Crypto: Αναζητώντας $75 δισ. «λάφυρα» από παράνομες δραστηριότητες

Σε έρευνα της Chainalysis καταγράφεται ότι μεγάλα ποσά βρίσκονται σε πορτοφόλια που συνδέονται με εγκληματικές οντότητες ή αγορές του darknet — ποσά ικανά να μεταστρέψουν πολιτικές, να δημιουργήσουν στρατηγικά αποθέματα και να αναδιαμορφώσουν τη σχέση κράτους-κρυπτονομισμάτων.

Η συζήτηση πλέον δεν είναι μόνο τεχνική (blockchain analytics, ανωνυμοποίηση) αλλά και πολιτική. Κρίσιμο είναι δηλαδή ποιος αποφασίζει για την τύχη των κατασχεθέντων, πώς θα προστατευτούν τα θύματα, και σε ποιο βαθμό οι κυβερνήσεις θα χρησιμοποιήσουν αυτά τα κεφάλαια για ενίσχυση των διωκτικών μηχανισμών ή για άλλους δημόσιους σκοπούς.

Το ζήτημα εγείρει ερωτήματα διαφάνειας, διεθνούς συνεργασίας και νομικής τεκμηρίωσης που θα κρίνουν το επόμενο στάδιο της ρύθμισης των κρυπτονομισμάτων.

Η έρευνα της Chainalysis και τα μεγέθη

Η Chainalysis εντοπίζει ότι σχεδόν 15 δισ. δολάρια ανήκουν άμεσα σε παράνομες οντότητες, ενώ πορτοφόλια που έχουν λάβει τουλάχιστον 10% των κεφαλαίων τους από εγκληματικές πηγές συγκεντρώνουν πάνω από 60 δισ. δολάρια.

Το Bitcoin κυριαρχεί σε αυτά τα υπόλοιπα, καλύπτοντας περίπου το 75% της άμεσης κατοχής από παράνομες ομάδες, με τα αποθέματα Ether και stablecoins να συμπληρώνουν τη συνολική εικόνα.

Σε σχέση με πριν από πέντε χρόνια, τα υπόλοιπα αυτά παρουσιάζουν εκρηκτική αύξηση — ένδειξη τόσο της διασποράς των κρυπτονομισμάτων όσο και της δυνατότητας χρήσης τους για παράνομες χρηματοροές.

Από κατασχέσεις σε στρατηγικά αποθέματα

Οι ΗΠΑ ήδη διαθέτουν κατασχεμένα bitcoin αξίας 15–20 δισ. δολαρίων, με κυβερνητικές πολιτικές που προβλέπουν τη διακράτηση αυτών των κεφαλαίων ως στρατηγικό απόθεμα.

Άλλες χώρες — ή τουλάχιστον νομοθετικές πρωτοβουλίες σε διάφορες δικαιοδοσίες — εξετάζουν ή έχουν δρομολογήσει παρόμοιες κινήσεις. Τα κατασχεθέντα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αποζημίωση θυμάτων, χρηματοδότηση ερευνών ή ως μέσο ενίσχυσης της διωκτικής ικανότητας, γεγονός που ανοίγει τη συζήτηση για τη διαχείριση και την αξιοποίηση αυτών των πόρων σε δημόσιο επίπεδο.

Πρακτικά και νομικά εμπόδια στην ανάκτηση

Παρά την ύπαρξη «εντός αλυσίδας» κεφαλαίων, η πραγματική κατάσχεση είναι πολύπλοκη. Απαιτούνται τεχνογνωσία, χρόνιος συντονισμός, διεθνής συνεργασία και επαρκής χρηματοδότηση για εντοπισμό, δέσμευση και μεταφορά των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Σε μερικές περιπτώσεις οι δικαιοδοσίες αντιμετωπίζουν νομικά εμπόδια ως προς την κυριότητα και τις διαδικασίες απόδοσης — ειδικά όταν τα πορτοφόλια είναι κατανεμημένα σε πλατφόρμες ή όταν εμπλέκονται τρίτοι φορείς που δεν υπάγονται στην ίδια δικαιοδοσία.

Επιπτώσεις για την πολιτική και την ασφάλεια

Η δυνατότητα δημιουργίας στρατηγικών αποθεμάτων από κατασχεμένα κρυπτονομίσματα θα μπορούσε να αλλάξει την πολιτική απέναντι στα περιουσιακά στοιχεία ψηφιακής μορφής: από την αυστηροποίηση της νομοθεσίας μέχρι την ανάπτυξη ειδικών μονάδων ανίχνευσης και ανάκτησης. Επίσης, η ανακατανομή πόρων σε θύματα ή σε νέα εργαλεία δίωξης μπορεί να ενισχύσει τη ροπή προς πιο ενεργητική αντιμετώπιση του ψηφιακού εγκλήματος, αλλά ταυτόχρονα εγείρει ζητήματα διαφάνειας και λογοδοσίας για τη χρήση των πόρων αυτών.

Τι μένει να απαντηθεί

Παρά το εντυπωσιακό νούμερο των 75 δισ. δολαρίων, το κρίσιμο ερώτημα παραμένει πόσο από αυτό το ποσό είναι εφικτό να κατασχεθεί, να διακρατηθεί νόμιμα και να αξιοποιηθεί δημόσια. Η επόμενη περίοδος θα δείξει αν οι κυβερνήσεις θα θεσπίσουν κοινά πρότυπα και διεθνή πλαίσια συνεργασίας ή αν η διαχείριση θα παραμείνει ανομοιογενής, αφήνοντας μεγάλα ποσά σε νομική και τεχνική αβεβαιότητα.