Πώς προστατεύεται μια ευρεσιτεχνία εκτός Ελλάδας;

Οι επιλογές που έχει ο δικαιούχος για προστασία της εφεύρεσής του εκτός Ελλάδας είναι τρεις: α) Εθνική αίτηση σε γραφείο διανοητικής ιδιοκτησίας εκτός Ελλάδας, β) Ευρωπαϊκή αίτηση και γ) Διεθνής αίτηση.

Εθνική αίτηση σε γραφείο διανοητικής ιδιοκτησίας εκτός Ελλάδας

O δικαιούχος ενός εθνικού διπλώματος ευρεσιτεχνίας, μπορεί να προβεί σε εθνικές καταθέσεις απευθείας στα κράτη που τον ενδιαφέρουν. Στον ιστότοπο του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO) ο ενδιαφερόμενος μπορεί να αντλήσει πληροφορίες για τα περισσότερα γραφεία διανοητικής ιδιοκτησίας.

Η διαδικασία αυτή πολλές φορές αποδεικνύεται πολύπλοκη, καθώς οι διαδικασίες ενός γραφείου διανοητικής ιδιοκτησίας, ορίζονται από το νομικό πλαίσιο του εκάστοτε κράτους. Αν αξιώνεται προστασία σε περισσότερα από τέσσερα κράτη, προτείνεται να ακολουθηθεί μία από τις άλλες δυο επιλογές καθώς είναι απλούστερες και κατά κανόνα οικονομικότερες.

Ευρωπαϊκή αίτηση

Με μια μόνο αίτηση στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΓΔΕ) ο δικαιούχος μίας εθνικής αίτησης μπορεί να αιτηθεί την προστασία ενός διπλώματος ευρεσιτεχνίας για 39 χώρες. Η αίτηση μπορεί να κατατεθεί είτε ηλεκτρονικά στο ΕΓΔΕ, είτε έγχαρτα ή ηλεκτρονικά στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας ο οποίος λειτουργεί ως γραφείο παραλαβής του ευρωπαϊκού οργανισμού.

Ο ΟΒΙ διαβιβάζει την αίτηση στο ΕΓΔΕ και αφού πληρωθούν τα σχετικά τέλη άρχεται η διαδικασία η οποία διαρκεί από τρία έως πέντε χρόνια και αποτελείται από δύο κύρια στάδια. Το πρώτο στάδιο περιλαμβάνει την εξέταση των διατυπώσεων, την προετοιμασία της έκθεσης έρευνας και την προκαταρκτική γνώμη σχετικά με το αν η αξιολογούμενη εφεύρεση και η αίτηση πληρούν τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης. Το δεύτερο, περιλαμβάνει την ουσιαστική εξέταση. Μετά το πέρας της ολοκλήρωσης της ουσιαστικής εξέτασης γίνεται η δημοσίευση του Ευρωπαϊκού Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας και στο στάδιο αυτό ο δικαιούχος έχει τη δυνατότητα να επιλέξει είτε τη συνέχιση της διαδικασίας μέσω του Ενιαίου Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας (Unitary Patent) στα κράτη όπου έχουν συνάψει τη σχετική συμφωνία (18 κράτη), είτε την κατάθεση των μεταφράσεων του Ευρωπαϊκού Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας στα κράτη που τον ενδιαφέρει να έχει προστασία. Το συνολικό κόστος ενός Ευρωπαϊκού Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας διαμορφώνεται ανάλογα με το πόσες και ποιες χώρες θα επιλέξει ο δικαιούχος, τον αριθμό των αξιώσεων κ.α.

Διεθνής αίτηση

Αν ο δικαιούχος ενός εθνικού διπλώματος αξιώνει προστασία και σε χώρες εκτός Ευρώπης, δύναται να καταθέσει βάση της Συνθήκης Διεθνούς Συνεργασίας, γνωστή ως PCT, μια κοινή αίτηση όπου μπορεί να ζητήσει τη χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας σε οποιεσδήποτε από τις 158 χώρες/μέλη της συνθήκης. Η αίτηση μπορεί να κατατεθεί είτε ηλεκτρονικά στο Διεθνές Γραφείο (WIPO), είτε έγχαρτα ή ηλεκτρονικά στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας ο οποίος λειτουργεί ως γραφείο παραλαβής του WIPO. Με τη συμπλήρωση της αίτησης PCT ο καταθέτης δηλώνει την πρόθεσή του για προστασία στις χώρες μέλη της συνθήκης, αλλά η τελική απόφαση για τις χώρες που θα ζητηθεί πραγματικά προστασία λαμβάνεται πολύ αργότερα.

Η διεθνής αίτηση αποτελείται από δυο φάσεις. Η πρώτη φάση, η διεθνής φάση, όπως συνηθίζεται να λέγεται, διαρκεί 30 μήνες. Στο πλαίσιό της γίνεται η έκθεση έρευνας και ο καταθέτης λαμβάνει παρατηρήσεις για τη δυνατότητα ή όχι κατοχύρωσης της εφεύρεσής του. Η δεύτερη φάση, η εθνική φάση όπως θα την ακούσει κανείς, αρχίζει μετά το πέρας των 30 μηνών από την πρώτη κατάθεση. Σε αυτό το σημείο ο καταθέτης καλείται να επιλέξει σε ποια εθνικά ή περιφερειακά γραφεία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας θα προχωρήσει και θα υποβάλει αίτηση για διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Η διάρκεια ολοκλήρωσης της διαδικασίας στο στάδιο αυτό εξαρτάται από τις διαδικασίες του κάθε γραφείου. Όπως και στο Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας το συνολικό κόστος της διαδικασίας εξαρτάται από τον αριθμό των χωρών που θα επιλέξει ο δικαιούχος κ.α.

Παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη για την κατοχύρωση Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας εκτός Ελλάδος

Αν ο δικαιούχος κάνει επίκληση προτεραιότητας, έχει δηλαδή κατάθεση προγενέστερης αίτησης για την ίδια πατέντα, θα πρέπει να υποβάλλει την αίτηση για προστασία στο εξωτερικό, το αργότερο, εντός δώδεκα μηνών από την ημερομηνία κατάθεσης της πρώτης αίτησης.

Η κατάθεση της αίτησης στο εξωτερικό μπορεί να γίνει απευθείας στα γραφεία του εξωτερικού μόνο αν υπάρχει επίκληση προτεραιότητας, βάση του νόμου 4325/1963 «Περί εφευρέσεων αφορωσών την εθνικήν άμυναν της χώρας».

Η προστασία μιας εφεύρεσης στο εξωτερικό, είτε σε ευρωαϊκό είτε σε διεθνές επίπεδο, είναι μια διαδιδικασία δαπανηρή, χρονοβόρα και κάποιες φορές πολύπλοκη. Σε τέτοιες περιπτώσεις ενδέχεται να χρειαστεί η συνδρομή δικηγόρου εξειδικευμένου σε θέματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας ή πιστοποιημένου συμβούλου ευρεσιτεχνίας.