Οι εβδομάδες του Νοεμβρίου πάντα περνάνε πιο γρήγορα καθώς οι ρυθμοί ανεβαίνουν όσο πλησιάζουμε το τέλος του έτους. Σε αυτούς τους ρυθμούς, τρέχει και η COP28 που διεξάγεται στο Ντουμπάι από τις 30 του μήνα έως και τις 12 Δεκέμβρη.
Τις επόμενες εβδομάδες, ηγέτες από όλο τον κόσμο θα ταξιδέψουν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και θα λάβουν αποφάσεις που θα μετασχηματίσουν τον τρόπο ζωής και οργάνωσής μας την επόμενη δεκαετία.
Τι είναι η COP για την κλιματική αλλαγή και πώς ξεκίνησε;
Ανατρέχοντας στην ιστορία, θα δούμε πως η COP έχει τις ρίζες της στη Σύνοδο Κορυφής της Γης του 1992 που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο. “Δε θα ξεχάσω το πόσο πανηγυρίσαμε εκείνη τη μέρα: εγώ, οι φίλες μου και γυναίκες από όλο τον κόσμο” μου λέει η Μπρέντα, ακτιβίστρια που γνώρισα στο Ατλαντικό Δάσος της Βραζιλίας. Και ναι, είχε δίκιο, ήταν ημέρα γιορτής, καθώς τότε προσδιορίστηκαν τρεις βασικοί τομείς κινδύνου: η ερημοποίηση, η απώλεια της βιοποικιλότητας και η κλιματική αλλαγή. Από τότε, η Διάσκεψη των Μερών (COP) για την κλιματική αλλαγή πραγματοποιείται κάθε χρόνο. Διοργανώνεται από τα Ηνωμένα Έθνη και συγκεντρώνει σχεδόν διακόσιες χώρες,καθορίζοντας τις βασικές υποχρεώσεις των κρατών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Η πιο διάσημη COP για την κλιματική αλλαγή, η COP21, πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία όπου και εγκρίθηκε η Συμφωνία του Παρισιού. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι ηγέτες του κόσμου για πρώτη φορά καθόρισαν το μακροπρόθεσμο στόχο να συγκρατηθεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη «αρκετά κάτω» από τους 2°C και να συνεχιστούν οι προσπάθειες για τον περιορισμό της στον 1,5°C.
Ποιος μπορεί να συμμετάσχει στην COP28;
Η COP28 χωρίζεται σε δύο ζώνες, τη Μπλε και την Πράσινη Ζώνη από τις οποίες προκύπτουν διαφορετικά δικαιώματα.
Η Μπλε Ζώνη φιλοξενεί τις επίσημες διαπραγματεύσεις, καθώς και συζητήσεις, ομιλίες και πολιτιστικές εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων της διάσκεψης. Εκεί, μπορούν να παραστούν μόνο διαπιστευμένοι αντιπρόσωποι και επισκέπτες όπως εκπρόσωποι κρατών, μη κερδοσκοπικών οργανισμών, μέσων ενημέρωσης και στελέχη του ΟΗΕ. Συνολικά, θα παρευρεθούν διαπραγματευτές από 197 κράτη και την ΕΕ.
Η Πράσινη Ζώνη αποτελείται από κόμβους που έχουν ως στόχο την επιτάχυνση των λύσεων για το κλίμα. Αυτοί οι χώροι περιλαμβάνουν ενδεικτικά κόμβους ενεργειακής μετάβασης, βιώσιμης χρηματοοικονομικής, τεχνολογίας, καινοτομίας και εκπαίδευσης. Η έκθεση θα είναι ανοικτή στο κοινό, τη νεολαία, την κοινωνία των πολιτών, τις αυτόχθονες ομάδες, τον ιδιωτικό τομέα, τα μέσα ενημέρωσης, τις ΜΚΟ, καθώς και τους εκπροσώπους της Μπλε Ζώνης.
Ο Παγκόσμιος Απολογισμός στο επίκεντρο
Στη συμφωνία του Παρισιού, σχεδιάστηκε ο Παγκόσμιος Απολογισμός, μια διαδικασία για τις χώρες και τους ενδιαφερόμενους φορείς προκειμένου να δουν πού σημειώνουν συλλογικά πρόοδο όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή - και πού όχι. Ο πρώτος παγκόσμιος απολογισμός θα ολοκληρωθεί στην COP28 με στόχο την ενίσχυση της φιλοδοξίας των επόμενων σχεδίων δράσης για το κλίμα που θα πρέπει να ολοκληρωθούν το 2025. Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως τα κράτη θα κληθούν να λογοδοτήσουν για τα τα εθνικά σχέδια για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, και να δώσουν πληροφορίες για την αναπροσαρμογή τους.
