Ίδρυση διεθνούς κέντρου για την ασφάλεια δημοσιογράφων και επαγγελματιών του χώρου των ΜΜΕ

Την Παρασκευή 20 Ιανουαρίου 2023, στο Διοικητήριο Θεσσαλονίκης, τα εμπλεκόμενα μέρη και συγκεκριμένα η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, το ΑΠΘ, η ΕΣΗΕΜ-Θ, το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η ΕΡΤ και η ΔΕΠΘΕ, αποφάσισαν την ίδρυση του Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων και των Επαγγελματιών του χώρου των ΜΜΕ και την υπογραφή σχετικού Μνημονίου Συνεργασίας. Η επιστημονική ευθύνη του Κέντρου ανήκει στο Εργαστήριο Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ.

Το Διεθνές Κέντρο θα έχει διπλό ρόλο, τόσο εκπαιδευτικό όσο και ερευνητικό. Όσον αφορά στο ερευνητικό μέρος, το Κέντρο θα μελετά θέματα σχετικά με την ασφάλεια δημοσιογράφων και τη σχέση των μέσων επικοινωνίας με τον πόλεμο και τη σύγκρουση, τόσο σε εμπόλεμες ζώνες, όσο και σε περιοχές όπου υπάρχει κρίση, αλλά και καθημερινά θέματα, όπου εμφανίζεται απειλή κατά των δημοσιογράφων και της ελευθερίας της Ενημέρωσης.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα γίνει εκτεταμένη έρευνα για συλλογή πληροφοριών και τη δημιουργία ιστορικού αρχείου σχετικά με την πολεμική δημοσιογραφία, αλλά και με την ασφάλεια δημοσιογράφων σε συνθήκες κρίσεων. Επιπλέον, θα γίνεται καταγραφή περιπτώσεων όπου η ασφάλεια των δημοσιογράφων απειλείται και θα τηρείται αρχείο το οποίο θα είναι διαθέσιμο σε κάθε ενδιαφερόμενο. Η συγκεκριμένη λειτουργία θα αφορά την Ελλάδα και μόνο, τουλάχιστον κατά το αρχικό στάδιο λειτουργίας του Κέντρου. Δύναται μέσα από δίκτυο συνεργατών να επεκταθεί σταδιακά και σε διεθνές επίπεδο.

Επίσης, θα γίνεται εκτεταμένη ανάλυση και μελέτη περιπτώσεων σχετικά με την ασφάλεια των δημοσιογράφων, καταγραφή γεγονότων και συλλογή δεδομένων. Θα τηρείται αρχείο μελετών. Οι μελέτες θα αφορούν τόσο το ελληνικό όσο και το διεθνές περιβάλλον. Επιπλέον, το Κέντρο θα διεξάγει ακαδημαϊκή έρευνα σχετικά με την ασφάλεια των δημοσιογράφων, την ελευθερία του Τύπου, τη σχέση των μέσων επικοινωνίας με τον πόλεμο και την σύγκρουση, εκπόνηση δημοσιευμάτων, οδηγών μελέτης και άλλα.

Η παροχή εκπαίδευσης σε δημοσιογράφους αλλά και σε λοιπούς ενδιαφερόμενους θα αποτελεί σημαντική λειτουργία του Κέντρου. Η εκπαίδευση θα γίνεται από το ΑΠΘ, από κοινού με μεγάλο δίκτυο συνεργατών.

Όσον αφορά στο πρακτικό μέρος, το Κέντρο έχει ως στόχο τη δημιουργία εργαλείων παροχής άμεσης βοήθειας-συνδρομής σε δημοσιογράφους όταν και όπου την χρειάζονται, εφόσον απειλείται η ασφάλειά τους, μέσα από την ανάπτυξη συγκεκριμένων μηχανισμών και δικτύωσης. Επιπρόσθετα, θα παρέχει πρακτική εκπαίδευση, η οποία θα αξιοποιεί υλικό και εργαλεία του ακαδημαϊκού έργου του Κέντρου. Οι λειτουργίες του πρακτικού μέρους θα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, συμβουλευτική, υλική συνδρομή πριν και κατά την αποστολή όπως παροχή κατάλληλου εξοπλισμού (π.χ. κράνη, αλεξίσφαιρα, medkits κ.ά.), υπηρεσίες Άμεσης Βοήθειας, ψυχολογική υποστήριξη και εκπαίδευση.

Με αφορμή την ίδρυση του Κέντρου, ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, δήλωσε «Το ΑΠΘ με την τεχνογνωσία που διαθέτει και το υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό έργο που παράγεται στο ίδρυμα, θα παρέχει όλες τις απαραίτητες γνώσεις σε επαγγελματίες των ΜΜΕ ώστε να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που πρόκειται να συναντήσουν στο σύγχρονο πεδίο των συγκρούσεων και να φροντίσουν για την προσωπική τους ασφάλεια και ακεραιότητα. Το καινοτόμο διδακτικό έργο του Εργαστήριου Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας του ΑΠΘ αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία του Κέντρου, καθώς είναι το μοναδικό στην Ελλάδα που εξειδικεύεται στη μελέτη και την έρευνα της διεθνούς και ειρηνευτικής δημοσιογραφίας ως ενός αναδυόμενου, παγκοσμίως, ερευνητικού και διδακτικού πεδίου».

Ο Καθηγητής του Εργαστήριου Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ, Νικόλαος Παναγιώτου, δήλωσε «Είναι μεγάλη χαρά και τιμή για το Εργαστήριο Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας του ΑΠΘ η δημιουργία του κέντρου, καθώς κεφαλαιοποιεί την προσπάθεια που ξεκινήσαμε πριν από τρία χρόνια σε αυτό το θέμα. Η δημιουργία του Κέντρου αναδεικνύει τις προσπάθειες της πανεπιστημιακής κοινότητας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον Γενικό Γραμματέα Επικοινωνία και Ενημέρωση κ. Δ. Γαλαμάτη για την σημαντική στήριξή του».

Ο Γενικός Γραμματέας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης Δημήτρης Γαλαμάτης δήλωσε: «Η ίδρυση του Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων και των Επαγγελματιών των ΜΜΕ, που θα τελεί υπό την επιστημονική ευθύνη του Εργαστηρίου Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας, του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ και θα έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη φιλοδοξούμε να αποτελέσει πρότυπο σε διεθνές επίπεδο. Η ίδρυσή του εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο ενεργειών, που υλοποιούμε ως Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης της Προεδρίας της Κυβέρνησης, με τη δημιουργία Ομάδας Εργασίας Συντονισμού (Task Force), για τη Διασφάλιση της Προστασίας, της Ασφάλειας και της Ενίσχυσης της Θέσης των Δημοσιογράφων και άλλων Επαγγελματιών των Μέσων Ενημέρωσης, πρωτοβουλία που έχει αναγνωριστεί από την ΕΕ και από μια σειρά από κράτη μέλη ως πρωτοποριακή».