποσυνδέει από το “χρηματοπιστωτικό internet”.
Οι Ρωσικές τράπεζες θα πρέπει να στηριχτούν σε εναλλακτικά εργαλεία (όπως το email) για να συνεχίσουν την επικοινωνία τους με τον “έξω κόσμο”. Αυτό σημαίνει πως όλες οι συναλλαγές θα καταστούν σημαντικά πιο αργές, δύσκολες αλλά και κοστοβόρες.
Η αποκοπή μιας χώρας από το SWIFT δεν είναι κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά.
Το 2012, έπειτα από πίεση των Η.Π.Α. η Ευρωπαϊκή Ένωση εκδίωξε όλες τις ιρανικές τράπεζες από το δίκτυο του SWIFT, ανοίγοντας τον δρόμο για την χρήση της διεθνής τραπεζικής υποδομής ως πολιτικό όπλο.
Το 2014 είχε προταθεί για άλλη μια φορά ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το σύστημα SWIFT λόγω της στρατιωτικής της παρέμβασης στην χερσόνησο της Κριμαίας χωρίς, όμως, επιτυχία.
Υπό αυτή την απειλή και την ίδια χρονιά, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας (CBR) έδρασε δημιουργώντας ένα παρόμοιο σύστημα με το SWIFT, επονομαζόμενο SPFS.
Το δίκτυο του SPFS μετράει περί τα 400 μέλη, από τα οποία τα περισσότερα είναι ρωσικές τράπεζες, ενώ χρησιμοποιείται για να εξυπηρετεί εγχώριες συναλλαγές.
Τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά το καθιστούν ανίκανο για να αποτελέσει το backup σχέδιο πάνω στο οποίο θα βασιστεί η Ρωσία σε περίπτωση εκδίωξης της.
Ιστορία του SWIFT
Το SWIFT ιδρύθηκε το 1973 στις Βρυξέλλες ενώ η έδρα του παραμένει ακόμα και σήμερα στο Βέλγιο. Αυτό σημαίνει πως λειτουργεί κάτω από το βέλγικο νομοθετικό πλαίσιο, άρα και το ςευρωπαϊκό.
Το 2015, το δίκτυο του φιλοξένησε κάτω από την “ομπρέλα” του περισσότερα από 11.000 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα συνδέοντας περισσότερες από 200 χώρες τα οποία αντάλλαξαν, κατά μέσο όρο, περίπου 32.000.000 μηνύματα ημερησίως.
Σχόλια