Προς το παρόν, υπάρχει ένα γνωστό και μεγάλο κενό δράσεων, καθώς η τρέχουσα πορεία των παγκόσμιων εκπομπών δεν αρκεί για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5°C. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΟΗΕ, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να κορυφωθούν το αργότερο πριν από το 2025 και να μειωθούν κατά 43% έως το 2030 για να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη στον 1,5°C.
Για αυτό τον λόγο, η απανθρακοποίηση και η μετάβαση σε άλλες μορφές ενέργειας είναι στο επίκεντρο της φετινής COP28 με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού να πιέζουν για πιο γρήγορες και άμεσες λύσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να πιέζει για πλήρη κατάργηση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων, ενώ άλλα κράτη υποστηρίζουν τη σταδιακή μείωσή της. Άλλα θέματα που θα απασχολήσουν τους συμμετέχοντες είναι η πράσινη χρηματοδότηση, η εστίαση στη φύση, τους ανθρώπους, τις ζωές και τα μέσα διαβίωσης και η ισότητα και συμπερίληψη.
Ποια είναι η ατζέντα και πώς αφορά τις επιχειρήσεις;
Η COP28 ανοίγει νέες ευκαιρίες για επιχειρήσεις σε διάφορους τομείς. Ειδικά στον ενεργειακό, ένας βασικός στόχος είναι ο τριπλασιασμός της χρήσης ανανεώσιμων πηγών και η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, φέρνοντας μεγάλες αλλαγές και αναβαθμίσεις στην παραγωγή, κατανάλωση και μεταφορά ενέργειας. Στο επίκεντρο βρίσκεται και ηανάπτυξη τεχνολογιών όπως το υδρογόνο χαμηλών εκπομπών και η απορρόφηση άνθρακα.
Η διάσκεψη επικεντρώνεται επίσης στη ανάπτυξη αγορών άνθρακα και τη διαμόρφωση κανονιστικών πλαισίων για την απομάκρυνση και πιστοποίηση εκπομπών, προσφέροντας ευκαιρίες στις εταιρείες να συμμορφωθούν με τα νέα πρότυπα και να επιδείξουν τη δέσμευσή τους στη βιωσιμότητα. Η αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου, ειδικά από την παραγωγή γαλακτοκομικών, και η μείωση των εκπομπών από τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι επίσης σημαντικές προτεραιότητες. Πλέον απαιτείται από τις επιχειρήσεις να θέσουν σαφείς στόχους και να αναφέρουν ετησίως την πρόοδό τους, παρέχοντας μια σημαντική ευκαιρία να καταδείξουν τη δέσμευσή τους στη βιωσιμότητα και να ενισχύσουν την εταιρική τους φήμη.
Μία ακόμα σύνοδος, ή μια ευκαιρία για το μέλλον;
Η COP28 στέκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι: θα αποτελέσει μια ουσιαστική ευκαιρία για αλλαγή ή θα παραμείνει ως μια ακόμη σύνοδος με περιορισμένο αντίκτυπο; Από τη μία πλευρά, η σύνοδος αυτή μας προσφέρει τον πρώτο Παγκόσμιο Απολογισμό, μια διαδικασία που επιτρέπει μια σφαιρική αξιολόγηση της προόδου προς την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού. Αυτό ενδέχεται να αποτελέσει τον καταλύτη για συγκεκριμένη δράση και ανανέωση των δεσμεύσεων προς ένα βιώσιμο μέλλον.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει ο κίνδυνος η COP28 να εξελιχθεί σε μια ακόμα συνάντηση με υψηλά ιδανικά αλλά περιορισμένα αποτελέσματα. Η ανάγκη για άμεση και αποφασιστική δράση είναι επιτακτική, όμως η πρόκληση παραμένει: μπορούν οι παγκόσμιοι ηγέτες να ξεπεράσουν τις γεωπολιτικές διαφωνίες και τα οικονομικά εμπόδια για να επιτύχουν σημαντική πρόοδο;
Η COP28 έχει στόχο να ανοίξει το δρόμο για μια νέα εποχή συνεργασίας και καινοτομίας, θέτοντας τις βάσεις για μια πιο βιώσιμη μετάβαση. Η επιτυχία της όμως δεν είναι εγγυημένη. Εξαρτάται από το εάν οι συμμετέχοντες θα ανταποκριθούν στην πρόκληση να μετατρέψουν τις προτάσεις και τις διακηρύξεις σε συγκεκριμένες, μετρήσιμες και έγκαιρες δράσεις.Σε μια περίοδο που άνθρωποι σε όλον το πλανήτη βιώνουμε έντονα τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία για όλες τις επιχειρήσεις, τις κυβερνήσεις και τις κοινωνίες να συνεργαστούν για έναν κόσμο πιο αειφόρο, δίκαιο και ανθεκτικό στην κλιματική αλλαγή.
Σχόλια